|
2009
|
|
|
Hori dena izan liteke poetiko zoragarria,
|
baina
badago beste problema bat: mitoak existentzia zaurituari zentzua ematen dio, ez du zauria, sendatzen?; zauriarekin bizitzen, irakasten?
|
|
|
Zortzi gizon hil zituen, berarengandik hurbil erori zirenak,
|
baina
bazeuden beste hil asko ere han hemenka, nahiz eta soldaduak ezin zehaztu izan zuen berak hil ote zituen haiek guztiak.
|
|
|
bahituen askatasunaren truke diru bat kobratzeko, edo etsaiarekin preso truke bat egiteko, gauzak okertzekotan; eta ez zagok dudarik, giro orokorrari begiratuz gero, gauzak okertu egin direla, hemen egoerari buelta ematea lortu badugu ere?
|
Baina
bazagok beste datu bat: izan ere, hiriko errepublikanoak eta nazionalistak estutzen ari zaizkiguk kontu horrekin?
|
|
|
bahituen askatasunaren truke diru bat kobratzeko, edo etsaiarekin preso truke bat egiteko, gauzak okertzekotan; eta ez zagok dudarik, giro orokorrari begiratuz gero, gauzak okertu egin direla, hemen egoerari buelta ematea lortu badugu ere...
|
Baina
bazagok beste datu bat: izan ere, hiriko errepublikanoak eta nazionalistak estutzen ari zaizkiguk kontu horrekin... baita anarkistak ere, gezurra badirudi ere –eta, barru barrutik arnasa hartzen zuela, erantsi zuen–:
|
|
|
Zortzi gizon hil zituen, berarengandik hurbil erori zirenak,
|
baina
bazeuden beste hil asko ere han hemenka, nahiz eta soldaduak ezin zehaztu izan zuen berak hil ote zituen haiek guztiak.
|
|
2010
|
|
|
esan beharrik ere ez, amak ikusi egiten baininduen, eta laster bai laster ohartu baitzen nire begiek ez zutela egun batzuk lehenagoko distirarik: . Gabino, biok espero genuèn iturria ez da, ez, ezerezetik sortu,
|
baina
badago beste iturri bat zeruan, eta iturri hartatik edaten dute bidenteek egunero, baita guk ere bidenteen bidez, eta hori da inportanteena. Gainera, ez ditut ahaztekoak aita kaputxino bati misio batzuetan entzundako hitzak:
|
|
|
baden eta ez den lur baten gainean, alegia, lurrikara baten gainean, ondorioz?, segundora ere iristen ez den orainaren segundo infinitesimala, istantari deitzeko modu bat da? hurrengo segundoak irensten baitu, ezinbestean;
|
baina
badago beste esperientzia barrukoago bat, neuri noiznahi bizitzea egokitu eta egokitzen zaidana, eta hona ekarriko dudana: barru barruko sentipen bat da, ohartarazten didana ezen bizitzak ametsetik gehiago duela errealitatetik baino; Donibane Gurutzekoak, adibidez, gogor eusten zion horma bati aldika, edo gogor heltzen ate edo altzari bati, edo atximur edo min egiten zien eskuei, kanpoko errealitate sozial zein mundutarrari ihes ez egiteko?
|
|
|
Hurrengo egunetan, hala ere, mirariaren etengabeko atzerapenarekin batera, atzera egin zuen nire sinesmenak ere... ez amarenak, ordea, oztopo eta eragozpen bakoitzarentzat aurkitzen baitzuen neurriko pertika, oztopo eta garaipen ororen gainetik jauzi egiteko; nik ez nion, hala ere, ezer esan amari... esan beharrik ere ez, amak ikusi egiten baininduen, eta laster bai laster ohartu baitzen nire begiek ez zutela egun batzuk lehenagoko distirarik: " Gabino, biok espero genuèn iturria ez da, ez, ezerezetik sortu,
|
baina
badago beste iturri bat zeruan, eta iturri hartatik edaten dute bidenteek egunero, baita guk ere bidenteen bidez, eta hori da inportanteena. Gainera, ez ditut ahaztekoak aita kaputxino bati misio batzuetan entzundako hitzak:
|
|
|
Beste kontu bat, Damaso; zuk badakizu matematikaren lengoaia akasgabea dela, funtsezkotzat baitu arrazoimena, eta arrazoimenak, logika gutxieneko baten bidez eraikitzen baititu bere egitura sendoak —ageriko hipotesiak eta hipotesiotatik garatutako teoremak, zenbakiak eta zenbakien arteko eragiketak, zirkuluak eta poligonoak, ekuazioak eta logaritmoak, deribadak eta integralak... —, bizitzari ere halako itxura sendo bat ematen diotenak, denbora bera ere zerbait solidoa balitz bezala, zuk ere ederki adierazi didazu zeurean mundu hori; alferrik gabiltza, hala ere, zeren arrazoimenak berak esaten baitigu eraikitzen dugun guztia orainaren gainean eraikia dagoela: baden eta ez den lur baten gainean, alegia —lurrikara baten gainean, ondorioz—, segundora ere iristen ez den orainaren segundo infinitesimala —istantari deitzeko modu bat da— hurrengo segundoak irensten baitu, ezinbestean;
|
baina
badago beste esperientzia barrukoago bat, neuri noiznahi bizitzea egokitu eta egokitzen zaidana, eta hona ekarriko dudana: barru barruko sentipen bat da, ohartarazten didana ezen bizitzak ametsetik gehiago duela errealitatetik baino; Donibane Gurutzekoak, adibidez, gogor eusten zion horma bati aldika, edo gogor heltzen ate edo altzari bati, edo atximur edo min egiten zien eskuei, kanpoko errealitate sozial zein mundutarrari ihes ez egiteko... esan behar baitizut, Damaso, neuri ere halako zerbait gertatzen zaidala; aspaldidaniko kontua da, tuberkulosiak betean harrapatu ninduèn garaikoa, galdutako birikaren faltak edo eragindakoa:
|
|
2011
|
|
|
historian nekez egiten delako irabazi soilik edo galdu soilik.
