2003
|
|
Hortaz, aktore sozialek gizartearen instituzioetan eta egituretan eragiteko daukaten ahalmena (agentzia) bizitza pertsonalaren eta kolektiboaren gidaritza hartzekoaukera da.
|
Baina
jokabide alternatiboa sortzeko aukera, edo gauzak beste modubatera egiteko ahalmena, aktibatu barik gera daiteke, eta botere agentziala jokabideen moldaketa erreproduzitzailea eta errutinarioa bultzatzea.
|
2004
|
|
Gure iritziz, Merkataritza etikorako ekimena, berez, MCC n aplikatzeko ezda oso egokia,
|
baina
jokabide kodeen bidea lantzeko atea zabaltzen du ordea. Alderdi horiei buruzko hausnarketa, dena den, lan honetako hirugarren zatirako utziko dugu; izan ere, lehenago, Korporazioak berak zabaldutako proposamenak, edohobeto esanda, mezuak, aztertu eta eztabaidatuko ditugu.
|
2007
|
|
Bazterketaren katea haustea? Hori ez dugu jakiterik;
|
baina
jokabide haren arrastoek orain gutxi arte iraun dute zenbait lekutan; herentzia zital baten azken katebegiak izan dira.
|
2008
|
|
Alegia, militante, jarraitzaile eta boto emaile abertzaleak ere herri arroztu eta besterendu baten kume direla, eta, horrenbestez, euskal mundutik landa bizi direla gehienak.
|
Baina
jokabide hori azaltzeko, besterik ere izan behar genuke gogoan; adibidez, kultura soziolinguistikoaren auzia. Zertan ote da hain zuzen gure mundu abertzalean kultura horren maila eta garapena?
|
|
Autismoaren barruko nahastea da. Sindromea dutenek adimen maila ona eta hizkuntzaren garapen egokia dituzte,
|
baina
jokabide autistak dituzte.
|
2009
|
|
Oso adierazgarria izan daiteke Aita Zabalak bere txostena, Bertso berri billa Euskalerria zear erdaraz (espainieraz zehazkiago) aurkeztu zuela ikustea.
|
Baina
jokabide honetan ez zen bakarra izan. Aita Mokoroa famatuak Genio y Lengua liburuaren egileak, erdaraz prestatu zuen berea, eta Paristik bidali.
|
|
Ez dira medikuntzak ematen dizkien izen ofizialak,
|
baina
jokabide anomalo eta osasunaren aurkakoen berri ematen dute.
|
|
Nonahitik begiratu, argi dago naturari kalte egiten ari zaiola. Boladan dago ekologista mozorroa janztea edozer saltzeko,
|
baina
jokabideak bestelakoak dira: mota guztietako instalazioak eta eraikinak; ezin konta ahala pista asfaltatu mendilerroetan barrena, zernahi ibilgailurekin noranahi heltzeko...
|
|
Gipuzkoako ahaldun nagusi Markel Olanok adierazi du xenofobia joerak igarri dituela Errenteriako Iztieta auzoan (Gipuzkoa) gertatzen ari diren protesta ekintzetan. Protesta egitea zilegi dela,
|
baina
jokabide horiek ez direla, onargarriak, nabarmendu du Olanok, eta lasaitasunerako deia egin du.
|
|
Zuk ezin duzu zaindu. Oso ahul dago,
|
baina
jokabide ikaragarriak, muturrekoak, izan ditzake ingurukoekin. Edozein gauza egiteko gauza da.
|
|
|
Baina
jokabide errebantxista eta totalitario horiek guztiak iragantzat jotzen ditugu beti. Beste batzuek egindakotzat.
|
|
Gaurko kazetaritzan nik egin nuena bezalako tex mex dezente egiten da,
|
baina
jokabidea oso errotuta egonagatik ere, horrek ez nau absolbitzen. Ez zitzaidan halakorik gertatuko baldin kazetaritzaren aldeko apustua egin izan banu egiaren eta egiantzaren mugetan ibili ordez.
|
2010
|
|
Banekien, bai, aitak osaba Beñardorekin antzeko zerbait egin zuela, baita Teok aitaren, balentria? hura izan zuela jarraibide ere,
|
baina
jokabide hura ez zegoen zuritzerik; nik behintzat hain itsusitzat jo nuen, non aldartea guztiz txartu baitzitzaidan. Baina orduan ere ez nion Teori aurre egin?
