|
2000
|
|
|
Su eten sasoia, denbora luzean mamitutako mezu horien azaleratzea besterik ez da izan.
|
Baina
gatazkatik ateratzeko tresna izateaz gain, eraikuntza nazionalean kontsentsuzko urratsak emateko bide apropos moduan agertu da su eten garaia. Atentatuekin edo ez, beraz, zergatik isolamenduaren sasoi antzura itzuli behar?
|
|
|
ETAk jakin behar du azken hauteskundeei begira Espainiako nazionalismoaren alderdi gogorrenaren botoa erabat areagotu duela. BBCri eta ETBri, borroka armatua amaitu dela
|
baina
gatazka konpondu ezean datozen belaunaldiek berriz armei hel diezaieketela adierazi zien ETAk; handik sei hilabetera su etena apurtzea ez dugu ulertzen. Guri leporatutako erantzukizuna ere ez dugu aintzakotzat hartzen.
|
|
2001
|
|
|
Gatazka politikoaren adierazlea abertzaletasuna da, ez da ETA. ETA gatazka politiko honen indarkeriazko espresio bat da,
|
baina
gatazkaren ardatza abertzaletasuna da. Hartara, guk eduki politiko eta jatorri historikoa duen gatazka bat konpontzeko elkarrizketa eta negoziazio politikoa ezinbesteko dela mantentzen dugu.
|
|
|
Diskoetxeen eta Napster en arteko borrokak Interneteko gune honetako erabiltzaileen kopurua murrizten du,
|
baina
gatazkak ez die eragiten MP3 fitxategien erreproduzitzaileen fabrikatzaileei, salmentak eta eskura dauden produktuen kopurua handitzen baitituzte. MP3 formatuko musika digitalaren sukarraren irabazle batek planeta ekortu badu azken urteotan, zalantzarik gabe, hau izan da artxibo horiek mahai gaineko ordenagailu estatikoetatik askatu dituzten erreproduzitzaile eramangarrien fabrikatzaileen sektorea.
|
|
2002
|
|
|
TATek eta Behatokiak Iratxe Sorzabal, Unai Romano eta Juan Karlos Subijanaren kasuei buruz helarazitako informazioak AIk lehen zituen zalantzak uxatu ditu, antza. AIk beti salatu ditu tortura kasuak,
|
baina
gatazkaren polarizazioa dela medio torturaren gaia saihesten zuen nolabait. Espainako kasuez arduratzen den AIko Guillen Flemingek honela hitz egin du berriki Espainiako Gobernuaren jarreraz:
|
|
2003
|
|
|
deitu direnak bezala, 1766an Gipuzkoatik Murtziara hedatu zirenak. Batez ere goseak eragin zuen matxinada, uzta txarren eta ale merkatuaren askatzeko hartutako neurriak zirela eta, ogiaren prezioa altua zen (bestelako inplikazioak ere egon ziren arren, jesuiten kanporaketarekin). Urte berean, ministerioen bidezko gobernua hasi zen, erregearen gobernu pertsonalaren ordez,
|
baina
gatazka desberdinak izan ziren gobernarien inguruan. Mendearen bukaeran Frantziako Iraultzaren ondorioz sortutako gatazkak gehituko ziren testuinguru honetara (Konbentzio Gerra?).
|
|
2005
|
|
|
Adibide hauek ondo irudikatzen dute komunikabideen eta tradizionalistenarteko harremanak nolakoak izan diren auzi honetan zehar.
|
Baina
gatazka ez zenkomunikabideetara mugatzen eta urte honetan bizi zen tentsioa gero eta handiagoazen. Irailaren 1ean agertutako berriek egoera zaildu baino ez zuten egin.
|
|
|
Gatazkaagerian dagoenean, pertsonen zenbait jokaeratan nabaritzen da (agresibitatean, eztabaida gogorretan...).
|
Baina
gatazka ezkutuan dagoenean, alde bakoitzaordezkatzen duten pertsonek beste aldekoen jarrera eta sentimendu negatiboaksumatzen dituzte. Beste alde batetik, lehia eta gatazka bereizi behar dira.
|
|
2006
|
|
|
Horiek horrela, irudiz, Espainiako Estatuaren ez dezagun Frantziakoa ahantzi. Anoetako agirian interpelatua dago,
|
baina
gatazka ez dela bere afera dio Frantziak. Eta Zapaterok berak onesten du jarrera hau errepresioaren eta ETAren biolentziaren inertzien menpe dago trena edota hasi behar zen prozesua.
|
|
|
Dena ez zen
|
baina
gatazka eta literatura, ez gudarako literatura ere. Loramendik poema batean adierazten zuen legez:
|
|
|
Lan egin behar da geroko Euskal Herria ikusteko, bistan da. Euskaldun espainolarentzat gerrak amaitu ziren,
|
baina
gatazkak ez. Euskal herritar frantsesarentzatgerrak ere ez.
|
|
2007
|
|
|
NARRATOR: (OFF)
|
Baina
gatazken kopurua igo bada ere, Churchill eko hartz zuriek bi pertsona baino ez dituzte hil azken berrehun urteotan. â? ¦ Eta herriak marka horri eutsi nahi izango lioke.
|
|
|
|
Baina
gatazkak ez dira beti egituratzaileak izaten. Horretarako, bai gizabanakoak, bai gatazkak, baldintza batzuk izan behar dituzte (Carugati eta Mugny, 1988).
