|
2000
|
|
|
Baina orduantxe, ehiztariak horrenbeste ordu untxiaren zain egin ondoren, eskopeta prestatzen duen irrika amorruzkoarekin bezalaxe, piztu egin ziren argi guztiak sekulako zalapartaz, eta ni ahoa bete hortz gelditu nintzen (zentzu figuratuan har bedi, mesedez, adierazpidea), esaldi hasi berri bat alboan neukan gizasemeari ulertezin egin zitzaiona, dudarik gabe, zeren, oker ez banago, medikuak erretzea debekatua ziola erantzun baitzidan xalo xalo, sekula ikusi dudan esku keinurik tristeena eginez, bai, orduantxe esaldi hasi berri bat airean gelditu zelarik, edo, hobe esan, aireak eraman zuelarik. Gertakari txiki ezusteko hark nire baitan sortu zuen ondoeza ez dut orain aditzera emango; soil soilik esan behar dut, betidanik gogaitu izan nauen komunikazio inkomunikazio dikotomiak sortzen dituen arazo nire ustez konponezinekin akordatu nintzela orduan ere ezinbestean, eta, atzera, nire teoria ezkorra, nahi bada, eta agian atzerakoi samarra ere bai,
|
baina
ez horregatik okerra edota enpirismorik gabea sendotu egin zen, kasik errefutaezin bihurtzeraino. Mila froga eman nitzakeen gizakion arteko komunikazio ezintasunari buruz; horietatik bat aukeratzekotan, nire izate guztia aspaldidanik zauritzen duen adibidea aukeratuko nuke zalantzarik gabe, ezinago argi adierazten zuelako nire teoriaren funtsa batetik, eta, bestetik, ni neurrigabeki eta desesperatuki mintzen ninduelako.
|
|
2005
|
|
|
Eta ez da, bada, ozenki irakurtzen hasi, nire lotsagarri, keinuak eginez eta ahotsa behartuz, nik idatzitakoa barregarri utzi nahirik! Galdua ikusi nuen neure burua; morroi desatsegina zen Julio,
|
baina
ez hori bakarrik; edozein txikikeriagatik hartzen zuen ume bat begitan, eta nabarmen uzten zuen besteen aurrean. Aldiak izaten zituen, aldartearen arabera; bufoiren bat behar zuenean, bere miztoko pozoi guztia hari sartzeko, aski zuen edozein aitzakia.
|
|
2006
|
|
|
Edo hala gustatzen zaigu pentsa  tzea, eta batez ere, esatea. Berezitasun hori euskararen jatorri ilunean eta argitu gabean kokatzen dugu askotan,
|
baina
ez horretan soilik. Gure hizkuntza estimatuak inguruko hizkuntzen ondoan erakusten duen sintaxi eta gramatika berezia ere bereizgarri gisa ikusten âeta gorestenâ dugu askotan.
|
|
2008
|
|
|
Eta erritmo berean ikasi zuten hizkuntza arrotz horretan harremanak egiten. Alemana ikasi zuten,
|
baina
ez hori bakarrik; Sirak, 1999an Berlinen Maite ezagutu zuenean, pentsatu zuen: " Aingeru bat bidali didate hortik goitik".
|
|
|
Nekazariek, ordea, nahiago dituzte mutilak neskak baino, lurra lantzeko egokiagoak direlakoan.
|
Baina
ez horregatik bakarrik, eta hemen kontuan hartu behar dugu hirugarren osagaia, osagai kulturala alegia. Izan ere, semea edo alaba jaiotzeak zerikusi handia baitauka zahartzaroarekin.
|
|
|
Madrilen hegazkin bat genuen zain, bai,
|
baina
ez hori bakarrik. Maxe eta Mikel oriotarrak Xiao Marenen bila zihoazen, eta Txinarantz abiatu aurretik Madrilen egun batzuk igaro zituztenez, aireportuan bertan elkartzekotan geratu ginen.
|
|
2009
|
|
|
Gu bezalakoak direnak ezin dira salbatu. O, aukeratu beste edozein emakume,
|
baina
ez hori! –esan zuen hatsanka?.