|
|
Egia esan, gaur egun han hemenka munduan zehar behartsuei esku bat luzatuz inoiz baino jende gehiago dabil eta gure artetik ez proportzioz gutxien. Ez dakit Nazareteko kaskabeltzaren erreferentzia dutenik,
|
baina
jokabidea bai. Eskua luzatzea diot, sakela pixka bat murriztuz, edota garai bateko misiolarien antzera, laguntza pertsonala emanez, dela mediku eta erizain, dela irakasle edo mekanikari.
|
|
" Ikusten duzuenean, esaiozue Abundiori hobe duela zentzatzea eta Jainkoarekin bakeak egitea, gorputza eskuaren bidetik ikusi nahi ez badu, betiko infernuan, azken judizioko egunean...". Banekien, bai, aitak osaba Beñardorekin antzeko zerbait egin zuela, baita Teok aitaren" balentria" hura izan zuela jarraibide ere,
|
baina
jokabide hura ez zegoen zuritzerik; nik behintzat hain itsusitzat jo nuen, non aldartea guztiz txartu baitzitzaidan. Baina orduan ere ez nion Teori aurre egin...
|
|
Horretan, Aznar eta RodrÃguez Zapatero berdin berdinak dira; PSOE eta PP fotokopia hutsak dira. Keinu desberdinak egingo dituzte,
|
baina
jokabidea berbera da. PPren frankizia bihurtzeko bidean da Alderdi Sozialista, dagoeneko bihurtu ez bada.
|
2011
|
|
Autoetnozidiorik gerta litekeela dio hizkuntzalariak, hori ez du ukatzen,
|
baina
jokabide horren zioa hiztunaren eta hizkuntzaren estatus sozial makurrean idoro behar genukeela uste du. Beste hitz batzuetan esanda, hizkuntzaren naufragioan, hizkuntzaren estatus sozialaren galera eta hondamena?
|
2012
|
|
Bistakoa da teknologia berrien etengabeko aurrerabideak mesede ugari ekarri dizkiola gure gizarteari,
|
baina
jokabide arazotsu batzuk ere agerrarazi ditu.
|
2013
|
|
Interesgarria da espainiarren eskariaren jokabidea ezagutzea.
|
Baina
jokabide hori asko aldatzen da Espainia barruko bidaia izan edo atzerrirakoa; esate baterako, erabilitako garraiobidea, aukeratutako ostatu mota, batez besteko egonaldia, aurretiko erreserbak eta abar aldatu egiten dira batetik bestera. Horregatik, hurrengo ataletan bereizi egingo dugu azterketa hori, eta barne turismoa eta turismo igorlea aztertuko ditugu.
|
2014
|
|
Gure esku dago askoz okerragoak gertatzea ala ez".
|
Baina
jokabide honek ere, asmo on eta guzti, arriskuak badauzka berekin.
|
|
Maila egokia, printzipioz,
|
baina
jokabide arriskutsuak ere badirela erakusten du.
|
2015
|
|
Autokritika ariketa horiek eskertzekoak izaten dira emaitzak onak ez direnean.
|
Baina
jokabide aldaketak egitea zaila da, ezinezkoa ez bada, aldaketak gauzatzeko aukera ematen duten gobernuak galtzen direnean.Araban gertatzen ari dena interesgarria da oso azken hiruzpalau hauteskudeetan. PPk irabazi du Gasteizen, baina Marotok egin duen kanpaina gogorraren ondorioz espero zezakeen baino boto gutxiagorekin.
|
2016
|
|
Halako programa bat lehenik osatzeko gauza den hiriburua erraz bihurtu liteke Euskal Kulturaren Hiriburu.
|
Baina
jokabide berbera proposatu liteke gure hiriburu guztietarako. Bilboko Euskal Zabalguneak hasi lituzke biltzen eta erakartzen hiriko bertako 80.000 euskal hiztunak (beste 100.000 elebidun hartzaile), Bizkai osoko ia 400.000 euskal hiztunak (eta beste 350.000 elebidun hartzaile).
