2010
|
|
Don Hipolito, Obabako erretorea, guri begira zegoen elizaren ate nagusiko eskaileretatik. " Zertan aritu zarete bedeinkatutako ereinotzekin?" Ez zuen oso ozen hitz egin,
|
baina
garbi entzun genion denok. Don Hipolito Obabako agintarietako bat zen garai hartan, Angel nire aita edo Udaleko beste nornahi bezain boteretsua.
|
|
Errekalde berrik eta Irala barrik bat egiten duten gune ezezagunera ailegatzean bertako tailerrak itxita daude,
|
baina
garbi antzematen da langile auzoak direla oraingoz.
|
|
Are gutxiago.
|
Baina
garbi zeukan handik ihes egin nahi zuela, aitaren edo senarraren erreskateari itxaron gabe; izan ere, aitaren edo senarraren eskuetan geratzea ez baitzitzaion iruditzen, inola ere, askatasunera itzultzea; bestela pentsatuko zukeen hilabete batzuk lehenago, amodiozko eskutitz aizun batzuekin barrena urtzen zitzaion garaian, baina ez orain, ezagutu zituenak ezagutu eta gero.
|
2011
|
|
Etimologia azalpena: Lekuko bakarra daukagu,
|
baina
garbi xamar dago oinarrian piperra izen arrunta dugula,* Piperrarena forma osoagoaren laburtzearen fruitu datekeena. Hola izatera Piperra izengoitia genuke.
|
2013
|
|
Gasolindegi baten hondakinak zeuden aurreraxeago. Ez zen xehetasunez ikusten,
|
baina
garbi antzematen ziren sute baten aztarrenak. Surtidoreak belztuta zeuden.
|
|
Azentu amerikarrarekin esan zuen,
|
baina
garbi.
|
2015
|
|
Argi dagoenez, Harrietek jende alfabetizatua du helburu, bai,
|
baina
garbi dauka frantsesa dela ezinbesteko tresna Iparraldeko euskaldunentzat jakintzazko mundura hegaldatzeko.
|
2017
|
|
Agian Diodororen garaian ez,
|
baina
garbi dago erromatarrek isla guztia konkistatu zutela handik gutxira. Eta erromatarkuntza sakona izan zela Sardinian, inperioko beste leku gehienetan bezala.
|
|
Bat dator goikoekin Mediterraneoko hizkuntzekin ere kidetasunak aitortzean. Euskarak bietatik duela dio,
|
baina
garbi uzten du horrekin ez duela esan nahi genetikoa denik kidetasuna, hau da, protohizkuntza beretik datozela.
|
|
‘Gerezi garratza’ esanahiarekin Euskal Herrian zein eremu hispano gaskoi gehienean erabiltzen omen da hitza bere bi aldaeretan.
|
Baina
garbi du zaharrena ginda dela, eta hona hemen zergatik: " Bi formen arteko gorabehera kronologikoei buruz sor daitezkeen zalantza guztiak uxatzeko, Nuoro ko sardinieraz esaten den ghinda ‘basa gerezia’ri begiratzea dugu aski, esanahi aldetik guztiz bat dator eta euskarazko ginda ‘gerezi garratza’ hitzarekin". 3
|
|
Hauen antz txikia dute hizkuntza indoeuroparretako izenek. Egia da zerri eta gazt. cerdo ama berekoak diruditela,
|
baina
garbi ikusten da azken hau ez dela indoeuroparra, porc, pig, schwein.. gisakoak baitira hizkuntza horietan. Bestalde, sard. eta kors. zerru izatea eta eusk. zerri oso deigarria da.
|
|
Mendebaldeko gizartean erlijio judu kristauek eragin handia izan dute historian zehar. XXI. mende hasiera honetan oraindik daukatenari buruz eztabaida daiteke,
|
baina
garbi dagoena da kulturalki aztarna sakonak utzi dituztela.
|
2018
|
|
|
Baina
garbi ikusi zuten oztopo politikoak zeudela, azken hitza Hezkuntzak ez, baizik eta gobernadoreak zuela ondorioztatu baitzuten. Aukeratutako batzorde berriak eta, behar izanez gero, Iruñeko alkateak ere indar egin zuten.
|
|
—Marta, hasieratik esan nizun,
|
baina
garbi geratu dadin: ni hona etortzeko erabakian eragina izan duzu, baina ez duzu erantzukizunik, bat ere ez.
|
|
Herri armadaren arrastorik ez zen jendeen gogoan, hondarren bat etxe izenetan Kapitanena Garraldan, Abaurregaineko Almirantearena edota Alkatearena Gareban.
|
Baina
garbi zen, guziak bazuen azalpen bat Euskaratik abiatuz eta, bidenabar, gizartea antolatzeko modu desberdinak izan zirela ikasi genuen.
|
2021
|
|
Enperadoreak jakin uste zuen —zazpi mendeko distantzia ñimiñoarekin— Aristotelesek pozoitu zuela Alexandro Handia, eta, bere idoloa mendekatzeko, Museoari su emateko asmotan zen, oraindik han barna zebilelakoan filosofoaren espektroa. Gure iturriak, Dion Kasio historialariak, ez du argitzen Karakalak halako gaiztakeria izugarria gauzatu ote zuen,
|
baina
garbi uzten du jakintsuen doako jangela kendu eta haien pribilegioetako asko deuseztatu zituela. Handik denbora puska batera, delitu hutsal baten ondorioz, bere tropei Alexandria arpilatzeko agindu zien, sartu eta dena harrapaka hartzeko —hala, milaka errugabe hil zituzten.
|
2023
|
|
Elizaren debeku aginduetan maiz ageri zen dantza hauen salbuespena —ez beti hala ere— usadio zaharrean oinarrituz,
|
baina
garbi dirudi dantza berezi hauek aski garrantzitsuak izan zitzaizkiola herriari, ohiturak orain arte iraun baitu.
|