|
|
|
Hiru printzipio horiek idealak dira, lortu behar diren printzipioak, ez berezemanak. Batak ez ditu besteak ukatzen,
|
baina
gatazkak pitz daitezke haien artean, kasu konkretuei aplikatzeko garaian. Kohlberg eta hainbat psikologo justiziaz/ zuzentasunaz arduratu dira, eta gizarte ordenari buruz ez dago psikologoenekarri apartekorik.
|
|
2008
|
|
|
Prusia eta Holandaren arteko negoziazioa ez zen erraza izan. Muga berria nahiko azkar adosten ari baziren ere, Moresneteko eskualdera iristean liskarrak hasi ziren.Bertan zegoen Vieille Montagneko zink meatzea eta biek nahi zuten,
|
baina
gatazka ez gordintzeko, azkenean, ez zen inorentzat izan. Moresnet egun Alemaniak, Belgikak eta Herbehereek bat egiten duten puntutik zazpi kilometrora zegoen.
|
|
|
Amnistiaren Aldeko Mugimenduak espainiar Gobernuarekin batera eskuz esku errepresioaren aldeko apustu itsuan aurrera egitea egotzi dio Frantziari,
|
baina
gatazka politikoak ezin direla errepresioarekin garaitu ere garbi gelditu dela dio. Hori dela eta, elkarretaratzeak deitu ditu arratsalderako.
|
|
|
Amnistiaren Aldeko Mugimenduak espainiar Gobernuarekin batera eskuz esku errepresioaren aldeko apustu itsuan aurrera egitea egotzi dio Frantziari,
|
baina
gatazka politikoak ezin direla errepresioarekin garaitu ere garbi gelditu dela dio. Hori dela eta, elkarretaratzeak deitu ditu arratsalderako.
|
|
|
gatazka non sor daitekeen ikusi, eta arazoa konpondu aurretik.
|
Baina
gatazka ustiatu bada, ez da alde batera utzi behar, bere kabuz konponduko duela pentsatuz. Adituen arabera, zentzuzkoena da inplikatutako pertsonak modu pribatuan biltzea, arrazoiak haiekin aztertzea eta konponbide bat aurkitzea, modu argi eta arrazoituan.
|
|
|
Horrek, batez beste, 45 dolar suposatzen du eskola adinean dagoen haur bakoitzeko. GKEak adierazi duenez, munduan eskolatu gabe dagoen lehen hezkuntza jasotzeko adinean dauden haurren kopurua 100 milioitik 72ra jaitsi da azken urteotan,
|
baina
gatazkak jasan dituzten herrialde ahuletako egoera “oso gutxi hobetu da”. Haien kalkuluen arabera, eskolara joaten ez diren haur guztien erdiak hartzen dituzte nazio horiek (72 milioietatik 37), eta, hala ere, oinarrizko hezkuntzako laguntzaren bostena baino ez dute jasotzen.
|
|
|
|
Baina
gatazka 1960 urtetik aurrera areagotu egin zen, gehien bat gerra hotzaren eraginez. Garai hartan, Sobietar Batasunaren armadak Txinaren askapenerako Fronte Popularra erasotu zuen.
|
|
|
Nobelak biltzen duen gau jakinean, Owen Bricken munduaren istorioa asmatzen du protagonistak, bere pertsonaia Dorre Bikiak deuseztatu gabe eta Irakeko gerra existitzen ez den AEBko historiako ez-garai batean kokatuz.
|
Baina
gatazkak gidatuko du Bricken istorioa ere, balizko AEBetan federalen eta sezesionisten arteko gerra zibila piztu baita, eta pertsonaia ezer ulertu ezinik gerraren erdian agertuko delako, zerutik erori balitz bezala. Dena den, bi plano horiek ere bikoiztu egiten dira eta batetik, August Brillen familiako dramak narratu (alaba eta bereziki biloba bakartuarekiko harremanak) eta bestetik, asmatutako pertsonaiak bera eta bere istorioa sortu duen egilearen aurka eginiko mendeku saiakera kontatzen dira.
|
|
2009
|
|
|
Askatasunaren aldeko diskurtso politiko oso bat oinarritzea etsaiarekiko bereizketa zehatz horretan, aldebatekoia dela esan liteke;
|
baina
gatazka politikoa ez da batere balizkoa: benetako indar zapaltzaile eta indar askatzaileen arteko borroka hegemoniko zehatz batean dago antolatua.
|
|
|
Emakumezkoak erlazioan intimitatea bilatzen duen rol adierazkorra bilatzen du; bikotefuntzionamenduaren kalitate emozionala hobetzera jotzen du eta harremanean gertatzen diren gertaerekiko sentiberagoa da. Gizonezkoak harremanak dituen arazoakkonpontzeko rol instrumentalagoa hartzen du,
|
baina
gatazkaren alderdi emozionaletik aldendu egiten da (Gottman eta Levenson, 1992). Gatazka baten aurrean«eskaria atzeraldia» gisako elkarrekintza patroia erabiltzen dute bikote askok.Bikotekide batek, gehienetan emakumeak, gatazka hasi eta beste bikotekideari aldatzeko eskatzen dio, baina azken honek, gehienetan gizonezkoak, eztabaida ekiditen du eta aurkakotasunetik erretiratzen da.
