|
2003
|
|
|
Egia esatera, ez dakit kontatu nahi dizudan ala ez.
|
Baina
ez daukat gehiago isiltzeko gogorik.
|
|
2005
|
|
|
–Bai; argi eta garbi esan didazu,
|
baina
ez daukazu berriz esan beharrik. Aditu?
|
|
2006
|
|
|
Eldorado kasinoko zerbitzariak mekanikoki zabaldu zuen euskarri metalikoa, erretiluak mahai ondoan kokatzeko. Traje koloretsua zeukan, gorri, urdin eta berdea,
|
baina
ez zeukan ostentzerik lanegun luzearen nekea. Kasinoko jatetxeak lorategi mitologiko batetik aterata zirudien, iturri eta murmurio leunak eskainiz jokalari akituei.
|
|
|
Franz zuen izena, burutik bihotzeraino zen leiala eta lagun ona. Behin, Metz-eko lubakietan geundela, amaren gutun bat jaso nuen Ingoren jaiotzaren berri emanez âeta pausa egin zuen, amari begiratzeko beharbada,
|
baina
ez daukat ziurtatzerik, lurrera begira jarraitzen bainuenâ. Gerra gori gorian zegoen eta ez nuen semea ezagutzeko pare bat egunetako opor baimenik lortzen; nik, ordea, Ingo besoetan hartu beste ametsik ez buruan.
|
|
|
Zer zen jakin gabe segitzen nuen.
|
Baina
ez neukan galdetzeko aukera handirik, Umbertok hizketan segitzen baitzuen, gaitik gaira, oiloa artalea jaten bezala. Hitzik tartekatzeko modurik ez nuen tenore hartan nengoela, begi zorrotzez begiratu zidan, zer pentsatzen ari nintzen igarri nahi balu bezala.
|
|
|
Banekien begiratzen banion, berea erretiratuko zuela. Ez nion begiratu,
|
baina
ez neukan zertan kezkatu: Umberto bere abegi ona erakusten ari zitzaidan, eta ni pozik nengoen Umbertorekin, gizon atsegin interesgarria iruditzen zitzaidalako.
|
|
|
Saiatu zen ulertarazten ez zeukala zertan ordaindurik. Berak bazuela bere soldata eta estimatzen ziola,
|
baina
ez zeukala diru beharrik. Gizajoa oso urduri jarri zen.
|
|
|
Bi superheroiren berri eman dugu, Normalizator eta Supersen hain zuzen,
|
baina
ez daukagu zalantzarik, euskaltzaleon irudimenak eta aniztasunak era guztietako superheroiak sortzeko emanen luke. Izan ere, euskara berreskuratzeko proposamen, formula edo eredu ugari ditugu, eta horietako bakoitzak izan lezake bere superheroia.
|
|
2008
|
|
|
Konstituzio hau Nineu ren batasun zatiezinean oinarritzen da, hura baita Nineu ren atal eta zelula guztien aberri komun eta banaezina. Barkatu,
|
baina
ez daukat segitzerik; erdia pasa gezurra dela sentitzen dut.
|
|
|
Burokrazia honi guztiari zerorrek prestatu beharreko batzuk ere gehitu behar zitzaizkion, hala nola, eskaera gutun bat China Center of Adoption Affairs erakundeari zuzendua, nazioarteko txeke batzuk itzulpenak ordaintzeko eta familiako argazki album txikitxo bat. Ikus dezakezuenez egitekoen zerrenda luzea da
|
baina
ez dauka zailtasun berezirik. Paperak prestatzeko garaian zalantza bat edo beste izan genuen, handiena nire lanbide ziurtagiriari zor diogu, egun haietan lana utzita baineukan, idazteari begirako eszedentzia batean?, baina, AFACeko web orrialdeko foroari eta artean ezagutzen ez nuen Itsaso izeneko donostiar bati esker, dena konpondu ahal izan genuen, eta, bi hilabeteren bueltan, Txinara bidali beharreko txostena Txaran aurkezteko moduan geunden.
