|
2000
|
|
|
Gero, argibideak eman nahi balizkit bezala, erran zidan: ‘Ez zara iduri batez amorosten den lehen pertsona, zeren hor berean baitugu Narzisoren historia, nahiz eta Narziso bere buruaz amorostu zen eta haren iduria ez zen olioz egina,
|
baina
urak islatua... zure aitak noizbait kontatuko zizun bezala, zeren baitakit ezen zure aitak literatura atsegin zuela eta etxean poema batzuk leitzen zizkizuela ozentki, edo autore handien hainbat obra. Eta ez zaude, bertzalde, ero, zeren sasoinez baitzabiltza... eta zureak badu erremediorik, eta berehala emanen dizut horren frogantza.
|
|
|
—Medikuek nahi dutena erranen ditek,
|
baina
urak ez dik kalterik egiten, baldin uretarat apur bana sartzen bahaiz eta ez kolpetik. Zeren, Bixente Erraz ki nek ongi zioen bezala:
|
|
|
Nola esango nuke: itsasoa bertan amai  tzen zela zirudien, hango ur guztia hantxe trumilka amilduko balitz bezala,
|
baina
ura ez zen agortzen eta niregan bazuen halako eragin hipnotizagarririk. Hara joan aurretik, ordea, aurrena supermerkatu bat topatu behar izan dugu, eta kanpin bat hurrena.
|
|
|
Gainera, atzo aintziran bezala, urak pertsonarik helduenak ere, serioenak ere, haur bihurtzen ditu; noizbait izan ziren haurren ilusioa eta jolasgura pizten die, eta niri, besteak beste Jordi, Adela edo Estherri bezala, gauza bera gertatu zait gaur.
|
Baina
uraren ikuskizun eta gertutasun horrekin batera, gaur ere on egin dit taldean ibil  tzeak. Ni bakarrik ibili izan banintz, ez nin  tzen turisten itsasontzian sartuko, ez nintzen ura jausten den tokiraino jaitsiko.
|
|
2001
|
|
|
Lekuan lekuko euskarak oso aberatsak baitira terminologia horretan guztian, hiztegigileei buruhauste bat baino gehiago emateraino. " Banco de peces" esateko berba asko daude, Bermeon atuna saltaka da batzuetan,
|
baina
ur azaletik hurbil badoa zergera da, edo manjuba izurdeak arrain bila doazenean Zierbenan manjuada esaten dute. " Berba asko daude batu barik", adierazi digu Eneko Barrutiak.
|
|
|
«Buruz behera hasi ginen igerian. Ur garbian hainbestean moldatzen ginen,
|
baina
ur zikinetan norabidea galtzen genuen». Beraz, hobe ahoz gora.
|
|
|
Landareen esentzia olioen irakite tenperatura urarena (100 ºC) baino altuagoa izan ohi da; trementinarena, esate baterako, 156 ºC koa da,
|
baina
urarekin distilatzean 95 ºC tan batu daiteke.
|
|
|
Arrain honen banaketa eremua Mediterraneo itsasoan eta Ozeano Atlantikoan dago, Kanarietatik Norvegiaraino. Itsasoko arraina da,
|
baina
ur gezatan ere egon daiteke. Kolorea gris ilunetik (bizkarraldean) zuriraino (sabelaldean) aldatzen da.
|
|
|
Arrantza eta harrapaketa: Ozeano guztietan bizi da, arroka arrailetan (itsas aingira beltza) edo lohietan edo hareatzetan (itsas aingira grisa), 30 m inguruko sakoneran,
|
baina
ur epeletan ugaltzen da, 1.800 eta 2.700 m arteko sakoneran. Batez ere ekialdeko Ozeano Atlantikoan dago, Norvegiatik Senegaleraino, eta Ipar itsasoan, Mantxako kanalean, Mediterraneoan eta Itsaso Baltikoaren mendebaldean ere badago.
|
|
|
Elurtzan barrena zoaz eta neke neke eginda ailegatuko zara itsasertzera. Han goiznabarra da,
|
baina
ura iluna eta ikaragarria irudituko zaizu. hurbil uharte bat dago izotzik gabe, baina bertaraino salto egitean uharte hori mugitzen hasiko da.
|
|
|
Urrabia ez uher,
|
baina
ur hotzez ongi hornitua, eltzetzuak oraindik ere jenio txar xamarrean bazter guzietan usainka eta, batez ere, ilargi betea! Bai, goibelen artean sartu ateraka zebilen ilargi biribila genuen orduko hartan ere!
|
|
|
|
baina
uraren azpian ez dugu lurrik sentitu
|
|
|
ihes
|
baina
urak
|
|
|
|
baina
urak atzazalak irentsi orduko
|
|
2002
|
|
|
Lurra hezerik behar du haziak noiznahi,
|
baina
ur zorrotada bortitzak hazia eraman egingo du.