|
|
|
Eta, bide batez, zauritu larrienak bertatik ateratzeko asmoa zuen. Baina Sarasi Wijeratne bozeramaileak jakinarazi zuenez, Gobernuak ez zion ontziari Trincomaleetik (Sri Lankako ipar ekialdean,
|
baina
gatazka eremutik kanpo) abiatzen utzi, segurtasun falta argudiatuta.
|
|
|
Grand Placen honela kontatzen da aldaketa: " Txabiren heriotza krudel eta anker hark bihurtu zuen gure borroka, ez guk ere parte hartzen genuen herri bat bere buruaren askatasunaren aldekoa,
|
baina
gatazka xit indibidual, pertsonala, ni, geu eta frankismoaren artean, euskal herririk eta politikarik existitu ez balu ere existituko zukeen borroka gogor eta zital bat".
|
|
|
Gatazka ez da, ordea, hizkuntzen artekoa, hizkuntzez baliatzen direnen artekoa baizik.
|
Baina
gatazka nola konpondu nahi dugu. Gatazkaren legeei jarraiki ala bizikidetzaren arauen argitan?
|
|
2010
|
|
|
Gogoratzen dut Aresek etengabe esaten zuela hori problematikoa izan zitekeela. Problematikoa izango da,
|
baina
gatazka konpontzeko akordioa egiten bada Euskal Herrian, nazio izaera aitortu egin da. Gainera, adierazi du Euskal Herria zer den, osotasunean hartuta.
|
|
|
Idazten dudanean xehetasunen presentziak du garrantzia. Gerrako gatazka handiak ahaztu egiten ditut,
|
baina
gatazka horietako batean norbaitek begia nola galdu zuen kontatzen badidate, buruan geratzen zait. Bertsotan ere, bakarkako lanetan, irudietara joaten zait begia eta argazkiak egiteko joera dut».
|
|
|
|
Baina
gatazka ideologikoa gogortu egin zen Hego Euskal Herriko ikastola askotan, eta ondorio latzak bezain mingarriak izan zituen. Zenbait ikastolatan, esaterako, zatiketak eman ziren:
|
|
|
Nork bere bizitza izateko etikak agintzen duela kausa, biziki handitu da familiatik kanpo eta gizonekin ibili gabe umeak izan nahi dituzten emakumeen kopurua. Nork bere bizitza antolatzea eta umeak ekartzea, ordea, kontrajarritako aukerak dira,
|
baina
gatazka horrek ez du ezabatzen umeak izateko gogoa. Umeek ez dute laguntzen lanbide arrakasta lortzen edo enpleguari eusten, eta horiek dira lehentasunak.
|
|
|
Gatazka armatuetan dauden haurren egoerak ere arrasto mingarria utzi dit.
|
Baina
gatazkan edo gatazka ondoko herrialdeetan bizi diren haurrek, batzuetan, Indiako milioika neskatok baino aukera gehiago eta hobea dute osasunerako eta hezkuntzarako. Gurasoek baino etorkizun hobea izateko itxaropenik ez duten haurrak eta gazteak dira.
|
|
|
elkarrizketaren bidez, negoziazio horretan ETA eta Espainiako Gobernua izanik partaide.
|
Baina
gatazka politikoarekin zerikusia duten auzietan, Euskadiko indar politikoek izan behar dute protagonistak; herri honen ordezkari diren alderdi guztiek, euskal alderdi politiko guztiek.
|
|
|
Buruz gaineko zakarkeria hori gerla kolonialen kontestuan ulertu beharra dago. Europako gerlak ere, Lehen Gerla Handia batez ere, ez ziren urbanitate eta dotorezia handiz gauzatu,
|
baina
gatazka Europatik urrun izateak," lekukorik" gabe, etsaiarekiko kriterio arrazistekin batera, bortxa estilo bereziki krudel hori errazten zuen. Espainolek eurek, Kuban 1897an, itzelezko sarraskia probokatu zuten, intsurrektuak isolatzeko, populazio erruralaren kontzentrazioa antolatu zutenean.
|
|
|
Zenbait helduk, esaterako, negar egin ohi dute, kontrako egoeraren batek durduzatuz gero. Barrena arindu egiten dute, bai,
|
baina
gatazkak bere hartan dirau, aldagaitz. Jakina, besterik izango litzateke burua erabiliko balute, eta ez emozioak, baina ez dira beren ahalbideen jakitun, eta arerioen esku amaitzen dute, haien jostailu.
|
|
2011
|
|
|
Koalizioko herrialdeak Libian petrolioa bilatzen ari badira, ez dagoela arazorik kontratuen gainean negoziatzeko. Gadafik ziurtatu du su etena lortzeko prest dagoela,
|
baina
gatazkaren alde guztiak inplikatuko baditu, ez bere indarrak soilik. Libia prest dago su etena lortzeko, baina ezin du alde batetik soilik etorri, azaldu du telebista kate batean egin dioten elkarrizketa batean.