|
|
2009
|
|
|
Bakarrik gelditu ziren hirurak, gurasoak eta semea, egongelan, argiak oraindik piztuta zeudela. Aurrezten dakien emakumea izaki, argiak itzali nahi izango zituen Clarak,
|
baina
ez zeukan indarrik. Kostata erreprimitzen zituen ezpainetatik loratzen zitzaizkion kexak, hain zegoen akituta.
|
|
|
Ordura arte oso bestelako emakumeak miretsi izan zituen, eta harrigarria egiten zitzaion hain erakargarria izatea berarentzat aho triste hura, zorrotza ia, keinu murritz haiek, adats ilun hura, bekoki gaineko zenbait ile xerlo kiribildu zilarrezko bihurtuak baitzituen jada. Hogeita hamar urteren bueltan egongo zen,
|
baina
ez zeukan, abaroan gordeak, kristal baten atzean, pinpilinpauxa disekatuak bezala, bizi izandako emakume horien edertasun zaindurik. Wardes andrearen aurpegiak denboraren eta sufrimenduaren gorabeherak erakusten zituen.
|
|
|
Egitura politiko horietan ere aurrerabidean jarraitu ahal izango luke euskarak, zergatik ez?
|
Baina
ez daukagu ezta ere motiborik, bat bera ere ez, uste izateko independentziarekin euskara nahitaez indartsuago izango litzatekeela. Ez daukagu motiborik uste izateko autonomia aurreratu batekin euskararekiko urrun daudenak independentziagatik bat batean euskaltzaletuko direnik.
|
|
2010
|
|
|
–Izaskun Arretxerena ez dakit zer den,
|
baina
ez daukat berarekin egoteko batere gogorik.
|
|
|
Helduek edalontzia zuten eskuan eta haurrak kroketa edo antzeko zizka mizkaren bat, eta irribarretsu begiratzen zioten kamerari. Taberna ezaguna egiten zitzaidan
|
baina
ez neukan ziurtasunik non izan ote zitekeen. Ez nion tankerarik hartzen egoerari.
|
|
|
Janzkeraz hasi zitzaion Nicolas, eskertzen ziola errekontziliaziorako hautatu zuen itxura. Gogoan zuen Daniela ez zela horrela janzten eta preparatzen,
|
baina
ez zeukala ezer aldaketa horren kontra. Aitzitik, oso gustagarria zitzaiola eta handik aurrera estimatuko zuela estilo aldaketa horrekin jarraitzea betiko bakero eta elastikoen ordez, okasio handietan, gutxienez.
|
|
|
Komentua uzteko burutazioak ere ibili nituen,
|
baina
ez neukan horretarako behar den ausardiarik eta nire baitako ziurtasunik. Bihotzeko metxa piztuta neukan, ordea, eta horri ezin izan nion aurre egin buruak nahi beste.
|
|
2011
|
|
|
Ustea baino ez zen, susmo hutsa,
|
baina
ez zeukaten besterik. Goiz hartan bertan ikerketa atzean uzteko zorian egon eta gero, ordu batzuk geroago, abenturan murgilduta zeuden buru belarri; nolanahi ere, gaueko hamaika eta erdietan, zero azpitik, eta jauregi ezezagun baten atearen aurrean, euren buruei galdegiten zieten ea hori guztia ez ote zen itzelezko txorakeria.
|
|
|
Hain gazterik bakarrik geratu ez banintz, desberdina izango nintzela uste dut.
|
Baina
ez neukan inor alboan maitatzeko...
|
|
|
–Altzariak dauden gelara mutil txiki bat etortzen da...
|
Baina
ez daukagu inori esaterik!
|
|
|
Epelak, potoloak, leunak ziren.
|
Baina
ez zeukan sukarrik, ez zen ari eldarniatzen. Eta gainera, zer sukarrek, zer eldarniok esplika zezakeen ikuskari harrigarri hura?
|
|
|
–Heure herrira itzultzen haiz, esan nion Isabeli?,
|
baina
ez daukan irribarrerik aurpegian. Zer daukan?
