|
2004
|
|
|
Batetik, eska daitezkeen eginbideak gehitu dira, baina zehaztugabeak izatera iritsi gabe. Bestetik, justifikatu gabeko ezezkoa ematen bada, orduan, kalte galeren ondoriozko erantzukizunaren aldean eragingarritasun askoz ere handiagoa duten ondorio praktikoak ezarri dira,
|
baina
horien bitartez gehiegiko hertsatzea eragin gabe.
|
|
|
Botere Judizialari buruzko 1985eko Legeak sartu zituen, sartu ere, ebazpena emateko proposamenak,
|
baina
horiek ez dute balio izan, idazkari judizialek dudarik gabe duten ezaguera teknikoa baliatzeko. Aitzitik, proposamenok areagotu egin dute idazkari judizialen eta auzitegien eginkizunei buruz zegoen nahastea, eta epaitegi eta auzitegien artean jarduteko irizpide desberdinak eragin dituzte, maiz, segurtasunik eza eta nahigabea sortuz.
|
|
2006
|
|
|
Legeak ekarri duen berrikuntzarik esanguratsuenetakoa izan da kredituen sailkapenari buruzko arauketa; izan ere, pribilegioak eta lehenespenak zorrotz murriztu dira konkurtsoaren ondoreetarako,
|
baina
horiek banakako exekuzioetan iraun dezakete, eskubide hobeko hirugarrengotzen ondorioz. Ulertzen da hartzekodunen arteko berdintasun printzipioa konkurtsoaren erregela orokorra izan behar dela, eta salbuespenak, gutxienak izateaz gain, justifikatuta egon behar direla.
|
|
|
84.2.1 artikuluko kredituak berehala ordainduko dira. Kreditu horien kalifikazioaren edo ordainketaren inguruko akzioak konkurtsoko epailearen aurrean egikarituko dira konkurtso intzidentearen izapideen bidez,
|
baina
horiek ordaintzeko exekuzioak ezin daitezke hasi hitzarmena onetsi arte, likidazioa ireki arte, edota konkurtso adierazpenetik urtebete igaro arte, egintza horietatik bat ere ez denean gertatu.
|
|
|
Gainerakoan, Merkataritza zuzenbidearen barruan Konkurtso zuzenbidea da espezializaziorik gehien eskatzen duen adarra. Horren konplexutasuna eta hedadura kontuan izanda, benazko hausnarketa egin behar izan dugu euskaraz erabili beharreko terminologiaren inguruan; egin eginean ere, bilduma hau osatzen duten aurreko lanetako esperientzia ez ezik, UZEI bezalako erakundeena ere jorratu dugu, eta, horrez landara, EUSKALTERM datu basea ere erabili dugu,
|
baina
horien proposamenak helburu zehatz batekin moldatu eta egokituta: euskaraz berezko testua izatea, irakurlearentzat azkarra eta erabiltzeko erraza dena, baina gaztelaniazko testuaren idazkera eta zentzuari bizkar ematen ez diena.
|
|
|
Ezesleak, agiriak aurkeztu barik,
|
baina
horiek zein artxibotan edo tokitandauden adierazten duenean, instrukzio epaileak agiriok erreklamatuko ditu, eta aztertuko, horiek jaso ondoren, betiere jarduna geldiarazi gabe; agiri horiek oinarri hartuta ezespenaren arrazoia justifikatuta badago, adituak emandako txostena deuseztatuko du, eginbide hori berriro gauzatzeko agindua emanez.
|
|
2007
|
|
|
Ildo horretatik doa, joan ere, errege multzoa. Bada, ikuspegi instituzionala lege dekretu hau osatzen duen arauren aldetik, luzaezinak diren eguneratzeei ekin zaie,
|
baina
horien edukia osatzeko premia ahaztu gabe. Hain zuzen, eduki hori osatzeko kontuan hartu behar da sindikatu egiturak eraldatzeko prozedurak duen garapena.
|
|
|
2 Aurreko paragrafoaren arabera berrikuntza batzuk eskatzeko modukoak ez badira,
|
baina
horiek egiteko erabakia baliozkotasunez hartzen bada, eta instalazio kuotak gainditzen badu gastu arrunten hiru hileko arrunten zenbatekoa, orduan berrikuntzen alde ez dagoenak ez du betebeharrik izango, eta ez da haren kuota aldatuko, nahiz eta alde ez dagoen horri hobekuntza edo abantaila kentzea ezinezkoa izan.
