|
2000
|
|
|
Biziki estimatzen dizut, lagun.
|
Baina
ez dago, zoritxarrez, zer eginik. Aspaldian joana nauzu adi mugaz haruntz erbeste itzalera.
|
|
|
Eta guztietan garbiena, erabiliena eta sinesgarriena gaixo zegoela esatea zen, ohean zegoela gripe izugarri batek jota. Halaxe bota zuen aitzakia han eta hemen, eta eragozpenik gabe izan zen berriz ere sinetsia (amak aholku ugari eman zizkion telefonoz,
|
baina
ez zegoen semearen etxean azalduko zen kuidadorik: elbarria zen); hortik aurrerakoak Brown jaunaren guztiz gogoz kontrara gertatu ziren, barne indarrak kontrolatu balitu bezala:
|
|
|
Ondoezak jota bezala eseri nintzen urkamendi aulkian, automata baten itxura betean, odolgabetua, eroria, ordurako ni neu ez banintz bezala.
|
Baina
ez nengoen urduri, eta aulki hartan esertzearekin batera halako koraje ezkutu batek hartu zituen nire barrenak, dena galdua ikusten duenaren koraje gartsu hil edo bizikoak. Halaxe pentsatu nuen ataka larri hartan:
|
|
|
Negarrez hasi zen. Bihotza kizkurtu zitzaidan niri ere,
|
baina
ez zegoen umekerietan jarduteko astirik.
|
|
|
Keinu bat egin zidan; solas bat eduki nahi zuen nonbait nirekin,
|
baina
ez nengoen prest. Egun gutxi izango zituen gurekin.
|
|
|
Horregatik, jakizu egia dela, goizean, basoan Rakel eta Ruben atzean utzi ditudala, baina aldi berean jakin behar duzu Tomekin itzuli naizela. Bai, badakit zuri ez zaizula inporta,
|
baina
ez nago lasai birigarro horrekin. Gainera, nire atzoko zelataldiak zer edo zertarako balio izan du:
|
|
2001
|
|
|
Salaketa ere jarri diat...
|
Baina
ez zagok ezer egiterik...
|
|
|
Denek itxura bera izaten dute.
|
Baina
ez dago itxurekin fidatzerik, Emili! Otsoa ardiz mozorrotuta ibili ohi da maiz.
|
|
|
Honek ere eskuzapi bat dakar gerriaren bueltan. Biek ala biek berrogeita hamar urteak ondo pasatuak dituztela dirudi,
|
baina
ez dago horren gainean ezer zehatz mehatz adierazterik.
|
|
|
Hura, dirudienez, zailago dateke eta urrutiago legoke, azken helburu bezala agertzen zaigunez gero; hau, itxuraz, errazago eta lehenago erdiets dezakegu. Ez dira gauza bera, ezta alderatzeko ere,
|
baina
ez daude elkarren kontra. Eta, horrexegatik, ez genuke inolaz ere deus egin behar elkarren osagarri liratekeenak elkarren etsai tankeran ager daitezen.
|
|
|
Nik behintzat ez nituzke, arrazoi larririk gabe, orain eskura ditzakegun hala holakoak bertan behera utziko, geroko on eta hobeen truk. Esperimentu bideak liluragarri dira gehienetan,
|
baina
ez gaude beharbada hor barrena abiatzeko garairik egokienean.
|
|
|
ez naiz ni uste kontsolagarri hori inori kentzen saiatuko.
|
Baina
ez daude horrenbestez euskaldun guztiak maila  berean. Nork berdin gintzake gaurko euskaldun argi eta aurreratuok orain  berrogeita hamar urtekoekin?
|
|
|
Lainezaz betea dagoela esango luke gogoko ez duen irakurleren batek baino gehiagok,
|
baina
ez legoke hori nire ustez ongi esana. Ez baita gehiegi saiatu egilea sinbolo horren alderdi onak, gizon den aldetik?