|
|
|
–Zaharragoa banauk,
|
baina
ez zaukaat eskolarik. Dena dela, beti edukitzen diat gogoan lagun giputz batek behin esan zidana:
|
|
|
Hamabost eguneko lan utzialdiak zemaidan patxada baliatuta (etxean ume txiki bi izanda eduki dezakezun patxada erlatiboa betiere), bestalde, 2004ko urtarriletik 2008ko irailera bitartean idatzitakoa berrirakurri nuen. Bost urte lehenagoko kezka nagusiekin garapen ereduaren krisia batetik, lokalaren eta globalaren arteko dialektika beti konplexua bestetik erabat identifikatuta jarraitzen nuen,
|
baina
ez neukan hain argi abiapuntuan baliaturiko hipotesia: hots, erritmoa jaitsi beharrarena, neugandik hasita, abiada eroan ez delako posible ez taxuzko komunikaziorik ez ganorazko garapenik.
|
|
|
Egun ederra egin zigun eta mendian gora berandu abiatu arren (eguerdian) gozatua hartu genuen ikusmirekin zein pasierarekin. Bigarren egunean Auñamendiren tontorra zapaltzen saiatu ginen,
|
baina
ez daukagu zorterik mendi horrekin: duela urte bi Iñakirekin ekin genion eta atzera egin behar izan genuen euri zaparrada bortitzak eta haize erauntsiak zirela kausa; orduan, aldiz, dudako eguna zegoen eta ez ginen ausartu San Martingo Harrian gorantz abiatzen harik eta gerotxoago heldutako hamar galiziarrek mendian gora ekin zioten arte.
|
|
|
Nik abertzalea izateko eta euskalduna izateko, ez dut inoren kontra egon beharrik. Kritikatuko ditut beste batzuek gurekiko egin dituztenak, egin ez dituztenak, kritikatuko dut Espainiaren historia, Estatuaren egitura, eta bilatu nahiko dut beste antolaketa bat, beste kokagune bat eta nahi duzun guztia,
|
baina
ez daukat Espainiaren kontra joan beharrik. Eta nazionalismoak nik uste dut alderdi txar hori daukala, nazionalismoak patrioterismo txar bat darama ondoan, eta patriotismoak badu halako autojustifikazio faltsu batzuen lur ustel hori azpian, eta hori nik uste dut oso arriskutsua dela.
|
|
2012
|
|
|
–Sentitzen dut,
|
baina
ez daukagu ura berotzerik.
|
|
|
Hartan, bistaz ezagutzen nuen tipo bat hurbildu zitzaidan, eta eskua jarri zidan sorbaldan. Deseroso sentitu nintzen,
|
baina
ez neukan zarpa gainetik kentzeko indarrik.
|
|
2018
|
|
|
Lanetik atera, Esmokini jan edatekoak egun batzuetarako utzi, eta Brunoren etxera abiatzen da, klasera huts eginez. Ez da itxurazkoa maite duzun pertsona zelatatzea,
|
baina
ez dauka beste erremediorik.
|
|
|
–Sentitzen dut sutontzia itzalita egotea,
|
baina
ez daukat zerekin elikatu.
|
|
|
Louis Adolphe Thiers, Frantziako Gobernuko presidente berria, kezkatuta zegoen nahaspila hartan. Bera zen agintari ofiziala, bai;
|
baina
ez zeukan kontrolpean Pariseko Guardia Nazionala, eta talde armatu erraldoi hura botere zentro alternatibo bilakatzen ari zen egunetik egunera. Egoeraren larriak bultzatuta, Thiers eta bere Gobernu kontserbatzailea Parisetik atera, eta Versaillesera bildu ziren.
|
|
|
Urak handituak zetozen euriagatik, bizi bizi, zurrunbiloka, sumendi baten laben antzera; baina armadak mendean zeuzkan zubi guztiak, eta moztuta zeuden, beraz, lur gaineko bide guztiak. Fabian konortera etorria zen berriz ere,
|
baina
ez zeukan indarrik kexurik egiteko ere. Aurpegia okertua zeukan, arrainen tripa baino zurbilagoa.
|
|
|
|
Baina
ez neukan trepeta saltzailearen beharrik Heriok begiak argi dituela jakiteko, jaio garenok heriotza zor dugula ikasteko, edo egun haietan Heriori axola gutxi niola entzuteko. Gaia erabat aldatu, eta gizon ilehoriez zekikeen guztia interesatzen zitzaidala jakinarazi nion.