|
Baina
badago beste arrazoi bat funtsezkoagoa. Lehenik eta behin, giza ekintza orotan jokoan dagoena, azken helburuari begira, balioak dira (askatasuna, etc.), eta ekintza edo ekinaldi jakin baten zentzua helburu harekiko erlazioan bakarrik baliozta daiteke.
|
|
2012
|
|
|
historian nekez egiten delako irabazi soilik edo galdu soilik.
|
Baina
badago beste arrazoi bat funtsezkoagoa. Lehenik eta behin, giza ekintza orotan jokoan dagoena, azken helburuari begira, balioak dira (askatasuna, etc.), eta ekintza edo ekinaldi jakin baten zentzua helburu harekiko erlazioan bakarrik baliozta daiteke.
|
|
2015
|
|
|
Beraz, bagenekien zer iritzi zeukan medikuak.
|
Baina
bazegoen beste zer bat, erabakia hartu aurretik: hiru aukerek dute, gehiago gutxiago, arrisku bat, gaixoa hiltzeko:
|
|
|
Haatik, hori soilik ebaluatzeko modu bat da, eraginkortasunean oinarritutakoa. Egia da oso hedaturik dagoela,
|
baina
badaude beste modu batzuk ere. Ingurumenarekin zerikusia duten faktoreak gero eta gehiago ari dira kontuan hartzen teknologiak diseinatzerakoan, nahiz eta arriskuei eta inpaktuei buruz asko hitz egiten ez den diseinu teknologikoaren hasierako fase eta erabakietan, Langdon Winnerrek The Whale and the Reactor liburuan azpimarratu zuen bezala.191
|
|
|
Nazionalismoaren betebeharra, orduan, nazioa berpiztea da, eta horretarako beharrezkoa da nazio nortasuna galdu duen biztanleria horretaz ohartaraztea. Ulerkera horretan nazioa egina zegoen nazionalismoa sortu orduko,
|
baina
badago beste ulerkera bat, diodanez, nazioa nazionalismoaren eraikipen kontziente bezala ulertzen duena, osatu behar den prozesu modura, alegia. Ikusten denez, bietan eraiki edo berreraiki behar da nazioa; batean berpiztu egin behar da, eta bestean apurka apurka osatu, baina esangura desberdina dauka bakoitzean, noski, abiapuntua ere desberdina izan baita.
|
|
2016
|
|
|
Ida B. Wellsek irmoki kritikatu zuen Susan B. Anthony, arrazakeriaren harira ezaxola agertu baitzuen jendaurrean; gizarte baldintza nagusiek bazuten zerikusirik kritika horrekin,
|
baina
bazegoen beste zerbait ere, froga historikoak baina askoz sakonagoa. Bi emakumeek sufragioari eta arrazakeriari buruzko eztabaida izan baino bi urte eskas lehenago, aldra arrazisten bortizkeriarekin topo egin zuen Wellsek, parez pare, eta nahiko modu traumatikoan, gainera.
|
|
|
Nafarroako hegoaldeko herri batzuetan, gaizki ere begiratzen dizute euskara entzuten dutenean. Azken urteotan jarrera bortitz hori ez da horren nabarmena,
|
baina
badago beste jarrera bat oso larria: indiferentzia.
|
|
|
Metodo hori orokorra da,
|
baina
badaude beste metodo partikular batzuk bigarren mailako
|
|
|
EFCG laukizuzenaren azalera kentzea da,
|
baina
badaude beste bide batzuk ere.
|
|
2017
|
|
|
Baina hor konpon! Beste izengoiti asko ere bazeuzkaat,
|
baina
daudela beste aldi baterako...
|
|
|
382. Behin eta berriro errepikatu ohi da ahalduntzeari dagokion boterea ez dela besteen gainean obratzen dena, besteak zure mende jartzen dituen hori, baizik eta elkarrekiko boterea, besteekin partekatzen/ ekiten dena. Zuzentasun politikoa praktikatu nahi badugu, konforme,
|
baina
nago besteen gaineko boterea ikastea eta gauzatzea ezinbestekoa dugula emakumeok, oraingoz behintzat?. Mari Luz Esteban,?. Ahalduntze?
|
|
2019
|
|
|
–Barkatu, jauna,
|
baina
badago beste posibilitate bat: izan ere, senar emazteetatik bat sar daiteke, eta bestea txakurra zaintzen geratu?
|
|
|
–Sartu etxera patxadaz, aspertu bazina lez. Lau gizon armatu dagoz, ez deutset ondo aditu,
|
baina
nago beste talde bat dagoala kalearen beste aldean. Gauza bakarra aditu deutset ondo, Ximenaren etxean ezkutatuten ei dala sorgina.
|
|
2021
|
|
|
izen handiak nahi zituen bere plan horretan, arkitektoen bidez mundura irekitako irudi bat sortzeko. Hiri bat eraldatzeko moduetako bat da hori,
|
baina
badaude beste modu batzuk ere. Nik uste dut Bilbon horrela egin zela Bilboko hiriak ordena berri bat behar zuelako, hiri berri bat behar zuen izan, marka berri bat sortu.
|