|
2003
|
|
|
(etorkizuna ez dago han kanpoan, hemen barrenean baizik) esaldian bilduta dagoen pentsamendua, ziur baikaude esaldi polit hutsaz haratago doala.
|
Baina
ikusirik ez dagoela kulturaren edo kultur prozesuaren esanahiaren ulermena bideratzerik indarrean dauden kontzeptuak argitugabe, gogoeta honek kontzeptuzko elementuak ekarri nahi ditu kultur prozesuaren ulermenean sakontzeko, hori nahitaezkoa baita kultur proposamen egokiak egin eta, oro har, gizadiaren egoera, naturaren egoera eta norbanakoaren egoera hobetzeko, gizatasunaren balio guztiak barne... Nire ustez, ez baita hori aldatzeko beharrik), balioak ez baitira errespetatzen ari, eta ez daude gizon emakume guztien eskura.
|
|
2005
|
|
|
Ikusiko duzu arrantzaleen emazteen poza, ikusiko duzu ume bat Espainiako bandera inarrosten, ikusiko duzu apezpikua etxeak bedeinkatzen don Serapio ez den apez batek lagunduta, ikusiko duzu bajurako flota osoa nasan lotua gallardetez eta festako banderez apainduta, ikusiko dituzu baforeen tximinia ondoko tutuak lurrun jaulkika, ikusiko duzu Franco badoala bere auto beltzean...
|
Baina
ikusiko ez duzuna da Franco nola iritsi zen gurera.
|
|
2007
|
|
|
... Claudia aurkitzea nik uste baino zailagoa izango da.
|
Baina
ikusi gabe ez dugu jakingo ernari dagoen ala ez. ... Oraintxe bertan igaro da gure albotik.
|
|
2009
|
|
|
Regina, beraz, kezkatuta zegoen: mikrobio haiek suge ezin txikiagoak bezalakoak ote ziren, bada, nahiz eta berak nekez ulertu?; edo ulertzen hasia ote zen, zeren, sugeak Adan eta Ebaren paradisua hondatu zuen bezala, hantxe ibil baitzitekeen orduan ere, Regina eneko paradisuan, mikrobio baten itxura hartuta, bertan hondamendia eragiteko prest?; izan ere, ikusten zèn etsaiaren aurka zerbait egin zitekeen, ausaz,
|
baina
ikusten ez zenaren aurka nekez, neurri profilaktiko haiek hartzeko orduan etxekoandrea lehendabizikoa izan bazen ere; suge itxuraldatuak, gainera, Reginaren haragia ez ezik, Reginaren haragiaren haragi zirèn sei haur haiek, seiak ere jolasean ari zirenak, zituen balizko erasoen jopuntu:
|
|
|
–Bai, ikusi duzu, Domingo,
|
baina
ikusi ez bazenu bezala. Eta Adak ere ikusi du, baina ikusi ez balu bezala.
|
|
|
–Bai, ikusi duzu, Domingo, baina ikusi ez bazenu bezala? Eta Adak ere ikusi du,
|
baina
ikusi ez balu bezala. Eta zuek guztiok badakizue Domingok eta Adak ikusi dutela, baina ez bazenekite bezala.
|
|
|
Biek barre egiten dute. Momentu horretan LUKAS azaltzen da,
|
baina
ikusi ez balitu bezala aurrera jarraitzen du. AITORrek ordea ikusi egiten du.
|
|
|
–Bai, ikusi duzu, Domingo,
|
baina
ikusi ez bazenu bezala... Eta Adak ere ikusi du, baina ikusi ez balu bezala.
|
|
|
–Bai, ikusi duzu, Domingo, baina ikusi ez bazenu bezala... Eta Adak ere ikusi du,
|
baina
ikusi ez balu bezala. Eta zuek guztiok badakizue Domingok eta Adak ikusi dutela, baina ez bazenekite bezala.
