|
2010
|
|
|
[Elizondo]... euskara asko solasten da eta beraz, eskolan hasi aurretik euskaraz hitz egiten nuen jada. Nire gurasoek ez dute euskara ongi menperatzen
|
baina
kalean, atatxi matxik... euskaraz egiten zidaten. Horrela, euskara menperatzen eta gehiago solasten hasi nintzen, batik bat, eskolan hasi nintzenean.
|
|
2012
|
|
|
Baina, hala ere, hirixka horietan sortu zen, herrialde honi dagokionez (eta europan beste leku askotan bezala), baserriaren kontra altxatuko zen" mundu urbanoa", mundu kaletarra hain zuzen. kalea da hiriaren muina: etxartean sortzen baita etxe bakoitzaz harago den eremu publikoa, baita baserri aldean ere,
|
baina
kalean etxe artekoa estuagoa, trinkoagoa eta mamitsuagoa da beti. ezarian, etxe arteak espazio publikoa bereganatu zuen, plazan hain zuzen. hiria sortzez askotariko jendeen eta zerbitzuen kontzentrazioa da. eta hala denez, hiria boterearen kontzentrazioa da. hirian bildu eta trinkotu diren jendeek hirian bizitzen ikasi behar dute, hau da, euren bizierritmoak sinkronizatu behar dituzte.... Beste edozein giza taldetan bezala, baina hirira (eredu idealaren arabera) desberdinak elkartu direnez, berariaz ikasi dute hiri eremuan, plazan eta kalean batera bizitzen, nor bere etxean betiko eran bizi den bitartean. hala bada, hiria polikronia lokalizatu bat da, eta elkarrekin bizi beharrak sinkronizatua.
|
|
|
urtetako garapen positiboa gelditu egin zen aspaldi, aurreko hamarkadatan hainbat faktorek izandako aurrerapausuak eten egin ziren duela zenbait urte eta geldialdi batean gaude geroztik.
|
Baina
Kale Erabilera Neurketaren Batzorde Teknikoak gehiago ere esan digu ondorioen aurkezpenean: " Egungo baldintza soziolinguistikoekin euskararen erabilerak goia jo du" dio txostenak.
|
|
2014
|
|
|
Hala ere, gehiengo horretako gazte batzuk bere gazte garaitan hitanoaren inguruan esperimentatzen dute eta pixkanaka beren egunerokotasuneko beste erregistro batean bilakatzen da. Askok ez dute transmisiorik izan etxean, batzuk gurasoak erdaldunak izango dituzte,
|
baina
kalean hitanoa ezagutu eta erabiltzen hasten dira, honela A ibilbideari hasera emango
|
|
2016
|
|
|
Lekuen atalean azaldutako banaketa kontuan hartuz erabaki dut elkarrizketak jasotzea. Horietan jardungune denak azalduko direlakoan nago,
|
baina
kale gorrian hain ohikoak ez diren testuinguruak propio bilatuko ditut: zerbitzuetakoak, eskolakoa, jolasekoak eta jai girokoak.
|
|
2017
|
|
|
batetik, kaleko eremura mugatzen den neurketa dela, hau da, ez du espazio itxietako erabilerarik neurtzen (tabernak, dendak edo etxea, esaterako); bestetik, ahozkoa baino ez duela jasotzen, idatzizkoa kanpo utziz (kartelak, adibidez), hau da, jendeak kalean dituen hizkuntzazko hartu emanak soilik jasotzen ditu. hain zuzen ere, horiek oso esanguratsuak dira, orduan baita, jendea hizkuntza erarik" naturalenean" erabiltzen ari den unea: bat bateko eta eguneroko elkarrekintza arruntetan.
|
baina
kale neurketaren alderdirik aipagarriena metodologikoa da2; izan ere, behaketa zuzena da erabiltzen den teknika, hau da, datuak jasotzen dituenak neurtzaileakez dio inori ezer galdetzen, ez du inkestatzaile lanik egiten, baizik eta kalean dabilen jendea behatzen du eta horien elkarrizketak neurtzen ditu haiekin elkarrekintzarik izan gabe. horrek bi gauza esan nahi ditu: bata, elkarrizketak, eta ez pertsonak, direla analisi unitatea (nahiz eta elkarrizketetako partaideen kopurua ere jasotzen den neurketetan); eta, bestea, inkestetan ez bezala, emaitza ez dagoela ikerketa objektuaren, hau da, ikertuak diren pertsonen subjektibotasunaren menpe, eta horrek balio handia du emaitzen fidagarritasunari begira. halaber, behaketa horietan, elkarrizketetako hizkuntzaz gain, bestelako informazioa ere jasotzen da, hala nola solaskideen adina, sexua, kopurua eta haurren presentzia. hona ikerketaren emaitzetatik ateratako ondorio nagusiak, gain gainetik:
|
|
2019
|
|
|
Esparru formalean urrats garrantzitsuak eman dira: eskolek, udalak, kirol eta kultur eragileek etab., bide polita egin dute;
|
baina
kalean, etxeetan, esparru ez formalean, erabilerak ez du aurrera egiten azken urteotan. kezka horretatik abiatuta planteatu zen urtebeteko erronka hau, baina ez zen hutsetik abiatu. Izan zuen aurrekaririk.
|
|
|
2008 inguruan, eginak genituen esperimentu batzuk familiaren esparruan, etxeko hizkuntzan eragin nahian, eta baita udalean ere udal langileen ahozko harremanak euskaraz garatu zitezen–,
|
baina
kalearen zabalean ez, eta kosta egin zen ulertaraztea, baina utzi zuen bere arrasto txikia. Ondoren, donostiako Egia auzoan egindako esperientziari jarraituz, 2016ko udazkenean, indar proba deitu zitzaion ekimena jarri zen abian hernanin. urritik azarora bitartean, 6 astez euskaraz bizitzeko deia egin zen. helburua zen euskaldunek euskaraz bizitzeko aukerak badituztela eta euskaraz bizitzeko aukera uste baino handiagoa dela ikusarazi edo sentiaraztea. horrekin batera, euskaraz ulertu bai baina euskaraz hitz egiteko zailtasunak dituenari, ikusarazi nahi izan zitzaion ez duela zertan besteen jarduna erdaldundu, berak ulertzen badu, besteek euskaraz egin dezaketela, eta horrela bere euskara ere hobetu egingo duela, nahiz eta berak erdaraz hitz egin.
|
|
|
Euskara nagusi da Whatsappen eta Instagramen,
|
baina
kalean eta ikasgelan baino indar txikiagoa dauka. hona hemen sortu zaizkidan zalantza, hipotesi eta ondorio nagusiak, puntuz puntu:
|
|
|
— euskararen dimentsioa sare sozialetan: euskara nagusi da whatsappen eta Instagramen,
|
baina
kalean eta ikasgelan baino indar txikiagoa dauka. Zergatik?
|
|
2022
|
|
|
Udalerrietako datu orokorrak dira horiek,
|
baina
kalean dabiltzan herritarren artean alde handiak daude erabileran. Adinari dagokionez, argia da joera:
|