|
2018
|
|
|
sukarra jaisteko, buruko mina arintzeko Gehienetan, ordea, ez dira antibirikoak hartzen, ez direlako ezinbestekoak, baina egon, badaude. Ez dira perfektuak, erresistentzia sortzeko arriskua baitute,
|
baina
pandemia arriskuan baliagarriak izan daitezke. Eta 1918an ez zuten horrelakorik.
|
|
2020
|
|
|
irakurleekin partekatu eta haien iritziak entzuteko gogoz dago Moreno. Liburua aurkezteko performance bat prestatua dute,
|
baina
pandemiak emanaldiak bertan behera uztera behartu zituen. Donostiako La Farandulan abuztu amaieran egitekoak ziren zortziak, egoerak ahalbidetuz gero, Eguberritan berreskuratu nahi dituzte.
|
|
|
Datuak horiek dira,
|
baina
pandemia hasi zenetik hainbat lagun sendatu da, eta beste batzuk hil ere egin dira. Beraz, ezin da jakin zehazki eskualdeko zenbat herritar dauden, gaur egun, gaixorik.
|
|
|
Plazako komunikazioaren eta magiaren ehuneko handiena mantentzeko moduan gaude egungo baldintzetan ere".
|
Baina
pandemiaren prebentzio neurriek festa giroko bertso saioetan eragindako zurruntasunak baduela bere alde ona adierazi du: " Lehen jaietako saioetan duda izaten zen ea zenbat pertsona zeuden benetan arretaz entzuten, jende asko ibiltzen baitzen atzera aurrera, umeak tartean...
|
|
|
Nutrizio plana ere egina zuten ordurako. Bazirudien gauzatzera zihoala herri haur eskola,
|
baina
pandemiaren garaian antolaketa arazoak izan dituzte. Ume askirik ez zegoela adierazi zuten zabaldutako oharrean, ezta" izaera herritarra emango liokeen finantzaketarik" ere.
|
|
|
Laburpena. Hekimen Euskal Hedabideen Elkarteak 2020ko urtarrilean gogoeta prozesua jarri zuen abian ondorengo urteetan sektorearen erronka nagusiei nola erantzun erabaki asmoz
|
baina
pandemiaren ondorioz prozesua eten behar izan genuenez, artikulu honetan emandako lehen pausoen emaitza baino ezin izan dugu aurkeztu. Ondorengo lerroetan beraz, martxoa hasieran Bartzelonara egin genuen bidaiaren laburpena egiten da, komunikazioaren eremuan eskarmentu handia duten Herrialde Katalanetako hainbat aditurekin izandako elkarrizketen sintesia.
|
|
|
|
Baina
pandemia den izurri beltzari gogor egiteko ez al da, bada, horixe behar, denok bat egitea, denok aginte bakarraren mendean, eta alderdi politikoek dakarten sesioa eta desadostasunak eta ideologia politikoak alde batera utzirik, denok bat, espainiar guztiak bat, soldadu gisa lerro lerro, etxean konfinaturik edo leku publikoak desinfektatzen, espainiar ororen osasuna xede eta helburu?...
|
|
|
Gaur egun, zailagoa da umezurztegietan, familia behartsuetan, muturreko klimetan edo eremu kutsatuetan bizi diren beste herrialde batzuetatik etortzea; esaterako, ongintzako elkarteak sustatzen dituzte, hala nola Bikarte (errusiar edo bielorrusiar gutxiagorekin) edo Afanis (sahararrak).
|
Baina
pandemiak uzten duenean, gure seme alaben elkartasuna sustatzeko beste aukera bat izan daiteke. Hala ere, beti gonbida daiteke gure etxera bazkaltzera, edo lo egitera, beste kultura bat duen edo ezintasunen bat duen herrialde batetik datorren eskolakide hori.
|
|
|
Atzo arte, ordea, NOBk uko egiten zion erabaki bat hartzeari.
|
Baina
pandemiaren hedapen bizkorrak, olinpiar batzorde gehienen eskariek eta Abek NOBko presidente Thomas Bachi egindako dei batek dena azkartu dute. Dei hori atzo egin zuen Abek, eta Jokoak atzeratzeko eskaria egin zion Bachi.
|
|
|
Eman dezake COVID mundua eten duela,
|
baina
pandemiaz harago ere bada bizia, eta tartean, badira sortzeak ere. Azken hamarkadetako osasun krisirik larrienak haurdun harrapatu ditu ehunka emakume, eta prozesuaren amaieran horietako asko, erditzear.
|
|
|
Afrikan 18.330 dira oraingoz kutsatuak, eta 960 hildakoak,
|
baina
pandemia iritsi berria da kontinente hartara, eta kopuruek gora egiten jarraituko dute datozen asteetan. NBE Nazio Batuen Erakundeko Afrikarako Ekonomia Batzordearen azken txostenaren arabera, 300.000 eta 3,3 milioi artean izan daitezke hildakoak, agintariek hartzen dituzten neurrien eta kanpotik heltzen diren laguntzen arabera.