|
|
|
Regina, beraz, kezkatuta zegoen: mikrobio haiek suge ezin txikiagoak bezalakoak ote ziren, bada, nahiz eta berak nekez ulertu?; edo ulertzen hasia ote zen, zeren, sugeak Adan eta Ebaren paradisua hondatu zuen bezala, hantxe ibil baitzitekeen orduan ere, Regina eneko paradisuan, mikrobio baten itxura hartuta, bertan hondamendia eragiteko prest?; izan ere, ikusten zèn etsaiaren aurka zerbait egin zitekeen, ausaz,
|
baina
ikusten ez zenaren aurka nekez, neurri profilaktiko haiek hartzeko orduan etxekoandrea lehendabizikoa izan bazen ere; suge itxuraldatuak, gainera, Reginaren haragia ez ezik, Reginaren haragiaren haragi zirèn sei haur haiek –seiak ere jolasean ari zirenak– zituen balizko erasoen jopuntu: esan nahi baita Reginak haragiaren matxinada sentitu zuela une hartan, beharbada, haurrak babestera bultzatu zuena erarik inkontzienteenean, begiratu ere, haiexei begiratu baitzien banan banan jarraian, kezkati bezain errukitsu, Gabinok, jolasaz aspertuta edo, bere zaldia bota zuenean, lurrean eserita zegoèn Adaren parera; eta honek zurezko jostailua eskuaz hartu, ahoan sartu... eta Regina malguki bat bezala zutitu eta hiruzpalau urratsetan hurbildu zitzaion, jostailua ahotik kentzeko:
|
|
2010
|
|
|
Eskerrak bakarrik nindoala, beste behin ere,
|
baina
ikusten ez den orbana zabalduz doa ene barnean, geroz eta ilunago geroz eta sakonago ezabaezin, betiereko...
|
|
|
Ahotsa dardaraka jarri zait, eta eztul eginez disimulatu behar izan dut galdua neukala esaten ari nintzenaren haria. Saiatu naiz jarraitzen,
|
baina
ikusirik ez nuela lortzen bi esaldi behar bezala kateatzea, bertan behera utzi dut hitzaldia. Nahiago izan dut entzuleak frustraturik uztea atsekabeturik baino.
|
|
2011
|
|
|
Dana dala, Iratzeder Lertxundi beneditarren lapurterazko Salmoak bizkaierara egokitzen jardun ebanekoa dot batez be gogoan. Ikasleok, geure mundutxuan bizi ginan,
|
baina
ikusi ez arren uruna, entzuten genduan errotaren hots urruna. Irakasleen ahoz iraizten ziran gugana tantaka halako komentario eta kulturako barri solteak, esaterako, Linok errima egokien bila izan ohi zituan neke eta pozak.
|
|
2012
|
|
|
Haurdunaldian sortzen dira esneko hortzak,
|
baina
ikusten ez direnez, etxeko denak zain zain egoten dira lehenbiziko kikak noiz aterako.
|
|
2013
|
|
|
Halere, lehen adierazi bezala, mota horretako adibideetatik abiatuz, koloreen hautematearen kasua barne, hizkuntz erlatibismora jauzi egitea gehiegikeria iruditzen zait. Garbi dago, edo onar dezakegu, hizkuntzak eragina daukala gure sailkapenetan,
|
baina
ikusten ez dudana da nola eragiten duen gure zentzumen esperientzian edo gure hautematean. Hala balitz, orduan bai, orduan izango genuke bi hiztunen arteko desadostasun sakon bat, eta gainera desadostasun horrek ez luke inongo konponbiderik izango; izan ere, desadostasunaren barruan, inork ez luke inongo akatsik egingo.
|
|
2014
|
|
|
Zirtzilek karroak maite dituzte biziki, jatsa ere bai, ezen bolanten lerro koloretsu eta xingoladunari bere armekin, bide bazterretan bildu gauzekin lehiatzen zaizkio. Errekuperazioa funtsezkoa da, denen begipean
|
baina
ikusten ez, zakar ontzira botaiak erakutsiak dira kabalkadan handios, eguzki saindu baten pare. Egun guztiz ikusi objektu arrunta, betekizunez aldatua da hoberena.
|
|
|
|
Baina
ikusi ondoren ez dagoela uste dut.
|
|
2015
|
|
|
ikaragarri? egiten zidan bidean, pentsakizunetan murgilduta nentorrenean,
|
baina
ikusi gabe ez nuen sinistuko. Ez du honek Cortes kaleko antro haien antzik.
|
|
2016
|
|
|
telesailak, berriak, filmak, lehiaketak... oharkabean pasatzen zaigun arren, oso adierazgarria da telebistan ikusten dena garai eta leku jakin bateko ideologia, modak eta abarrekoak ulertzeko; dena dela, ez dugu nobela soziologikorik ere egin nahi, baliabide erraz horiekin behinik. Beraz, piztu bai
|
baina
ikusten ez denean bezala utziko dugu tramankulua, gelako txoko batean diz diz; kafetegitik igo dioten afari legeak ere ez du interes berezirik: hotel guztietan ematen dituzte antzeko sandwich gutxi gustukoak, Alsinak ez du gose handirik ere; egarria asetzeko, berriz, logela bertako mini barrera jo du, era guztietako edarien botila txikiak baititu han aukeran, eta zalantzan egon ondoren bat hartu du, whiskia, bakarra ordea, ez pentsa alkoholismoaren maldan behera lerratzen ari denik emakumea.