|
|
|
Gainpe hezeko harlauzak hormetakoak baino askoz ere txikiagoak eta lauagoak ziren. Bat askatuz gero, ez nekien zer eror zekidakeen gainera,
|
baina
ez neukan astirik zalantzetarako, eta, sabaiko lanari laburrago iritzita, handik hastea erabaki nuen. Doi doi sartzen zitzaidan azkazala bi harlauzen arteko erreten meharrean.
|
|
2019
|
|
|
â... eta egiaren orduan ez dute ezer egiten, hor gera  tzen dira beren idealismoarekin eta beren" buenismoarekin",
|
baina
ez daukate puta ideiarik ere herri bat gidatzeko orduan âzioen Jose Antoniok. Martinek baietz egiten zion buruaz.
|
|
|
Geroago Anek puta hitza irakatsi zidan. Biok entzuna genuen irain gisa,
|
baina
ez geneukan oso argi zer esan nahi zuen, horregatik Anek Karmeni galdetu zion eta hark erantzun zion putak umeak edukitzeko egiten diren gauzak eginez dirua irabazten zuten emakumeak zirela, baina umerik eduki gabe. Nerea zuen izena kolegioko putak.
|
|
|
Hakiro Murakamiren kasuan, joan etorrikoa da hiz  kuntza batetik bestera egindako txangoa. Formazio garaian ikasi zuen ingelesa,
|
baina
ez zeukan inondik ere gaitasunik ama hizkuntzan (japonieraz) erakusten hasita zegoenarekin alderatzekorik. Obsesionatuta baitzegoen ez zuelako berak nahi zuen maila lortzen, Ameriketako Estatu Batuetara joan zen.
|
|
|
Ezagutzen nituen su, sukalde, sutan, baina sutua zer ote zen asmatu ezinik ibili nintzen. Noski ezagutzen nuela amu hitza,
|
baina
ez neukan inoiz entzun gabeko amuketa edo amutzar eratorrietara heltzeko pertxa gramatikalik. Euliyen zioen tokian, nik ezin asmatu etxeko elbien abeleraz ari zela Iraola.
|
|
2020
|
|
|
Arotzak hamar bat egun zeramatzan bere lana behar bezala bete ezinez,
|
baina
ez neukan behazuna bildu beste biderik, soldadu lan arruntenak beti ziren artistikoak baino premiazkoagoak, nahiz lan artistikoak gerraren karga ondo eramaten laguntzen duen.
|
|
|
Lurra prestatzen hasita egongo ziren ordurako Iruinbarrenan. Imajinatu egiten zuen horretan ariko zirela etxekoak, hura izaten baitzen urteroko legea,
|
baina
ez zeukan senideen berririk amak sagar saltzera etortzeari utzi zionetik. Aste eta erdi izango zen ordutik, baina airean pasa zitzaion, eskolako kontuek lanpetuta eduki zutenez.
|
|
|
Noizbait, lau urteak inguruan animalienganako horrelako adiskidantza bat sortu zitzaidan,
|
baina
ez geneukan baratzeaz kanpo, ez lurrik ez eta abererik, bakarrik hor kanpoan bizi zen katu aske bat.
|
|
|
Halabeharrez agertu zen, ala Adrianek bazekielako bila genbiltzan hura arriskutsua zela eta laguntza genuela?", Manuelak bere artean. " Aurrerapen handirik ez dut egin,
|
baina
ez daukat inongo zalantzarik nondik datorren egoera hau, Sebastianen etorkizunari eragin liezaiokeena: Juan Idiakezek ubillostarren diruak nahi ditu eta horretarako Sebastian behar du, ezinbestean", pentsatu zuen Manuelak behor gainera igotzera abiatuz.
|
|
2021
|
|
|
Arropa aukeratzea ere badago,
|
baina
ez dauka zentzu handirik horretan denbora asko emateak, pantaila gutxiren ostean bola bat eginda amaitu eta glamour guztia galduko baituzu.
