2001
|
|
Medikuek aholkatzen diote erretzeari utzi nahi dionari bere familia medikuarengana joateko eta tratamendu psikologiko eta farmakologiko bat hasteko, bere bizi ohiturak alda ditzan. “Laguntzarik gabe uzten dutenek %5 eta %7 arteko arrakasta dute,
|
baina
tratamendu medikoarekin batera, hirunaka edo lautan biderkatzen da”, dio Carlos Giménez Ruiz pneumologoak eta Tabakismoaren Prebentziorako Batzorde Nazionaleko lehendakariordeak.
|
|
Europan, Mediterraneoko herrialde guztiek eta Erresuma Batuak hipokloritoa erabiltzen dute modu orokorrean; Eskandinaviako herrialdeek eta Alemaniak, berriz, ez dute onartzen kloroak ematen dion edateko uraren usaina eta zaporea. Ura desinfektatzeko, ozonizazioa erabiltzen dute,
|
baina
tratamendu hori ez da guztiz eraginkorra eta, ondorioz, biztanle gehienek botilaratutako ura kontsumitzen dute. Bestalde, tratamenduak luzeegi iraun ez dezan eskatzen da, eskaria handia baita.
|
2002
|
|
Malagako Farmazialarien Elkargoko José María Lazak dioenez, «larruazala ez da transpiratzen, eta infekzio baten arriskua handiagoa da». Hori dela eta, medikamentuak dira «atleta oinen» aurkako irtenbide bakarra,
|
baina
tratamendu luzea da, baina asko ez daude prest osorik aurre egiteko. Prebentzioa Prebentzioa, beraz, funtsezkoa da.
|
|
Alde horretatik, kaltzio eta bitaminazko osagarri konbinatuak eraginkorragoak dira, hezur masa femorala galtzea prebenitzeaz gain, aldakako hausturen eragina ere murrizten baitute. Osteoporosia ez da sendatzen,
|
baina
tratamendu egokiak hezur masa galtzea eta hausturak geldiaraz ditzake. Gaur egun, hainbat sendagai daude, hala nola difosfonatoak, kaltzitonina, kaltzioa, fluoruroak, ordezko hormona terapia, ipriflabona, estrogenoen, esteroideen, bitaminaren eta metabolitoen eratorriak.
|
2003
|
|
|
Baina
tratamendu farmakologikoa handia baldin bada, zalantzarik ez da bizimodua funtsezko elementua dela.
|
|
Espezialitate horrek garapen handia izan du Estatu Batuetan, eta, azkenean, sakon sartu da Europan. Terapia “antiaging” serioek narriadura fisikoa neurtu, konpondu eta prebenitzen dute, batez ere bizi ohiturak aldatzen dituzten neurrien bidez.
|
Baina
tratamendu zorrotzekin batera terapia pseudozientifikoak sortzen ari dira, promesa faltsuak dituzten pazienteen osasuna arriskuan jartzen dutenak. Ibilbide arriskutsu hori geldiarazteko, AEBetako 50 biogerontologok kanpaina bati ekin diote Estatu Batuetako hainbat komunikabideren bidez, “adinaren aurkako” botiken aurka.
|
|
Kolera, entzefalitis japoniarra (eltxo baten ziztadak eragindako entzefaloaren hantura) eta entzefalitis zentroeuroparra ere agertu dira. “Oporrak oso erraz ahazten dira amaitzen direnean;
|
baina
tratamendu batzuetan, malariaren aurka egiten denean, esaterako, medikazioak jarraitu egin behar du eremu paludikoa utzi eta hurrengo lau asteetan”, azaldu du Fernando Carreras medikuak, Osasun Ministerioarentzat lan egiten duenak. Carrerasek tratamendu medikoa abiatu baino hilabete lehenago hastea gomendatzen du.
|
|
Hipotalamoak gonadotropina askatzeko hormona bat jariatzen duenean hasten da, zeinak obarioak edo barrabilak estimulatzen baititu estrogenoak eta testosterona askatzen hasteko. Gaitz hau duten pertsonek ez dute pubertaroa zeharkatzen,
|
baina
tratamendu terapeutikoa jaso dezakete. Familiako kide batzuek gaitz hori zuten odol laginak aztertzean, ikertzaileek erlazioa aurkitu zuten 19 kromosoman dagoen gene batekin, “EKKS” izenekoarekin.