|
|
2002
|
|
|
|
Baina
ez dago halako mailurik;
|
|
2005
|
|
|
Ardiei beha nago(
|
baina
ez nago) berdea
|
|
|
Gizakiak sortua eta Naturak eskainia elkarren osagarri ezinbesteko dira, eta hori aintzat hartu gabe ez dago behar bezalako ekonomiarik. Sare pelagikoak, esaterako, ahalik eta arrain gehien harrapatzeko asmatu ziren,
|
baina
ez dago sarerik, ez pelagiko ez magikorik, arrainik gabe geratu den itsasoa atzera berriz arrainez bizi berrituko duenik. Begiratzen hasita, ordea, bakoitzak bereari baino ez dio begiratzen, begi bakarren arteko lehian edo.
|
|
2006
|
|
|
|
Baina
ez nengoen horregatik minduta.
|
|
|
|
Baina
ez nago guztiz seguru.
|
|
|
Printze baten muxuaren zain jarraitzen du Loti Ederrak.
|
Baina
ez dago munduan, antza, horren herrialde eroriko errege kontsorte izan nahi duenik.
|
|
|
Mahaiaren beste aldean ez dago inor, oraingoz behintzat, eta une batez zalantza egin du Antoniok, eseri ala ez. Erabaki duenerako Edurne sartu eta, txintik atera gabe, besaulki loredunean eseri da; ezkerreko hanka eskuinekoaren gainera pasatu duela iruditu zaio Antoniori,
|
baina
ez dago guztiz seguru, mahaia estaltzen duen zapiak ez diolako ondo ikusten utzi. Baina hura zen Edurneren keinuetako bat, Antoniok gogoratzen duenez, eta asmatzeko aukera handiak dituela erabaki du.
|
|
|
" Drogarik?". " Ez diat uste,
|
baina
ez zegok jakiterik. Ez diat gehiegizka aritu nahi".
|
|
|
Maleta hustu nahi nuen,
|
baina
ez zegoen arropak non gorderik. Angelok besterik eskaintzen ez zidan bitartean, maleta izango nuen armairu, eta huraxe txukuntzen ari nintzela, ordena da etxeko pitxirik ederrena, esaten zuen amak?, Elsbethek oparitutako egunerokoa ikusi nuen hondoan.
|
|
|
Esaldia bukatu gabe utzi zuen,
|
baina
ez zegoen arrangurarik ez haren hitzetan, ezta esan gabe utzitakoen isiltasunean ere.
|
|
|
Judutasunak ez lotsatzeak ez zuen esan nahi harrotzen ninduenik ere. Harro nengoen, bai, Umberto Saba edo Joseph Roth edo Müller jauna bezalako jendea ezagutu nuelako,
|
baina
ez nengoen harro juduak zirelako, beste bat zen koska.
|
|
|
–Niri, ahizpa txikiena bidaltzen zidan kontakatilu. Karameloak ematen genizkion isiltzeko,
|
baina
ez zegoen hura karamelo pare baten truke erosiko zuenik, irribarrez, ahizpa traidorea gogoan.
|
|
|
âKafeari begira erantzun dio. Ez du eztabaidarik nahi,
|
baina
ez dago isil  tzeko.
|
|
|
Norbaiti mesedegarria izango delako asmoarekin". Euskara dela uste dut,
|
baina
ez nago zeharo ziur.
|
|
2008
|
|
|
Eta hala ere, AMETSA sartu nahi izan nuen hitz gezidunen hutsuneren batean, hura guztia amets bat zela, esnatzean dena ahaztuko nuela pentsatu nahi nuelako.
|
Baina
ez zegoen lekurik, ez zegoen laukitxo zuririk horretarako. Barrearen aurkakoa.
|
|
|
Oraindik ere maskara zuridun pailazoekin amets egiten dut,
|
baina
ez zaude nire ondoan. Nire printze kutunak bere ondotik alde egiteko eskatu zidalako.
|
|
|
–Ez zen nik bilatzen nuen motako ezer...
|
baina
ez dago txarto.