|
|
|
Baina ez jainkoek ez gizonek ez dituzte askatu, ez bera ez oinordekotza erregearen ankerkeriatik; apaiz emea giltzapera daramate lotuta eta umeak ur lasterrera jaurtitzeko agindua ematen du. Jainkoen borondatez edo, ibaiertzetatik gainez eginda zegoen Tiber, inta lasaietan, eta ezin zitekeen ibaiaren betiko ubidera hurbildu;
|
baina
urak, lasai egon arren, jaioberriak hondoratuko zituelako antza hartu zioten umeen kargu zirenek. Horrela, hildako erregearen aginduz bezala, hurbileko zingira batean utzi zituzten haurrak, orain Ruminale pikondoa dagoen lekuan, Romulare deitzen omen duten lekuan.
|
|
|
Adibide honetan r gogorra dutenei esleituko diegu R marka r ordez, azalean beti r gauzatuko dena, baina erregelen aplikazioa kontrolatzeko ere balio izan duena. Beraz, lexikoan beR, zakuR zein mozkoR agertuko dira
|
baina
ur zein ager ere bai. Ondorioz, erregela horrela geratuko da17:
|
|
|
hurRgog+ a: hurra(
|
baina
ur+ a: ura). Rzah:
|
|
|
Neguan barneko landareak hazteko gomendioak Neurrizko eta maiz ureztatzea. Barnealdeko giroa lehorra denez, komeni da maiz ureztatzea,
|
baina
ur gutxirekin. Hau da, ahal dela, substratua heze mantendu behar da koilaratu gabe, horrela landarea galduko bailitzateke.
|
|
|
Nola lortu elikagai gehiago
|
baina
ur gutxiagorekin produzitzea. Horixe izango da munduko erronka nagusia, Louise Fresko Nekazaritzarako eta Elikadurarako Nazio Batuen Erakundeko (FAO) zuzendariorde nagusiaren arabera.
|
|
|
Higiene ona, prebentzio tratamenduez gain, asko edo diabetikoa bada edo antibiotikoak hartzen badira, oinarrizkoak dira onddoek oinetan «campus zabalak» ez izatea saihesteko. Espezialisten arabera, oinak ongi garbitzea da modurik onena,
|
baina
urarekin bakarrik, xaboirik gabe. Ondoren, leunki lehortzen dira, eta oinetako porotsuetan sartzen dira, airea pasatzen uzteko.
|
|
|
Bestalde, Montserrat Tura Kataluniako Alderdi Sozialistako Ingurumen bozeramaileak gastroenteritis agerraldian erantzukizuna bere gain hartzeko eskatu zion Generalitateari. Diputatu sozialistak atzo salatu zuenez, enpresa hornitzaileak baimena zuen bakarrik Torera ibaiko ura ureztatzeko,
|
baina
Uraren Agentzia Kataluniarrak, Generalitateko Ingurumen Sailaren menpe dagoenez, «bazekien herritarrek edateko ura hornitzen zutela, eta hori ez zela debekatzen». Eta adierazi zuen Administrazio Autonomikoak «baimen esplizitua» zuela hornidura horren bidez.
|
|
|
Adituek diotenez, ezin da miraririk egin, eta, ekintza bortitzik bada, organismorako kaltegarriak izango diren albo ondorioak izango ditu. “Egia da substantzia horiekin galera ikusgarriak lortzen direla,
|
baina
ura eta muskulu proteinak, ez koipea, eta ez dugu ahaztu behar gehiegizko obesitatea dela dio endokrinoak. Horregatik gertatzen da etsi etsian errebote edo yo yo efektu hori kontsumitzeari uzten zaionean, eta gehienetan, lehendik zegoena baino gantz gehiago berreskuratzen da”.
|
|
|
Errekaz bestaldera igaro behar. Erreka zabala
|
baina
ur mehea zen. Nik katiuskak nituen eta batzuetan uretan barna eta bestetan harripausoz harripauso iritsi naiz bestaldera.
|
|
2003
|
|
|
Bakoitzari bere ondorioak ekarriko dizkio mapa horien ikusteak.
|
Baina
ur sakonagoetan sartu gabe, bat behintzat nabarmena da: Latinoamerikan dabiltzala munduko mediatik hurbilen, eta ondorioz hortik gora batzuek daukagun soberakina dela mediaren azpikoek falta dutena
|
|
|
Zesta batek 10 partida irauten ditu batez beste, baina gerta liteke lehenengo partidan pilotakada batekin izorratzea. Partida batean sekulako pasada hartzen du zestak, eta gero busti egin behar da,
|
baina
urarekin zuk aurkitu behar diozu puntua, segun eta zestak zer denbora duen, zesta lehorra den edo berdeagoa... Oso sentibera da, denborak, siku egoteak edo hezetasunak ere afektatu egiten dio.
