|
2000
|
|
|
Pentsatutako mezuetarik batere utzi gabe telefonoa gakotu eta neskaren aldera egin nuen berriz. Ate zirrikitutik ez nuen anaia ikusten ahal ganbera ilunean,
|
baina
hor behar zuen, ernatua hark ere.
|
|
|
Ahoa ireki nuen zerbait azaldu nahian, baina haiek beren hautuan segitu zuten, nitaz bai,
|
baina
hor ez banintz bezala. Mantso mantso, denbora kezkarik ez balute bezala, inguratzen hasi zitzaizkidan.
|
|
2001
|
|
|
‘Antarktikara?
|
Baina
hor sua ere izoztu egiten da eta! ’
|
|
|
Izotzetako esfingea ikustera ailegatu ziren Arthur Gordon Pym eta Dirk Peters nabigatzaileen menturak aipatuko dira, eta konpas guztiak erakartzen dituen hegoaren puntu imajinarioan bandera landatu nahi zuten Robert Falcon Scott eta Roald Amundsen esploradoreen elezaharra.
|
Baina
hor ez da oraindik teknikoki deus gertatu, haien ekintzak elurraren borradore zuriak ezabatu baititu betirako.
|
|
2002
|
|
|
–Nik ez dakit,
|
baina
hor hegan nabilela, zerbait bortitza sentitzen dut hemen barnean, hegaldiak gorputza mugagabetuko balit bezala: askatasun eta maitasun jainkozko handi bat...
|
|
2004
|
|
|
Nire egoeraz ezin niezaiekeen ezer kontatu, ez nintzelako kapaz ezer asmatzeko. Idatzi nuen zerbait,
|
baina
hor geratu zen idatzitakoa, bidali gabe.
|
|
|
–Eskerrak bere laguntzari... Beno, beno, ederki dakizu zein izango den Beñaten laguntza,
|
baina
hor konpon. Ni ez naiz sartuko zure erabakietan.
|
|
|
Bestela, mundu askorik ez du ikusi, ez bada Lucaren arrastietako pelikula txarretan.
|
Baina
hor agertzen denari ezin zaio mundua deitu, pelikula horiek ez dira-eta Aostatik gora irteten, ez Calabriatik behera.
|
|
2005
|
|
|
Hobe dela zutik hiltzea belauniko bizitzea baino!
|
Baina
hor poltsan gordeta dinat haren argazki bat. Ikusi nahi al dun?
|
|
|
–Badakizu, hemen erraza da edonork kartzelan dagoen lagun edo senidea izatea, edo mehatxupean bizi den beste aldeko norbait, eta nik baditut lagunak kartzelan, baten bat oso lagun ona ere bai, eskutitzak idazten dizkiogu elkarri,
|
baina
hor bukatzen da dena!
|
|
|
Eta lehoiak ezin zuen jan. Eta hor ikusten da dortoka inteligentea dela, ze lehoia indartsuagoa da, eta hortzak luzeak ditu eta handiak, eta dortoka baino azkarragoa da korrika egiten, ze dortoka oso oso astiro ibiltzen da,
|
baina
hor ikusten zen telebistan lehoiak haginka egin nahi ziola dortokari eta ezin zuela. Dortokek begi handiak dituzte eta uste dut kolore guztiak ikusten dituztela, pertsonek bezala.
|
|
|
Kotxea aparkatzeko" lanak" izan ditudala ez dut esango.
|
Baina
hor nonbait.
|
|
2006
|
|
|
Nik itzulitako besteren abestitzak eta poemak neronenak bezain propiotzat dauzkat, hor jarri izan baititut nere miresmenaren ondorio poetiko ahalik landuenak, eta askotan erosoago ibili izan bainaiz kantu horiekin neronenekin baino. Hala ere, dendenak ez dira hain interesgarriak;
|
baina
hor utzi ditut batzuk, garai bateko abestiaren lekukotza ematen dutelako (Lluis Llachen abestien kasuan, adibidez).
|
|
|
Ezin nuen irentsi, bota egiten nuen. Minik ez nuen,
|
baina
hor, hestegorriaren parean, traba izugarria sentitzen nuen. Bolara bat pasa nuen minbizia eduki nezakeela pentsatuz.
|
|
2007
|
|
|
Gehiago zen jakin mina, jakin nahia, probatzeko gogoa?