|
|
|
Terapia hori oso eraginkorra izan da depresioaren tratamenduan, eta premisa honetan oinarritzen da: arazo emozionalak eta jokabidezkoak pertsonen arteko harremanetako gatazken ondorio eta isla dira, gizabanakoen osasun psikologikorako hain beharrezkoak direnak,
|
baina
gatazka eta, beraz, estres iturri garrantzitsua izan daitezke. Loditasuna atrakatzeagatik:
|
|
2012
|
|
|
Beraz, guk defendatuko dugun planteamendua izango da hori ez dela bakegintzaz hitz egiteko esparru bakarra. Oso eremu kualifikatua da horretaz hitz egiteko,
|
baina
gatazkaren geografian badira beste euskal lurralde batzuk horretan protagonista izan behar dutenak. Gatazkaren eremu geografiko osorako errezeta baliagarri bat behar dugu.
|
|
|
Iaz Palestinari buruzko ziklo bat antolatu zuen Zinebik,
|
baina
gatazkak ez dirudi amaierarik duenik, eta, hortaz, Ra' anan Alexandrowicz zuzendari israeldarraren Shilton Ha Chok. The Law in These Parts, 2011, dokumentala ikusteko aukera izan da aurtengoan.
|
|
|
Nazio Batuen Erakundeak babestuta, batzorde independente batek Siriako egoera aztertu du irailaren 28 eta abenduaren 16 bitartean. Batzordeko kideak ez dira Sirian izan,
|
baina
gatazkaren lekuko izan diren hainbat lagun elkarrizketatu dituzte. Azaldu dutenez, Siriako egoera erabat «iluna» da, eta gobernuak zein oposizioko taldeek urratzen dituzte herritarren giza eskubideak.
|
|
|
Horregatik, datorren urtean lau mintegi antolatuko dituzte, eragileei irekiak. Oraindik ez dute egunik ezarri,
|
baina
gatazkaren ondorioei ekinen die lehenak. Bertan aipatuko dituzte presoen egoera, iheslariena, armak uzteko aukera edo bi estatuetan dauden salbuespen legediak.
|
|
|
2.Gerra amarruak ez daude debekatuta.Gerrako amarruak dira aurkari batengan okerra eragin edo zuhurtziagabekeriak egitea eragitea xede duten egintzak,
|
baina
gatazka armatuetan aplikagarri diren nazioarteko zuzenbideko araurik urratzen ez dutenak, eta traiziozkoak ere ez dira ez baitute aurkari baten fede onera jotzen eskubide horretan aurreikusitako babesari dagokionez.Gerra amarru adibide dira ondorengo ekintzak: kamuflajea, azpijokoak, itxura egindako eragiketak eta informazio faltsuak.
|
|
|
Arestian aipatu bezala, Baskongadetako lurraldeetako bandoen artekogatazkak bukatutakoan, XV. mendetik aurrera, Gaztelak lagundutako hiribilduengaraipenarekin, foru sistema finkatu zen euskal lurralde horietan. Ondorengogaraian, burdingintza eta ontzigintza, arrantza eta merkataritza indartsu garatuziren,
|
baina
gatazka sozialak gertatu ziren. Horren adierazle dira, adibidez, Gatzarenmatxinada, hainbat matxinada oletan, eta Zamakolada. Argiaren Portuko gatazkarilotuta Bilbon?, batez ere XVII. eta XVIII. mendeetan.
|
|
|
Nahiz eta ez den ohikoa arazo psikologiko larriak sortzea, “batzuetan depresio larria eragin dezake”, dio Penek. Komunikazio ona duten bikoteetan, arazoa pairatzen dute,
|
baina
gatazka gutxiago sortzen dute. Problema erantsiak dituzten edo komunikatzeko trebetasunik ez duten problemetan, arazo horrek eragin handiagoa du.
|
|
|
izatekotan, jende asko, entzutetsua eta neutrala bildu luke; alderdi politikoen sektarismoaren aurka, diru eta botere gosearen aurka, borrokatu, jendeari egia esateko. Merezi luke,
|
baina
gatazka ziurra alderdiekin.
|
|
2013
|
|
|
Esango diete egoitza horretan «ematen den arreta ez dela iristen egokitzat jotzen den mailara». Hala ere, aukera emango diete zentro horretan bertan lekua gordetzeko eskatzeko; bestela, erabiltzaileek aukera izango dute lekua gordetzeko,
|
baina
gatazka bukatu arte bertara ez sartzeko, edo greba amaitu den beste egoitza batean lekua eskatzeko. Bestalde, 230 pertsonak eskatu dute udako hilabeteetarako leku bat zaharren egoitzetan.
|
|
|
Bi artistak bat datoz gatazkarik gabe oso ezberdina izango litzatekeela Irlanda iparraldeko egungo egoera artistikoa. Ezin asmatu hartuko zukeen norabidea,
|
baina
gatazkak berak sortu duen arterik ez legoke, McManusek azaldu duenez. «Belfasteko ikur diren pintaketak ez lirateke existituko, eta inork ez lituzkete irakurriko Bobby Sandsen poemak, seguruenik», bat etorri da Cartmille.
|
|
|
|
Baina
gatazkak sortzeko arrazoia ez da izaten senidetasuna edo norberak familian hartzen duen lekua; gehiago eragiten du familiako kideen nortasunak eta izaerak, batez ere norbaitek malgutasunik gabe eta zorroztasun handiz jokatzen badu familia horretan ezarrita dauden ohiturekin eta arauekin.