|
|
|
Lehenengo hitzordua Laburbira izango da. Ekimena udaberrian gauzatu behar zen,
|
baina
pandemiaren ondorioz, ostiralean egingo da. Zehazki 19:30ean hasiko da, Aiarako Udaletxeko erabilera anitzeko aretoan.
|
|
|
Horren ondoren eskulan tailerra egingo da; eta, azkenik, eramateko askaria egongo da. Orain arte, otordua elkarrekin gozatzen zuten umeek,
|
baina
pandemia dela eta, eredua aldatu dute antolatzaileek, prebentzio neurriak betetzeko.
|
|
|
• Debuta egin duzu Bidasoarekin Asobal Ligan,
|
baina
pandemia garaian izan da. Gazitik ala gozotik izan zuen gehiago. Asobal Ligan debutatzea helburu bat zen niretzat, eta amets bat bete dut Bidasoa moduko talde historiko batekin debuta eginda, baina, egia da ez zela egoera normal batean izan, koronabirusagatik.
|
|
|
Dozena bat proposamen jaso ziren sarituak izateko.
|
Baina
pandemiaren lehen olatuan egindako lana kontuan izan zuen epaimahaiak saria banatzerakoan. Alde batetik, Sakana Maker ekimena, auzolanean COVID kontrako babes ekipamenduak egin zituzten eta haiek osasungintzan eta merkataritzan oinarrizko zerbitzuetan aritu zirenei eskaini zizkieten.
|
|
|
Zehazki, martxoaren 20rako lanen bukaerako egiaztagiria egina egon behar luke.
|
Baina
pandemiak azkeneko lanak atzeratu ditu. Alkateak argitu digunez," tunelean argindarra jartzea falta da oraindik eta ez dakigu Turismo Departamentuak noiz jarriko duen martxan".
|
|
|
Azken honek esan bezala, oraindik atera ez duten diskoa, beraien laugarrena, Plastic drama izenekoa, aurkezten ari dira. Diskoa udaberrian atera behar zuten,
|
baina
pandemiak bete betean harrapatu zituen, eta abuztura arte zain egotea erabaki dute diskoa plazaratzeko. Aurreko asteotan autozinetan eman dituzte kontzertuak, eta, udako jaialdien faltan, aretotan ariko dira hemendik aurrera.
|
|
|
" Horrelako egoera nahasi eta zail batean, familiei kontziliaziorako baliabideak eskaini nahi dizkiegu. Jakitun gara zaintza lanak emakumeen zein aiton amonen esku geratzen direla sarri,
|
baina
pandemia egoeran aiton amonak babestea ere bada helburua. Zaintzarako laguntzen bidez hori ere lortu nahi dugu".
|
|
|
Datuak horiek dira,
|
baina
pandemia hasi zenetik hainbat lagun sendatu da, eta beste batzuk hil ere egin dira. Beraz, ezin da jakin zehazki eskualdeko zenbat herritar dauden, gaur egun, gaixorik.
|
|
|
Mugen itxierak —EBko" zutabe" sinboliko bati egindako erasoak— Ursula von der Leyen Europako Batzordeko presidentearen gaitzespen irekia eragin zuen. Herrialde batzuek arindu egin zuten langileentzako eta industriarentzako berehalako asaldura, diruz lagundutako soldatekin eta erreskate korporatiboekin,
|
baina
pandemiak Italia jo zuenean, hark laguntza eske egindako oihuari ez zion inork erantzun, Txinak eta Kubak izan ezik. Herrialde batzuek langileentzako eta industriarentzako berehalako talka arindu zuten dirulaguntzekin, Txinak eta Kubak izan ezik.
|
|
|
Lanen mailaketa honetan, batzuen edo besteen garrantziaz eztabaida daiteke,
|
baina
pandemiak argi utzi du lan asko, David Graeber antropologo estatubatuarrak" Bullshit jobs" edo kaka lanak deitzen dituenak direla. Saltzeko bakarrik balio duten enpleguak dira, dirua egiteko.
|
|
|
Herrialde aberatsetan populazioak hobeto babestu ditzakegu eta ondorio ekonomiko eta sozialei hobeto aurre egin.
|
Baina
pandemia hau, herrialde pobreetan, hondamendi bat gehiago da, eta pandemiaren ondorioak larriagotzen dituzten beste miseria batzuen ondorioak ere larriagotzen ditu.
|
|
|
Uda joan da, eta faltan hartu direnen artean hartu da kultur eskaintza biziago bat, benetakoago bat. Eutsi zaie zenbait konturi,
|
baina
pandemiak dakartzan zera guztiek giroa oro har hoztu dutela esango nuke. Disimulurik gabe aitortu zuen Marta Agirrezabala Lankuko koordinatzaileak, esaterako, bertsoarentzat" desastre samar" joan dela uda; aurreko urteetako bertso saioen %25 egin ahal izan dituztela aurtengo uztail eta abuztuan.