|
|
|
Elaborazio prozesua honako hau da: barazkiak prestatzen eta biguntzen joango dira ura duten bitartean,
|
baina
urik gabe geldituko dira, azukrea karamelatu egingo da eta barazkiari itsatsita geratuko da. Horrek testura eta aurkezpen berezia emango ditu.
|
|
|
Urte eta urteetan lurra nekazaritzarako erabiltzeak gazitasuna handitzea dakar epe luzean. «Ez gara horretaz jabetzen,
|
baina
urak gatz mineralen kontzentrazio txikiak ditu; lurra ureztatzen dugun bakoitzean, ura joan egiten da, baina gatzak geratzen dira». Blumwaldek dioenez, gazitasuna gero eta arazo zabalduagoa izango da.
|
|
2004
|
|
|
Kultur mugimenduaren txandan mutiko batek utzi egin behar izan zuen greba, ia azkeneko egunean, ezin zuen urik edan eta. Beste neskato batek ere ur gutxi edaten zuen eta zorabio batzuk izan zituen,
|
baina
ura edaten hasi eta osatu zen. Kasu horiek izan ezik ez da arazorik egon, gainera ia egunero mediku bat etortzen da analisiak egiteko.
|
|
|
Hamar atsedenlekutik ia bederatzitan baziren arbola itzaltsuak
|
baina
ur edangarriko iturriak, aldiz, atsedenlekuen %45etan baizik ez.
|
|
|
Zorro lehor bakoitzetik banilla kantitate oso txikia lortzen da (%2 inguru), hau da, hainbat postre eta gozoki ontzeko erabiltzen den printzipio aromatikoa. Bainillak bere lurrina har dezan,
|
bainak
ur berotan murgildu eta kaxetan sartu behar dira, egun luzez egoten diren kaxetan. Barruan, zorroak zimurtu eta ilundu egiten dira.
|
|
|
eta mineralak. Kirol edariak ere har daitezke,
|
baina
ura da gomendagarriena, ez baitu digestio arazorik sortzen organismoak oso ondo onartzen duelako. Gehiegi entrenatzen ez bada, behar adina atseden hartu eta eraman elikadura zuzena, bai lehenago, bai bitartean eta ondoren ariketa fisikoa egitean, kirolaria azkarrago errekuperatzea lortzen da eta neke kronikoa ager ez dadin.
|
|
|
Bi faktore horiek urtean 1.200.000 heriotza eragiten dituzte mundu osoan, unibertsitateko irakasle, filosofo, antropologo eta Zientziarako, Hezkuntzarako eta Kulturarako Nazio Batuen Erakundeko (Unesco) Bioetika Unitateko zuzendari ohi Georges Kutukdjianek ohartarazi zuenez. “Konponbiderik eza are nabarmenagoa da freskagarriak dauden
|
baina
ur garbirik ez duten Afrikako herri askotan; izan ere, eskuak garbitu eta garbitzea nahikoa da urtean milioi bat heriotza saihesteko Afrikan”, gehitu zuen. Oinarrizko zuzenbidea Gainera, adierazi zuen elementu horrekin lotutako gatazkak areagotzen ari direla munduko 70 lekutan, NBEk berriki egindako txosten baten arabera.
|
|
2005
|
|
|
41 Aintzirari bere izena eman zioten,
|
baina
ura aurkitzeko itxaropen guztiak hantxe galdu zituen.
|
|
|
35.08 Kakaduko ertzetan errekatxoak lupetz putzuetan galtzen dira. Baranoak lehorrean ere bizi daitezke,
|
baina
uretan nahiago dute, freskoago. Badirudi gero eta kezkagarriagoa dela egoera.
|
|
|
Halaber, oxigeno erabilgarriaren kantitatea desberdina da ingurune motaren arabera. Kasurako, lur lehorrean oxigeno kontzentrazioa 210 ml/ l ko da itsas mailan,
|
baina
ur gazietan eta itsasoetan 0 tik 10 ml/ l artekoa da. Uretan, dagoen aldakuntza, sakontasun, turbulentzia, ekintza fotosintetiko, tenperatura eta gazitasunaren menpe egoten da.
|
|
|
Eta gas bat botatzen du, bonba kakarraldoak bezala.
|
Baina
uretan dagoenean botatzen du bakarrik, eta gasak zurrunbilo bat egiten du uretan, eta zurrunbiloak aurrerantz bultzatzen du kakarraldo ibiltaria, eta horrela egiten du igeri, zurrunbiloekin. Hori da igeri egiteko estilo bat.