|
|
|
" Ixabelek irratiaren bolumena igo du, eta Iruñean manifestazioa debekatzeko aginduaren aldeko eta aurkako adierazpenak zabaldu dira gozotegiko azukre usainean" (47 or.). Esaldi bakarra, guztiz inpertsonala, gozotegi barruan aldi berean gertatzen ari diren elkarrizketen artean inork aditu barik galtzen diren hitzak, hondo zarata bihurturik. Paradoxa handia da,
|
baina
gatazka soziopolitikoekiko egungo axolagabetasuna kontrastean aurkitzen da duela hamarkada batzuk, zaharrak gaztaro betean zeudelarik, bizi izandako egoerarekin.
|
|
2014
|
|
|
Edo hori da azken mendean nagusitu den ideia.
|
Baina
gatazka konplexu horren atzean arrazoi askoz konplexuagoak daude eta mendeurrenaren aitzakian ugaltzen diren interpretazioak horren lekuko dira.
|
|
|
Gaur egun, zein instituziok ez, ezta? Egia,
|
baina
gatazka instituzionaleko giroan, Espainiak bapo baliatuko du egoera hau Masen Gobernua estutzeko eta herritarren artean beldurra barreiatzeko. Espainia ez da ia erantzuten hasi, baina hasiko da, bai azenarioarekin eta baita egurrarekin ere.
|
|
|
Vietnamgo gerraren irudia oihaneko lokatzetan borrokan ari diren estatubatuar soldaduen irudia da Mendebaldeko subkontziente kolektiboan.
|
Baina
gatazkaren oinarriak AEBek muturra sartu baino lehenago bilatu behar dira. Bigarren Mundu Gerra amaitzean Frantziak aginte koloniala berrezarri nahi zuen Indotxinan (Frantziak XVIII. mendearen amaieran inbaditu zuen herrialdea).
|
|
|
Eta egin behar luke, agian, egin duena baino gehiago.
|
Baina
gatazka politikoaren «erantzukizunen» zama ez da ezker abertzalearen jabetza esklusiboa. Eta «autokritika» ez da besteen irakurketak izenpetzea, epaile batek polizia txostenak izenpetzen dituen bezala.
|
|
2015
|
|
|
|
Baina
gatazka honek sustrai politikoak dituela onartzen bada, bistan da egungo irteera eredu hori guztiz ahula dela, zauria gaizki itxiko dela, sufrimentuak jarraituko duela eta ez dela etorkizuneko bizikidetzarako hazi eraginkorrik ereingo.
|
|
|
–Sufrimenduaren sozializazioa? kontzeptua ez zetorren, hitzez hitz, Oldartzen txostenean,
|
baina
gatazkaren ondorioak hedatzeko ildoa ordukoa da. Filosofia hauxe zen:
|
|
|
etorri zela,, bakearen eta adiskidetasunaren izenean?,. Europako azken gatazka armatua konpontzen laguntzera?. Hitzaldi diplomatikoa egin zuen,
|
baina
gatazkaren erro politikoak aitortu zale ez direnentzat oso gustukoa ez zen izango, sustrai politikoetara jo beharra azpimarratu baitzuen behin baino gehiagotan. Adibidez:
|
|
|
ETAren azken erabakiari bide emateko balio izan zuen, testuinguru egokia eman zion: ez zegoen negoziaziorik, baina elkarrizketa eskaera zegoen; ez zegoen bake prozesurik,
|
baina
gatazkaren sustrai politikoen aitortza zegoen, eta sustrai politiko horiei buruz negoziatzeko proposamena.
|
|
|
ideia edo iritzi desberdinak dituztenean.
|
Baina
gatazkei heltzeko beste modu bat ikusi berri dugu
|
|
2016
|
|
|
Iruditzen zaio Zutik Euskal Herriarekin estrategia moldeetan bakarrik aldatu zela, baina diskurtsoan, antolaketa ereduan eta kultura politikoan ezker abertzaleak ez zuela bere burua egokitu aldaketa horri aurre egiteko. Aukera berriak sortu ditu,
|
baina
gatazka bisibilizatzeari uzteko arriskua ikusten du Perezek.
|
|
|
Edo hori mintsua zaienentzat, eta beren burua zipretar hitzaz baino definitu nahi ez dutenentzat, turkieraz mintzo diren zipretarrak. Egia baita, funtsean, zipretarrak dira oro,
|
baina
gatazka zertan datzan azaltze aldera, izen eta abizen deitu beharra izan dut jendeari, eta Zipren ez da beti sinplea abizenaren hautua. Horregatik, erro kulturala baliatzea deliberatu dut, zipretarrak oro, baina batzuk iturri kultural greziarreko zipretarrak, eta besteak iturri kultural turkiarreko zipretarrak.
|
|
|
Ez dut ikusten zertan irabaziko genukeen halako banaketa batekin. Mendekua espero duen norbaitek akaso izango du zerbait irabaztearen sentsazioa bestea umiliatuta ikusten duenean,
|
baina
gatazka armatua benetan historia bihurtu behar dugunok ez daukagu inolako interesik galtzaile eta garaileetan. Nahiago genuke herri kritiko bat, bere heroiak intimitaterako gordetzen dituena eta publikoki bere burua kuestionatzeko gai dena.