|
|
2021
|
|
|
enpresa foro bat sortu da. Hezkuntza foro bat ere sortu zen,
|
baina
pandemia dela-eta geldituta dago. Hezkuntza sare bat da eskualdeko hezkuntza zentroen arteko sare bat, beraien arteko harremanak lantzeko eta indartzeko, elkarrekin proiektuak garatzeko.
|
|
|
Beitiak berak erakutsi zion lanbidea, elkar ezagutzen baitute, eta haren antzeko bidea egiteko prest zegoen Lanberri.
|
Baina
pandemiak goitik behera eragin dio, eta egoera ekonomikoak bultzatuta erabaki du lanbidea uztea. Lan" gogorra" dela esan du Lanberrik," ordu asko" direlako" komunik ere ez duen" lantoki batean:
|
|
|
Agustin Valdivia alkateak azaldu duenez," Zirriborroa landua genuen. Duela urtebete aurkeztu behar genituen aurrekontu eta lau urtetarako inbertsio plan estrategikoa,
|
baina
pandemiarekin guztia eten zen. Orain, guztia hiru urtetara moldatu behar izan dugu eta pandemiari aurre egiteko laguntzak batu dizkiegu".
|
|
|
Elkarrizketa edo erreportaje forman, inguratzen gaituzten gai interesgarriak landuko dira bertan, eta eskualdeko aurpegi ezagunek sakonduko dituzte gaiak. Lehenengo saioan Amancay Gaztañaga eta Felix Zubia dira gonbidatuak, biak ibili dira edo dabiltza oholtzan,
|
baina
pandemiak modu guztiz desberdinean eragin die.
|
|
|
Abdelkader pastorala 2020ko udan Urrustoi Larrabilen antzeztu beharra zuten Zuberoa Pettarreko lau herrik,
|
baina
pandemia tzar horrek galerazi zien, mustrakak martxo erditan geldiaraziz. Berriz hasi dira urtarrilean, eta itxura guzien arabera, 2021eko uda honetan xedea burutuko dute, aipatu herrian taularatuz.
|
|
|
Eusko Jaurlaritzak lehen bi kasuak baieztatu zituen orduan, eta urtebete geroago 157.000 inguru kutsatu, 5.000ko bat hil eta 20.000 lagun eritetxeratuak utzi ditu. Urtebete geroago egoerak kezkagarria izaten jarraitzen du,
|
baina
pandemiaren bilakaera neurtzeko erabiltzen diren adierazleak hobetzen ari dira. Biztanleriaren zati handi bat txertatzeko hilabeteak dira oraindik.
|
|
|
2022an Estatu Batuetan eginen da Nazioarteko Mus Txapelketa. 2021ean behar zuen,
|
baina
pandemia kari kantzelatua, heldu den urtera pasatu da, NABO eta Boise Idahoko euskal komuniMONTREAL, QUEBEC. Urriaren 13 eta 14an Kongresua eginen da Montrealen ‘Besteen ahotsa/ La Voix des Autres’ izen orokorpean, Saison Quebec Pays Basque egitasmoaren baitan, ‘Eleaniztasuna eta literatura: Euskal Herria eta Quebec' lelo duela.
|
|
|
Lehenbiziko berrikuntza oraintxe aipatu dudan hori, emanaldi kopuruaren bikoiztea.
|
Baina
pandemiaren mehatxua zen larriena. Urte bat ebatsi digu, eta bigarrenean bururaino beldurrez atxiki gaitu.
|
|
|
Testuinguru hortan, joan den igandean Bezpizkunde igandea izan da, Aberri Eguna, Euskal Herrian egun oihartzun arras mugatua duen euskal besta, baina gure Diasporan bereziki Hego Ameriketan historikoki indartsua izan den eta Euskal Etxe askoren egutegietan gorriz markatua duen bozkario eguna. Aurten ere mugimendu frango ibili du,
|
baina
pandemiak online mundura eta birtualtasunera aldarazi ditu gehienbat izan dituen deialdiak, asko" Euskal Herria Batera" taldeak egin deiari segituz.
|
|
|
Arabako, Bizkaiko eta Gipuzkoako hoteletan 919.268 bezero onartu dituzte aurtengo udan, jaz uztailetik irailera baino %74, 5 gehiago,
|
baina
pandemia aurreko zenbakietara itzuli gabe. Bizkaian izan da emendatze handiena.
|
|
|
Eta zale anitzek, Sevillan hotelak eta ostatuak askoz lehenagotik erreserbatuak zituzten, besta hori bizitzeko.
|
Baina
pandemiak azkenean dena geldiarazi zuen. Bi klubetako presidenteek argi zuten, nahiago zutela zaleekin izatea, hori dela eta, azkenean atzeratzea adostu zuten.
|
|
|
" Gainera, egoera normala izan balitz, familietan hartuko gintuzketen. Orain, aldiz, maskara, distantzia…
|
Baina
pandemiak pandemia, guztiarekin ere gozatzen ari gara, une bakoitzaz gozatzen". Aukera bezala bizi du Tiserak ere.