|
|
|
Kontua da orain arte literatura epai  tzeko erabili ditudan parametroak kili kolo dabilzkidala. Zure maitasun poemak oso gustuko ditut,
|
baina
ez daukat ezer esateko. Lehen, Nerudarekin edo Quevedorekin edo Shakespearerekin edo Petrarcarekin edo Ovidiorekin konparazioak egiten hasiko nintzen; orain, ordea, mutu geratzea irteten zait.
|
|
|
Blanca Diaz de Antoñanak bazekien, elurtearen ondoren, Izarrarako bidea arriskutsua zela,
|
baina
ez zeukan errepideak garbitu arte itxaroterik. Sendagileari azken bisita egin zionetik, iruditzen zitzaion mundua azkarregi ari zela itzulika eta bera, aldiz, geldoegi mugitzen zela.
|
|
|
–Nantxo zara, ezta? Nire izena Blanca Diaz de Antoñana da, eta orain esango dizudana arraroa irudituko zaizu,
|
baina
ez daukat denbora askorik eta ez nago itxurakerietarako. Duela hemezortzi urte Felisa izeneko erizain batek lopidanatarrei eman zien ume kaskagorri baten bila nabil.
|
|
|
–Esan dizut: pertsona egokia ezagutzen dut,
|
baina
ez daukat hain argi lagundu nahi izango digun.
|
|
|
Ni isilik jarri nintzen kopilotuaren jarlekuan, jokaldiari aurrea hartu nahian,
|
baina
ez neukan neure burua defendatzerik komisariordeak ezer esan arte.
|
|
2022
|
|
|
Barrura sartu eta ikusi egin nahi nuen,
|
baina
ez neukan atea jotzeko adorerik. Aldendu egin nintzen poliki poliki kalearen alde eguzkitsutik, dendetako erakusleihoetako antzerki iragarkiak irakurriz bidean.
|
|
|
–Sentitzen dut, jarraitu zuen?,
|
baina
ez daukat zer eskainirik etxean. Minutu batean itxaroten baduzu, berehalaxe bidaliko dut norbait izkinako Fogarty, s era.
|
|
|
...ka beso hori mugitzerik beste besoak lagundurik ez bada, eta hori ere zirkunstantzia jakinetan besterik ez, janzten denean edo ohean bizkar gainean etzaten denean, batzuetan bere buruaren atzean jartzen du beso txango hori niri irribarrez begira, bestela bezala, guztiz natural egiten du, erreflexu bihurtu da, lanera abiatu aurretik etxean orrazten garen modura, oso litekeena da jaiotzetikoa izatea
|
baina
ez daukat aztarrenik, horra gauzarik estrainoena, ez dugu gai horri buruz inoiz hitz egin, ez, urte hauetan guztietan ez dugu inoiz horretaz hitz egin, ez dakit zertan den bizkarretik dilindan alferrik daraman besoaren historia, ez dugu inoiz gure enkontruetan sartu, gure artean gelditu da, hortxe, arrotz, eta aldiro saihestu beharra daukat beso hori, ukitzeko beldur bainaiz, eta hori ere natural... Jean da Montreal zapaldu duen hungariar bakarra, tira, horixe da berak esaten duena, beso txiki bat du besaburutik zintzilik, giharrik gabeko besoa da, ezin du mugitu, alferrikakoa du, harrigarria bada ere, beso abortatua da bere ibiliaren erdian dilindan, udazkeneko hosto bat da neguaren joanari eusten diona, ez dauka beso hori mugitzerik beste besoak lagundurik ez bada, eta hori ere zirkunstantzia jakinetan besterik ez, janzten denean edo ohean bizkar gainean etzaten denean, batzuetan bere buruaren atzean jartzen du beso txango hori niri irribarrez begira, bestela bezala, guztiz natural egiten du, erreflexu bihurtu da, lanera abiatu aurretik etxean orrazten garen modura, oso litekeena da jaiotzetikoa izatea baina ez daukat aztarrenik, horra gauzarik estrainoena, ez dugu gai horri buruz inoiz hitz egin, ez, urte hauetan guztietan ez dugu inoiz horretaz hitz egin, ez dakit zertan den bizkarretik dilindan alferrik daraman besoaren historia, ez dugu inoiz gure enkontruetan sartu, gure artean gelditu da, hortxe, arrotz, eta aldiro saihestu beharra daukat beso hori, ukitzeko beldur bainaiz, eta hori ere natural bihurtu da, erreflexu bat, aldiro aldiro nire eskuak beso hori ez bestea laztantzen du tematsu mugimendu bertikal eta hozbera bat eginez, inoiz ez naiz gorputzaren beste aldera barrentzen, beso txikiaren aldera, ez dut inoiz ukitzen besterik pentsatzen ez