|
|
|
Mende erdi, eta gaur gaurkoz irtenbiderik ez duen gatazka bat da Israelen eta Palestiaren arteko guda. 1948 urteko okupazioaren ostetik, liskarrek gorabehera ugari izan dituzte,
|
baina
gatazkak bere horretan jarraitu du gaur arte. Israelen eta Palestinaren arteko borroka askotan erabili da konpondu ezin den gatazka baten paradigma gisa, eta, oraindik ere, horretarako balio dezake.
|
|
|
–Tentsioak izan ziren bi taldeen artean,
|
baina
gatazka saihestea lortu zuten, akordio bat sinatuta. Nafarroa kontrolatzen segitu ahal izateko ituna?, gogoratzen du Feliuk.
|
|
|
Lehen azaldutako guda hotzaren testuinguruan jaio zen 17 urtez luzatuko zen Vietnamgo guda. Guda honek Ipar eta Hego Vietnam aurka jarri zituen,
|
baina
gatazkak dimentsio globala hartuko zuen AEBk Hego Vietnami babesa eman zietenean, eta Sobietarrek Ipar Vietnami. Gatazka honen sustraiak Vietnamgo bateratzean aurkitzen ditugu.
|
|
|
Iberiar Penintsulako Gerra garaian() Aguraingo udal bihitegiaren gari funtsa erabat xahutua izan zen.
|
Baina
gatazka bukatu bezain pronto, aguraindarrek erakundea berriz ere martxan jartzea erabaki eta su edo etxebizitza bakoitzari, bihitegiak gari kopuru nahikoa eskuratu bitartean, urteko anega erdiko zerga eskatu zitzaion. 1817ko ekainean, auzotarrek zerga ordaintzea onar zezaten, Gregorio de Luzuriaga udal prokuradoreak oso eskari kartsua idatzi zuen.
|
|
|
4 Debatea gatazka baten modukoa izan daiteke, arazoak konpontzeko bide bat, hainbat pertsonek ideia edo iritzi desberdinak dituztenean.
|
Baina
gatazkei heltzeko beste modu bat ikusi berri dugu bideoan. Erantzun galdera hauei, bideoko informazioaz baliatuz.
|
|
2017
|
|
|
Iraganeko kontua da askorentzat 1936ko gerra.
|
Baina
gatazka militarraren ala frankismoaren erreferentziak gaurkotasuna dute oraindik ere. Nahi gabe ala ezagutu gabe, gerran garaile izan zirenen goraipamena egiten dute hainbat txokotako kale izendegiek, monolitoek, sinbolo eta armarriek.
|
|
|
Letra larriz idatzi izan dugun gatazka politikoarekin ez,
|
baina
gatazka erabat politiko batekin lotuta atzo bertan izan ditugu irudiak auzitegietatik. Kukutza gaztetxearen eraisketa dela-eta izandako istiluetan auzipetuetakoena.
|
|
|
Lasaiagoa da giroa orain,
|
baina
gatazka normalizatzeko arriskua ere badago. Irunen nahiko agerikoa da; Hondarribian ere arrisku hori ikusten duzue?
|
|
|
|
baina
gatazka areagotu
|
|
|
zituzten bertara ordena indarraren indarrez berrezartzera,
|
baina
gatazka areagotu egin zen Irlandar Armada Errepublikanoak (ingelesez IRA) eta talde paramilitar protestanteek lehergailuekin erasoak eta indarkeriazko bestelako ekintzak egin zituztenean.
|
|
|
Hori da bertako kideek ostiralean ziurtatu zutena.
|
Baina
gatazka piztu da, hain zuzen ere zein sindikatuk eta eragilek osatzen duten aintzat hartuta: CCOO, UGT, Nafarroako Enpresarien Elkartea eta Nafarroako Gobernuko Administrazioa dira Gizarte Eztabaidarako Batzordeko kideak, eta, ondorioz, ELAk eta LABek uko egin diote bertan parte hartzeari, organo hori “klientelista” baita bi sindikatuen aburuz.
|
|
2018
|
|
|
Beren artean borrokan ikustea entretenigarria da.
|
Baina
gatazka arriskutsua ere bada. Zabaldu daiteke jende askorentzako mingarri gertatzeraino.
|
|
|
Duela hiru urte, zinegotzi ugari lortu zituzten Ahal Dugu eta Ezker Anitzaren inguruko jendearekin aurkeztu ziren hautagaitzek. Oro har, harreman ona izan dute bi alderdi horietako zuzendaritzekin,
|
baina
gatazkak ere izan dira. Orain, Elkarrekin Podemos izenarekin aurkeztekoak dira.
|
|
|
Noski, hori gatazka handiaren aurretik esaten du.
|
Baina
gatazka handia politikoa da. 1978koa inoiz ikusi dudan matxinadarik handiena izan zen.Zure fikzioan, hari muturrak lotzen dira amaieran.
|
|
|
Horren ostean, herritarrek eta eragileek hainbat bilera egin zituzten Irunen zein Hondarribian, eta gizon talde bat ere mobilizatu zen, Jaiak denontzat manifestuaren bidez emakumeen aldarria babestuz.
|
Baina
gatazka bideratzen saiatzen zirenek segituan ondorioztatzen zuten alardeetako buruzagiek ez zutela negoziatzeko borondaterik. Hala berretsi du Ana Mari Aristondo Jaizkibeleko kideak, 2000 urtean Alarde Fundazioko kideekin egindako bilera sorta batez mintzatzean.