|
|
|
Hannahrenerako bidean botika bat bada, sartu egingo naiz.
|
Baina
ez dago.
|
|
|
Erizain bat ikusi dut korridorearen bukaeran, argi puntu bat bezala mugitzen. Nire itzala bilatu dut lurrean,
|
baina
ez dago; ateei erreparatu diet, zuri zikindua, bakoitzaren atzean eri bat, eta istorio narras bat. Amak burua atera du.
|
|
|
Aita joateko tenkor jarri izanak etorrarazi nau,
|
baina
ez nago lasai. Irakaslearen espera, Donostiako erietxean daukat gogoa:
|
|
|
Ezezkoa egin diot buruarekin. Gero penatuarena egin diot,
|
baina
ez nago penaturik, alai baizik, proba zail bat gainditu izan banu bezala.
|
|
|
Auto baten hotsa sentiturik, leihotik begiratzen du berriro,
|
baina
ez dago Tomasen arrastorik. Rosa negarrez hasteko zorian dago, zigarroa itzaltzen du kristalezko hautsontziaren kontra saka saka eginez.
|
|
|
Alde batetik zein bestetik autorik datorren begiratzen dute. Ezker eskuin, errepidearen sigi saga luzea ikusten da,
|
baina
ez dago ibilgailu bakar baten argi arrastorik. Berriro bultzaka hasi eta autoak errepidea gurutzatzen du.
|
|
|
Inaziok heldu ez balit, uste dinat trenaren azpira botako nuela neure burua.
|
Baina
ez nagon batere seguru. Oso koldarra naun.
|
|
|
A!
|
Baina
ez dago tesirik, ez dago ondoriorik, honek ez dio bere buruari arrazoirik ematen, ez du bedeinkaziorik, ez du ezer ezertan aurreratzen, ez nau ezdakitnoraino goratzen, ez gantzutzen eta olioztatzen... Ez, e?
|
|
|
(
|
Baina
ez dago musik arrazoiarentzat; arrazoiak dio beti: " hitzegin!").
|
|
|
Txino zaharrak: " Ibiltzerakoan, oinak lurra zapaltzen du,
|
baina
ez dago zapaltzen duen hartan, baizik eta zapaltzen ez duen hartan". Nik, edozeinek:
|
|
|
Zentzua diotenean errealitatea esan nahi dute koitadu goitituek, eta errealitateko gauza zentzugabeei arrazoia ematea izaten da haientzat zentzuzkoena. Gauza zentzugabeenak egiteko gogoa etortzen zaio orduan bati,
|
baina
ez dago segurantziarik, eta modu hori goikoena bezain ustela izan liteke, eta are ustelagoa. Lastima!
|
|
2009
|
|
|
Ez nauzu ahaztu? Zera, barkatu, hemendik pasatu naiz eta pentsatu dut beharbada onartuko ninduzula, lehen La Caravellen bezala,
|
baina
ez nengoen ziur, zain nengoen...
|
|
|
Zergatik ez ote zuen gaztetan ezagutu? Claude polit polita zen,
|
baina
ez zegoen Sylvie bezain emakume eder eta xarmagarririk, Danielen amaren adinekoa izan arren. Emakume heldua zen, bai, Danielen begietara.
|
|
|
Heriotzak berarekin eraman zuen Felix, magiako truku kaskar batean bezala.
|
Baina
ez zegoen gauzak atzera itzuliko zituen ilusionistarik. Hura ez zen ilusio bat...
|
|
|
Irene salbu sentitzen zen dendaren epelean, salgaia kanpoan balego bezala, eta bera zurrunbilotik urruti, onargarria zen txoko bakarrean. Kronsky aterkirik gabe sartu zen dendan,
|
baina
ez zegoen oso bustia. Sarrerako lanpasean zapatak lehortu eta hara hona begiratu zuen, liburuetan ez eta beste zerbaitetan arreta jarriz.