|
|
|
Tomasek gizon bat imajinatu zuen orduan, bibotea eta gerrako kaskoarekin. Igerileku baten barruan imajinatu zuen,
|
baina
ura barik, harriak zituen inguruan eta gainean. Piedadek esaten jarraitu zuen:
|
|
|
Aurrera jarraitu zuten eta hamahirugarren zulotik hamalaugarren zulora zihoan kalera heldu ziren. Kale luzea zen, eta laua, eta zabala,
|
baina
ur putzu bat zeukan alde batean. Eta hareazko putzu bi beste aldean, belardiaren erdian.
|
|
|
Borroka azken unera arte egon zen kolokan.
|
Baina
ura lohi bezain bare itsasoratzen zen orain. Enborren adaxkak, plastikoak eta Turman Sozietate Anonimoko pieza ttikiak gailentzen ziren Abrarantz itsasbeherarekin elkar harturik.
|
|
2006
|
|
|
Oraindik ere, oroigarri legez edo, Padura izena dauka inguruko futbol talde batek. Orain bezala, hainbat ibai isurtzen zen han Ibaizabalera,
|
baina
ur eta lehor arteko banaketa ez zen hain erabatekoa. Marea gorak uholdea zekarren aldiro, eta beste horrenbeste gertatzen zen beste ertzean.
|
|
|
Lanbroak ezkutatu egiten du Asian gertatzen ari den berotegi efektua zeren eta eguzki izpien bidea ekiditean ez dira oso tenperatura altuak gertatzen,
|
baina
ura ere ez da lurrintzen eta ondorioz euri laino gutxiago sortzen dira.
|
|
|
Proba hau eta erresistentzia termikoa neurtzen duena antzekoak dira baina, oraingoan, ura iragazten ez
|
baina
ur lurruna iragazten uzten duen mintz mikroporotsuarekin kontaktuan dago kamiseta.
|
|
|
Kamiseta horiek bi multzotan bana daitezke: Grifone, Ternua, Patagonia eta Duofold (laurak ere, zuntz etendunez eginikoak) ez dira gainerakoak bezain transpiragarriak
|
baina
ura xurgatu eta hedarazteko ahalmen egokia dute eta azkar lehortzen dira.
|
|
|
Helly Hansen, Duofold, Online eta The North Face laginek ematen duten informazio teknikoan harro agertzen dira transpiragarri izateaz
|
baina
ura hedatzeko abiadura txikia edo hutsaren parekoa da elastiko horietan.
|
|
|
Begira: bizkarrezur dobleaâ? ¦
|
Baina
ur gezatan bizitzekomoldatu da: osmo erregulazio sistema bat du barruan.Ur geza bakarrik jasotzen du.NICOLAS [01.39.08] Itsasoan hil egingo litzateke, beraz.RAMIROHil egingo litzateke, bai.
|
|
|
Munduan urtean 4.000 km kubiko ur ateratzen dira, eta kontsumoa, hau da, erabili ondoren naturara itzultzen ez den ura, 2.500 eta 3.000 km kubiko artekoa da. Egia da planetaren %70 urez estalita dagoela,
|
baina
ur guztiaren %2, 5 baino ez da gozoa, eta %0, 3 bakarrik dabil ibai eta aintziretan, eta %30 lur azpiko akuiferoetan pilatzen da, munduko edateko uraren %25 eta %40 artean. Gainerakoak ez dira gizakiak eta beste animalia espezie batzuk sartzen, edo izoztuta daude glaziarretan eta izotz plaketan.
|
|
|
Eta adineko jende askok igeri egiten ez dakien beste arrazoi bat uraren beldurra da. Horietako batzuk, gehienetan zaharrenak, ingurunea eta urperatzea ez ezagutzearen beldur dira,
|
baina
uretan sartu eta urperatzeak eragiten dituen sentsazioetara ohitu ondoren, haien errezeloak gainditzen dituzte. Hala ere, bada pertsona portzentaje bat, «gazteenek, 50 urte baino gutxiago dituztenek», jarraitzen du adituak, eta uraren beldur handia dute, batez ere esperientzia traumatikoengatik.
|
|
|
Udan bainulari kopurua handitu egiten da hondartza, ibai eta zingiretan.
|
Baina
ur batzuk bainatzeko egokiak izateko, parametro mikrobiologiko eta fisiko kimiko batzuk bete behar dituzte. Kolorea behatzen da, pH-a aztertzen da eta olio mineralen, hondakinen eta gai flotatzaileen presentzia aztertzen da.
|
|
|
Hala ere, komeni da askatze moteleko ongarriztatze bat erabiltzea, “nahiz eta ongarriztatzeari dagokionez ez diren oso gogorrak izan”, eta, hazkuntza errazteko, “pixka bat brotatuta” dauden aleak landatzea. Gainera, ez dute inolako ureztatze sistemarik behar,
|
baina
ura oxigenatu egin behar da, “mugitu, astindu, hondatu, usteldu edo oxigeno kontzentrazioa murriztu ez dadin”. Urmaeleko aireztatze sistema oso erabilgarria izan daiteke.