|
|
|
«Gizarte eta ekonomia politikaren printzipio artezkariak» kategoriaren barruan eduki heterogeneoak aurkituko ditugu. ...edo ingurumena errespetatzen ez dutenen aurka zehapenak arautzea eskatzen zaionean? 45.3a art.?, etab.); beste batzuk berme instituzionalaren ohiko adibideak dira (familiari dagokionez? 39 art.?; gizarte segurtasun publikoari lotuta? 41 art.?, berezko interes ekonomikoak defendatzen laguntzen duten lanbide antolakuntzei dagokienez? 52 art.?); eta beste batzuek arau programatikoak jasotzen dituzte,
|
baina
horiek lortzeko bitartekoak zehaztu gabe (gizarteak eta ekonomiak aurrera egiteko baldintzak sustatzea? 40.1 art.?; kultura eskuratzea sustatzea? 44 art.?), etab.
|
|
|
Herri Defendatzaileak ez du eskumenik administrazio publikoaren egintzak eta ebazpenak aldatu edo deuseztatzeko,
|
baina
horiek egiteko erabilitako irizpideak aldatzea iradoki dezake, baita modu zorrotzean aplikatuta egoera bidegabeak eragiten dituen araua aldatzea ere. Horrez gain, administrazio publiko guztietako agintari eta funtzionarioei oharrak, gomendioak, legezko eginbeharren oroigarriak eta neurri berriak hartzeko iradokizunak formulatu ahal dizkie.
|
|
|
printzipioek antolamendua eratzen dute, horren urritasunak ordezten dituzte eta, oso orokorrak izan arren, zuzenean aplikatzeko moduko arauak dira. Aitzitik, balioek arauei esangura ematen diete,
|
baina
horien beharra dute, horien bidez adierazten baitira aplikatu ahal izateko.
|
|
|
Indarraldiari dagokionez, lege dekretuak berehala sartzen dira indarrean, aldarrikatu eta Aldizkari Ofizialean argitaratu ondoren (normalean, BOEn argitaratu eta hurrengo egunean sartzen dira indarrean, eta kasu batzuetan, argitaratzen diren egun berean).
|
Baina
horien indarraldia behin behinekoa da, ondoren Diputatuen Kongresuaren kontrolpean jarri behar dira eta. Kontrol horrek argi uzten du Parlamentuaren nagusitasuna eta argi azaltzen du lege dekretuak, Gobernuak aldarrikatu arren, lege lerruna izatea; izan ere, Behe Ganberak baliozkotuko du.
|
|
|
Ez da ahaztu behar toki erakundeek ere (udalerri, probintzia eta uharteetakoek) erregelamenduak emateko ahala dutela (TAOLen 4.1.a art.). Lege horretan, hurrengo hauek ezarri dira: ....), eta diputazioaren osoko bilkurek edo Kanarietako (uharte kabildoak) eta Balearretako (uharte kontseiluak) pareko organoek erregelamenduak egiteko dituzten eskumenak 33.2 artikuluan (ordenantzak onetsi, etab.). Horrez gain, TATBren 55 artikuluan ezarri zen toki erakundeek, euren eskumen esparruaren barruan, ordenantzak eta erregelamenduak onetsi ahal izango dituztela, eta alkateek bandoak eman,
|
baina
horiek inondik ere ezin izango dutela jaso legeen aurkako manurik eta administrazioarekiko auzietako auzitegi arruntek berrikusi ahal izango dituztela.
|
|
|
Edukiari dagokionez, Konstituzio Auzitegiak Aurrekontuen Legearen gutxieneko edukia ezarri du (urteko gastuen gaikuntza eta diru sarreren aurreikuspena), baita balizko edukia ere (legera bildu daitezke sarrera eta gastu horiei edo politika ekonomikoaren irizpideei lotutako xedapenak, baina inola ere ezin dira tributuak sortu?
|
baina
horiek aldarazi bai lege substantibo batek hala ezartzen duenean, EKren 134.7 artikuluak ezarritakoari jarraituz?). Konstituzio Auzitegiak azken tartekadura hori malgutasunez interpretatu duen arren, ez du gehiegikeriarik onartu (esaterako, 1988ko Aurrekontuen Legea konstituzioaren aurkakoa zela adierazi zuen, Tributuen Lege Orokorra aldarazten zuen eta), eta argi utzi du Aurrekontuen Legera ezin direla bildu aurrekontuen edukia desitxuratzen duten elkarri lotutako hainbeste gai, eta ezin horien arauketa urtero urtero errepikatu.