|
|
|
1,5 eta 1,8 puntu gehiago. Hazkunde horiek are handiagoak dira 2020an,
|
baina
pandemiaren eraginak eragina izan dezake. Nolanahi ere, ondorioa erabatekoa da:
|
|
|
Hegazkinak aparkatzeko plataforma handitzeko lanean ari gara, txiki geratu delako. Bidaiariei dagokienez, aireportuak hazkunde izugarria izan du 2016tik,
|
baina
pandemiak gelditu egin du hazkunde hori. Udan hegaldi kopurua handituz joango da, eta normaltasuna ahalik eta gehien berreskuratuko da.
|
|
|
Ez dakit etika batzordeak zer erabakitzen ari diren,
|
baina
pandemiaren aurretik, bederen, ez zegoen umeekin entseguak onartuko zituen batzorderik. Oro har, ona litzateke umeak txertatzea, COVID aurkako txertoak behar adina probatuta egongo balira, baina, momentuz, premiazkoena itxarotea da, eta helduetan zentratzea.
|
|
|
Diario de Noticias ek kaleratutako informazioak dioenez, 2020an gertatu ziren ustez delituak,
|
baina
pandemiaren aurretik. Enerizek jaso zuen salaketan mediku batek nabarmendu zuenez, bere lankide batzuk gertaera «oso larri batzuetan» zeuden nahastuta.
|
|
|
«Formatu txikian» bada ere, «oso berezia» izan dela nabarmendu du Unai Gardokik, Lizarra ikastolako lehendakariak. Joan den urtean ospatzekoa zen, Lizarra ikastolaren 50 urteurrenarekin batera,
|
baina
pandemiaren ondorioz ezinezkoa izan zen. Hala ere, gogotsu ospatu dute aurten:
|
|
|
Han dute beren bigarren etxea, karabana. Aurten, iaz baino jende gehiago dabilela nabarmendu dute,
|
baina
pandemiarik gabeko udekin alderatuz beherakada antzeman dute.
|
|
|
«Izoztearena ziur egia dela.
|
Baina
pandemia betean, Brasil Txina bezalako merkatu berrien bila dabilenean... Ziur zerbait gehiago dagoela igoeraren atzean», zabaldu du susmoa Etxenikek.
|
|
|
Uztailean estreinatuko badute ere, bada denbora filma aretoetan estreinatzeko prest zegoela,
|
baina
pandemiaren aldagaia eta beste hainbat gauza tarteko, hemendik gutxira estreinatuko dute. Orain arte, gutxi batzuek izan dute ikusi eta iritzi bat garatzeko aukera, baina horietako baten esanetan, «denbora luze bat igaro eta gero, berriro norabide zuzenera itzuli da filma».
|
|
|
2019an hasi ziren Arg (h) itzen ikus entzunezkoaren proiektua martxan jartzen,
|
baina
pandemiak bete betean harrapatu zituen egileak, eta grabaketak atzeratu: orain ari dira horiek egiten.
|
|
|
Ez zuten lanerako tokirik, eta lehen grabaketak Donostiako Ttan Ttakun irrati librean egin zituzten.
|
Baina
pandemia iritsi zen, eta, horrekin batera, konfinamendua. Orduan, esatari bakoitza bere etxetik hasi zen podcastean lanean.
|
|
|
Zikloa iaz zen egitekoa,
|
baina
pandemiak hankaz gora jarri zituen jaialdiaren asmo guztiak; egitaraua moldatu behar izan zuten, eta zikloa bertan behera geratu zen. Aurten berreskuratu nahi izan dute antolatzaileek, eta iaz aurreikusitakoaren bidetik egingo dute.
|
|
|
Merkatua ez, eragile handiak.
|
Baina
pandemiak azkartu egin du upategi txikiak galtzeko prozesua. Upategia utzi eta mahatsa saltzera bultzatzen du egoerak.
|
|
|
Nabarmendu zuen azken urteetako perspektiba «oso ona» dela, eta, pandemiak joera hori mantsotu badu ere, bilakaera «positiboa» dela. «Datuetan gorabehera batzuk egon dira,
|
baina
pandemiaren ondorio dira».
|
|
|
Pandemiak ekarri dizkio behar zituen baldintzak,
|
baina
pandemia baino lehen buruan zuen proiektuaren ideia Gorka Hermosak (Urretxu, Gipuzkoa, 1976). «Duela pare bat urte momentu transzendental horietako batek harrapatu ninduen, eta pentsatzen egon nintzen zer gustatuko litzaidakeen grabatuta uztea, baldin eta hiltzear egongo banintz.
|
|
|
Ez Manhattanen beste, baina ohiko bisita guneetako bat izan ohi zen, eta hala izango zen egunotan ere ziur aski...