|
|
Haurtxoak, gero, jokabide ereduak sortzeko erabiliko ditu barne eredu horiek. Beraz, haurtxoa gai da ohiko zaintzailea bereizteko eta familia harremanen barne ereduak eraikitzeko,
|
baina
jokabide eredu horiek bakarrik erabiltzen ditu ohiko zaintzailea dagoenean. Ama ez badago, umeak ez du amaren faltarik sentitzen, eta ez da estutzen.
|
|
Jokabide erregresiboak eta ordezko sintomak areagotu egin daitezke. Hala ere, eskaintzen dioten laguntza onartzen hasten da haurtxoa,
|
baina
jokabide hori anbibalentea da, zeren, onarpenarekin batera, arbuioa ere adierazten baitute.
|
|
Azken bilkuran beraz, gai bat gehiago sartua izan da, etzena agertzen aitzinetik eman zerrendan, lur baten laborari bati alokatzeaz. Abertzalek ez dute bozkatzean parte hartu, ez kontra zirelakotz
|
bainan
jokabide hori ezin onetsiz. Galdetuz holakorik ez dadien berriz gerta, bilkura batetako solasgai guziak zoin izanen diren aski goiz behar dela jakin, legeak manatzen duen bost eguneko epean.
|
2017
|
|
Eta beste zerbait hori barbakoa moduko bat izan zen. Anquetil bizizalea zela jakina zen,
|
baina
jokabide hark sumindu zituen aurkari batzuk, harropuzkeriatzat jo zuten. Nola da posible Tourra jokoan izanik atseden egunean barbakoa batera joatea?
|
2018
|
|
Eginkizun horretan, polizia bakoitzak bere rola izan du. Onar dezakegu Ertzaintzaren jokabidea ez dela Guardia Zibilarena bezain bortitz eta basatia izan,
|
baina
jokabide horrek funtzio bera zuen».Alkortak berresten du Gonzalok esandakoa: «Ni eraman nindutenean, ez ziren saiatu niri lehenagotik ez zekiten informaziorik ateratzen.
|
|
|
Baina
jokabide gorabeherak dituelako nahi badugu egoitzara eraman, horretan espezializatuta dauden langileak eta instalazio egokiak dituena aukeratu behar dugu.
|
|
Nahiz eta batzuek parekidetasunez parte hartzeko aukera izan, alardea egiteko modu horrek irauten duen bitartean eta desberdintasuna eragiten duela nabarmentzen ez duten bitartean, legea urratzen arituko dira. Arauak era askotara interpreta daitezke,
|
baina
jokabide hori berdintasun legearen esentziaren eta funtsaren aurkakoa da?.
|
|
|
Baina
jokabide espezifiko baten atzean dauden jarrerek bai: gidatzen dute jokabidea.
|
|
Estupinyák dio gure sexu portaera bi kitzikatze eta inhibizio sistemaren arteko orekari zor zaiola, eta bi sistema horiek faktore fisiologiko eta psikologikoek baldintzatzen dituztela. Eta hemen hormonek beren eginkizuna betetzen dute,
|
baina
jokabideak, bikoteak, giroak eta klimak ere bai. Eta horrek guztiak kimikariak dioenez, «gure jarduera erotikoa aldatzen du». Eta are gehiago:
|
|
Bietan oso ohikoa da ekintza abstraditzea testuinguru eta egoeratik eta ekintzaileen sentiera eta sormenetik. Horrez gain, estrategia, irabazte kontua omen den aldetik, utilitarismoaren ‘ekintza razionalarekin’ nahastu ohi da;
|
baina
jokabide, zentzu eta erakunde berriak sortzearekin, kreatzearekin eta zaharrak eraitsi, ezabatu edota destituitzearekin lotu behar da praxia. Beraz, estrategiaren eztabaidatik urrundu arren, praxiaren eztabaidan oso estrategikoak diren auziak topatuko ditugu:
|
2019
|
|
Medikuntzarentzat altxor izugarria dira Henriettaren zelulak, eta milaka patenteren jabeen poltsikoak betetzeko ere balio izan dute.
|
Baina
jokabide etiko zalantzagarriak ere azaleratu dituzte. Johns Hopkins ospitaleak garai hartako ohiko prozedura zela adierazi arren, Henrietta Lacksi inork ez zion esan bere zelulak gordeko zituztenik eta, jakina, ez zioten horiek ikertzeko baimenik eskatu.