|
|
|
Autonomia estatutuak izaera juridiko bikoitza du, EKren 147.1 art.an ezarritakoaren arabera; izan ere, estatutuak, batetik, autonomia erkidegoen oinarrizko erakunde arauak izango dira, eta autonomia erkidego bakoitzaren esparruan, Konstituzioaren ostean, Autonomia Estatutua gorengo lerruna duen araua da, eta gainerako arau autonomiko guztiak (lege lerrunekoak zein erregelamendu lerrunekoak) horren mende daude. Baina, bestetik, estatutuak Estatuko antolamendu juridikoaren atalak ere badira, eta Estatuak aitortu eta babestu egingo ditu, bere antolamendu juridikoaren osagai gisa; horrenbestez, autonomia estatutu guztiak Gorte Nagusiek onesten dituzte lege organikoaren bidez,
|
baina
horiek onesteko eta eraldatzeko legegintza prozedura lege organikoei dagokienaz bestelakoa da. Horiek onesteko prozedura Konstituzioan beren beregi araututa dago, baina horien eraldaketari dagokionez, Oinarrizko Arauak estatutuetara igortzen du.
|
|
|
Baina, bestetik, estatutuak Estatuko antolamendu juridikoaren atalak ere badira, eta Estatuak aitortu eta babestu egingo ditu, bere antolamendu juridikoaren osagai gisa; horrenbestez, autonomia estatutu guztiak Gorte Nagusiek onesten dituzte lege organikoaren bidez, baina horiek onesteko eta eraldatzeko legegintza prozedura lege organikoei dagokienaz bestelakoa da. Horiek onesteko prozedura Konstituzioan beren beregi araututa dago,
|
baina
horien eraldaketari dagokionez, Oinarrizko Arauak estatutuetara igortzen du. Estatutu batzuek erreferenduma eskatzen dute, baina guztiak Gorte Nagusiek onetsi behar dituzte lege organikoaren bidez.
|
|
|
«lotsagarria», etengabeko esku sartze militarrak eta ezegonkortasun politikoa oro har, Konstituzioa ez errotzeko arrazoiak izan ziren. Horren ostean, konstituzio testu eta proiektuen zerrenda luzea hasi zen,
|
baina
horiek ere ez ziren sustraitu. Dena den, ikusi dugunez, horiek guztiak Espainiako konstituzionalismoaren historian garrantzitsuak izan dira.
|
|
2008
|
|
|
Sozietate anonimoek boto eskubiderik gabeko akzioak jaulki ditzakete,
|
baina
horien balio izendatua ezin da izan ordaindutako sozietate kapitalaren erditik gorakoa.
|
|
|
Sozietate mugatuek boto eskubiderik gabeko partaidetzak jaulki ditzakete,
|
baina
horien balio izendatua ezin da izan sozietate kapitalaren erditik gorakoa. Botorik gabeko sozietate partaidetzei aplikatuko zaie Sozietate Anonimoen Legearen 90.etik 92.erako artikuluetan botorik gabeko akzioen inguruan xedatutakoa, araubide hori aplikatzeko modukoa den neurrian.
|
|
|
7) Gainerakoan, Merkataritza zuzenbidearen konplexutasuna eta hedadura kontuan izanda, benazko hausnarketa egin behar izan dugu euskaraz erabili beharreko terminologiaren inguruan; egin eginean ere, bilduma hau osatzen duten aurreko lanetako esperientzia ez ezik, UZEI bezalako erakundeena ere jorratu dugu, eta, horrez landara, EUSKALTERM datu basea ere erabili dugu,
|
baina
horien proposamenak helburu zehatz batekin moldatu eta egokituta: euskaraz berezko testua izatea, irakurlearentzat azkarra eta erabiltzeko erraza dena, baina gaztelaniazko testuaren idazkera eta zentzuari bizkar ematen ez diena.
|
|
|
Printzipio horiek benetako aginduak dira tributu legegilearentzat. Konstituzioaz landa badira beste irizpide antolatzaile batzuk ere,
|
baina
horiek konstituzio sisteman integratzeko modukoak izan behar dira.