|
Baina
hor tik aurrera mekanika hutsa, ariketa bat besterik ez.
|
|
|
Ezer ez daukat nik, esate baterako, Lisieux ko Teresaren kontra.
|
Baina
hor dugu euskaldunok geure esku Teresa Lisieux koa liburu mardula: 1.223 orrialde; 1996an Markina Xemeinen argitaratua.
|
|
|
Aurreneko alorra, non ere baita estreina landu jeinu edo gogo herritarraren pentsamendua, estetikoa izan da, konkretuki literarioa guretzat244
|
Baina
hor ere Volksgeistaren kontzeptu bat bakarra ez dago. Irakurleak laster ohartzen du, literatura ikertzen duten autoreen artean bertan, beraz, printzipioz alor berean dihardutenen artean?, arauz eta zein duten hertsikiago beren iker saila, autore bakoitzak bere Volksgeistaren ideia taxutzen duela:
|
|
|
Kolpea eman diozu bolanteari abestiak dituen geldiuneetako batean, eta notak berriz abiarazi direnean burua atzera bota duzu, indarrez, adats luzea lepo gainetik bota nahiko bazenu bezala.
|
Baina
hor bukatu zaizu ametsa, hor desagertu da buruan darabilzun irudia, ez baitzaizu ilerik mugitu. Laka gehiegi daramazu.
|
|
2008
|
|
|
–
|
Baina
hor zeuden, ezta?
|
|
|
Orain ni zure alde nago, buru belarri; eta ez nuke taldea urritua ikusi nahi, are gutxiago zu gabe, zenbat zor dizudan jakinda.
|
Baina
hor beheko gizon horiek ez lirateke gauza izango bere hitzean egoteko, ez, ezta nahita ere; eta, gehiago esango dizut, zu zeurean egoteko gauza zarenik ere ez lukete sinestsiko.
|
|
|
Emakume horren eskuetan ipini zuenak, honek Aitorren sakelan sar zezan?
|
Baina
hor salatu du bere burua! Ez Aitorrek ez hiltzaileak ezin hartu izan zuten gau hartan irurac bat, zeuk kendu zenidalako aurretiaz!
|
|
|
–Esan dizut, horiek zuen kontuak dira, zuek esaten dituzue. Ni bella naiz, eta orain ez dago arazorik tuaregekin,
|
baina
hor iparreko guztiak arabiarrak dira guretzat.
|
|
|
Niri azkenean ez zitzaidan gaizki iruditzen kontua, pintura primitiboan ere irudi bat besteak baino handiagoa izaten baita.
|
Baina
hor ez da bukatzen kontua. Konturatu zenean gotzaina Ama Birjina apostoluak baino handiagoa zela, esan zidan:
|
|
2009
|
|
|
Eta ez dut esan gura historia hori gustatu behar zaigunik.
|
Baina
hor dago, ezin dugu ezabatu geure buruak ezabatzeke, nahitaez haren umeak gara (haren ukoan ere haren ume ageri garela). Bestetik, oraingo usteek ere. Ama Birjinaren debozioak, etab.?
|
|
|
Egongelako mahaian daude, mahai mengela, herren dago gainera, non ikusi da holakorik.
|
Baina
hor daude, duintasunez edo. Afari merienda ederra esku artean.
|
|
|
Fisikoak ez luke aktorearen lana hainbeste mugatu behar.
|
Baina
hor tinko jarri da Ana, ezetz, ezta pentsatu ere, berak ordaintzen du, berak agintzen du. Berrogei urteko amak hogeita hamar urteko alaba izango du eta kitto.
|
|
|
Agian aukera pasatu zaigula, aukera galdu dudala Carmenekin, Mirenekin bezala.
|
Baina
hor ikusi diot oraindik orezta txikia, ezpainen alboan, eta pentsatu dut Carmen dela oraindik, gure Carmen. Elkarri begira geratu gara, eta ezer esan gabe berarengana hurbiltzen hasi naiz, Beatrizek eta Sabinek lagunduta.
|
|
|
Horregatik egin diot beti uko etxean ezezagun bat sartzeari.
|
Baina
hor ere amore eman behar izan dut, hor ere errenditu egin behar. Bizitza errendizio txikiz osaturiko guda da.
|
|
2010
|
|
|
Bere mendekotasunetik mintzo baita Ivan, bizi bizirik duen Jainkoaren ideia kolokan jartzerakoan askabidean jarri bada ere.
