|
2000
|
|
|
—Aizak, bertzeekin ibiltzen ahal haiz kukumikuka,
|
baina
ez nirekin. Ikusi behar huen Isabel Sanjoseren mutur beltza, duela ordu erdi, traje zimurtuko morroiarekin alde egin duanean.
|
|
2001
|
|
|
Puxikak egiten ematen zuen eguna, beti bere pentsamenduetan galduta. Haurra zen oraindik nire biloba hura,
|
baina
ez nik uste beste. Gau batez, etxeko salan ginela konturatu nintzen gure neskatila ere hazten ari zela.
|
|
2006
|
|
|
Zalgizek" nafar moldea" erraten zuenean, Garazikoaz ari zen. Nafarra bai, beharbada,
|
baina
ez nire nafarra.
|
|
|
Ni seigarrenean paratu ninduten, ni baino urtebete gazteagoekin. Nire latinak goitiago eraman nintzakeen, beharbada,
|
baina
ez nire frantsesak, Etxeberriren eta haren emazte Léonineren etxeko bazkariengatik ere. Harriduraz ohartu nintzenez, biarnesak ez zuen lekurik Biarnoko ikastetxe nagusian, zazpigarren mailako ikasle hasi berrien katiximan ez bazen.
|
|
2007
|
|
|
–Bai,
|
baina
ez nik nahi zaitudanerako. Horretarako beste hori aukeratu duzu.
|
|
2009
|
|
|
Kanposantu paretik aurrera egin genuen eta, errebueltan zegoen harrobia ere atzean utzita, errepidea jarraitu genuen, ordurako lurrezko pista bihurtua. Bideak gorantz segitzen zuen,
|
baina
ez nik nahi nuen beste. Pista utzi eta eskuman irteten zen bidezidorra hartu nuen.
|
|
|
Heriotzak eta nik ez dugu zerikusirik, heriotza istant edo marra bezala ikusiz gero, non nik utzi egiten dudan betiko ni izatea (ni esaten dudan hau). Gero, eternitate batean izango naiz, zerbait izan,
|
baina
ez ni. Lukreziok esango lukeenez (ez ahaztu, poeta latinoa Epikurozale suharra dela), gure bizialdia laburra da, hilondoa luzea:
|
|
|
–Etxetik joan zinen,
|
baina
ez nire bihotzetik, eta ongi etorri, bai?
|
|
|
–Etxetik joan zinen,
|
baina
ez nire bihotzetik, eta ongi etorri, bai...
|
|
2010
|
|
|
Beste era batean laburbilduko dizut, haatik, nire anaiaganako sentimendua, neure iritzien bikoiztasun hau argibidean jarriz: heroitzat dut Domingo,
|
baina
ez nik nahiko nukeen heroitzat. Nahiago baititut eguneroko egunerokotasun grisean aurrera egiten duten heroi isil anonimoak, ez al zaizkigu, bada, gure beldurrak eta gure beste muga psikiko asko eta asko (bizikidetasunak sortzen dizkigun lurralde arazoak, adibidez, edo ezusteko haginetako minak eragiten digun oinazea, edo denboraren kontzientzia estua eta aspergura?) amildegi gaindiezinezkoak bezala agertzen maiz, eta ez al ditugu, batzuetan gutxienez, haiek gainditzen, ekinaren ekinez eta luzera jauzian munduko errekorra duten atletek baino jauzi handiagoak eginez, ahaleginaren ondotik latorrizko dominarik merkeena ere jaso gabe??, plazen eta kaleen izenak betetzen dituztenak baino.
|
|
|
hiri demokratiko bateko hiritar, euskaldun berri eta zordun zahar naizen honek. Nik idatzia da,
|
baina
ez nik sortua. Alde batetik, Elkar Fundazioak eta Mikel Arrizabalagak lagundu didate, pazientzia nekaezinez?, Joseba Jaka beka sari baten bidez. Bertze aldetik, liburu hau biktimek eta borreroek sortua da.
|
|
|
Sail guztien koordinazioa eraman behar nuen, ezinbestean, eta atal guztiotako arduradunekin bildu, aldiro. Ordurako diseinu saileko burua zen H.,
|
baina
ez nik izendatuta, aita zenak ipini baitzuen zeregin horretan, haren balioaz oharturik nonbait.