|
|
|
Espainiari dagokionez, Hizkuntzen Euroitunaren aplikazioa praktikan autonomia erkidegoen bizkar gainean pausatzen da, erabat eta esklusiban ez bada ere, bai behintzat oso neurri handian. Hori horrela, batez ere Estatuko hizkuntza legeriaren ondorioz gertatzen da,
|
baina
ez horregatik bakarrik. Aipaturiko azken ebaluazio txostenaren arabera, es el Gobierno español el que tiene la responsabilidad general y final de velar por la aplicación práctica de la misma (de la Carta).
|
|
|
Puntu batetik aurrera hazkundeak utzi dio gure zerbitzura egoteari, gu gaude hazkundearen zerbitzura. Argia da tesia,
|
baina
ez horregatik erraz barneratzekoa; ilunetan ikustea bezain zaila da argitasun gehiegiko distiraldian ikustea.
|
|
|
borroka kokatzen du eremu gertuko, posible eta ukigarrian. Eskala handiko borroka politiko sozialez honantzago, eta horiekin batera?, eskala txikian kokatzen du buruz burukoa,
|
baina
ez horregatik, eremu errazagoan. Notizia txarra da mundu aldrebesak irentsi gaituela gogoratzea, baina, aldi berean, horixe da notizia ona:
|
|
|
Hala, banatuak gelditzen dira auzi serioa eta haur jolasa.
|
Baina
ez hori bakarrik: muga bat ere ezartzen da helduen eta haurren artean, eta lubaki horri deitzen zaio aurreiritzia.
|
|
|
osotasun bat bihurtzen da. Hala, zaila da ere hoteletan ikustea, datorrenari, nonahitik datorrela ere, harrera egiteko erabiltzen dira halako tokietan banderak?,
|
baina
ez hori bakarrik, agintariek bandera goititzeko agintzen dutenean ere, erritual horren inguruan antolatzen diren protestek agerian uzten dute zenbateraino mobiliza dezakeen kontu horrek jendea. Horregatik da banderari irain egitea ekintza sinbolikorik erabatekoenetako bat:
|
|
2010
|
|
|
Kanpotar bati Euskal Herriaz galdetzen bazaio, zer datorkio burura? Terrorismoa, noski,
|
baina
ez hori bakarrik. Musika, Bilboko Athletic eta gastronomia.
|
|
|
Handik hilabete barren, oraintxe ikusten ari garen dokumentu honetako datuak jasotzen ari zen gure Jose Antonio Huarte eskribaua, bazter guziak miatuz, Berdabioko diru faltsuen kontua argitu nahian.
|
Baina
ez hori bakarrik. Herriko alkate ere orduantxe egin baitzen, dokumentua erne ikusi baduzu, zuk zerorrek ere igarriko zenion bezala:
|
|
2012
|
|
|
Azkenik, euskaraz pentsatu eta idatzi dugu ikerketa hau. xix. mendean barrena, Batzar Nagusietan, Bizkaian eta Gipuzkoan populazioaren gehiengoak euskaraz pentsatu eta hitz egiten zuen.
|
Baina
ez hori bakarrik. Buruzagirik gehienak ere euskaldunak ziren, eta Bilbon adibidez euskaldunak narrazio historikoetan eta gizaseme politiko gisa bertsoetan eta herri kulturan ere ageri ziren.
|
|
2018
|
|
|
Guztiz baztertu du Sistemak liburu fisikoen erabilera.
|
Baina
ez hori bakarrik, testua gutxiesten du orokorrean, ikus entzunezkoaren eta elementu interaktiboen mesedetan, diozun bezala. Eta gainera, formatu deskargagarrien erabilera ezabatzea lortu du.
|
|
|
Oso bestelako informazioa dakar QR kodez atzitu duen orriak. Kanpoan aurkitutako katuak arazo askoren iturburu izaten omen dira, batez ere gaixotasun kutsatzaile,
|
baina
ez hori bakarrik, eta horrelako batekin topatuz gero katutegira deitu behar dela, haiek arazoa suntsitzeko. Barrena txikitu zaio Loreari.
|
|
2019
|
|
|
Denok zarete nire familia. Baita hainbat une partekatu ditudan guztiei ere (birtualtasunean zein handik kanpo), une laburrak,
|
baina
ez horregatik esangura gutxiagokoak.
|
|
|
Sanmartin Ttiki omen, beraz, gari arto arbiak noiz erein irakatsi ziguna; biltzearena ez zegoen asko irakatsi beharrik, gariak, artoak eta arbiak, berak esaten du noiz dagoen punttu punttuenean.