|
|
|
Inork ez zuen ulertu aita, ni neu ere besarkatzen ninduen biluzik,
|
baina
ez zegoen ezer itsusirik hartan; batzuetan, elkarrekin egiten genuen lo, eta berak laztandu eta besarkatu egiten ninduen, baina kontaktua bihotzetik sortzen zitzaion, mugarik gabeko gupidaz, Gandhijiri bezala, hura ere neska gazteekin etzaten omen zen, maitasun unibertsalak eta bateratze gupidatsuak soilik bultzatuta. Inork ez zuen ulertu nire aita, mendi irteeretan neskekin eta mutilekin etzatea sentipen gardenez egiten zuen, eta ur jauziaren azpian banan banan sartzera gonbidatzen gintuenean ere berdin jokatzen zuen, bera hantxe zain, ur garbigarriaren jauzipean, gu noiz besarkatuko, mantram doinuan bilduta; esperientzia mistiko ahantzezinak izan ziren guztiontzat, baina mingain gaiztoek asmo lizunak ikusi zituzten maitasun unibertsala besterik ez zegoen hartan; adin txikiko mutil baten aita bere semearen bila agertu zen halako batean, esamesak entzunda, nire aita jipoitu zuen, eta aitak ez zuen kolperik itzultzeko keinurik ere egin, gizon hark salaketa jartzeko mehatxua egin zion, baina ez zuen egin azkenean, semea eskandaluan ez nahastearren eta familiaren izen ona babestearren, horrexek baino ez zion ardura, eta hartantxe geratu zen kontua, gazteak zentrotik aldendu egin ziren, nire aita itxi ez itxi egon zen, beste hiri batera joatekotan, baina ikasle heldu batzuk geratu ziren eta gero beste auzoetako jende berria ere hasi zen...
|
|
|
Inguru hartan hainbestegarrenean berezkoa nuen joerari erantzunez, ezkerretara egin zuen nire begiradak, pentsatu gabe. Betiko kalea zen
|
baina
ez zegoen beti bezala ikusten ari nintzen hura. Obratan zebiltzan Eroskin.
|
|
|
" Euskaldunak garelako euskaraz eta kitto!" edo en castellano y punto porque todos sabemos castellano bezalako jarreretatik urrun dagoena da gehiengoa. Gehiengoa da euskara biziberritzeko pausoak ematearen kontra ez dagoena,
|
baina
ez daude guztiak neurri berean ados, eta oraindik asko dira, gehienak, neurri batean euskaratik urrun daudenak. Erdaldun izaten jarraitzen dute, ez dute euskarara hurbiltzeko jarrera aktiborik gauzatzen.
|
|
|
Hizkuntza eskubideen izaera eta edukia behin betiko finkatzeke dago oraindik nazioartean, eta litekeena da hutsune horrek ere era horretako diskurtso suntsitzaileei bidea erraztea. Esate baterako, Nazio Batuen Eskubide Zibil eta Politikoen Hitzarmen Internazionalaren printzipioetan oinarrituz aitortzen du Eskualdeko edo Eremu urriko Hizkuntzen Europako Gutunak eremu urriko hizkuntza bat arlo pribatuan bezala publikoan erabiltzeko eskubidea,
|
baina
ez dago aipatutako hitzarmen internazionalaren mailakorik berariaz hizkuntza eskubideen arlora mugatzen denik. Bide horretan aurrerapausoak eman dira, aipaturiko Europako Hizkuntzen Gutuna bera da adibide bat, eta beste bat da Estatu ugaritako legerietan, erkidego autonomoetako legeriak barne?
|
|
|
Espainiako adibideaz baliatuko gara dioguna argitzeko. Espainian herritar guztiok gaude gaztelania jakitera behartuta,
|
baina
ez gaude gaztelania erabiltzera behartuta. Euskadin herritar guztioi aitortzen zaigu euskara nahiz gaztelania erabiltzeko eskubidea.
|
|
|
Kafkak: " Benetako bidea soka bat da, bai,
|
baina
ez dago oso goian jarrita, lurretik arra betera baizik. Bertan ibitzeko bainoago, bertan estropezu egiteko jarria dagoela ematen du".