|
Baina
hor, gu azaltzen gara, Ludwig, gu haratago baikoaz, mendekotasun guztiak hausteko eta atzean uzteko ahaleginean. Ivani ozen ozen esan behar baitiogu, Jainkoa ez existitu arren, guztia ez dela zilegi, ezta gutxiagorik ere, gizona berez baita izaki moral bat, animaliengandik guztiz bereizia?
|
|
|
Jokorako fitxa bat, si/ no bikotea marraztuta daukan pieza esaterako... hori koordenatuta dago ez idazkuna daukalako, fitxa bat zelako baizik.
|
Baina
hor ez zuen ezer jartzen. Eta garbitu zutenean, si eta no agertu ziren!?.
|
|
|
Amaiak haren oinak ikusi zituen, pausoak atzera eta aurrera, telebista azpiko altzaria ireki zuen arte.
|
Baina
hor ez zegoen ezer, eta orduan ama negarrez hasi zen.
|
|
|
ASTEBURU hartan asmoa hartua nuen egun batzuetan etxean gelditzeko, greba egunera arte gutxienez. Azterketa neukan egun hartan,
|
baina
hor konpon! Ezin ibiliko nintzen notei begira aitaren lanpostua kolokan zegoenean, langile klasea borroka gorrian ari zenean.
|
|
|
Bere mendekotasunetik mintzo baita Ivan, bizi bizirik duen Jainkoaren ideia kolokan jartzerakoan askabidean jarri bada ere.
|
Baina
hor, gu azaltzen gara, Ludwig, gu haratago baikoaz, mendekotasun guztiak hausteko eta atzean uzteko ahaleginean. Ivani ozen ozen esan behar baitiogu, Jainkoa ez existitu arren, guztia ez dela zilegi, ezta gutxiagorik ere, gizona berez baita izaki moral bat, animaliengandik guztiz bereizia... lehoien eta panteren artean ez baita inoiz Espartako bezalako edo Gorkiren Pelagia bezalako norbait sortuko, zuzengabekerien aurka altxatu eta zuzentasunaren alde borrokatuko dena’.
|
|
2011
|
|
|
–Seme hori, deabruaren seme hori! Deabruak bera ez dela existitzen sinetsarazi nahi ziguk,
|
baina
hor zebilek nonbait. Seme hori maiatzaren lehenengoan, udaberriko festen egunean sortuko zela esan zidaan Merzlinek, eta Mordred izena emanen zitzaiola.
|
|
|
Erantzun luzea,
|
baina
hor ez da estrategiarik ikusten inon. –Konbentzituta gaude?
|
|
|
Nire ondoan jarraitzen du, pentsakor, leihotik begira, nire ondoko ohetik iristen diren zurrunga arinak zaintzen ari balitz bezala. Ez dut uste nire gelakidearen presentziaz ohartu ere egiten denik,
|
baina
hor dago. Ez Heriok ez nik ez diogu jaramonik egiten.
|
|
|
Munduan badaude zantzu baikorrak, badira amets zuten portura iritsitako hiztun herriak. Ez dira asko, egia esateko,
|
baina
hor daude beren eta giza eta kultur aniztasunaren onerako. Orobat, badira begiz jotako jomugara iristeko ahaleginean buru belarri ari direnak.
|
|
|
–
|
Baina
hor barruan ez dakigu zer topatuko dugun, esan du Anttonek?. Edo zer gertatuko zaigun gero.
|
|
2012
|
|
|
Milaka urte hauetan ez da giza adimenik egon, bizitzaren aurrean beste planteamendu batzuk egiteko gauza izan denik? Noski baietz,
|
baina
hor agertzen da erlijioen amarrua: euren funtzioa ezinbestekoa dela sinetsaraziz manipulatzen dute jendea, bere adimen propioa garatu ez dezan, duela milaka urte esandako hitzen imitatzaileak izan daitezen, esaneko, morroi, esklabo, jopu, obeditzaile, kamustu, zikiratu, ikaratu eta larritu.
|
|
|
Baina haruntzago joaten bagara, garen horretara, hor ba al dago ezer partikularrik? Niretzat ez,
|
baina
hor utziko dut. Bakoitzak ikasi behar du bere buruari galdera horiek egiten.
|
|
|
–Ni ere bai, maitea.