|
|
|
Nerabe hitza sekula entzun ez duen nerabea bere aitaren ondoan, errepidearen bazter batean, entzuten duten
|
baina
ikusten ez duten konpainiaren zain. Goizeko seiak dira, eta egunak oraindik gauaren kolorea du.
|
|
2017
|
|
|
Eztarrian sentitzen nuen barrea eta arratsaldea zeharka jaisten zen zuhaitzetan jarri nituen begiak, arratsaldea eta txoriak eta igeri zebiltzan mutilak gogoan hartuz. ...zin nuen hura gelditu eta orduan konprenitu nuen hura geldiarazteko gogor saiatzen banintzen negarrez hasiko nintzela eta lehen ere izana nuen beste pentsamendu hartan pentsatu nuen alegia ezin izango nintzela birjina izan, hainbeste zirelarik itzal artetik zebiltzanak neska ahots eztiekin xuxurlatzen txoko itzaltsuetan luzatzen eta handik ateratzen ziren hitzak eta perfumea eta begiak sentitu bai
|
baina
ikusten ez zirenak, baina hain erraza bazen hura egitea ez zen ezer izango eta ezer ez bazen, zer nintzen ni eta orduan Mrs Blandek esan zuen, «Quentin. Gaixo al dago, Mr MacKenzie?», eta orduan Shreveren esku gizenak nire belauna ukitu zuen eta Spoade hizketan hasi zen eta nik utzi egin nion hura geldiarazten saiatzeari.
|
|
2018
|
|
|
Ikusten ez dugulako. Mikrobioek inguratzen gaituzte, mikrobioez inguratuta bizi gara,
|
baina
ikusten ez ditugunez, ez gara mundu horretaz konturatzen. Beti gogora ekartzen dut poeta hark esan zuena:
|
|
|
Kimuak bezalako egitasmo egoki bezain beharrezkoek begirada zabaldu behar dute; horretarako, jakina, beste adaxkak dira jomuga. Daudenak elikatzen jarraitu behar da,
|
baina
ikusten ez direnei eta datozenei lur eremua eman behar zaie, sustraitu daitezen, behar bezalako hazi eta fruituak lor ditzaten. Begirada zabaltze horretan, balekoa da ‘Emakumeen presentzia ikusizko arteetan eta ikus entzunezkoetan’() txostena, Kulturaren Euskal Behatokiak bideratutakoa.
|
|
2019
|
|
|
Zuzentzaileak bere jakintzen emaria baloratzen du, eta uste baino aberatsagoa aurkitu, horregatik, Rua dos Bacalhoeirosera itzulirik, oinezko ezjakinei gehiagotasunezko erdeinuaz begiratuko die, bizitzaren eta hiriaren bitxikeria hauei erreparatzen ez dietelako, bi data hain esanguratsu elkarrekin lotzeko ere gaitasunik ez dutelako. ...aren arteko elkarrekin ezin topo egiteari buruzko gogoeta egiten ari dela, bere buruari erreparatu zion, eta bere buruaz egin zuen juizio zorrotza, Azken finean ba ote dut nik besteak epaitzeko eskubiderik, Lisboan bizi naiz jaio nintzenetik, eta gaur arte ez zait sekula burutik pasa ikustera etortzea, neure begiez, liburuetan dauden gauzak, inoiz miratu eta berriz miratu nituen gauzak, miratu bai
|
baina
ikusi ez nituenak, almuedanoa bezain itsu ia, eta Costaren mehatxuagatik ez balitz, seguru asko ez zitzaidan inoiz burura etorriko harresiaren trazatua errepasatzea, ateak, hemengo hauek uste dut harresi fernandotarrekoak izango direla, nire ibilaldiaren bukaerara iristen naizenean gehiago jakingo dut, noski, baina aldi berean gutxiago jakingo dut, gehiago dakidalako, hain zuzen ere, ea azaltzea ...
