|
2006
|
|
|
Epilepsiaren konponbide klinikoak ezagunak dira,
|
baina
gaixotasun horren estigmak aurrera jarraitzen du. Hura akabatzeko moduetako bat da herritarrak sentsibilizatzea eta ezagutaraztea pertsona epileptikoak bizitza normala izan dezakeela kasu gehienetan, eta beste edozein herritarren jarduera eta erantzukizun beretarako gai dela.
|
|
2007
|
|
|
Laborariei birmoldaketa latza ekarri zien BEEak.
|
Baina
gaixotasun hori esan ziguten bezalakoa ote da. Europan behi eta zekorrak hazten dituzten laborari guztiek nozitu zituzten behi eroen aferaren kalteak, 1990eko hamarkadan eta mende honen hasieran. Euskal Herrian ere bai.
|
|
|
Bestalde, Christian Brander suitzarra, Partners Hiesaren Ikerketa Zentrokoa, Massachussets Ospitale Nagusian (AEB). ), Gatellekin batera, “hiesaren aurkako borroka oso prozesu aurreratuan dagoela” ziurtatu zuen,
|
baina
gaixotasun horren aurkako sendatzeko txertoa aurkitzeko “oraindik urte asko falta direla” pentsatu zuen. Gaur egun, Branderrek dioenez, sendatzeko txerto baten diseinua hobeto ulertzen hasi gara, baina “oraindik birusaren aurkako immunitate erantzun eraginkorra prestatu behar dugu, eta gaixo batzuk beste batzuk baino hobeto zergatik aurre egin diezaioketen jakin behar dugu”.
|
|
2008
|
|
|
Diabetesik arruntena (2 motakoa edo heldua) izateko arriskua areagotu egiten da osasungarriak ez diren bizi ohiturekin;
|
baina
gaixotasun horrek ere oinarri genetikoa du. Europako eta Estatu Batuetako 40 zentro baino gehiagotako ehun bat zientzialarik patologiarekin lotutako sei gene berri identifikatu dituzte, “Nature Genetics” aldizkariak argitaratu duen azterlan baten arabera.
|
|
2012
|
|
|
Manuel Lázarok, Madrilgo Mirasierra klinikako albaitariak, uste du “leishmaniasia ez dela ezer berria”. “Arazoa da orain eltxo gehiago daudela,
|
baina
gaixotasun hori, pertsonen kasuan, ez da txakurraren bidez transmititzen”, gehitu du. Gaixotasuna transmititzen duen flebotomoa edo eltxo emea 17 °C eta 30 °C bitarteko tenperaturan bizi da edo aktibo dago.
|
|
2015
|
|
|
Zerrak ere hotzeriak egiten ditu, eta gripearen aurka, tenperaturen jaitsierarekin,
|
baina
gaixotasun hori zaindu egin behar da, larritu ez dadin.
|
|
2020
|
|
|
munduko populazioaren %5en bizia hil zuen. 100 urte igaro dira,
|
baina
gaixotasun horretako adituek 1918ko gripearen eta orain aurre egin behar diogun COVID gaixotasunaren arteko antzekotasunak ikusten dituzte. Horietako bat da Anton Erkoreka, “izurrite” handietan aditua eta Medikuntzaren Historiaren Euskal Museoko zuzendaria.
|
|
2022
|
|
|
BGBK ez da sendatzen,
|
baina
gaixotasun horren diagnostiko eta tratamendu goiztiarrak (hiru milioi espainiarri eragiten die) geldiarazi egin dezake haren bilakaera. Gainera,' Aitzindariak' programak hobeto zaintzen laguntzen die
|
|
2023
|
|
|
Arrisku hori areagotu egiten da menopausiarako trantsizio aldian, estrogenoen bat bateko fluktuazioaren aurrean ahulezia depresiboa bereziki handia denean. Ez dago depresiorako kausa bakar bat,
|
baina
gaixotasun hori izateko aukera gehien duen etapa ugalketa bizitzarekin eta hormona horien ondorioarekin batera doa. Errealitate hori kontuan hartu behar da diagnostikoa egiteko eta tratamendu egokia emateko orduan.
|