|
Baina
hor kanpoan jendea etsita eta beldurtuta eta angustiak jota dago, eta ez nuke nahi...
|
|
2013
|
|
|
Egunean hemezortzi ordu egiten zituen parkean. Batzuetan umeen jostailuen aldean egoten zen, ertzain etxearen aurrean,
|
baina
hor ezagutua izateko arriskua handiegia izaten zen, eta beste batzuetan emigranteek betetzen zituzten eserlekuetan egoten zen. Inguruko tabernetan kafeak eta pintxoak hartzen zituen, eta batzuetan, Elias denboratxo batean aterako ez zela uste zuenean, plazan bertan dagoen supermerkatura joan eta, bertan ogia eta urdaiazpikoa erosi eta gero, ogitartekoa egiten zuen umeen artean eserita.
|
|
|
Kanpinak bat, herriak zero. Txiripa hutsa izan da,
|
baina
hor konpon, golak berdin berdin balio du:
|
|
|
Baita honen berehalako erantzuna jaso ere: . Bada, zuen etxean aberatsagoak izanen zarete, bai,
|
baina
hor ere ez duzue guztia urrezko. Niri lotsa emanen bailidake familian izeba Buthayna bat edukitzeak!?.
|
|
|
CESIDen uztaileko bulego oharrean ageri da Frantzian legez kanpoko ekintzak abiatzeko aukeraren berri,
|
baina
hor ez da argitzen nork hartu zuen erabaki hori. Agerikoa da, ordea, erabaki horrek Espainiako Gobernuaren oniritzia behar zuela.
|
|
|
«Ez al dugu lagun eta senideok azken agur goxoa eskaintzeko eskubiderik? Hezur mindu horiek besterik ez daukagu,
|
baina
hor dago haiek izan zirenaren azken oroitzapena. Denok ikusi nahi ditugu, haien mina sentitu, eta azken irria eta begirada goxoa eskaini», esan zuen senide guztien izenean Arantxa Lasak, Joxeanen arrebak.
|
|
|
Non ote zegoen ama? Alboko atean jo zuen, amonaren logelan,
|
baina
hor ere isiltasuna baino ez zuen jaso erantzun gisa. Momentuz, bere logela ikuskatzea erabaki zuen.
|
|
|
Baita honen berehalako erantzuna jaso ere: " Bada, zuen etxean aberatsagoak izanen zarete, bai,
|
baina
hor ere ez duzue guztia urrezko. Niri lotsa emanen bailidake familian izeba Buthayna bat edukitzeak!".
|
|
2014
|
|
|
Eta zein eramango dut derrigorrezko familia otorduetara, debekaturik daude-eta zifra bakoitiak, soilik umeak barnean hartzen dituzten multzoen kasuan dira hiruak zilegi
|
baina
hor ere gero eta gutxiago (noizko bikotetxoa?); eta alargunen kasuan agian batak, baina hor ere gero eta gutxiago, bestela begiratu dibortziatuen aurrekariari, horiei kasik ofizialki debekatu diete jada axaleko bakartasuna, behin ezkontidearen uhaletik libratu direnean, baimena dute tarte batez aske arnasa hartzeko, baina ez luzaroegi, asko jota urtebetea joan denean izan bitez postmodernoak eta ...
|
|
|
Eta zein eramango dut derrigorrezko familia otorduetara, debekaturik daude-eta zifra bakoitiak, soilik umeak barnean hartzen dituzten multzoen kasuan dira hiruak zilegi baina hor ere gero eta gutxiago (noizko bikotetxoa?); eta alargunen kasuan agian batak,
|
baina
hor ere gero eta gutxiago, bestela begiratu dibortziatuen aurrekariari, horiei kasik ofizialki debekatu diete jada axaleko bakartasuna, behin ezkontidearen uhaletik libratu direnean, baimena dute tarte batez aske arnasa hartzeko, baina ez luzaroegi, asko jota urtebetea joan denean izan bitez postmodernoak eta liberatuak, jauzi egin bezate ohez ohe, eguberrian hurbil bedi mahaira garaian garaiko a...
|
|
|
Astakirtena zen Juantxo, baina nire astakirtena zen, eta hausturen aspaldiko tristura sentitzen nuen berriro. Ahaztua nuen, aspaldian ez zen nire bizitzan,
|
baina
hor zegoen, etxe aldaketaren ondoren apaletan gelditzen den hutsunea, nahiz eta zuk erabaki eta buruan ongi sartua izan hoberako dela. Agurrik gabe, gainera, inolako erritualik gabe, norbaitek gero arte esan eta inoiz gehiago agertzen ez denean bezala.