|
|
|
Beste era batean laburbilduko dizut, haatik, nire anaiaganako sentimendua, neure iritzien bikoiztasun hau argibidean jarriz: heroitzat dut Domingo,
|
baina
ez nik nahiko nukeen heroitzat. Nahiago baititut eguneroko egunerokotasun grisean aurrera egiten duten heroi isil anonimoak —ez al zaizkigu, bada, gure beldurrak eta gure beste muga psikiko asko eta asko (bizikidetasunak sortzen dizkigun lurralde arazoak, adibidez, edo ezusteko haginetako minak eragiten digun oinazea, edo denboraren kontzientzia estua eta aspergura...) amildegi gaindiezinezkoak bezala agertzen maiz, eta ez al ditugu, batzuetan gutxienez, haiek gainditzen, ekinaren ekinez eta luzera jauzian munduko errekorra duten atletek baino jauzi handiagoak eginez, ahaleginaren ondotik latorrizko dominarik merkeena ere jaso gabe? —, plazen eta kaleen izenak betetzen dituztenak baino.
|
|
2012
|
|
|
arimaren erdiak ez zuen bizirik iraun, idortuta, lurrinduta, hilik geratu zen, moztu eta bota egin nuen; beste erdia, aldiz, bizi bizirik zegoen, eta edonori zerbitzatzeko prest, baina inor ez zen horretaz ohartu, inork ez baitzekien hildako arima erdia izan bazenik ere; baina zuk haren oroitzapena piztu didazu orain, eta nik beraren epitafioa irakurri dizut. Askori, oro har, barregarriak iruditzen zaizkio epitafioak,
|
baina
ez niri, batez ere haien azpian zer datzan gogoratzen dudanean. Bestetik, ez dizut eskatzen nire iritziarekin bat etortzeko:
|
|
2013
|
|
|
–Gogoratzen al haiz nola nahi izaten huen umetan, hi arkitekto eta ni astronauta, airetako zalduna? Hi ongitxo ari haiz betetzen heure ametsa,
|
baina
ez ni neurea??.
|
|
|
–Gogoratzen al haiz nola nahi izaten huen umetan, hi arkitekto, eta ni astronauta, airetako zalduna? Hik heure ametsa bete huen,
|
baina
ez nik neurea??; eta orduan, halaber, guztia ulertu zuen: berak. Hamzak?
|
|
|
Uren handiak bridatu ninduen. Ibaia orroka ari zen beti,
|
baina
ez nire pertsekutatzaileen hots eta biraoak isiltzeko bezainbat. Jauzi bat eginez, ore ilun eta bizi horri fidatu nion neure burua.
|
|
|
BEROTASUN heze bat pausatu zen nire kopeta gainean. Atsegina zen,
|
baina
ez nire mina eztitzeko hainbat. Oinazea nagusi nuen kopeta guztian, betazaletan eta sudurrean.
|
|
|
–eta, buelta eginik, Elizabethi begiratu zion une batez, harik eta, neska begirada horretaz konturaturik, Darcy bere lekura ostera ere itzuli eta, hoztasunez, hala esan zuen arte?: Jasangarria da,
|
baina
ez ni kilikatzeko bezain ederra. Eta momentu honetan ez daukat umorerik beste gizon batzuek gutxiritzi dituzten dama gazteak aintzat hartzen ibiltzeko.
|
|
|
–Egunen batean egin egingo diote...
|
baina
ez nik. Bere aitaren gomuta dudan artean, ezina izango zait gizon horri buru egitea edo besteen aurrean mozorroa kentzea.
|
|
|
" Gogoratzen al haiz nola nahi izaten huen umetan, hi arkitekto, eta ni astronauta, airetako zalduna? Hik heure ametsa bete huen,
|
baina
ez nik neurea..."; eta orduan, halaber, guztia ulertu zuen: berak –Hamzak– beteko zuen Yazîden ametsa!
|
|
|
" Gogoratzen al haiz nola nahi izaten huen umetan, hi arkitekto eta ni astronauta, airetako zalduna? Hi ongitxo ari haiz betetzen heure ametsa,
|
baina
ez ni neurea...".
|
|
2014
|
|
|
burutik egina zaude erabat. Ez dakit zer erabakiko duzun,
|
baina
ez nire zain egon. Ez naiz sekula bueltatuko.
|
|
2015
|
|
|
72 Batzuetan nire baitarako pentsatzen dut,
|
baina
ez nire baitatik.
|
|
|
Ez dut jende tematia gustuko. Eta hala ere esan behar dizut ulertzen dudala zure interesa, zure jakin nahia edo gosea, irrika bizia,
|
baina
ez niri potroak ukitu, mesedez. Uste dut nahikoa esan dizuedala, eta gehiegi ere bai?, Zerk.
|
|
|
–Berriro zure prosopopeiarekin, Oto? Esazu ez dakizula erantzuna,
|
baina
ez niri adarrik jo zure hotsanditasun linguistikoarekin. Behin ongi dago, birritan ere bai, baina hirugarrenerako bat nekatu egiten da.
