|
2023
|
|
|
Printzipio horiek benetako aginduak dira tributu legegilearentzat. Konstituzioaz landa badira beste irizpide antolatzaile batzuk ere,
|
baina
horiek konstituzio sisteman integratzeko modukoak izan behar dira.
|
|
|
Bidegabeko sarrera dagoela aitortu edo adieraz daiteke errekurtso edo erreklamazio baten bidez edota tributuak aplikatzeko nahiz berrikusteko beste prozedura batzuen bitartez. Horrela, badira itzuli beharreko sarrerak, nahiz eta sarrerok hasieran bidegabeak ez izan,
|
baina
horiek itzultzeko eskubidea sortu da berrikuspen prozedura batetik, arruntetik zein apartekotik, besteak beste, okerrak zuzentzekoa, deuseztasun ebazpena, errebokazioa eta aparteko berrikuspen errekurtsoa. Halaber, itzulketarako eskubidea sor daiteke tributuak aplikatzeko prozedura batetik ere, hala nola, autolikidazioa zuzentzeko prozeduratik.
|
|
|
Esaterako, PFEZk pertsona fisikoek lorturiko ondare irabaziak zergapetzen ditu, irabaziok kostu bidez lortu badira; ODZk ere pertsona fisikoek lorturiko ondare irabaziak zergapetzen ditu ere,
|
baina
horiek dohain bidez lortzen direnean bakarrik. Modu horretara, zerga bien arteko koordinazioa lortzen da.
|
|
|
Urteko oporrak egutegiko 30 egunekoak izango dira. Opor horiek bi aldi edo gehiagotan zatitu ahal izango dira,
|
baina
horietako bat izan da, gutxienez, egutegiko 15 egunekoa eta jarraikakoa. Oporraldia edo oporraldiak alderdien artean akordatuko dira.
|
|
|
★ Bigarrenik, alderdien eskubide eta betebeharrak aztertuko dira,
|
baina
horiek lau multzo nagusitan sailkatuz, eta betebeharren (aurkako alderdiarentzat, eskubideen) ikuspuntutik jorratuz. Bada, honako hauek dira multzoak:
|
|
|
Lan Aurreikuspeneko Erakunde horiekin batera,
|
baina
horietatik bereizi, Sisteman izan ziren bestelako erakunde mutualistak ere. Halakoek izaera berezia zuten, eta kasuan kasuko esparruetan gizarte aseguruei begira nahitaezko babes mekanismo osagarri gisa eratu ziren (adib.
|
|
|
Horren zergaitia aurreko ordena politikoan bilatu behar dugu. PEREZ LUQUEk esaten duen bezala, frankismoan pertsonalitate juridikoa zuten toki erakunde deszentralizatuak bazeuden,
|
baina
horien Estatuarekiko mendetasuna oso handia zen, eta deszentralizazioa itxurazkoa zen16 Frankismoa eta gero, Estatuko legegileak, geroago agerraraziko dugun bezala, interes handiagoa jartzen du autonomia erkidegoen deszentralizazioan, toki autonomiak dakarren deszentralizazioan baino. Hasierako urte horietan, ordea, frankismo garaiko toki erakundeen gaineko zaintzak desagertzen dira eta toki erakundeek euren izaera definitzeari ekin zioten.
|
|
|
• Kontrolaren ondorioak irizpide moduan erabiltzean, kontrol teknikaren arabera sailkatuko da kontrola. Geroago ikusiko ditugu zeintzuk diren kontrol teknika ezberdinak,
|
baina
horien ondorioa izango da edo kontrolpeko egintzaren aldekoa edo kontrakoa.
|
|
|
Baina Estatuaren esku hartzea udalen jardueran oso handia zen. Udalek hirieta landa poliziari buruzko Ordenantzak egiteko eskumena zuten,
|
baina
horiek Gobernadore Zibilaren baimena edo onarpena behar zuten. Udalaren eta Gobernadore Zibilaren arteko eztabaidak Gobernu zentralak ebatziko zituen, Estatuko Kontseilua entzun eta gero.
|
|
|
Printzipio horiek gidatuko dituzte Administrazioen arteko harremanak,
|
baina
horien artean batek indar handia dauka: leialtasun printzipioa.
|
|
|
kooperazio organoak, administrazioetako kontsulta organoetan parte hartzea, organismo publikoetan edota mendeko erakundeetan parte hartzea, baliabide ezberdinak ematea, gai zehatz batean aplikatu beharreko arauketa modu koordinatuan aplikatzeko Administrazioen arteko kooperazioa, derrigorrezkoak ez diren txostenak egitea, ondare esparruan eman daitekeen kooperazioa edota legeek zehazten duten bestelako kooperazioa. Tresna ezberdinak zehazten dira
|
baina
horien artean legeak bakarrik garatzen du izaera organikoa duen kooperazioa. Dena den, 144 artikuluak aipatzen dituen kooperazio teknikak, Gamero Casado eta Fernandez Ramos adierazi zuten moduan, ikuspuntu ezberdina izan dezakete:
|
|
|
" Legearen Administrazio publikoen jardunaren koherentzia ziurtatzeko, helburu hori ezin bada lortu elkarlanerako edo lankidetzarako azaldutako prozeduren bidez, Estatuko eta autonomia erkidegoetako legeek, ekintza publikoaren sektoreak arautzen dituztenek, Nazioko Gobernuari edo Gobernu Kontseiluari esleitu ahal izango diote toki administrazioaren eta, bereziki, probintzietako diputazioen jarduera koordinatzeko ahalmena, beren eskumenak baliatzean" 238 Administrazio publikoen sistema konplexu horretan funtzionamendu bateratuan koherentzia behar da eta hor sartzen da koordinazio printzipioa. COVILLAS MARTiNEZek adierazten duen bezala, sistemaren elementu bakoitzak berezkoak dituen interesak aurrera eramateko eskumenak izango ditu,
|
baina
horiek ez dute izarea bakoiztua izango eta horregatik sistemaren elementu guztien jarduera lerrokatua eta koherentea bilatu behar da239.
|
|
|
Zorpetzearen %60a gainditzen duten toki erakunde guztien epe luzerako kreditu eragiketek finantza zaintzako organo eskudunaren aurretiazko baimena dute, baina Arabako eta Bizkaiako toki erakundeetan kreditu eragiketek zorpetzearen %5a Araban eta %10a Bizkaian gainditzen dutenean finantza zaintzako organo eskudunaren aurretiazko txostena ere behar izango dute. Teknikak berdinak izango dira lurralde erkidean eta lurralde historikoetan,
|
baina
horien aplikazio eremua ezberdina.
|
|
|
Organo horiek lurralde aldaketaren gaineko txostena egin behar dute eta txosten hori erabakia hartu aurretik gehitu behar zaio espedienteari. Kontuan izan behar dugu udalerrien zatiketa, bat egitea, ezabatzea edo lurralde eraldaketa orokorrean udalerriek sustatuko dutela,
|
baina
horien inguruko azkeneko ebazpena autonomia erkidegoen gobernu kontseiluek izango dutela. Prozedura, beraz, toki erakundeetan garatu egiten da baina espedientea autonomia erkidegoak ebatziko du eta bitartean aholkularitza kontseiluen irizpena eta finantza zaintzaren txostena da.
|