|
|
|
Barkatu, Nikolas.
|
Baina
hor goian diru gehiegi dago.
|
|
|
–Zu bai espeziala! Espeziala eta espaziala!?, pentsatu du Danelek,
|
baina
hor konpon, sakelakoarekin endredatuta jarraitu du, txintik erantzun gabe.
|
|
|
Egunkariko beste pasarte batean amorruz egurtzen du Jesusen historialari frantsesa.
|
Baina
hor ja arrazoia ez dirudi razionalismoak, razionalismo askirik ezak baizik. –El literatismo, en su forma de diletantismo, ha producido los libros infames de Renan, esa venenosa Vida de Jesús, llena de sentimentalismo adormedecedor y enervante, todas sus infames divagaciones de escéptico que lo toma todo en espectáculo creyéndose de una casta superior al vulgo de los mortales.
|
|
|
da, fisiko edo fisiologikoa baino gehiago.
|
Baina
hor ez da arrazismo biologikoa baino apalago edo gutxiagorik ikusi behar,, zientifikoago, eta zorrotzagoa baizik.
|
|
|
Laura Portu Zaharraren goiko aldean dagoen Karola jatetxean afaltzera gonbidatu dut. Mahaian eseri eta karta irakurri orduko konturatu naiz gaurko luxua izugarri garesti aterako zaidala,
|
baina
hor konpon, ez naiz korrika aterako, patetikoa izango litzateke. Plater ezberdinak eskatu ditugu bion artean konpartitzeko:
|
|
|
Hasteko, Josu Aginaga, enpresako nagusi berriari telefonoz hots egin diot. Ez dit oso ongietorri beroa eskaini,
|
baina
hor konpon, ez daukat berarekin parrandan ateratzeko inolako intentziorik. Ekoiztetxearen egoerari buruz galdetu diot zuzenean:
|
|
|
–Tafallan. Tatuajeren panpinaren etxera etorri gara,
|
baina
hor ere amaitu dugu. Pare bat ordu eman dugu zulo horretan.
|
|
2015
|
|
|
Mutu segitzen zuen Elejostek, baina Manzanok arrapaladan hitz egiten zuen, filmaren zuzendariaren erantzunaren zain egon gabe. . Telebistan txistuak aterako dira, biharko egunkarietan ere kritikaren erreakzio txarraren oihartzuna izango da,
|
baina
hor konpon. Gerora saria da geratzen dena.
|
|
|
(besoak jasoz; buruaz ezetz eginez) Et, et?
|
baina
hor laprast egin dezakegu. Utz dezagun.
|
|
|
Brittenek gaztetxoekiko bere mirespenarekin jarraitzen zuen, eta bere protégéetako bat derrepentean hazten zenean, traizioz esnatzen zen bibote leuna?, ordezko bat bilatzen zion segituan.
|
Baina
hor ere ez zen ezer gertatzen. Ezin zen ezer gertatu.
|
|
|
–Lizarra Garazin iragarri behar genuen. Lehenagotik hasi ginen,
|
baina
hor izan genuen parada errateko: hemen guk erabakitzen dugu horrela eta horrela.
|
|
|
Horraino ere landua zegoen.
|
Baina
hor, gure iritzirako, ETA beste parametro batean zegoen. EAk ekintza horri [Uriaren hilketa] ezin ziola eutsi argi baino argiago zegoen, baina egin egiten da.
|
|
|
Nadaren etxeko giroa ere film baten antzekoa iruditu zait,
|
baina
hor ni nintzen protagonista. Eta zer desiratu pentsatu beharra neukan.
|
|
|
plazan bertan geratzen nintzen, beste mutiko batzuekin futbolean; lehenengo bi ikasturte haiek gainditu nituen, baina, nire afizio eskasa ikusita, utzi egin nuen. Gero txistura apuntatu ninduten, notak irakurtzen banekiela baliatuta,
|
baina
hor ere ez nintzen oso ona izango, oso saiatua ez behintzat, eta, urtebete pasata, utzi egin nuen; urte hartan, hala ere, haurren jaunartzeetan ibili nintzen txistulari taldean: nire arreben jaunartzeko argazki guztietan, txistua ahoan dudala ageri naiz.