|
2005
|
|
Edozein tratamendu prebentibok, zalantzarik gabe, alergia ezabatzea ere ekarriko du. Infestazio akutua ez da arazo hilgarria,
|
baina
tratamendua agresiboa izan daiteke, sintomen intentsitatearen eta larritasunaren arabera, ebakuntza kirurgikoa egin behar baita. Geroko bilakaerak edozein ondorio baztertzen ditu.
|
2006
|
|
Zelula horietatik abiatuta eta gizabanakoaren bizitza osoan zehar, odoleko zelulak sortzen dira. Odoleko zenbait gaixotasun sendatzeko, hala nola leuzemia, oso kimioterapia dosi altuekin eta erradioterapiarekin edo erradioterapiarik gabe gaixotutako zelula ama guztiak erauzi behar dira,
|
baina
tratamendu agresibo horrek, zelula gaixoak ezabatzeaz gain, hezur muineko zelula ama osasuntsuak hiltzen ditu, eta hori bateraezina da gizabanakoaren bizitzarekin. Kimioterapiaren ondoren hezur muinaren funtzioa berrezartzeko, hezur muin osasuntsu bat birsortzeko gai diren zelula amak transfusiatzen zaizkio pazienteari, eta prozedura horri hezur muinaren edo guraso hematopoietikoen transplante deritzo.
|
|
Ekimen horren funtsezko mezua hau da: “hausturak prebenitu egin daitezke,
|
baina
tratamendua betetzen bada soilik”. Espezialisten arabera, terapiaren prebentzio efektua bermatzeko behar den denbora bi urtekoa da.
|
|
Epilepsia mota batzuen pronostikoak, tratamendu medikoarekin benetan txarra denak, erantzun ona eman diezaioke kirurgiari.
|
Baina
tratamendu farmakologikoa ez da baliozkoa gaixo guztientzat. % 30ek epilepsia farmazeutorresistentea dute.
|
2007
|
|
Kimioterapiak eta hormona terapiak heren bat murrizten dute metastasia agertzeko arriskua.
|
Baina
tratamendu oldarkor horiek jasotzen dituzten pazienteen %70 eta %80 artean bizirik atera zitezkeela uste da. Analisi genetikoak lagundu lezake bere arriskuagatik kimioterapia behar duten pazienteak aukeratzen eta beharrezkoak ez diren terapiak aplikatzen.
|
|
Asaldura errepikaria izaten da, eta denborarekin luzatzen da, eta beste EJN batzuek baino beranduago agertzen da, 30 urtetik aurrera. Pazienteek bospasei urteko bilakaera izaten dute kontsulta psikiatriko batera joaten direnean,
|
baina
tratamenduaren emaitza ona izaten da. Elikaduraren nahaste atipiko gisa sailkatutako nahaste batzuk, berez, anorexia edo bulimia dira, eta oso hasierako faseetan hautematen dira, bost edo zortzi hilabete arteko epe laburrean.
|
|
Gaur egungo tratamenduak bertsio erresistente horiek ugaritzea saihesteko diseinatuta daude.
|
Baina
tratamendua betetzen ez bada, dosien kopuruari eta maiztasunari dagokienez, edo dosia zuzena ez bada, antibiotikoaren beraren presio selektiboak eragindako hautapen makina bat martxan jarri izan balitz bezala da: bizirik geratu diren bakterioak, orain energia baliabideekin lehiatzeko kiderik ez dutenak, ugaritu egiten dira.
|
|
“Zientzialariak bioteknologiaz baliatu dira birus eta bakterio infekzioen aurkako antigorputzak simulatzeko, gaixoaren immunitatea hobetu eta minbizi zelulak hil ahal izateko”. Medikuak zehaztu zuenez, “kirurgiarik izan ezin duten pazienteentzat kimioterapia gaixotasuna kontrolatzeko metodo egokia da”,
|
baina
tratamendu alternatiboak garatzearen garrantzia “gainterapiaren %30 baino gutxiago” bizi da. Izan ere, urtean 110.000 pertsona inguru hiltzen dira Txinan gibeleko minbiziagatik, eta horietatik %15ek baino gutxiagok izan dezakete kirurgia, diagnostiko berantiarrak direla eta, gaixoa gaixotasunaren fase aurreratuegian dagoenean.