|
|
|
Prozesu zuzena produktu hau uretan botatzea da, inoiz ez alderantziz. Azido oxalikoak kaltetutako eremuaren kolorea berreskuratzen du,
|
baina
ur berotan diluituta txikitu behar da. Aplikatzeko moduari dagokionez, prestakinaz estali behar da orbana.
|
|
|
Jauzi egin nuen eta ene zangoak itsasoan busti ziren ur hotzean; hala ere ez nuen kasurik egin eta Tomi barkua tiratzen lagundu nion. Oso pizua iruditu zitzaidan,
|
baina
uretik ateratzera arribatu ginen. Barkua bere makilazko etxolan gorde ondoren, eskutik hartu ninduen.
|
|
|
Baina ezin duela lasai egon ere. Eta egoeraz hitz egin dute,
|
baina
ur sakonetan sartu gabe. Gauza asko kontatu behar dizkiola eta etzirako geratu dira.
|
|
|
Metalentzako zerra bat erabili zuen. Konortea galdu nuen,
|
baina
ur hotza bota zidan berriz ere. Esnatu nintzenean, gomazko zerrenda bat jarria zidan besagainean, odolustu ez nendin.
|
|
|
Kamioian joan eta ekarri egin behar. Etxe aldean putzua bazegoen,
|
baina
ur gazia ematen hasi zen. Baratzerako ere ezin zen erabili.
|
|
|
Gainerakoan... zelan doa eguna, lagunok? Hemen, Txirene irratian, egosteko puntuan gaude, lanpernak edo karramarroak bezala,
|
baina
ur barik, edo, bueno, ura bai, baina izerdi epelarena, ur gazia, ondoko ur uherroi uste zaiena... Hemen dauzkazue Public Enemy taldearen erritmoak, bidegabekeriari planto egiteko, arrazakeria borrokatzeko, edonor dena dela esateko harrotasunez... eta, zergatik ez, kalean dauden 33 graduek eragindako girorako ezin egokiagoak.
|
|
2007
|
|
|
Oraingoz aurtengo udak eguraldi egonkorrik ez duen arren, tarteka izaten diren egun bikain horietako bat aprobetxatuz, Busturialdeko bira bat proposatuko dugu buelta aste honetan, hain ezaguna den Bizkaiko kostan.
|
Baina
uretan sartu beharrean, mendi aldetik ibiliko gara. Izan ere, bertan Euskadiko BTT zentroetako batek, Urdaibai Busturialdekoak, hamar ibilbide markatuta dauzka eta guk horietatik bat aukeratu dugu.
|
|
|
Ekaitz aurretik hemen egonda dago eta berak esandako aterpetxera joan naz. Uritik nahiko asago dago,
|
baina
ur jauzietatik nahiko hur. Uritik aterpetxera doan bidea aldatuz doa:
|
|
|
Ez da digeritzen
|
baina
ura xukatzen du eta, horrela, gorotz boloaren tamaina handitzen du, hesteetako trantsituaren mesedetan.
|
|
|
Beste hainbatetan ere zabaldu dute ura aurkitu izanaren albistea, ura bera ez diren arrasto geologiko eta kimikoetan oinarrituta. Uraz hitz egin dute,
|
baina
urik aurkitu gabe.
|
|
|
Astronomo guztiak ez daude ados; karbono dioxido likidoa ere izan daiteke, edo hondarra bera maldan behera jausi izana.
|
Baina
urak, aukera zientifiko ona izanda ere, beste zerbait eskaintzen du: publizitatea.
|
|
|
Ura biziaren elixirra da, eta azal gaztearen sekretua, bat baino gehiagoren ustez.
|
Baina
ura etengabe galtzen ari gara: ahotik eta sudurretatik galtzen dugu, arnasa hartu eta hitz egitean; gure poroetatik lurrundu egiten da; eta gorputzeko hondakinekin botatzen dugu.
|
|
|
Sifoi modukoa da eta iturburu nagusia da. Gaurko eguna grisa eta hotza da,
|
baina
ura bero dago. Gatz maila oso altua dela ohartuko zarete.
|
|
|
Gaur, eguzkirik ez dagoenez, kristaldu egiten dira.
|
Baina
urak epel ateratzen dira, 15/ 16 graduan, neguan nahiz udan. Eta burbuila horiek iturbegitik sortzen dira, ur gaziagainazalera igo ahala.
|
|
|
Belauna hatzekin estutzea komeni da, ondo garbituko dela ziurtatzeko; pintura oso itsatsita dagoela ikusten denean, gomendagarria da arrabolak egun batean edo bitan beratzen uztea. Eskuak babesteko latexezko eskularruak erabil daitezke,
|
baina
ura denez, ez da eragozpen handirik sortuko erabiltzen ez badira. Arrabola garbitu ondoren, ondo lehortzen utzi behar da, zati metalikoa barne, oxida ez dadin.