|
|
|
–Hemen ezin diat, Mart.
|
Baina
hor aurrerago supermerkatu bat omen zegok. Pare bat kilometro bakarrik, bale?
|
|
|
Inonez dago.
|
Baina
hor, tinko. Amorruz.
|
|
|
Hara joan zen dardarkadan, han zer aurkituko.
|
Baina
hor ere ez zuen aurkitu ezer. Beste behin, sukaldean zegoela, bat batean, norbaitek leihoetako ateak bortxaz itxiko balitu bezala, kisket hotsak entzun zituen.
|
|
|
Ry Cooderren musikak airean esekita uzten duen berotasun geldia, Travis desmemoriatua Paris, Texas (1984) filmean erromes dabilelarik.
|
Baina
hor daude Pasolini eta Antonioniren filmetako basamortuak eta karrika hutsak ere, hain bestelakoak. Ekialde Hurbileko zuzendarien basamortua eta izotzarena.
|
|
|
Nik behintzat baditut Jexuxi egindako grabazioak. Modu txarrean eginak eta inprobisatuak gehienak,
|
baina
hor daude. Txindurritako testigantzak etorri zaizkit burura, eta horretan ere berandu ibiliaren damua etorri zait?
|
|
|
Gure amaren osaba batek jarri nindian arrasto onaren atzetik, abuztuaren bigarren egunean porciúncula festa ospatzen zela esan zidanean. Badakik gure aita ere seminarioan ibilia dela,
|
baina
hor tranpa zegoan: apaizen artean ez zuan oso ezaguna jai hori, batik bat frantziskotarren jaia zelako.
|
|
|
Engainuaren amarrua batzuetan ondo ateratzen da, eta besteetan ez hain ondo; jipoia eta tortura tartean direla, ez da gobernatzen erraza.
|
Baina
hor dago. Kontakizuna hasi eta bukatu arte, etengabe ari zaio irakurlea bere buruari galdezka:
|
|
|
Nik ez dinat arrazoirik eman beharrik. Ez duela ezertarako balio esaten badidate, bazekinat ez duela ezertarako balio,
|
baina
hor nengonan, mailu bat eskuan, eta egin egin dinat.
|
|
|
Bizkaiko Karrantzara, Ebro ibai ondoko eskualde arabar eta nafarretara, Pirinio magaleko Zaraitzu eta Erronkari ibarretara, Baiona Angelu Miarritze hiribilgunera...
|
Baina
hor ez ezik, Madrilen, Bartzelonan, Parisen, Londresen, Poznanen, Moskun, Tokion, Buenos Airesen, Renon... nonahi daude euskaldunak. Euskara ez da, dagoeneko, Euskal Herriko muga estuetan bizi den hizkuntza, mugarik gabea delako Euskararen Herria.
|
|
|
Honek eta Lazarragak, gainera, ilun aldaera orokorra baliatu zuten, baina Lazarragaren izkribuetan muñ jarri zen. Baita mun ere,
|
baina
hor bustiduraren tileta falta dela ematen du. Gerardo Lopez de Gereñuk (1998), bestalde, atxun (ez asuin, ausin, osin) jaso zuen Araba osoan XX. mendean eta halaxe esaten da gaur egun ere.
|
|
|
(...) Hori da azken hamar urteetako egitate handienetarik bat. Euskara euskaraz zaintzea eta zabaltzea; xinple da iduriz,
|
baina
hor da ekintza iraultzaile handia.?
|
|
2016
|
|
|
Ez al ziren itxurazko izaite misteriotsuak, berehala pentsatu zuen, jeinuen antzekoak, noizbait gizakien gogo beharrak asmatuak?
|
Baina
hor zuten Krom, jakinkeriaz josia, haien aldeko iritziak plazaratzeko gertu.
|
|
|
–Bai, gasolindegia, esan?, entzun zuen zaintzaileak aurikularretik, eta neskaren ahotsa lehen aldiz aditzean urduritasuna areagotzen zitzaiola sentitu zuen. . Gabon?, esan zion zaintzaileak, eta neskak ere beste gabon batekin erantzun zion,
|
baina
hor hitzik gabe geratu zen zaintzailea, zer esan ez zekiela, eta eseki egin zuen. Eskuak aurpegira eraman zituen zaintzaileak, egin berri zuenaz lotsatuta eta bere moztasunaz damututa.