|
|
Ospitaleratuz gero, sendagai osoen gastuak ere estaltzen ditu. Ospitaleratze kasuetarako sendagai osoen gastuak ere estaltzen ditu prestazioak,
|
baina
tratamendu anbulatorioak direnean kostuaren %70 bakarrik ordaintzen da. Ikaslea hurrengo bi urteetan eritasunaren biktima hiltzen bada, senideei kalte ordaina emanen zaie, eskola istripuaren ondoriozko heriotzagatik ordaintzen den kopuru berean.
|
2008
|
|
Europako merkatuan inbertitzeak" brokerrek" ezarritako mugak eta merkatu nazionalekoak baino tarifa handiagoak ditu,
|
baina
tratamendu fiskal bera jasotzen du.
|
|
“Dietak pertsona bakoitzaren elikadura ohituren araberakoa izan behar du, eta tratamendu egokia, gehiegizko pisua bada, farmazialari batek edo nutrizio diplomadun batek egin behar du; obesitatea bada, medikuaren kontrolpean egin behar da.
|
Baina
tratamendua ezin da inola ere beste pertsona batzuetara estrapolatu” esan zuen Ruiz Rosok. Aditu horrek gogora ekarri zuen obesitatea “ia mundu mailako epidemia bat” dela.
|
2009
|
|
Dermatitis atopikoa gaitz kronikoa da (oraingoz ez dauka behin betiko sendabiderik),
|
baina
tratamenduak badaude, eta horiei esker lor liteke azkura kontrolatzea eta larruazala ez hainbeste gorritzea; tratamenduak emaitza ona izateko, ordea, oso zintzo eta hutsik egin gabe jarraitu beharra dago.
|
|
Bereziki deigarria da tresna elektriko eta elektronikoen hondakinen (TEEH) lekualdatzeen kasu zehatza, arriskutsutzat jotzen baitira. Gainerako hondakinekin gertatzen den bezala, EBk lekualdatzea onartzen du,
|
baina
tratamendu egokia emateko ingurumen teknologia eta legeria duten herrialde “garatuetara” mugatzen du helmuga, hau da, Ekonomia Lankidetza eta Garapenerako Antolakundeko (ELGA) kideetara. 1997 eta 2005 bitartean, ia laukoiztu egin ziren EBko hondakin arriskutsuen eta problematikoen lekualdatzeak, ezabatzeko Hala ere, praktika oso bestelakoa da, Greenpeaceren eta Sky News eta The Independent hedabideen ikerketa batek erakutsi duenez.
|
|
Gizonezkoa egoera kritikoan egon zen larunbateko gauean,
|
baina
tratamenduari erantzuten dio
|
|
Arrazoi asko eta askotarikoak daude, eta horietako bati bakarrik konponbidea emateak frustrazioa eragin dezake; izan ere, aldi baterako zurrunga egiteari uzten bazaio edo gutxiago zurrunga egiten bada ere, denborarekin arazoa berriro agertzen da. Adituek diotenez, zurrunga egitea ez da gaixotasun bat,
|
baina
tratamendu faltak, apnea buxatzailea izanez gero (arnasketa eten egiten da segundo batzuetan), gaixotasun larriak eragin ditzake epe luzera: arrisku kardiobaskularra areagotzea (hipertentsioa, arritmiak) eta zefale handiak, besteak beste.
|
2010
|
|
“Pertsona batek bost urtez ez badu sintomarik agertzen, esan daiteke dagoeneko ez dagoela gaixorik”, azaldu du Lópezek. Dialektikaren eta jokabidearen tratamenduak urtebete irauten du gutxienez,
|
baina
tratamenduen batezbestekoa bi urtetik hiru urtera bitartekoa izaten da. Errazagoa da jarrerak aldatzea sentimenduak baino, hala nola identitate krisia edo hutsune sentimendua.
|
2011
|
|
Gaur egun, inplanteak jarrita konpon liteke hori,
|
baina
tratamendua ongi atera dadin, beharrezkoa da oinarri onaren gainean lan egitea; hau da, ahoa osasuntsu edukitzea, hortzoietan hanpadurarik, infekziorik edo eritasunik ez izatea, alegia.
|
|
Bi kasuetan, hortz kopuru bera ordezkatzen da,
|
baina
tratamenduaren irtenbidea ez da bera.
|
|
|
Baina
tratamenduak huts egiteak ez du esan nahi organismoak arbuiatu edo errefusatu egin duela sartu den gorputz arrotzetik babesteko.