baldin badut ere, eta zer ehundura ote du, hotz ote dago, gogo onez galdetuko nioke guztiarekin ere zergatik kontserbatzen duen, ote luke bere burua beso horretaz gabetu, anputatu, nolanahi ere ez dio ezertarako balio, ez bada dilindan egoteko eta jendea aztoratzeko, leku esajeratu bat hartzeko, gustura esango nioke gloria handiagokoa dela beso anputatu bat izatea beso atrofiatu bat baino, muturrean dilindan esku hila duena gainera, eta atrofiaturik eduki ordez anputatua baleuka bidaiarazi egin ziezaiokeen, historia bat eman ziezaiokeen, ospea, gerlan galdu nuen, beso hori gihartsu bezain abil zen, hainbat etsai kalitu zituen, buruz buruko borroka batean galdu nuen, ia ia hil nintzen odolusturik, baina altxatu eta ibili egin nintzen bi orduz herriraino, baina hara heldu nintzenerako medikuak ezin izan zuen ezer egin, beranduegi zen, zainak kalteturik zeuden, bai, dilindaneko besoaren epopeia kontatu ezinik ez zukeen izango, baina ez, berak literaturaz hitz egiten dit, ez du sinesten ikasle naizela, guztiz harritzen du gaurko egunean, herrialde honetan inor puta eta ikasle, biak batera, izan ahal izateak, eta beso hil onartezin hori gure artean ez balego ez nuke harri koskorra mendi egingo, baina besterik ere bada, Jeanek orbain gorritzar handi bat du gorputzean lepotik zilborreraino, eta beste bi orbain iztergainetatik orkatiletaraino, ildo kirurgiko zabalak ile beltzetik barrena garrasika, igela bezala ireki zutela esaten dit beti, goitik hasi eta beheraino ireki zutela, lanabes oinarrizko eta herdoilak jandakoekin xerratu zutela, klitoria erauzten den herrialde horietan egiten duten bezala, zauria lokatzez estalirik eta berunezko eguzki galgak euli erruleak kitzikatuta, eta zer aurkitu ote zuten bularralde horretan, hanka horietan, bihotza operatu ote zioten, zainik erauzi ote zioten, medula, ezer ez dakit zeren ez dugu horretaz inoiz hitz egin, nola da posible ordea horrela markaturik egotea eta ezer ez esatea, ezer gertatuko ez balitz bezala, halakorik inoiz ikusi ez duen puta batekin larrua jotzea, halako desitxurakeriarik, eta neure buruari galdetzen diot nola sortu litekeen buztanik gorputz adabatu horretatik, nola litekeen zakila gogortzea eta hazia isurtzea, korritzea, nola litekeen barre egitea, jatea, iritziak izatea, lan bat, nola litekeen bere burua ez ikustea bainugelan ispiluko bonbila biribilez koroatuan, horra zergatik dudarik gabe maitasuna baden, bai, zentzu honetantxe da maitasuna ezer baino indartsuagoa, ama batek bere haurrari dion maitasuna da, indartsua, transzendentea, odol berekoarekiko maitasuna duzu, haurra nolanahikoa dela ere, guztiz arrosa edo birikarik gabea, baina hori ez da egia, zeren amek ez dute maitasun horrekin maitatzen, baliteke amek beren haurrak ez maitatzea, haur normalak izanagatik ere, baita mundura atrofiarik eta orbainik gabe etorriak badira ere, eta beharbada errazagoa da haurrak maitatzea elbarriak baldin badira, batek daki, eta bestalde Jean niri literaturaz hitz egiten tematzen da, ez esan, ez esan, esaten dit behin eta berriz idaztea heriotza printzipio bat dela esaten diodanean, hitzak ez duela objektuaren presentzia behar bere burua enuntziatzeko, hizpide dugun objektua beste nonbait ere egon daitekeela, hiru mendez gero lurperaturik, ez esan, ez esan, magia, eta Jean Paul Sartre, eta bizi duenaren aurrean sentitzen den higuina, hazten denaren aurrean ideien historian duen lekuaren kezkatan gabe, Jainkoa ordezkatu nahirik zientziak jaso duen porrota kontuan hartu gabe, gauzarik seguruenetan ere gorderik den erlijiotasuna adierazi, kimikan, genetikan, izara zimurtuen artean binakako trufan, elkarri tarrapataka esaten dizkiogun hainbat autoreren aipuak, baina dilindan duzun beso txangoa inoiz aipatu gabe, garrasika hoska ari zaizkigun orbainak inoiz aipatu gabe.