|
|
|
Bertan hondoratzen ez bazara, gaitz erdi. Hierarkia gaizki ikusia dago,
|
baina
ez dago hierarkiarik gabeko duintasunik. Morala bera hierarkikoa da definizioz:
|
|
|
Zapore erre mingotsa, biharamunarekin banengo bezalakoa, sentitzen dut ahoan. Ezin esan urduri nagoenik,
|
baina
ez nago lasai ere. Egiten ari naizena egin gabe geldituko balitz, munduak ez luke ezer galduko.
|
|
|
zergatik ez mintzatu lagunari berari buruz? Ez da nahitaezkoa haren orain arteko ibilbidea laudatzea, ez daukat egin duen ibilbidea ederresten hasi beharrik,
|
baina
ez legoke gaizki aintzat hartzen dudala adieraztea, erreferente bat izan dela niretzat. Gainera, nire barne muinetako bihotz begiek aspaldi egina dute aitormen hori.
|
|
|
Betiko borroka, gainera; sufrikarioz jositako borroka, alegia. Zintzoak, maitagarriak dira gure herrikideak,
|
baina
ez dago munduan gurea baino herri sufritzaileagorik. Oinazerik gabe lortzen zenak ez du baliorik.
|
|
2010
|
|
|
Neskatxaren ausardiaz eta sufrimenduaz informatu beharra sentitu zinan argazkilariak, omayren munduaren eta gurearen artean zubi bat eraiki, mundu hau (gobernuak, ahaldunak) mugituko zen esperantzarekin.
|
Baina
ez zegonan ezer egiterik, nonbait, neskaren hankak preso atzematen zituzten harri, lokatz eta hondakin haiei ebasteko; sumendiaren haserrea denboraz iragarria izan bazen ere, ebakuazio planik ez eta bitarteko eskasak egokitu baitziren, Nevado del Ruiz en ingurumariko jende txiro hari laguntzeko. Neskatoaren begi ikaragarriek zuzenean erreparatzen ziotenan telebistadun munduari, telebista ozta ezagutzen zuen mundutik, eta Paris Matchen argitaratu zen argazkitik gero, eta betiko?, irudia alderik alde zeharkatzen duen habe meharrari heltzen dion eta berea ez dirudien eskutzar baten atzetik.
|
|
|
Iluntzen ari da, farolak piztu dituzte; barruan gidariari ahaztu egin zaio, edo ez du nahi, edo auskalo,
|
baina
ez dago argirik. Argazkia atera diot konkorrari telefonoarekin, flashak salatu nau, nahiz eta argazkian ez den irudirik agertu, banpiroen antzera.
|
|
|
Galeriara hurbildu zenean oraindik inauguratu gabe zegoen Nicolas Castagnaren erakusketa. Kanpotik begiratu zuen, pintorea ikusiko ote zuen,
|
baina
ez zegoen arrastorik. Jendetza handia bildu bai, guztiak talde txikitan hizketan, barrez edo serio, baina giro erlaxatuan.
|
|
|
Baserri aberats fama izan zuen beti eta lur emankorren jabe zela ikusten zen irudi hauetan. Noizbait palazio izana zela ere esaten zuten, indianoren batek egina eta geroztik baserri bihurtua,
|
baina
ez zegoen kontu argirik. Herriko txoko ugarietako argazkiak zeuzkan bilduta eta tartean, leku desberdinetatik ikusten zela, Santa Klarako mojen komentua.
|
|
|
Denbora irabazi beharra neukan Satisenbat bateko sasoiari frenoa jartzeko.
|
Baina
ez zegoen nolanahi amore emateko prest. Danielaren helbide elektronikoa nahi zuen.
|
|
|
Nire erantzuna hausnartzeari eman zitzaion tarte batean Anizeto. Adinarenak min egiten ote zion iruditu zitzaidan gizonaren espresioa ikusita,
|
baina
ez zegoen horrelakorik.