|
|
2020
|
|
|
Ez dugu holakorik ezagutu gehienok. Gure aurrekoei entzun bai gerrako kontuak eta gose urteetakoak(),
|
baina
ikusten ez den birusagatik garbitasuna areagotzea, jende kopuru handiak saihestea, lanagatik edo janari edo sendagaiengatik ez bada, etxean gelditzea, establezimenduetan distantzia gordetzea, eta musu eta esku emate eta holakoak ekiditea gauza berria da, inoiz ikusi ez duguna eta inoiz egin gabea.
|
|
|
Beste fisikari batzuek aurkitu zituzten zulo beltz haiek, baina zer bilatu behar zen zekitelako izan ziren hildako izar haiek ulertzeko gauza. Bestela, begiratu bai
|
baina
ikusi ez."
|
|
2021
|
|
|
Denbora horretan, Floridek senarrarekin egoteak sortzen zion beldurra beti harekin egoteko nahi bihurtu zuen, amak zion zorroztasuna zela kausa.
|
Baina
ikusiz ez ziola deusetarako balio, Amadour tronpatzea deliberatu zuen; eta, alde batera utziz egun batez edo biz bere begitarte arrotza, aholkatu zion adiskidetasunezko solasak ukaiteko emazteki batekin, zeinak Amadourrekin ukan zuen amodioaz hitz egin omen zion. Dama hori Espainiako erreginarekin bizi zen, eta Lorette zuen izena.
|
|
2022
|
|
|
Presarik ez nuen eta esperantza nuen norbait topatzeko; nire poemetako neska beharbada, bikini berdea zuen hura.
|
Baina
ikusi ez ditugun pertsonak bizi izan ez ditugun uneen parekoak dira. Ez daude inoiz gure zain.
|
|
|
Beroa goitik, beroa behetik, Aricako hondartza baino 4 km gorago altueran... eldarnio batek irentsi hau, sukar ametsek berenganatu haute. Guanakoak eta bikuinak heltzen ikusi dituk, tropelean, mendi mazeletan behera, eta termen zaindariaren txakurrarekin borrokan jardun dituk, bertakoen eta kanpotik etorritakoen arteko borroka betierekoan; kondorren karrankak ere aditzen zituan denbora guztian,
|
baina
ikusi ez, haiek ez zituan inondik ageri. Ikusi, egia esan, ez huen gauza handirik ikusten, altuera horretan argia itsugarria baita gehienetan.
|
|
|
Senarrak zelatan jarria zuen bat jin zitzaion emaztea non zen erranez, baina bera, zuhurra baitzen, deus adierazi gabe joan zen hara ahalik eta lasterrena. Eta ganberan sartzean ikusi zuen emaztea liburua irakurtzen,
|
baina
ikusten ez zuelako itxurak egin eta bertze aldean ziren damengana jo zuen zuzenean. Emazteki gaixoa, ikusiz senarrak kausitu zuela haren aitzinean sekula mintzatu ez zen gizonarekin, hain nahasirik sentitu zen ezen burua galdu baitzuen, eta, banku gainetik ezin pasatuz, mahaiaz gaindi egin zuen jauzi, senarra ezpata atera eta gibeletik balu bezala.
|
|
|
Bizitza borborka zebilen han barruan! Idazkari gizagaixoa, berriz, atearen aurrean zutik zegoen, bekatari damutuaren posean, Henrikeren Canossako barkamen eskearen gisara17; atera begira zegoen, oloaren gertutasuna sentitu bai,
|
baina
ikusten ez duen zaldia nola. Luzaroan egon behar izan zuen etenaldiaren zain, baina azkenean atearen beste aldean aulkien mugimendua, zarata hotsa eta hizketaldien zurrumurrua entzun ziren; atea parez pare ireki zenean, publikoa pasillora irten zen arrapaladan.
|
|
2023
|
|
|
Han zegoen, gizatzarraren aurrean, oihaneko haritz zahar haien gisa. Bazirudien Tartalo zen mendi hura une batetik bestera amilduko zela Basajaun azpian harrapatzeko,
|
baina
ikusi gabe ez zegoen sinesterik! Honek eutsi egiten zion jentil maltzurraren begiradari, eta ez hori bakarrik; guztiek ikusi ahal izan zuten Tartaloren aurpegieran zerbait aldatua zela.
|
|
|
agur alteritateari! Paradoxikoa ematen du,
|
baina
ikustea ez da zerbaiten aurrean begira jartzea, baizik eta zerbaiti gertatzen uztea: bilatu gabe harrapatzen gaituen horri.
|