|
|
|
Hidrojardineren bidez, landareak ez dira gutxienez hiru astez edo lau astez lehortzen, espeziearen eta alearen tamainaren arabera. Denbora horretan ureztatzeko betebeharra desagertu egiten da,
|
baina
uraren adierazlea zaindu egin behar da. Komenigarria da maila erdiko posizioan egotea, minimoaren eta maximoaren artean.
|
|
|
Alde horretatik, balea urdinetako “kantuek” milaka kilometro egin ditzakete itsasoaren azpian.
|
Baina
uretako animaliek ez dituzte soinu horiek bakarrik erabiltzen. Adibidez, elefanteek musika kontzertu baten antzeko potentzia duten deiak egiten dituzte, nahiz eta gizakiarentzat entzunezina den maiztasun batean.
|
|
|
Xarabea: almibarra bezalakoa da,
|
baina
uraren ordez fruta zukuak edo infusioak erabiltzen dira. Ispilua:
|
|
|
Iohan Apezaren erreinuan mira anitz bada, hala nola Legarrezko Itsasoa. Bertze itsasoak bezala jin eta joaten da
|
baina
ur tantarik gabe. Nola ez daitekeen ontziz itsaso hori gurutza, ez daiteke ere jakin zer den itsaso horren bertzaldean.
|
|
|
Eta beste kontu hori? Nik ez dakit zer liburu mota egin nahian zabiltzan, zeure arazoa da hori ere,
|
baina
ur gutxiko iturrira etorria zara edari garbi bila, mon ami. Meatze gutxi meategi honetan, hori eduki argi hasi baino lehenagotik.
|
|
2008
|
|
|
Orduz geroztik bi teoria saiatu dira izaki horien inguruko argibideak ematen. Bataren arabera, orain milioi bat urte Asian bizi izan zen homo erectus a Indonesiako irletara ailegatu zen itsas maila baxuak zirela-eta,
|
baina
uraren maila handitu zenean isolatuta geratu eta berezko eboluzioa izan zuen uhartearen ekosistemara moldatu. Beste teoriaren arabera, esan dugunez, malformazio hutsa baino ez da Floresko gizakia hain txikia izatearen zergatia.
|
|
|
Ilun dago
|
baina
uretara joan behar dot. Iturriko txorrotean kantina zintzilikatu eta urak ontzian egiten dauan hotsa mehetu danean, hartu eta etxerako bideari ekin deutsat.
|
|
|
Etxetik deika dagoz,
|
baina
uraren mormorioak ez deutso beste inongo deiri lekurik emoten. Hurreragoko dei zoliak iratzarri gaitu, azkenean:
|
|
|
Amerikako indioek eta inkek saralez beteriko untxi larruak zerabiltzaten horretarako eta amerikar aitzindariek kotoizko oihalak baliatzen zituzten eginkizun hori betetzeko,
|
baina
urez garbitu ordez, sutondoan lehortzen zituzten.
|
|
|
Estazioko laborategiak oniritzia emanik, kontrolak segituko du
|
baina
ura hornikuntza sare konplexuan sartuko da.
|
|
|
PAUL ROSENaquin Kapitainak hitz batzuk esan, eta zoritxarrez, olatu batek hautsi egin zuen kablea. Komunikazioa eten egin zen,
|
baina
ur azalekoek bazekiten gizon batzuk behintzat bizirik zeudela Squalus ean. Hala ere, ezin zuten gauza handirik egin.
|
|
|
Atzamarrak guztiz urratuta zeuzkan. Atea zabaltzen saiatu zen, ur artean, argi dago,
|
baina
urik gabe ere ezinezkoa da halako ate bat eskuekin zabaltzea. Baina, badakizu, behin azkena ikusten duzunean, edozeri heltzen diozu.
|
|
|
Horregatik, (15b) zuzena den bezala, (14b) okerra gertatzen da: ur beroaz hitz egiteak badu zentzua,
|
baina
ur handiaz hitz egiteak, testuinguru honetan, ez. Aldiz, lehenbiziko izenari buruzkoa bada adjektiboa (14a eta 15a), baso> > zuze na da, baina baso> bero, testuinguru honetan, ezina da.
|
|
|
Hala, bada, uraren aztarnak nabarmendu egiten du, azken batean, iraunkortasunik eza, hau da, herrialdeek eta bertako biztanleek benetan dutena baino ur gehiago kontsumitzea. / imgs/ 2008/ 06/ grifo01.jpg
|
Baina
ur kontsumoa iturriko zorrotadatik korrika egitea baino konplexuagoa da. Arjen Hoekstrak, UNESCO IHE Institutuko adituak, eta Pham Q.