|
2020
|
|
Hala gertatu ohi da, bestalde, arlo guztietan erabiltzeko egoki izango den aldaera garatu nahian ari diren hizkuntzetan (Kloss ek (1952) ‘Ausbau’ Sprache deitu zituenetan); areago oraindik hizkuntza horiek hizkuntza nagusitik oso urrun badaude lingustikoki (‘Abstand’ Sprache).
|
Baina
jokabide garbizaleak dituen arriskuez ere jabetzen ziren:
|
|
Hala gertatu ohi da, bestalde, arlo guztietan erabiltzeko egoki izango den aldaera garatu nahian ari diren hizkuntzetan (Kloss ek (1952) ‘Ausbau’ Sprache deitu zituenetan); areago oraindik hizkuntza horiek hizkuntza nagusitik oso urrun badaude lingustikoki (‘Abstand’ Sprache).
|
Baina
jokabide garbizaleak dituen arriskuez ere jabetzen ziren:
|
|
emozioak erregulatzeko gaitasunak erakustea, jarrera oldarkorrak murriztea, arazoak konpontzea eta erlazioak sortu eta konpontzea. Ez da psikoterapia bat,
|
baina
jokabide terapia dialektikoaren azpiatal bat izango du oinarri.
|
2021
|
|
Bada, ordea, tasun eta keria atzizkiak bereizten dituen beste zerbait ere. Biak hartu izan dira izen abstraktuen sortzailetzat,
|
baina
jokabide desberdina dute tasun atzizkiaz sortutako izenek eta keria atzizkiak sortutakoek. Izen abstraktuak zenbakaitzak dira, dagokien izen sintagmak ez du plural markarik edo kuantifikatzailerik hartzen.
|
|
33.1.2b Bada, beraz eta hortaz diskurtso markatzaileek ere ondorioa adierazten dute,
|
baina
jokabide desberdina dute hauek eta ondoriozko perpausek. Intentsitatearen adierazpenak bereizten ditu, besteak beste.
|
2022
|
|
Izan ere, eskarmentu handiko gizon batek zorte pixka bat baldin badu, aparteko txelin gutxi batzuk etortzen zaizkio sakelara. Lotsatzen naiz honetaz jarduteaz,
|
baina
jokabide arau bat dago horrelakoetan: ez da besteak gonbidatzen ibili behar, ez da eskola liburu garestirik erosi behar, ez da aspaldiko zorrik kitatu behar; maileguan hartu behar da, ez maileguan eman.
|
|
Sarritan ageri da bai, bere alaba halakorekin ala bestelakorekin ezkonarazi nahi duen aita edo erregea.
|
Baina
jokabide hori autoritarismoarekin lotuagoa dela diotset, semeekin ere horrela jokatzen baita. Argi dago bai, autoritarismoa matxismoarekin loturik datorkigula gehienetan, baina orduan autoritarismo hori gehiago zen gerontokraziaren erakusle eta matxismoaren kontzientziarik ez zen sumatu ere egiten.
|
2023
|
|
Mespretxatzen duten pertsonen jokaera ez daiteke aldatu, bat batean bederen,
|
bainan
jokabide horren erreakzioa landua izan daiteke: emozioak eta oldarrak menperatu, gertatzen den egoerari buru egin, itzulinguruka ibili gabe, horiek oro adiskide eta Jainkoa lagun.
|
|
EAJ eta PSE aldundira itzuli zirenean, berriz, ordezkaritza bidaltzeari utzi zioten, salbuespen batekin: Denis Itxasok urte batzuetan bi desfileei egin zien harrera, Kultura diputatu gisa,
|
baina
jokabide hori gobernuan adostu gabe.
|
|
Erreportajearen justifikazioa neukan nik, eta Gabrielek jakin min handia eragin zien urtegian ikusi zuen ontzia aipatu zuenean: " Litekeena da su emaileak hura erabili izana frogarik ez uztearren;
|
baina
jokabide finegia iruditzen zait, batik bat sikarioek nola hartu gintuzten ikusirik". Ongi bidean, adiskideak gaineratu zien telefonoko argazkietan froga zezaketela dena.
|
|
Kontseilariak bazekien egoera zaila zela,
|
baina
jokabide horiek ez zuten tokirik bere ardurapeko eginkizunetan.
|