|
Baina
pandemia hasi zenetik ez dago gunea bisitatzerik. Joe Bidenek bai, etzi egingo duen itzulian pasatuko baita Pentagonotik ere, New York eta Pennsylvaniako Stoystown herriarekin batera.
|
|
|
prekaritatearena, hain zuzen. Asko dira ordenagailu bat izan edo Internet ordaindu ezin dutenak, eta are gehiago dira erabiltzen ez dakitenak; lehen, agian, KZ guneetara joaten ziren, edo lagun baten etxera,
|
baina
pandemia garai honetan ezinezkoa zaie hori egitea».
|
|
|
hilabeteetako atzerapenez ematen diren aldez aurreko hitzorduak, erantzuten ez dituzten telefono zenbakiak, erantzunik jaso ez duten erreklamazioak, tramite telematiko konplexuak... «Digitalizazioa lehendik zetorren,
|
baina
pandemiak eta konfinamenduak, bereziki, agerian utzi dute arlo horretan dagoen zuloa».
|
|
|
administrazioa «etxeko lanak egin gabe» harrapatu duela uste du, eta «mailakatua» izan behar zuen egokitzapena «kolpean» egin behar izan dutela. «Bagenekin administrazio elektronikoa etorriko zela, eta egia da urratsak egiten ari zirela,
|
baina
pandemiak dena azkartu du, eta egokitzapena eta formakuntza behar dira horri erantzuteko».
|
|
|
Lehenago ere aski erabilia zen,
|
baina
pandemiak asko orokortu du txartelaren erabilera saltoki guzietan. Interneten ere txartelarekin erostea ohikoa izaten da, baina hori da aukerarik onena?
|
|
|
EAEko esportazioek %23, 9ko igoera izan dute, aurreko urteko aldiberekoekin alderatuta,
|
baina
pandemiaren aurreko urtekoak baino %4, 5 txikiagoak dira oraindik. Bizkaia izan da lurralderik aktiboena, %27, 8ko gorakadarekin.
|
|
|
Horrela oso zaila da urtea antolatzea. Esaterako, La Molinan [Girona, Herrialde Katalanak] jokatzekoa zen Munduko Kopako proba bat,
|
baina
pandemiarengatik, ez da jokatuko. Ordea, datorren astean Sierra Nevadan [Andaluzia, Espainia] jokatzekoak ditugu Espainiako Txapelketak.
|
|
|
«Pandemia aurretik nire diru iturri nagusia Europa erdialdean zegoen, biolinista bezala han egiten nituen antzinako musikako kolaborazioekin.
|
Baina
pandemiaz geroztik, ez naiz bidaian izan; antzokiak itxita egon dira kanpoan, eta Amua rekin ibili naiz, diskoa grabatzen... lanpetuta, baina pozik, bai».
|
|
|
Korsikaren kasuan, berez martxo erdi amaiera aldera egingo dituzte Asanblearako bozen bi itzuliak,
|
baina
pandemiaren ondorioz litekeena da ekain bukaerara atzeratzea. Data edozein dela ere, Korsikako nazionalistak euren hegemonia egonkortzeko aukeraren aurrean daude, 2015eko eta 2017ko hauteskundeak irabazi, Frantziako Asanblea Nazionalean hiru diputatu lortu, Senatuan ordezkari bat eta Europako Parlamentuan beste bat eskuratu eta herriko bozetan alkatetza gehiago lortu ostean.
|
|
|
Donostiako Zinemaldiak «baikortasuna» zabaldu nahi zuen iaz, aurrez aurreko jaialdi bat eginez, eta aurten, berriz, «ilusioa berreskuratu dela ziurtatzea» da haren helburua. Murrizketa batzuk izango dira oraindik,
|
baina
pandemiaren aurreko jaialdiaren itxura berreskuratuko du, pixkanaka. Saio gehiago programatuko dituzte, eta ikusle gehiago izango dira horietako bakoitzean.
|
|
|
24 eta 48 ordu arteko bisitak egiteko aukera ematen dute, eta urtean behin, 72 ordukoa.
|
Baina
pandemia hasi zenetik itxi egin dituzte; beraz, Etxerat ek ohartarazi du adingabeak diren seme alaba eta zuzeneko senide askok ezin izan dituztela haien senide presoak bisitatu. «Familia bisitak berreskuratu ahal izateko, etxetxoak berehala berriro irekitzeko eskatzen dugu, osasun eta segurtasun baldintza egokietan».
|
|
|
Urte luzez, abuztua izan da txakur gehien abandonatzen zen garaia. Azken urteetan, babeslekuek ez dute gorakada handirik izan sasoi horretan,
|
baina
pandemia hasi zenetik hona txakur gehiago heltzen zaizkiela igarri dute batzuek. Murrizketen arintzeak eta ekonomiak eragina izan dute.
|
|
|
2020 inguruan izandako krisi bat aipatzen da,
|
baina
pandemiarik ez. Argi izan zenuen hori?