|
|
|
Sandplast proiektuak Europako Batasuneko (EB) Eureka programak finantzatu du, eta Espainiako, Letoniako eta Lituaniako hainbat enpresa eta zentro teknologiko bildu ditu zementurik gabeko hormigoia eraikitzeko materialak ekoizteko, hondakin polimerikoetatik (plastikozko botilak edo jogurt ontziak) eta betegarri geldoetatik abiatuta. “Hormigoi polimerikoko” adreilu horiek zementuzko adreiluen itxura bera dute,
|
baina
ur gutxiago xurgatzen dute, eta, beraz, oso ondo jasaten dituzte tenperatura aldaketak. Arduradunek uste dute beren fabrikazio prozesua hobetzen dutenean adreilu arruntak baino merkeagoak izango direla.
|
|
|
Leonardo Rosa Uda iristean, aisialdirako ontziak ugaritu egiten dira, eta horien artean uretako motorrak nabarmentzen dira, hondartzako paisaiaren parte baitira.
|
Baina
uretan ildaskak egiten dituen gurpilik gabeko motor bat izateko, zuhurtasunaz eta gidatze onaz gain, betebehar batzuk bete behar dira, besteak beste, erantzukizun zibileko aseguru bat kontratatzea. Berariazko erregulazioa Duela urte batzuk turbinek bultzatutako motor nautikoak hain modan jarri ziren, ezen erregulazio zorrotza eta berariazkoa sortu behar izan baitzen erabiltzeko.
|
|
|
“Vibrio cholerae” bakterioak eragindako gaixotasuna erraz transmititzen da uretan eta elikagai kutsatuetan. Gaur egun, kasu gehienak garapen bidean dauden herrialdeetan gertatzen dira,
|
baina
uren tenperatura igotzeak kasu gehiago aurreikustea dakar. Izurri bubonikoa edo izurri beltza, benetako hondamendiak eragin zituen gaixotasuna, historiako liburuetakoa dela dirudi, baina berriro ager daiteke.
|
|
2009
|
|
|
Ur emari handirako hobeak ziren, pala handiak indar handiagoa ematen zion eta turbinari.
|
Baina
ur emari gutxiago dagoenean, ur asko galtzen da pala eta pala artean. Horrexegatik, egungo palak lehengoak baino txikiagoak dira.
|
|
|
Aurreko ataletan aipatu denez, Santa Ageda igaro eta hurrengo ilbeheran.
|
Baina
ur bizik, urteko itsasgora eta itsasbehera handienak eragiten dituen iretargiaren egoerak, txarrak ei dira zuhaitzak inausteko.
|
|
|
Bizi dituzten baldintzak azaldu ditu Blachek, ia urik gabe baitaude: Janari nahikoa dugu,
|
baina
urik ez. Beraiek 30 dira eta guk 36, ura ez gastatzen saiatzen ari gara, baina itsaslapurrei berdin zaie, ahalik eta azkarren ura agortzea nahi dutela uste dut, horrela presio gehiago egin ahal izateko.
|
|
|
Eguna bereziki sargoria izan zen eta Arianek, bero itogarriak alde egin bezain azkar, mutil lagunaren alkandora bere mahuka laburreko elastiko gainetik jantzi, mangera esku artean hartu eta hilabete batzuk lehenago etxearen atzealdean aldatutako intxaurrondo gazteak ureztatzeari ekin zion. Fransuak eskoltatu zuen prestakuntzek iraun zuten bitartean,
|
baina
ura mangeratik ateratzen hasi zenean, Ariane utzi eta metro batzuk harantzago zegoen horma zahar batera abiatu zen. Lehen ere esperientzia txarrak izana zen mangera eta urarekin, nonbait, eta horma hartan saguak ibiltzen ziren gainera.
|
|
|
Barrua erreta zeukan. Botalarria, buruko mina, izerdia, erraiak erre egiten zizkion egarria,
|
baina
urez ase ezin zuena.
|
|
|
Iluntzera arte egon da horrela. Sagar erreak osorik itzuli dira etxera berriz ere, egunero bezala
|
baina
ur gehiagorekin gaur.
|
|
|
(OFF) Arraroa badirudi ere, istorio horrek, kontakizun gehienek bezalaxe, egia arrasto bat badu. Tunelak agian ez zion dragoiari kalterik egingo,
|
baina
uraren jariatze normalari eragin zion.
|
|
|
Hori dela eta, erakundeak salaketa jarri du kontsumo agintarien aurrean. Bola bakoitzak bi eta lau milimetro bitarteko diametroa du,
|
baina
urarekin kontaktuan egon eta ordu gutxira %900 arte hazten da, eta bi zentimetro izatera iristen da. Gainera, arriskua areagotu egiten da, produktuak ez daudelako gaztelaniaz etiketatuta, eta saltoki batzuek haurrentzako produktuekin edo gozokiekin batera erakusten dituztelako, nahiz eta lorontzi eta loreontzientzako apaingarriak izan, FACUAtik adierazi zuten.