|
|
|
–Akatsa izan zen. Aldagai gehiago daude tartean,
|
baina
gatazka zeharkatzen duen genero analisi bat dago?. Irungo alarde parekideko jeneral Inma Landak ere nabarmendu du ez dutela begi onez ikusi aldaketa.
|
|
|
–Eskubide urraketa partikularren artean gertatzen zen, eta halakoak eremu zibilari dagozkio.
|
Baina
gatazkaren muina administrazioarekiko auzietako salara itzularazi zuten, ulerturik udalarekin lotuta zegoela eztabaida, ikuskizunen legearen bidez ematen zielako baimena alardeei. Eta administrazioarekiko auzietako salak ez zion heldu eskubideen arteko talkaren debateari, pribatuen arteko gatazka bat baitzen?.
|
|
|
EAJko kidea da, eta Gipuzkoako Batzar Nagusietako presidentea, baina ez da mintzatu erakunde horren izenean, hondarribiar gisa baizik. Erdian ikusten du bere burua,
|
baina
gatazkaren lehen urteetan, tradizioarekin identifikatu, zen:
|
|
|
Euskal abangoardia berantiarra hizkuntza formalista da muinean, egiturari eta formen eraikitzeari ematen diona garrantzi handiagoa, esanahiari edo eduki narratiboari baino.
|
Baina
gatazka identitario garbia daukan komunitate baten parte diren heinean, bere baitan hartzen dituen iruditeria kulturala berritzeko konpromisoa hartzen dute.
|
|
|
Euskal Herria Espainiako Estatua gatazka ardatza nolabait ahuldu egin da, aldebakartasunezko eraikuntza nazionalari garrantzia emanez. Egia da gatazka nazionala kudeatzeko estatuaren gaitasun eza barik, borondate eza dela gaur egun gertatzen dena,
|
baina
gatazka sakontzen doan heinean, nazio estatuen krisi prozesuak eraginda, borondate eza gaitasun eza bilakatuko da, Kataluniako prozesu independentistarekin gertatzen ari den bezala.
|
|
|
Komunitate ezberdinak garen arren, ez dira batzuen eta besteen arteko gatazkak sortzen, eta hori ongi dago.
|
Baina
gatazkak nola sor litezke, plano ezberdinetan bizi garen bitartean. Tirabirak nola egon litezke, inoiz gurutzatzen ez diren hiri ezberdinetan bagaude?
|
|
2019
|
|
|
Aldundiak, ordea, aurretiaz egin zion uko deialdiari, eta LHKn LAB eta CCOO sindikatuak eta Matia eta Adegi patronalak izan ziren. Azken hilabeteko lanuzteen ostean, langileek 148 greba eguna zuten atzo, 2018 urteko irailean hasi zirenetik; bihar emango dute egoeraren berri,
|
baina
gatazka konpondu ezean, hilabeteko beste lanuzte bat hasiko dute atzo artekoa amaitu eta 24 ordu eskasera. LAB sindikatuak ere ia hogei greba egun egin ditu.Oraingoz, UGT izan da patronalekin akordio bat erdietsi duen sindikatu bakarra, eta, ondorioz, aldundiak sektoreko 5.000 langileei soldata igotzeko bost milioi euro emango dizkie enpresei.
|
|
|
Orain dela 100 urte, 1914 eta 1919 bitartean, munduak ordura arte ezagututako gerrarik gogor rena bizi izan zuen, gerora Lehen Mundu Gerra deituko zitzaiona, Europako lurralde gehienak ez ezik ozeano guztiak ere hartu zituena. Bilboko itsasontziak, bandera neutrala dutenez, ez daude ofizialki gerran,
|
baina
gatazka orokorrak ondorio nabarmenak ditu hirian, ontzioletan, barkuetan. Potentzia lehiakideek lehengaiak behar dituzte eta ondo ordaintzeko gertu daude, baita hornigai horiek etsaiarengana iristea eragozteko prest ere.
|
|
|
Oraintxe deskribatu ditugun baldintza horiek gogoan izanik, ulertzekoa da emakumearen hastapen erotikoak errazak ez izatea. Ikusia dugu umetako edo gaztetako gorabeherek erresistentzia sakonak pizten dituztela askotan harengan; batzuetan, ezin gaindituzkoak; neska gaztea aurrera egiten saiatzen da gehienetan,
|
baina
gatazka bortitzak sortzen zaizkio orduan. Heziera zorrotz batek, bekatuaren beldurrak, amarenganako errudun sentimenduak traba handiak sortzen dituzte.
|
|
|
Sanchezek eta Torrak gatazka dagoela onartzen dute,
|
baina
gatazkaren sorreraz, izaeraz eta soluziobideaz ez daude batere ados. Elkarrizketan jarraitzea adostu dute behintzat, beste bilera bat urtarrilean, soluzio demokratikoa bilatuko omen dute" en el marco de la seguridad jurdica", Espainiako ministroak esan duenez.
|
|
2020
|
|
|
Azkenean, mugitzea erabaki zuten. Hammok taxi bat gidatzen zuen gerra piztu baino lehen,
|
baina
gatazkaren eraginez lanik gabe gelditu zen. " Lanik eta dirurik gabe; egoera gero eta latzagoa zen, gainera.
|
|
|
Ezin naiz konprometitu gutxieneko helburuak zehaztera, espektatibak jaistea bailitzateke.