|
|
|
Estatuburu ohiak sostengua galdu duen arren —NBC etxearen inkesta baten arabera, soilik herritarren %32ren babesa du—, Alderdi Errepublikanoko lidergoan jarraitzen du. Migratzaileen krisia izan da, oraingoz, demokraten aurka jotzeko izan duten arma nagusia,
|
baina
pandemiaren aurkako neurrien arrakastak apaldu egin ditu kontserbadoreen kritikak.
|
|
|
Ia urte eta erdi igaro da musikariak Bachen suite guztiak kolegiatan grabatu zituenetik,
|
baina
pandemia tarteko, otsail hasieran kaleratuko du lan horiek biltzen dituen disko bikoitza, IBS Classical diskoetxearen eskutik. Ziortzako Kontzertuak kultur elkartearen, BBKren eta Bizkaiko Foru Aldundiaren laguntza jaso du ekoizpenak, baita erakunde horietako ordezkarien laudorioak ere:
|
|
|
Gobernuak argi utzi du ez dagoela prest bere aurrekontuen logika politikoa aldatzeko. Bagenekien oso zaila zela, gehiengo absolutua dutelako,
|
baina
pandemiaren egoera eta Espainiako Gobernuak ezkerrera eginiko mugimendua ikusita, uste dugu aukera ona dela aldaketa politiko jakin batzuk ezartzeko. Guri ez digu bertigorik ematen; ados jarri gara leku diferenteetan, eta ez dugu aurrez EAJren aurkako posizio bat.
|
|
|
Kaleetan milaka eta milaka lagunek aldaketaren alde egindako protestei emandako erantzun moduan sortu zuen lehen ministro berriak hauteskundeak irabazi dituen alderdi berria. Bulgarian barne produktu gordina ez da batasunean joan den urtean gehien uzkurtu zena,
|
baina
pandemiak eragindako krisiak herrialdearen gainontzeko krisiak areagotu ditu. Oraindik ez da hasi Bruselaren laguntza jasotzen, krisi ekonomikoari aurre egiteko gobernurik ez zuelako orain arte.
|
|
|
«Batasun nazionalaren enbrioia da», hala definitu zuen alderdia JxC Junts Per Catalunyako idazkari nagusi Jordi Sanchezek, eta aldarrikatu Junts izango dela herrialdea independentziara eramango duena. Atzo egin zituen Sanchezek adierazpenok, alderdiaren lehen kongresuan —uztailean zuten egitekoa,
|
baina
pandemiak atzerarazi egin zien— Data gatazkatsuan heldu da militante independentisten biltzarra; izan ere, aste honetan hautsak harrotu ditu JxCek negoziazio mahairako aurkeztutako kideak —Sanchez bera eta Jordi Turull, biak indultua jasotakoak— elkarrizketetatik kanpo utzi izanak. Erabakia Generalitateko buru Pere Aragonesek hartu zuen, mahai kolpe bat emanez, eta argudiatuta «gobernuko kideentzako» zela mahaia.
|
|
|
Orain, alarma egoera erorita,
|
baina
pandemia inola ere gainditu gabe oraindik, birusarekin bizikidetzak ze eragin izan duen ari gara ikusten. Nekea eta nagia pilatuta gehienontzat, baita hilerriraino edonor eramateko prest dauden herrikide gutxi batzuk ere.
|
|
|
Xalbat Seosse Kupelako kudeatzaileak azaldu duenez, Astigarragako Etxeberria sagardotegian sartzen dute latetan sagardoa. «2020an hasi ziren gure sagardoa AEBetan saltzen,
|
baina
pandemia iritsi zen, eta, ordutik, ez da erraza». Kupelak Angelun (Lapurdi) ditu bulegoak, biltegia eta banaketa zentroa.
|
|
|
Neurri zehatzak. Txostenak argitara atera duen indarkeria lehendik ere bazegoen,
|
baina
pandemiagatik ezarritako mugek azalarazi egin dute: azken bi urteotan, lau emakumetik batek jasan du etxean indarkeria fisiko edo psikologikoa, edo ezagutzen du jasan duen gertukoren bat; kalean, berriz, %40k diote ez direla seguru sentitzen etxetik kanpo edo gauez bakarrik daudenean; eta lautik hiruk uste dute sexu indarkeriak okerrera egin duela COVID agertu zenetik.
|
|
|
maskara. Lehen ere gomendatzen zuten alergologoek halakoak erabiltzea,
|
baina
pandemiak derrigortu egin du erabilera, eta onurak berehalakoak izan dira: sintomak arindu egin dira, eta kasuek behera egin dute.
|
|
|
Pandemia izan da aurtengo gai nagusia, nola ez. Ez da ohikoena Osasun kontseilari baten irudia pankartetan agertzea,
|
baina
pandemiak protagonismo hori eman dio Santos Induraini. Maria Txibite Nafarroako lehendakaria eta Enrique Maia Iruñeko alkatea ere askotan ageri dira marrazkietan.