|
|
|
|
baina
hor, bat batean, gelditu egin zen.
|
|
|
–Barkatu enbarazu egiten ari banatzaizu,
|
baina
hor beheko horiekin ez dut berriketa askorik izaten, eta norbait etortzean aprobetxatzen dut?
|
|
|
–Oraingoz ez.
|
Baina
hor norbait baldin bazegoen, ez da arrasto handirik geldituko.
|
|
|
«Kontzientzia berreskuratu behar da, adostasun minimoak lortu.
|
Baina
hor badago beldur bat: adostasuna non eta nola?
|
|
2017
|
|
|
Baita ere. Peronosporo? 11, zergatik eta, noan lekura noala, bazterrak errautsetan eta triskaturik uzten omen ditiat.
|
Baina
hor konpon! Beste izengoiti asko ere bazeuzkaat, baina daudela beste aldi baterako...
|
|
|
Dirudienez, jakinduria hori ez zen galdu zenbait kasutan, ezkutuko bihurtu baizik; baina, jaiotzen gaineko kontrola berriro gizarteratu zenean, kontrazepzio metodoak ez ziren aurrerantzean emakumeek erabil zitzaketenak, gizonezkoek erabiltzekoak baizik. Aldaketa horrek zer ondorio demografiko ekarri zituen ez dut aztertuko oraingoz,
|
baina
hor dago Riddleren azterlana, gai horretaz jardun nahi duenarentzat. Hemen, azpimarratu nahi dut, emakumeei beren gorputzaren gaineko kontrola ukatzean, beren osotasun fisiko eta psikologikorako funtsezkoa zen baldintza bat kendu ziela estatuak, eta amatasuna degradatu zuela, gatibu lan bihurtuz; aurreko gizarteetan inoiz ez bezala, erreprodukzio lanera mugatu zuen emakumea.
|
|
|
Bere lehen ministro Fayez al Serrajek hiriburuko itsas base batean izan du bulegoa lehendabiziko aste haietan, Tripoli erdiguneko kontrola lortu zuen arte. Rada milizia salafista soldatapean jarri behar izan zuten horretarako,
|
baina
hor ez zen ez arazo ekonomikorik, ezta moralik ere, Serraj eta haren aita pontekoentzat. Horrela jaio zen Libiako hirugarren exekutiboa.
|
|
|
Isiltasun hori ez da desagertu. Hautsi egin dugu horrekin,
|
baina
hor dago. Zer gertatuko zen M.A. k eta hitz egin duten beste pertsonek hitz egin ez balute eta denak isilpean jarraitu izan balu??.
|
|
|
Gainera, Krutwig eta Txillardegi ere ez dira pentsamendu bat berekoak. Pasa dizkidaten orriak irakurri, azkenaldiko artikuluak gerraosteko abertzaletasun berriari independentismo berriago bat kontrajartzen diotenak, eta egia da gure abertzaletasuna batez ere euskaltzaletasuna izan dela,
|
baina
hor esaten den moduan izan ote den, ez nago seguru. Batzuetan suposatzen den jarrera euskaltzale eta politikoaren simetria, batik bat euskara/ abertzaletasun/ hizkuntz erlatibismo berdinketa, inoiz ez da egon gure artean.
|
|
|
Interesatu, berari ideia politikoak interesatzen zaizkio, Estatuaren eta politika instituzionaleko errutina ez zaio interesatzen. Estatuok hor daude, historiak horrelaxe ipini ditu; ez gure nahierara,
|
baina
hor konpon. Egin dezagun guk geure lana.
|
|
|
Hori bakarrik ez: bere uste osoa omen du nigan eta, ez dakit nola esan, konta-katilu ez, adi katilu bihurtu nau, bere zer guztien entzule eta aitorle; aitorle banintz gaitz erdi, hori baita nire lana,
|
baina
hor ez da ez aitortza sakramenturik, ez damurik, ez ezer. Maitetxe lizunetako ixil mandataria ematen dut beste ezer baino gehiago.
|
|
|
Kontraesan eta guzti. Jokin Arresek esplikatu zigun baietz, Franco eta Euskadiren arteko gerra bat izan zela, Francok irabazi zuena eta Euskadik galdu,
|
baina
hor eztabaida piztu zen, Sukiak esaten zuelako nafarrak francotarrak zirela, guri erasotzera etorri zirenak, eta Felixek ezetz, nafarrak ere Euskadi zirela.