|
|
|
Duintasun kontua izango zuan. Baratzeko lanetarako lur muturren bat eskatzeko alkateari eta emango ziola komunalen batean
|
baina
ez zegoan konbentzitu eta bere arrangura kenduko zionik. Nik esaten nioan:
|
|
|
–Badakigu.
|
Baina
ez dago arazorik, agintariak ostiralean datoz eta bera larunbatean ezkontzen da.
|
|
|
–Gaurkoz nahikoa edan dut. Ez dut autorik gidatu behar, trenez etorri naizelako,
|
baina
ez nago hainbeste edaten ohituta. Seietarako Donostian egon behar dut Sara Xianen bila joateko.
|
|
|
|
baina
ez dago bihotzaren taupadak
|
|
|
Nicanor Zabaleta(), musikari ospetsuenen artean handiena zen orduan mundu osoan askoren iritziz.
|
Baina
ez zegoen bere kontzerturik grabatzerik, bere diskoetxeak ez baitzuen horretarako baimenik ematen. Baina nola ez egin zerbait?
|
|
|
Zergatik ez?, esan nion Zapaterori. Prest zaude dokumentu hori Batasunarekin eta ETArekin izenpetzeko,
|
baina
ez zaude prest guk biok bultza dezagun normalizazio politikorako oinarri gisa. Gai horiei buruz ETArekin hitz egin bakarrik ez, negoziatu ere egin duzu.
|
|
|
Losintxa franko egin behar izan diogu. Pultsua hartzen ere saiatu zaio bere lagunenetako bat,
|
baina
ez zegoen han bromarik! Baina gero bai;" txokolate" ontza batzuekin gozatu ahal izan dugu.
|
|
2011
|
|
|
Ráchel Baros eta Natálie Sverkos. Biak Karlova Unibertsitateko ikasleak dira,
|
baina
ez daude matrikulatuta Zuzenbidean. Lehena Ingeniaritza ikasten ari da; eta bigarrena, Kazetaritza Fakultatean dago.
|
|
|
–
|
Baina
ez dago mihizikina izan beharrik, ezta?
|
|
|
Euren zoritxarreko bidelagun guztiak erreta hil ziren. Sua itzali zenean, Rémy eta Sert gorpuen bila saiatu ziren
|
baina
ez zegoen inoren arrastorik. Ekaitzak, barealdi baten ondoren, berriro eraso zuen zakar; ez zegoen babesgunerik erretilua bezain laua zen eremu hartan, ez muino bat, ez zuhaitz bat.
|
|
|
Ez dakit zorionez,
|
baina
ez zaude hilda, eta Bartzelonako hartan egin ez nuena egiten ari naiz orain. Ez duzu esaten ari natzaizun ezer ulertzeko gaitasunik, baina ez zaude hilda, ondo bizirik baizik.
|
|
|
Ez dakit zorionez, baina ez zaude hilda, eta Bartzelonako hartan egin ez nuena egiten ari naiz orain. Ez duzu esaten ari natzaizun ezer ulertzeko gaitasunik,
|
baina
ez zaude hilda, ondo bizirik baizik. Medikuek esaten dutenez, primeran egin ditzakezu beste hogei urte.
|
|
|
Begiramenaren aztarnaren bat, ezta ere. Ez dut esango bat batean dena garbi garbi ikusi dudanik,
|
baina
ez nago eroso, eta deserosotasunaren arrazoia ez da, bere osoan behintzat, beldurrak eragina. Nik ahoa zabaldu eta totelka hasterako jakingo du jendeak totela naizela.
|
|
|
|
Baina
ez baleude hilda...
|
|
|
Pertsona baten izaera ergelak bidegabekeria bortitzenak zilegi egingo balitu bezala.
|
Baina
ez nago kontra egiteko. Ez nago xehetasunetan korapilatzeko.
|
|
|
Isil eta umil ibili bai,
|
baina
ez nengoen guztiz geldi. Filipuri eta Don Franciscori esker, armak eskuratzen nituen.