|
|
|
Aurkezpen bira arrakastatsu baten ondoren «45 kontzertu baino gehiago eman genituen lehen uda hartan, eta hori asko da talde berri batentzat», bigarren bira indartsu baterako prestatzen ari ziren.
|
Baina
pandemia iritsi zen, eta bertan behera utzi behar izan zituzten Euskal Herrian, Katalunian eta Suitzan iragarriak zituzten kontzertuak. Itxialdia sormenerako baliatu zuten, ordea, eta bigarren diskoa kaleratu zuten urte amaieran:
|
|
|
Arraizak hirugarrenez irabazi du Donostiako hamabost kilometrokoa, eta Behobia Donostia izango da haren hurrengo lasterketa. «Irabaztea beti da berezia,
|
baina
pandemiak ez du are bereziagoa egin garaipen hau. Alde horretatik, pandemiak ez du eraginik izan nigan, onerako edo izan txarrerako».
|
|
|
San Fermin txapelketa urtero Uharteko Euskal Jai frontoian jokatu izan da,
|
baina
pandemiaren eraginez, 2021ean Galarretan ari dira jokatzen.
|
|
|
Lehen edizio horren arrakasta ikusirik 2018an berriz antolatu ziren, Zuiako Gaztetxean. Geldialdi baten ostean 2020an topaketei berriro heltzea zen asmoa
|
baina
pandemia egoerak ez zuen ahalbidetu.
|
|
|
Geroztik, urtero Untzuetan ekitaldiak antolatu ditugu eta bazkariekin jarraitu dugu
|
baina
pandemia dela eta pasa den urtean ez genuen aukerarik izan ezer ere ez egiteko eta aurten maiatzaren 22an ekitaldia egingo dugu etorri nahi duten guztiekin batera.
|
|
|
Gazte talde batek udalera jo zuen horrelako parke baten beharra plazaratzeko, eta tokiko erakundeak diru partida bat erreserbatu du aurtengo aurrekontuetan, proiektua egikaritzeko. “Iaz egitekotan ginen obra,
|
baina
pandemiaren ondorioz bertan behera geratu zen”, azaldu du Joseba Vivanco alkateak. Josu Ofizialdegi da ekimena sustatu zuen bizilagunetako bat. “Artziniegan ez dago kirola egiteko aukera handirik, kalean eta lagunen artean behintzat.
|
|
|
Bere onena hain zuzen eman zuen ekainaren 12an, Miranda de Ebron egin zen San Juan del Monte lehiaketan. Azaldu digunez, iaz debuta egitekoa zen,
|
baina
pandemia dela-eta lasterketa guztiak bertan behera gelditu ziren, eta, ondorioz, esandako lasterketan egin du debuta aurten. “Argi itzalez betetako lasterketa izan zen.
|
|
|
Eta horietan guztietan aurrera egin beharra dago, jakina, aurrerapauso sendoagoak emanez, jarraikortasunez, etengabeko berrikuntzaren bidetik eta guztion konpromisotik.
|
Baina
pandemiaren osteko aro berriaren hasiera honek beste ikuspegi bat eranstea eskatzen digu: hizkuntzaren erabilera formalekin batera, eremu ez formaletakoa landu beharra dago, behar besteko lehentasunez.
|
|
|
Ez ditut bezeroak galdu, baina kontsumitzeko modua aldatu da. Bestalde, lehen taberna gehiago zeuden inguruan
|
baina
pandemiagatik itxi egin dituzte. Aldiz, itxialdi perimetralak bertan kontsumitzea ekarri du; guri horrek onura egin digu.
|
|
|
" Iaz egin nahi genituen jaiak,
|
baina
pandemia dela-eta urtebete atzeratu behar izan genituen. Tamalez, aurten ere ez dago jairik antolatzerik.
|
|
|
Inor gibelean utzi gabe.
|
Baina
pandemia hasi zenetik Espainian (eta estatistika honi begira Hego Euskal Herria horren parte da) bi milioi pertsona gehiago bizi dira pobrezia larrian, Caritasek eman berri dituen datuen arabera. 85 Sadar bete jende utzi ditugu gibelean.
|
|
|
Horrelako formatuak egitera ohituta daude Ozenki elkartean: " Orain dela urte batzuk, opera formatuak antolatzen genituen,
|
baina
pandemiak eragin du bestelako formatuetara egokitzea". Opera handi bat antolatzeko denbora luzea behar da, eta formatu handia izanda jende asko mugitu behar dela gaineratu du, horrek ekonomikoki dakarren kostuarekin.
|
|
|
162 mutil eta 78 neska. Udalak esfortzu handia eginez,
|
baina
pandemia egoeran umeek ekintza gutxi izan dutela kontuan izanik, izena eman duten guztiak onartu ditu. 14 talde eta 15 monitore izango dira", azaldu du kirol teknikari buru Iñaki Ugarteburuk.
