|
2008
|
|
|
alokutiboak darabiltzagunean27 Begien bistan dago bigarren pertsona aditze tan artez ([hi], > hik> eta hiri> kasuetan) aipatzen dugunean, euskaraz nahitaez horren generoa ere azpimarratu behar dugula, hebreera, arabiera eta beste semitar hizkuntzetan gertatzen den bezala.
|
Baina
gainerako adizkera guztietan ere solaskidearekiko erreferentzia etengabeki errepikatzea, ene ustez, kan potar pertsonaien artean egindako elkarrizketak erabat distortsionatzen ditu, horien ahoan ez baitira sinesgarri gertatzen, eta, inoiz, argitzea komeni ere ez diren datuak itzurtzeko bide izan daiteke. Gehiegizko aberastasun horrek, gaurko euskaldun askori hika egiteko oztopo ia gaindiezina sortzen digunak, pixkanaka ni> naiz> > hi> haiz> moduzko esaerak ere ontzat ematera eraman gintuzke, eta gainerako lorakeriak, gaur galdera, erlatibo eta perpaus menperatu eta txertatuetaraino ere hedatuak, murriztera, horien derrigorta suna kenduta28, bere garaian Anbrosio Zatarain euskaltzain urgazleak maiz eskatzen zuenez.
|
|
|
Gutun hau osoki intelektualtzat har liteke zeren kultur prestigioan oinarrituz agintari bati herriaren aldeko neurriak eskatzen baitzaizkio, eta gainera prentsa bidez. Berezitasuna gutun indibiduala ez izatean dago, ez baitzuen Azkuek, bere izenean, edo euskaltzain desberdinek, beren izenekin, sinatu, baizik Euskaltzaindiak erakunde gisa. Puntu horretan frantses intelektual indibidualen eredutik urruntzen zen,
|
baina
gainerakoan ez.
|
|
|
Mª Azkue eran partidarios de trasladarla a Marquina». Larrazabal eta Azillona bai, Azkueren eta Markinaren alde agertu ziren, eta Uria eta Landetxo Bilbo eta Unamunoren alde,
|
baina
gainerako diputatu gehienek Bilbo eta Azkue konbinatu zituzten (bestela Azkuek ez zituzkeen hamaika boz jasoko Markinaren alde soilik lau diputatu egon zirenean, ez eta Unamunok soilik hiru Bilboren alde hamar agertu zirenean). Aldiz Granja Pascualek zuzen dio «No parece que en esta ocasión tuvieran papel alguno las ideologías políticas» aitzitik «estos acontecimientos, [estuvieron] más relacionados con amistades personales y favoritismos locales.» (1994b:
|
|
2021
|
|
|
42.20.4d Juntagailuekin ere erabiltzen da, kideko markatzaileak balira bezala edo: Aurreneko uneetako ikas lanetan Elduaingo parrokiak zerbait lagundu izan behar zion; baina, gainerontzean, berak bazuen zerekin zuritu Seminarioko paga beharra (Orixe); Haurrak elkarrekin euskaraz mintzo hauteman orduko, gaztigatzen gintuen;
|
baina
gainerakoan ez zen batere jaun erretorea baino garratzagoa (Xalbador); Infernuan daudenek ere minagatik, iragaiten dituzten presagatik, dute sentimentu, damu eta urriki. Baina bertze gainerakoan, itsutuak, ostinatuak, eta bere faltarik behar bezala ezagutzen ez dutela,[...] daude (Axular).
|
|
|
28.4.4d Irakurketa hauei dagokienez, ohart gaitezen juntadura egiturek —bereziki emendiozkoek,
|
baina
gainerakoek ere bai— anbiguotasunerako bidea ematen dutela. Ondorengo perpausean, adibidez:
|