|
Baina
gatazka dagoela onartu dute, eta berau konpontzeko borondatea erakutsi...
|
|
|
60ko hamarkadaren amaierako gazte giroa dakar Saizarbitoriak bere lehen eleberrira, moral zaharraren dogmak zalantzan jartzeko eta gainditzeko beharra, baita horrek zekartzan buruhausteak ere. Aurrekoarekin hautsi eta moral berriaren bilaketarako espazioa da hiria,
|
baina
gatazkaren espazioa ere bada, gazteen askatasun eremuari kontrajarrita belaunaldi zaharraren eskuetan baitaude oraindik hirian kokatzen diren botere sinbolikoen guneak: Estatua, Eliza eta, eleberri honetan, osasungintza eta ginekologia; boterea, azken finean.
|
|
2021
|
|
|
|
Baina
gatazka ez zen kanpalekua hustean amaitu, ezta?
|
|
|
Antiochen, Alienor ek Poitiers-ko Raimond, bere osaba eta aitzineko tutorea, orain Antiocheko printzea zena, aurkitu zuen. Jada, harremanak txarrak ziren Alienor eta Luis-en artean
|
baina
gatazka Alienor en osabari buruz piztuko zen. Noble batzuek zurumurru laidogarriak hedatu zituzten erreginaz, erranez osabarekin sexu harremanak ukan zituela.
|
|
|
Dagoeneko ikusi da Euskal Herrian gatazka politikoak eta bi familia abertzaleen arteko lehiak bertako bizitzaren alderdi guztiak zeharkatu dituela 1960ko hamarraldian ETAren jarduerarekin hasita ezker abertzale berri bat sortu zenetik. ETAren jardueraren amaierak ez du ez gatazka politikoaren eta ezta abertzaletasunaren bitasunaren amaiera ekarriko ere,
|
baina
gatazkaren alderdi gordinenetako bat desagertzeak, borrokak, etenak eta lehiak leuntzea ekarri du. Garziaren planteamendua eztabaidaezina da ildo horretan.
|
|
|
" Arreta sentitu dut. Bai, ahanztura bat egon zen,
|
baina
gatazkaren lehentasunei lotuta, eta ulertzen dut".
|
|
|
Bestetik, kontrakarrean estraliterarioak diren beste interes batzuk ere badaudela dio, eta oreka bilatu behar dela. " Interes desberdinen artean errezeloa sortzea normala da
|
baina
gatazka da bidea. Bi indar horiek daude eta eztabaida horietatik aterako da bidea".
|
|
|
Ondorioz, bi aldeek giza eskubideen urraketak areagotu eta Jugoslaviari eraso egiteko plan bat abian jartzeko aukera politikorako egitura sortu zuten. AEBek UÇK talde terroristen zerrendan zuen,
|
baina
gatazkaren gorakadarekin Washingtonek ulertu zuen eskura zuela Jugoslaviari eraso egiteko aitzakia; horrela goizetik gauera UÇK Mendebaldeko aliatu bilakatu zen.
|
|
|
Ez nuen sakabanaketari buruzko liburu bat nahi, baina testuinguru on bat eta bidaiaren egitura ere ematen zizkidan, hasiera bat eta bukaera bat. Klaseaz, arrazaz eta generoaz hitz egin nahi nuen —ezer berririk ez—,
|
baina
gatazka batzuen amaierak dakarren aukera berri batetik. Badago itxiera sentsazio bat liburuan, eta horrek ematen du aukera inguruari bestela begiratzeko.
|
|
|
Bitartean, badira milioika nekazari lur eremu txikiak dituztenak baina gobernuak aitortu ez dizkienak, edo urteetan lur jakin batzuk landu dituztenak, baina haien jabe izan gabe, eta esku hutsik geratu direnak. Badira lur jabe zirenak ere,
|
baina
gatazkaren ondorioz ihes egin eta lurrik gabe geratu direnak. Arlo horretan egin zen ahalegin bat nekazaria eskubidedun subjektu gisa aitortua izan zedin, baina Duqueren alderdiak atzera bota zuen.
|
|
|
Eta errealismotik hurbil dabil Unai Elorriagaren literatura ere. Gure bigarren Sari Nazionalak barrunbe sentimental ezohikoak erakutsi zizkigun SPrako tranbiarekin, bere lehen nobela delikatu harekin,
|
baina
gatazkari eskaini zion Iazko hezurrak, bere nobelarik mardulena eta, anbizio literarioari dagokionez, akaso handiena ere bai. Bi koderen artean ibili da Elorriaga bere azken ipuin liburuan:
|
|
|
Hau esan banio.
|
Baina
gatazkak kontatzean, gerora bururatu zaizkigun erantzunak txertatzen ditugu eztabaidan bertan esan bagenitu bezala, gure jokabideari duintasuna erantsiz. Eta bide batez eztabaidari balio artistikoagoa emanez.
|
|
|
Gogoan dut ez naizela biktima, ez biktimario,
|
baina
gatazkak hunkitutako (nola ez ninduen bada hunkituko).
|
|
|
" Espetxe baldintzek eta zaintzak hil dute". Maitatu, miretsi eta gehien errespetatzen dudan kazetaritza da hedabide hauena,
|
baina
gatazkak kutsatua daude ere bai".
|