|
Baina
ez hori bakarrik; zerra nola egin ere, gaztaina hosto batekin ikasi zuen, eta zerra eskuratu zuenean, Basajaun etorri da ikustera, eta lortu duela jabetu denean, zerra izurratzeko zer asmatuko eta, zerraren hortz bat alde batera okertu zion eta bestea beste aldera, erabat estropeatu ziolakoan, baina entrama galanta eman zion eta, indarrez eta abilidadez, trontza asmarazi horrela.... Horrelakoak ditugu Sanmartin Ttikiri lotuak:
|
|
2021
|
|
|
Hamasei urte zituen eta maitasun gose handia zeukan. Sexuarena ere noski,
|
baina
ez horrena bakarrik. Egundoko jakin mina zeukan amodio kontuetan eta, arratsalde hartan Xoséren kuartoan, egonezina sentitu zuen, espazio itogarri hartan eta erdi ilunpetan, Andrearekin eta besteekin botila jokoan ibili zirenean.
|
|
2022
|
|
|
Pinotxori izugarri gustatzen zaio Belatza maitagarria. Ile turkesa duelako, segur aski,
|
baina
ez horregatik bakarrik. Sudurraren antzera luzatuko balitzaio zakila ere, zintzurreraino sartuko lioke alu maitagarritik.
|
|
|
–Horregatik ere bai,
|
baina
ez horregatik bakarrik. Zikoitza, zekena eta doilorra zelako ere bai.
|
|
|
Asko irakurtzeak ez dakar ez berez ez legez irakurzaletasunik: buletin ofizialak errepasatu eta zuzendu behar izaten duena irakurle da,
|
baina
ez horregatik irakurzale; edo agian oker nago, eta testu triste, pisu, ulertezin asko irakurri beharrak agian Kafka irakurtzera darama kontrapuntu gisa eta intsumisio puntu batez. Bohumil Hrabalen Bakardade zaratatsuegia nobelako Hanta protagonistari antzeko zerbait gertatu zaio:
|
|
2023
|
|
|
Horren ondorioz, estadio honetan dauden pertsonek ez dute smartphoneen gisako tresna ahaltsuak egoki eta modu autonomoan erabiltzeko gaitasuna, kasu gehienetan.
|
Baina
ez hori bakarrik, sare sozialek eta bideojokoek ematen dituzten uneoroko sari horiek bat egiten dute etapa horretan accumbensean naturalki dugun garapen bizkorrarekin eta, ondorioz, plazer horren bilaketan erortzeko arrisku handiagoa du nerabearen garunak, heldu batenarekin alderatuta, hau da, adikzioan erortzeko eta gehiegizko erabilpena emateko erraztasun handiagoa izango dute naturalki, zailta... Gainera, horrelako estimulu artifizial bat emanez gero momentu horretan accumbensari, modu kaltegarrian eragingo dio instantzia horri4 eta beste guneen garapen naturala oztopatuko da5 modu negatiboan eragingo du amigdala eta kortex prefrontalaren garapenean onarpen sozialarekiko sentsibilitatea ahulduz6 eta hiperaktibitatea eta atentzio gabezia sustatuz8.
|
|
|
Horrek, beraz, nahi baino sarriago, adingabe batek berez kontsumitu ez lukeen edukia kon  tsumitu ahal izatea errazten du.
|
Baina
ez hori bakarrik. Horri lotuta doazen konduktismoa, logika algoritmikoaren erradikalizazioa eta burbuila faktoreak izan behar ditugu kontuan.
|
|
|
|
Baina
ez hori bakarrik. Gizartean nagusitzen ari diren hainbat dinamikatan sakontzen laguntzen du:
|
|
|
Bat batean, nerabezaroa izeneko itsaso zabalean sartzen dira, eta, horretan, zeharka barneratuta zutena hankaz gora jarri da eta itsaso horrek naturalki dakartzan olatu latzei aurre egin behar diete.
|
Baina
ez hori bakarrik, itsaso horrek dituen olatuak inoiz baino handiagoak bihurtu dira askorentzat, sare sozialen erabilera goiztiar eta desegokiak zein gizarteko bestelako dinamikek puztutako tsunamiak direla-eta. Beraz, zentzu horretan, ikusten ari garen faktore guztien ondorioz, eta beste hainbaten bitartez, igerilari okerragoak ditugu, inoiz baino itsaso mental bortitzago baten aurrean.
|