|
|
|
Azterketa honetarako zorrotz aukeratu ziren 104 ardiak bi taldetan banatu ziren. Bati, azken ernaldian, 100 ml propilenglikola eman zitzaion (glizemia indize handiko elikagaien antzeko efektua duen konposatua) egunean bitan, eta kontrol taldeari egunean kantitate bera eman zitzaion,
|
baina
ur kantitate bera. Emaitza izan zen propilenglikola eman zitzaien ama kumeek pisu handiagoa erakutsi zutela jaiotzean, odoleko glukosa maila handia, eta 40 kg ra iritsi ziren kontrol taldeko arkumeek baino 20 egun lehenago.
|
|
|
ARSren Russell-ek, Athens en, egindako ikerketen arabera, oso ur gogorrak, nahiko gogorrak eta bigunak, hildako oilaskoen azaleko “Campylobacter”, “Staphylococcus” eta “Pseudomonas” bakterioak ezabatzeko duen ahalmena alderatu zuten. Ur gogorrak mineral disolbatuen kontzentrazio handiagoak izaten ditu, hala nola kaltzioa eta magnesioa,
|
baina
uraren gogortasuna murriztu daiteke mineral horiek metodo mekaniko edo kimikoen bidez kenduz. Esperimentu horiek egiteko, ikertzaileek oso ur gogorra sortu zuten, kaltzio kloruroa eta magnesio kloruroa ur destilatuan disolbatuz; ura, berriz, nahiko gogorra izan zen, eta ur oso gogorraren zati bat ur bigunaren zati batekin diluitu zuten.
|
|
|
Beharrezko elikagaiak urarekin batera iristarazten zaizkio landareari. Lurrean landatuta aurkituko lituzkeen elikagai berberak jasotzen ditu landareak,
|
baina
uraren bidez. Ekoizpen puntuaren arabera elikagaiaren osagaiak aldatuz joaten gara, landarea ahalik eta egoera onenean egon dadin. Oso maiz egiten zaizkie azterketak landareei, momentuan behar dutena ematen joan ahal izateko.
|
|
|
Horrela jakinarazi du François Fillon Frantziako lehen ministroak Krisialdi Batzordearen bilkuraren ondoren. Azaldu du ez dela beharrezkoa haizetearen eragina hondamendi natural izendatzea,
|
baina
uraren kasuan baldintza hori saihestezina dela dio ordainketa bermatzeko.
|
|
|
barreiatzaile kimikoak eta ur beroko kanoiak.
|
Baina
ur beroko kanoiak, esaterako, hondamena areagotu besterik ez zuten egin, beranduago adituek ondorioztatu zutenez, arrokei itsatsita onik gelditu ziren txirla, muskuilu, landare eta animalia txiki asko eta asko egosi baitziren ur bero haren erruz.
|
|
|
Arraunlariek asko sufritzen dute estropada guztietan,
|
baina
ur gutxiko eremuetan handitu egiten da sufrikarioa. Indar gehiago egin behar izaten dutelako.
|
|
|
Compañia Eléctrican ez zuten autorik konpontzen,
|
baina
urari indarra kentzen zitzaion eta indarrari argia. Burdinolakoa baino lan dotoreagoa zen, eta induzidoa, kilobatioak, trifasikoa ikasten hasiak ziren ahoentzako, harako hautsa, potxa, galda haiek hozkia ematekoak ziren, burdina herdoildua bezain latzak bilakatuko ziren.
|
|
|
|
baina
uraren froga egiten zaie, haren gainean hondoratu barik ibiltzen direlarik, eta beste zantzu batzuk ere bai, infamatuak gogor tematzen dira ezetzean eta inoiz konturatu barik ateratzen zaie badirela, nahiz eta hurrengo egunean ustea aldatu eta ezetz esan, baina gero diote beste batzuk ere markaturik daudela eta izenak botatzen dituzte eta inork esan izan du inoiz, deskuidaturik, ezin zezakeela es... Eta hurrengo egunean galdetu eta ukatu.
|
|
2010
|
|
|
1975ean banatu zen laukotea, nork bere bideari jarraitzeko.
|
Baina
Ur taldea osatu zutela 45 urte bete direla eta, berriro elkartu dira lau artistak, Donostiako Ekain arte galerian erakusketa bat muntatzeko. Beren lanik berrienak jarri dituzte ikusgai bertan, gaurtik azaroaren 27ra arte.
|
|
|
" Esportatzaileak dio Alvarezek gobernu berriarekin eta dirulaguntzekin iritsi ziren. Lana ekarri dute, egia da,
|
baina
ura agortzen ari dira eta ahitzen denean alde egingo dute. Zein da gure etorkizuna?
|