|
|
|
Sukaldera joan, aulkia ekarri, igo, bainujantzia hartu eta aulkia sukaldera eraman. Segituan toailak zeuden apaletara joan zen,
|
baina
hor txikiak baino ez zeuden, konketan jartzen direnak, alegia. Hasieran pentsatu zuen txiki horietako bat eramatea, baina bere buma imajinatu zuen igerilekutik irteten, sorbaldak ozta ozta tapatzen zizkion oihal puska hori zeramala, eta lotsa eman zion.
|
|
|
Berehala antolatu du Maurixiok nola bideratu lana. Oreina adarretatik heldu eta arrastaka eraman du leku ezkutu batera,. Jainkoak eta demonioak!, kostako zaidak,
|
baina
hor aldapa behera eramango diat, nire mendi autoraino, baita horretarako erraiak atera behar badizkiot ere!?, orbelez estali odolaren arrastoak,, zakurren bat badabil nahiko alferrik izango duk hau, baina ehiztari kaxkar asko zegok munduan eta zerbait egin behar?, oreinaren oinatzak ezabatzen saiatu,, nik ez zekiat ez ote naizen denbora galtzen ari?, gurutze bat egin ezkutatutako oreinaren alboko...
|
|
|
kabroi bat. Sarri almax batekin baretzen den galdera, egia da,
|
baina
hor dirauena, betidanik eta betiko.
|
|
|
Nazkagarri.
|
Baina
hor maitemindu nintzen Erromaz, ulertu bainuen hori zela hiria. Ni neu ere halaxe sentitzen nintzelako maiz, kanpotik begiratu eta urrutitik eder, erakargarri, txukun eta zuzen; gerturatuta, zikin, kirasdun eta apurtuta.
|
|
|
Ikusiko ote zuten bere organoek oraindik hor jarraitzen zutela. Bere lanak etenik
|
baina
hor egongo al ziren masak, formak, ukigarri. Ikusiko ote zuten giltzurrunak oraindik bi zirela, bi birikak ez zeudela desagerturik, bihotza hor zegoela, geldirik.
|
|
|
Leihatilaren ondoko eserlekuan eseri naiz. Ez nuen hegazkinaren hegoa ikusi nahi
|
baina
hor dut leihotik begiratzen dudanean. Nire aldamenean ez dago inor oraindik.
|
|
|
Familiaren oporretako etxean bildu dira berriro anai arrebak jada helduak direnean,
|
baina
hor daude oraindik min zaharrak; etxebizitza erosi du azkenean emakume gazte batek, modu onean gainera, baina han bizi den agurea bertan geratzekotan; berrogei urte betetzean, gaztetan hegoalderantz egindako bidaia berregitea erabaki dute lau lagunek; aita dibortziatuak alaba hartu du astebururako, eta bere txikitako jolasak erakutsi nahi dizkio; ama zahar eta alargunduak berriz ezkontzea erabaki...
|
|
|
–Guk beti baloratu izan dugu pertsonen garapena, eta kontziliazioa ere garapen horren baitan kokatzen dugu?. Haren onurak neurtzea ez dela erraza dio,
|
baina
hor daudela. Euskara eta berrikuntza sozialaren arloan aritzen da Emun.
|
|
|
Halako ezer ez baduzu, zeure burua erabat abandonatzen duzu, ez zaizu ezer inporta, desagertzea nahiko zenuke, eta autosuntsiketarako joera baduzu, marra batzuk oso finak bihurtzen dira.
|
Baina
hor ere oreka da gakoa, helburu edo obligazio horiek are zama handiago bihur daitezkeelako. Egun batean ezin baduzu, onartu zeure buruari egun horretan etxean geratzea, pentsatu hori dela hurrengo egunerako indarra hartzeko behar duzun atsedena, ez are presio gehiago erantsi zeure buruari.
|
|
2018
|
|
|
Ostu ostuka ibili, piko bat sartu eta listo. Gero, engantxatuta zaudela konturatzen zara, larregi gustatzen zaizula eta beti ezkutatzen zarela betiko lekuetan, portu atzeko haitzetan, Bazterrako lonjetan,
|
baina
hor sentitzen zara zeu zeure terrenoan, ezkutatzen zarenean, gurasoen begiradatik libre, ordu batzuk, eta gero buelta etxera.
|