|
2013
|
|
Jasper da, hamar urteko saltxitxa txakurra, eta etxean beste bi harburu ditu. «Jasper ek ezin zuen bere kabuz ibili,
|
baina
tratamenduaren ondoren oso pozik agertzen da eta ezin du etxe osoan mugitu», esan du May Hayek, bere jabeak, ‘Huffington Post’ egunkarian. Bideoan, Jasper ek ibiltzeko zinta erabiltzen du, korrika edo entrenatzeko gimnasioetan erabiltzen denaren antzekoa.
|
|
Kasu honetan, gaixotasuna kronikoa da. Ez du sendabiderik,
|
baina
tratamendu egoki batekin, krisi epileptikoen maiztasuna nabarmen murriztu daiteke. Epilepsia zakurren %10 baino gutxiago bi urtez egoten da erasorik gabe Epilepsia txakurren %10ek baino gutxiagok lortzen du bi urtez erasorik gabe irautea, dio Paloma Tonik, Madrilgo Unibertsitate Konplutentseko Albaitaritza Fakultateko albaitari eta neurologoak.
|
|
Askotan, erabaki hori ekonomiaren egoeraren edo erabiltzaileek bi produktuez duten ezagutza mailaren araberakoa izaten da.
|
Baina
tratamendu fiskalean ere eragina izaten du. Konturako atxikipenen ikuspegitik, errentagarriagoa da kapitala ETFn inbertitzea inbertsio funtsetan inbertitzea baino Elkarren oso antzekoak diren produktuak izan arren, alde handiak dituzte alderdi horretan, eta horrek ekar dezake aurreztaile txiki eta ertainek bat ala bestea aukeratzea, alderanzgailua. Tributazio mota berdina da bi produktuentzat:... %21etik (sortutako gainbalioentzat, 6.000 euroraino), %24tik (irabazientzat, 24.000 euroraino) %27ra (24.000 eurotik gorako kopuruentzat).
|
2014
|
|
urarekin hasten den zerrenda Azalerako elikagaien zerrenda batek organismoarentzat onuragarriak direnak identifikatzen ditu, eta barrutik larruazala zaintzen laguntzen du. Ideia hori da, hain zuzen ere, ikerketa dermatologikoetan, klinikoetan eta dietetikoetan oinarritzen den ideia, tersenek larruazala,
|
baina
tratamendu topikoak, barnekoak baizik, xurgatzen eta oxigenatzen dituzten bitaminak, aminoazidoak, gantz azido asegabeak, antioxidatzaileak eta oligoelementuak erabiltzen baitituzte. Argi dago elikadurak (bereziki, herdoilaren aurkako zenbait antioxidatzailek) larruazal osasuntsuaren zainketan duen zeregina, eta fotozainketaren aurrean duen babesgarria.
|
2016
|
|
Hamar urtetik gorako hamar katutik batek hipertiroidismoa du, sendabidedun gaixotasuna,
|
baina
tratamendurik gabe ondorio larriak ditu
|
2017
|
|
Ortodontzia motak Tratamenduak urte eta erdi eta hiru urte bitartekoak izaten dira. SEDOk dio 12 urte inguruko tratamendu zuzentzaileak hasteko gomendioak «ez duela esan nahi nerabezaroan edo helduaroan hasi ezin direnik»,
|
baina
tratamenduek helburu eta emaitza desberdinak izango dituzte. Bai, gogoratzen du garrantzitsua dela, aparatuekin tratamendua amaitu ondoren, atxikitzaileekin jarraitzea, atxikitzaileekin jarraitzea hezurra eta hortzoiak aldaketara egokitu arte; beraz, aldi baterako dira.
|
2021
|
|
Entrenamendu fisikoko programak, tratamendu farmakologikoko neurrien osagarri gisa, onuragarriak izan dira HAPa duten pazienteengan, eta, hala, ariketa gaitasuna handitu eta bizi kalitatea hobetu da. Arnas fisioterapia eta ariketa terapeutikoa oso lagungarriak izan daitezke,
|
baina
tratamendu hori ez da ospitale guztietan ematen eta oso zaila da profesionalik aurkitzea ospitale horietatik kanpo. Fisioterapeutak arnas fisioterapiako teknikei buruzko aholkuak ematen ditu.
|
2022
|
|
Diabetea: oraindik sendabiderik gabe,
|
baina
tratamenduan aurrerapen handiak egin dira
|
|
Baina, zer esan nahi du horrek? Hurrengo lerroetan, ageriko sendabiderik ez duen
|
baina
tratamendu oso aurreratuak eta itxaropentsuak pazienteen bizi kalitatea hobetuko dutela.
|