|
|
|
Gutxika neurriak arinduko direla eta zuen lokalean entseatzeko aukera izango duzuela pentsatzekoa da, ez. Gure entsegu lokala txikia da, guretako nahikoa eta soberan,
|
baina
pandemia egoera dela eta, ezin ditugu eskatutako distantziak mantendu. Perkusioarekin, akordeoiarekin eta beste ez dugu arazorik; musukoa jarrita normal jo dezakegu, baina arazoa haize instrumentuekin eta ahotsekin dago, musukoa kendu behar dutelako.
|
|
|
Korrikalariak bertan aritzeko gogotsu zeuden, eta horren isla izan zen soilik ordu bat eta 9 minutuko epean agortu zirela antolakuntzak zehaztutako 250 dortsalak. Normalean Etxarri Aranazko lasterketan gehienez 350 korrikalari onartzen dira,
|
baina
pandemia dela eta aurten 250 partaideko muga izan zuen probak.
|
|
|
Azken finean normal entrenatzen ari naiz, baina ezin dut lehiatu.
|
Baina
pandemian gaude eta oraingoan niri tokatu zait” gaineratu du Bakaikuko atletak.
|
|
|
Nafarroako Antzerki Eskolak eta Malaspulgas taldeak hartu zuten antzokira eramateko ardura. 2020an mustu behar zuten,
|
baina
pandemiagatik atzeratu zuten. Azkenean, urrian estreinatu zuten eta, orain, gaztelaniazko bertsioa ere plazaratu dute.
|
|
|
“Ikastetxeei eskaintzea da ideia.
|
Baina
pandemiarekin ezin. Aurrerago landuko dugun zerbait da”, azaldu du Berazak.
|
|
|
Baina bizitzekorik ez baduzu, laguntza hartzen duzu lana bilatzen segitu bitartean. Nire senarra, adibidez, fabrika batean zegoen lanean,
|
baina
pandemia hasi zenean lan barik geratu zen eta oso txarto ari da pasatzen. Hori ez dela bizimodua esaten du.
|
|
|
Gogor egin dut lana: tabernetan hasi nintzen lanean, gero emakume helduak zaindu nituen,
|
baina
pandemia iristearekin batera, lanik ez zegoen, eta boluntario lanetan ibili nintzen musukoak egiten. Orain, jatetxe batetan nago lanean, eta egia esan oso gustura nago, baina asteburutan bakarrik.
|
|
|
Estreinatu genuela dagoeneko badira bi urte eta erdi,
|
baina
pandemiaren kontuarekin urte eta erdi geldirik egon da. Edo hobeto esanda, geldirik gu, baina dokumentala hor zehar ibili da jaialdiz jaialdi.
|
|
|
Ez, lehenagotik datorren joera da, ez du pandemiarekin zerikusirik.
|
Baina
pandemiak bestelako eragin asko izan ditu. Izan ere, krisi handiek bereziki kolpatzen dituzte zaurgarrienak.
|
|
|
Proiektua aurrez landuta zutela eta Merkatu Plaza biziberritzeko proiektuaren baitan txertatzeko asmoa zutela jakitera eman du.
|
Baina
pandemiaren ondorioz, urtebetez atzeratu dute bere ezarpena. " Orain, ekoizle eta bezeroen artean salmenta bide berriak zabaldu direnez, orain martxan jartzea beharrezkoa ikusi dugu”, egin du azpimarra Aranak.
|
|
|
â Hala ematen din. ⣠Baina nik esan nahi diat pandemiak...
|
baina
pandemia deklaratu izanak. â A!
|
|
2022
|
|
|
Villa Javier jantokia 2016tik dago zabalik,
|
baina
pandemiak eztanda egin zuenetik, erabiltzaileek etxera eramaten dute jatekoa, segurtasunagatik. Egoitzaren ondoko ikastetxean prestatzen zituzten menuak hasieran, Ilundain fundazioak sukaldaritza eskola baitu han.
|
|
|
Beste urte batez egitarau oparoa antolatu dute Aizarnako herritarrek amabirjinetarako. Azken bi urteetan ekitaldi solteak egin dituzte,
|
baina
pandemiaren ondorioz ezin izan dute jairik ospatu. Hala eta guztiz, indartsu itzuliko dira datorren astean festak.
|
|
|
Pandemia garaian ez da ia eztabaidarik izan, gizartea lokartuta egon delako eta energia beharrak aurreko urteetakoak baino txikiagoak ere izan direlako;
|
baina
pandemiaren amaiera dirudien garai honetan eztabaida bortizki piztu da, izan ere, etxetik ateratzearekin batera energia beharrak esponentzialki hazten ari baitira.
|
|
|
Hogeita bi urte nituela bukatu nuen DBH, eta neure buruari esan nion hiru urtez sarbidea prestatuko nuela, zeren ez baineukan ez batxilergorik ez besterik ikasten hasteko gogorik. Horretan hasi nintzen, beraz,
|
baina
pandemia etorri zen orduan, eta Kimika eta Biologia ikasteko gogoa joan zitzaidan. " Ba!, pasatuko da, nik Psikologia ikasi nahi dut!", pentsatu nuen.
|