|
|
|
Hori aditu nuela uste nuen,
|
baina
ez nengoen guztiz ziur. Eta orduan, berriro egin zuen Gartxotek itauna:
|
|
|
Honetan guztian, kortsarioen merkataritza ere kontuan hartu behar da. 1594 urtean, artile zama eskuratu zuten kortsarioek
|
baina
ez zegoenez garbi zenbat izanen zen erregearentzat eta zenbat kortsarioentzat, hortxe ibili ziren tirabiraka.
|
|
|
Handik egun batzuetara Mariak esan zidan askatu zutela eta bisitatzera joan nintzen. Etxeberriak azaldu zidan markesaren semearen bidaiaren xehetasun guztiak argitu nahi zituztela,
|
baina
ez zegoela inongo salaketarik. Ospatzeko Joxemari jatetxean afaldu genuen eta goizeko ordu bietan, Kontxatik paseatzen ari ginela, hondarretan" Gora Euzkadi, abajo Franco" idazten hasi zen letra handiekin Perlatik porturaino.
|
|
|
Goizean eraman nuenean, motxilari begiratzen zion eta zerbait igartzen zuen. Nik esan nion dendara nindoala eta bera negarrez geratu zen,
|
baina
ez zegoen beste irtenbiderik. Itzultzean Anjelen eskutitz bat nuen Norvegiatik iritsia.
|
|
|
Guk, ordea, gurearekin jarraitzen genuen. Liberak nahi genituen autobusa hartzeko eta esan genien tabakoa emango geniela, baita pezetak ere,
|
baina
ez zegoen ezer egiterik.
|
|
|
Azaldu nion bidea zaindu behar zuela, egunero erreparatzeko alemanen mugimenduei, eta gu hegazkinlariekin iristean bera aurretik joango zela ibaira, ezer susmagarririk ote zegoen ikustera, eta abisatzera bueltatuko zela Biriatu, Ibardin edo ibaira joateko zegoen bidegurutzera, han alemanekin, jendarmeekin edo edozeinekin topa baikintezkeen. Arratsaldean hotelera joan nintzen Lezorekin hitz egitera,
|
baina
ez zegoen han eta etxera bueltatu nintzen.
|
|
|
Hurrengo egunean azoka zegoen kalean eta buelta bat eman nuen,
|
baina
ez zegoen gauza handirik. Hotelera hurbildu nintzen eta han zegoen Lezo.
|
|
|
Kaferik ez bazuten ere, eraman zieten zer edo zer eta gero hizketan hasi ginen. Iriartetarrak oso pertsona onak ziren,
|
baina
ez zeuden lasai. Baserrian aitona amonak, seme alaba ezkongabeak eta iloba bat bizi ziren.
|
|
|
Beste egun batean beti bezala gelan erratza pasa ondoren, kalera atera nintzen janari bila. Arrantzaleek antxoak eta sardinak eman zizkidaten,
|
baina
ez zegoen ez oliorik, ez ogirik. Hotelean lortu nuen ogi pixka bat eta antxoak zartaginean urarekin prestatu behar izan nituen, eta sardinak erreta, eta isilik egon behar.
|
|
|
Hurrengo egunetan oso gutxi atera nintzen. Egun batean kaira atera nintzen,
|
baina
ez zegoen gauza handirik eta egunkaria irakurtzen aritu nintzen. Gero Oyarzabal sendagilea ikusi nuen eta errazionamendurako txartel batzuk eman nizkion.
|
|
|
" Alde ederra aurkituko diek, ederki flakatu dituk". Egia zen, izugarri flakatu ziren,
|
baina
ez zegoen beste irtenbiderik, saldu egin behar nolabait ere. Bi txerri herrian bertan saldu nituen eta besteak Tolosan hala moduz.
|
|
|
Beranduxeago atera ginen,
|
baina
ez zegoen presaka ibiltzerik, hamabi orduko bidea egin behar genuen eta. Ibaira iristerakoan mutilak esan zigun dena lasai zegoela.