|
|
|
Jean da Montreal zapaldu duen hungariar bakarra, tira, horixe da berak esaten duena, beso txiki bat du besaburutik zintzilik, giharrik gabeko besoa da, ezin du mugitu, alferrikakoa du, harrigarria bada ere, beso abortatua da bere ibiliaren erdian dilindan, udazkeneko hosto bat da neguaren joanari eusten diona, ez dauka beso hori mugitzerik beste besoak lagundurik ez bada, eta hori ere zirkunstantzia jakinetan besterik ez, janzten denean edo ohean bizkar gainean etzaten denean, batzuetan bere buruaren atzean jartzen du beso txango hori niri irribarrez begira, bestela bezala, guztiz natural egiten du, erreflexu bihurtu da, lanera abiatu aurretik etxean orrazten garen modura, oso litekeena da jaiotzetikoa izatea baina ez daukat aztarrenik, horra gauzarik estrainoena, ez dugu gai horri buruz inoiz hitz egin, ez, urte hauetan guztietan ez dugu inoiz horretaz hitz egin, ez dakit zertan den bizkarretik dilindan alferrik daraman besoaren historia, ez dugu inoiz gure enkontruetan sartu, gure artean gelditu da, hortxe, arrotz, eta aldiro saihestu beharra daukat beso hori, ukitzeko beldur bainaiz, eta hori ere natural bihurtu da, erreflexu bat, aldiro aldiro nire eskuak beso hori ez bestea laztantzen du tematsu mugimendu bertikal eta hozbera bat eginez, inoiz ez naiz gorputzaren beste aldera barrentzen, beso txikiaren aldera, ez dut inoiz ukitzen besterik pentsatzen ez baldin badut ere, eta zer ehundura ote du, hotz ote dago, gogo onez galdetuko nioke guztiarekin ere zergatik kontserbatzen duen, ote luke bere burua beso horretaz gabetu, anputatu, nolanahi ere ez dio ezertarako balio, ez bada dilindan egoteko eta jendea aztoratzeko, leku esajeratu bat hartzeko, gustura esango nioke gloria handiagokoa dela beso anputatu bat izatea beso atrofiatu bat baino, muturrean dilindan esku hila duena gainera, eta atrofiaturik eduki ordez anputatua baleuka bidaiarazi egin ziezaiokeen, historia bat eman ziezaiokeen, ospea, gerlan galdu nuen, beso hori gihartsu bezain abil zen, hainbat etsai kalitu zituen, buruz buruko borroka batean galdu nuen, ia ia hil nintzen odolusturik, baina altxatu eta ibili egin nintzen bi orduz herriraino, baina hara heldu nintzenerako medikuak ezin izan zuen ezer egin, beranduegi zen, zainak kalteturik zeuden, bai, dilindaneko besoaren epopeia kontatu ezinik ez zukeen izango, baina ez, berak literaturaz hitz egiten dit, ez du sinesten ikasle naizela, guztiz harritzen du gaurko egunean, herrialde honetan inor puta eta ikasle, biak batera, izan ahal izateak, eta beso hil onartezin hori gure artean ez balego ez nuke harri koskorra mendi egingo, baina besterik ere bada, Jeanek orbain gorritzar handi bat du gorputzean lepotik zilborreraino, eta beste bi orbain iztergainetatik orkatiletaraino, ildo kirurgiko zabalak ile beltzetik barrena garrasika, igela bezala ireki zutela esaten dit beti, goitik hasi eta beheraino ireki zutela, lanabes oinarrizko eta herdoilak jandakoekin xerratu