|
|
|
Guztiarekin ere, teoria horrek kritika ugari izan ditu eta azkenean erreka jo du. PÉREZ ROYOk argiro azaldu duen bezala, Zuzenbide zibileko zenbait arau eta harremanek ere eduki ekonomikoa dute (hala nola, adingabekoaren ondasunak administratzeari buruzko manuek, ezkontzaren ondasun eraentzaren ingurukoek?),
|
baina
horietan interpretazio irizpide orokorrak aplikatzen dira, errealitate ekonomikoarena nagusitu barik. Labur zurrean, tributu legeak antolamendu positiboko alorren batean tipifikaturik dauden negozio juridikoen bat hartzen badu zerga egitatetzat, negozio hori da tributu betebeharra zuzen zuzenean sortarazten duena, eta ez negozioaren atzean egon daitezkeen harreman ekonomikoak.
|
|
|
Esaterako, PFEZk pertsona fisikoek lorturiko ondare irabaziak zergapetzen ditu, irabaziok kostu bidez lortu badira; ODZk pertsona fisikoek lorturiko ondare irabaziak zergapetzen ditu ere,
|
baina
horiek dohain bidez lortzen direnean bakarrik. Modu horretara, zerga bien arteko koordinazioa lortzen da.
|
|
2009
|
|
|
Kapitainak bidezko deritzon kidekopurua sar dezake bere tripulazioan, eta marinel espainiar nahikorik izan ezean, Espainiako auzotasuna duten atzerritarrak ontziratu ahal ditu,
|
baina
horien zenbatekoa ezin izan daiteke tripulazioaren bostenetik gorakoa. Kapitainak ez badu aurkitu nazioko tripulazio nahikorik atzerriko portuetan, atzerritarrekin osa dezake bere tripulazioa, baldin eta kontsularen edo marinako agintariaren adostasuna badu.
|
|
|
Hala ere, aintzat hartu behar dira ekitaldi horretan edo aurreko batean aurreikusteko modukoak diren arriskuak, nahiz eta balantzea itxi eta egin bitartean izan horien berri; halakoetan, horren inguruko informazio zehatza eman behar da oroitidazkian, eta urteko kontuen beste agirietan ere agerraraz daiteke informazio hori. Salbuespenez, arrisku horien berri izan bada urteko kontuak egin ostean
|
baina
horiek onetsi baino lehen, eta esanguratsuak badira enpresaren benetako egoera azaltzeko, berriro egin dira urteko kontuak. Edozein kasutan ere, aintzakotzat hartu behar dira aktiboen balioa urritzeagatik gertatutako amortizazioak eta balio zuzenketak, ekitaldian irabaziak zein galerak izan.
|
|
|
Derrigorreko porturatzearen gastuak ontzi ustiatzailearen eta pleit emailearen kontura geratzen dira,
|
baina
horiek ez dute erantzukizunik zamatzaileek porturatzearen ondorioz izan ditzaketen galeren gain, porturatze hori legebidezkoa izan bada.
|
|
2011
|
|
|
Idazkun, erregistro eta paper pribatuek froga egiten dute horiek idatzi dituen pertsonaren aurka, haietan argi eta garbi agerrarazten diren gai guztietan;
|
baina
horietatik probetxua atera nahi duenak onartu behar ditu berarentzat kaltegarri diren zatietan ere bai.
|
|
|
Geroago, testamentuarekin nahiz testamenturik gabe, hiltzen direnen jarauntsia kode honen arabera adjudikatu eta banatuko da; baina beteko dira, kodeak hala ahalbidetzen duen neurrian, testamentuko xedapenak. Errespetatuko dira, ondorenez, seniparteak, hobekuntzak eta legatuak;
|
baina
horien zenbatekoa urrituko da, jarauntsiko partaide bakoitzari ezin bazaio beste modu batera eman kode honen arabera dagokiona.
|
|
2012
|
|
|
9 Edonola ere, artikulu honetan aurreikusitako zigorrak ezarriko dira,
|
baina
horiek ez die kalterik egingo, hala denean, Kode honetako 318bis artikuluko delituei eta egindako gainontzeko delituei, ustiaketaren ondorioz egindakoak barne.
|
|
|
Adierazitako zigorrak kasuan kasuan ezarriko dira,
|
baina
horiek ez diete kalterik egingo adingabe eta ezgaien sexu askatasun edo sexu ukigabetasunaren aurkako arau hausteei dagozkien zigorrei.
|
|
|
5 Adierazitako zigorrak kasuan kasuan ezarriko dira,
|
baina
horiek ez diete kalterik egingo prostituzioa nork jasan eta horren aurka egindako sexu eraso edo abusuen zigorrei.
|