|
|
|
Eta handik egun batzuetara esan ziguten bi iritsi zirela (1942ko otsailaren bukaera aldera). Birekin ez genuen gauza handirik irabazten,
|
baina
ez zegoen ezetz esaterik. Baserriko bidean pentsatu genuen, bi besterik ez zirenez, aprobetxa genezakeela ardoa erosteko.
|
|
|
Esan nion ahal zuenean joateko, baina egun hartakoa konpondu behar zela. Ni azokara joan nintzen,
|
baina
ez zegoen ezer. Egunkaria erosi eta etxera itzuli nintzen patata batzuk egostera.
|
|
|
Arratsaldean, musean aritzera atera zen Tomas eta korrika itzuli zen hiru genituela esatera (1942ko martxoa). Berak partida bukatu nahi zuen,
|
baina
ez zegoen astirik. Segundo pare batean zerbait ere jan eta zubian ginen.
|
|
|
Egunak aurrera zihoazen eta azkenean hiru iritsi zirelako berria eman zidaten (1942ko martxoaren bukaera aldera),
|
baina
ez zegoen Tomas eta ohar bat utzi nion. Urruñara joateko trenbidea hartu nuen, errepidea gurutzatu eta bidez bide Oletara zihoan errepidera iritsi ginen.
|
|
|
Berak esaten zuen soinu asko zebilela baina ez zekiela inork ezer. Batzuek Parisen zeudela esaten zuten, besteek ezkutatuak zeudela,
|
baina
ez zegoen ezer seguru. Esan zidan ahaleginduko zela jakiten eta ni ere erne ibiltzeko, jendeak asko hitz egiten zuela nitaz, zomorro samarra nintzela, inguru minguru ibiltzen nintzela eta inork ez zekiela nondik ateratzen nuen bizimodua.
|
|
|
Hedabideak ugaltzen ari ziren, baina geroz eta murritzagoa zen islatzen zuten ideia aniztasuna. Gaur egungo munduan, jendeak denbora laurogeitazak telebista katetan surfean ematen duen honetan (zertarako eta lau aukera besterik ez zeuden garaietan baino gauza gutxiago topatzeko), batek edo bestek Marcusek aro teknologikoaz zeukan ikuspegiari oratuko zion honezkero; jendeak, bitartean, uste du aukera gehiago dauzkala,
|
baina
ez dago funtsezko alderik aukeron artean. Ugaritasunaren garaian, teknologiak pertsonok izugarri eraginkor bihurtu gaituen honetan, zergatik ematen dugu oraindik denbora gehiago lanean?
|
|
|
Agur esatearekin batera zorterik onena opa izan genion ikasle/ gidari gazteari, jakinik, bistan denez, egoera zertan zen ikusita hori eguzkiari topaka jardutea zela; bai jauna: kapela apurtuta izanez gero (eta apurtuta izan behar dugu, argi izpiak ganoraz sar dakizkigun), ez da erraza une oro barne soseguari eustea,
|
baina
ez dago beste biderik.
|
|
2012
|
|
|
Presokide batzuen arropak garbitzen ditiat sos batzuk poltsikoratzeko. Ez duk hainbeste ematen didatena
|
baina
ez nagok, gutxi izanagatik ere, halako eskupekorik ukatzeko moduan.
|
|
|
–Jakin izan banu... biok jasan dugu izugarrizko zigorra. Neu geratu naiz maitalearekin,
|
baina
ez nago inori inbidia emateko, beldurrak airean bizi gara. Pentsa zer nolako arriskuan dagoen.
|
|
|
Inork ez zuen harremanik harekin. Goiz batez, haren ardura zuten guardietako bat intzirika hasi zen, pustula berde batzuk zeuzkan gorputz guztian, sekulakoa zuen azkura,
|
baina
ez zegoen gaixotasun estrainio hura ezagutzen zuen medikurik. Laster, gaixotasuna zabaltzen hasi zen hirian.
|
|
|
|
baina
ez nago urduri jadanik,
|