zutela, klitoria erauzten den herrialde horietan egiten duten bezala, zauria lokatzez estalirik eta berunezko eguzki galgak euli erruleak kitzikatuta, eta zer aurkitu ote zuten bularralde horretan, hanka horietan, bihotza operatu ote zioten, zainik erauzi ote zioten, medula, ezer ez dakit zeren ez dugu horretaz inoiz hitz egin, nola da posible ordea horrela markaturik egotea eta ezer ez esatea, ezer gertatuko ez balitz bezala, halakorik inoiz ikusi ez duen puta batekin larrua jotzea, halako desitxurakeriarik, eta neure buruari galdetzen diot nola sortu litekeen buztanik gorputz adabatu horretatik, nola litekeen zakila gogortzea eta hazia isurtzea, korritzea, nola litekeen barre egitea, jatea, iritziak izatea, lan bat, nola litekeen bere burua ez ikustea bainugelan ispiluko bonbila biribilez koroatuan, horra zergatik dudarik gabe maitasuna baden, bai, zentzu honetantxe da maitasuna ezer baino indartsuagoa, ama batek bere haurrari dion maitasuna da, indartsua, transzendentea, odol berekoarekiko maitasuna duzu, haurra nolanahikoa dela ere, guztiz arrosa edo birikarik gabea, baina hori ez da egia, zeren amek ez dute maitasun horrekin maitatzen, baliteke amek beren ...ka beso hori mugitzerik beste besoak lagundurik ez bada, eta hori ere zirkunstantzia jakinetan besterik ez, janzten denean edo ohean bizkar gainean etzaten denean, batzuetan bere buruaren atzean jartzen du beso txango hori niri irribarrez begira, bestela bezala, guztiz natural egiten du, erreflexu bihurtu da, lanera abiatu aurretik etxean orrazten garen modura, oso litekeena da jaiotzetikoa izatea
|
baina
ez daukat aztarrenik, horra gauzarik estrainoena, ez dugu gai horri buruz inoiz hitz egin, ez, urte hauetan guztietan ez dugu inoiz horretaz hitz egin, ez dakit zertan den bizkarretik dilindan alferrik daraman besoaren historia, ez dugu inoiz gure enkontruetan sartu, gure artean gelditu da, hortxe, arrotz, eta aldiro saihestu beharra daukat beso hori, ukitzeko beldur bainaiz, eta hori ere natural...
|
|
|
–Neuk ere joan behar nuke, pentsatu zuen Lucilek?,
|
baina
ez daukat gogorik. Eguraldi honekin...
|
|
|
Baina obeditzen bazuen, ez zen hainbeste zeuzkan printzipioek bultzatuta, bere gaztetasunaren oldarragatik baizik. (Madeleinek hogei urte jotzen zizkion,
|
baina
ez zeuzkan hainbeste: Frantziako kanpainan bete zituen hemeretzi).
|
|
2023
|
|
|
Batzuetan, liburu txiki baten ale gutxi inprimatzea garestiagoa atera daiteke tirada handi bat baino.
|
Baina
ez daukazu zertan erosi, hemen irakur dezakezu... Galegoz idatzitako lehen liburua duzu, ba al zenekien?
|
|
|
–Sentitzen dut,
|
baina
ez daukazu sartzerik. Garaiz jakinarazi beharra daukazue bisitak zein egunetan eta zein ordutan egingo dituzuen.
|
|
|
" Telefonorik gabe egindako lehenengo egunetan, askotan eraman nuen eskua poltsikora, telefonoaren bila,
|
baina
ez neukan (hamar aldiz baino gehiago). Gehiago jaten hasi nintzen, urduri nengoen, umore txarrez, saminkor...
|