|
|
|
Montse Auzmendi ere ikasturte berean zebilen
|
baina
ez nire gelan. Ikasgai komunetan (lengua española, frantsesa, filosofia) alfabetikoki geunden jarrita bi taldetan:
|
|
|
Hegazkina hartu dut
|
baina
ez nire erabakiz eta gogoz. Inork derrigortu ez banau ere, batzuek kontzientzia, besteek patua eta gutxi batzuek salataria deitzen dioten ahotsari aurre ez egitearren izan da.
|
|
|
Oro errana da,
|
baina
ez nik.
|
|
|
Oro errana da,
|
baina
ez nik.
|
|
2016
|
|
|
hirurak amerikarrak, Underwood etxekoak. Seme alabenak ere mugikorrak ziren, oso sendoak dudarik gabe,
|
baina
ez nirea bezain arinak (hori zioen bitartean heldulekutik hartu zuen, pisatzeko bezala). Berea, aldiz, normal bat zen:
|
|
2017
|
|
|
Ongi dago,
|
baina
ez niregandik urrundu, mesedez.
|
|
|
Arrasto garbia zegoen igotzeko, arras aprobetxagarria. Besaburuak eta masailak min ematen zidaten,
|
baina
ez nire urratsa mantsotzen. Ordu erdi bat gabe nintzen hourquette an.
|
|
|
Isilka hitz egiten hasi ziren,
|
baina
ez nik ez entzuteko bezain isil.
|
|
2019
|
|
|
Argi dirudiena da guztia esanda dagoela. Euskal literaturari menturaz egin ahal izan diodan ekarpen bakarra,, oro errana da,
|
baina
ez nik, lerroa, begien bistako kontu ezinago jakin baten formulazioa da, zeinetan meritua, koherentea izan behar badut, ezin baitiot neure buruari eman.
|
|
|
–Ya sé que se ha hecho antes, pero no por mí?. Badakit dagoeneko egina dagoela,
|
baina
ez nik. Originaltasunaren kontrako aldarrikapen berbera, baina idatz lanetara aplikatua, egina dut nik ere, ia hitz berberekin, duela hamabost urte argitaratu poema liburu batean, euskaraz (gaurtik ikusita, liburu horretako lerro gogoangarri bakarra).
|
|
|
argimutilak, erretiluak, platerak, era guztietako tresnak, aiztoak, potoak, zurezko, harrizko edo metal astunezko figura txikiak, horrelako asko izaten baititu beti logelan jendeari botatzeko; agian, ezpata eskuan oldartuko zaie. Niri behin liburu bat jaurti zidan, Jesu Kristoren sufrikarioen irudiak zeuzkana; gero damutu eta malko mingotsak isuri zituen,
|
baina
ez niregatik, Salbatzaileari ofentsa egin ziolako baizik.
|
|
|
–Beharbada zu urkatuko zaituzte, esan zuen ur txakurrak?,
|
baina
ez ni. Ni ez naute urkatuko.
|
|
2021
|
|
|
Gauguin lagunak beroaldi batean moztu zintuela eta lagun maitea ez galtzeko Van Gogh koitaduak irentsi zituela mina eta errua? Zer nahi duzu esatea, sinesgarria izan daiteke askorentzat
|
baina
ez niretzat. Artistak zapian bilduta odoletan Gabrielle izeneko neskatxari eraman ziola ere esaten dute.
|
|
2022
|
|
|
‘Ez zara existitzen, nire bertsio eskas bat zara’ Irakek eta Siriak kurduak zapaldu dituzte, baina ez ukatu: ‘Bazara,
|
baina
ez ni bezalakoa’ esan dute. Eta estatua arabiarrentzat antolatu, ados, baina ez erabateko ukazio hori.
|
|
|
Iruñean gauza haietaz ozenki mintzatu ez arren, mundu guztiak zekien bere senarra gerran hil zela.
|
Baina
ez nire anaia Luis bezala. Luis bataila batean hil zen, Bilbotik hurbil.
|
|
2023
|
|
|
–Nor eta hi? –harritu zen jentila– Makina bat jende izorratutakoa haiz,
|
baina
ez ni. Eta ez nire lagunak.
|
|
|
Telefonoa hartu zuen gero eta zerbait idazten ikusi nuen, edo mezuren bati erantzuten.
|
Baina
ez niri, ez nire. Beharbada espero zuen pertsona berandutzen ari zitzaion, elur erauntsiaren erruz, edo huts egin zuen, besterik gabe.
|
|
|
Ravelen lehen teknika probatzen sentitu nintzen: historia baten protagonista nintzen, bai,
|
baina
ez nik asmatua... Lantegi hura amaituxea, pertsiana jaitsi eta lanpara laranja piztu nuen, gaueko eszenategia aldez aurretik ikustearren.
|