|
2000
|
|
|
Eta beno, hasiera batean beldurrak jota egon naiz, sartu ala ez zalantzan.
|
Baina
buruan zerbaitek esan dit sartzeko lasai, eta azkenean eurekin egin ditut Dingleraino zeuden 45 kilometroak, umeekin jolasten eta abesten.
|
|
|
Izan ere, Urbiainen Aristotelesen filosofia duk oraino nagusi, zeinari Erromako elizak sostengua emaiten dion —eta, handik aitzina, Aristotelesen filosofiaren hutsen berri eman zion eta aita Bartolome Ziaurrizkoaren etortzearena... eta erran zion, halaber, gezur haien aurka ukoa baizik ez zitzaiela geratzen, ukoaren egia; eta, isilune labur baten ondoren, basoan zituen arno hondarrei azken kurka emaiten ziela, akabatu zuen—: Bai, uko horretan erre nahi diat neure libertate ustezkoa, han Urbiainen, tentuz eta zentzuz beti ere,
|
baina
burua lurpean gorde gabe, neure libertatea libertateago eta zinezkoago izan dadin amoreakatik. Eta libertatearen aldeko borrokan, nehor ere ez zagok soberan:
|
|
|
Eta zangoak dar dar jarri zitzaizkidan...
|
Baina
buruan nituen, halaber, bai ehundabatgarren kanoiaren iduria, aitak Amaiurri beha paratu nahi zuena baina guk Madrili beha paratu behar genuena eta mendekurako deia egiten zidana... eta bai emazteki haiek sugegorria ikusi bezain laster egin behar zituzten oihu eta keinu izugarriak ere, neure garaiti tipiaren iduri ere izan zitezkeenak. Eta nola ez bainuen, bertzalde, gibela egiterik, desiratu eta gutiziatu nuen ezen gertatu beharrekoa lehenbailehen gerta zedila, eta hala itzuli nintzen jangelarat ahalik eta zaluen eta arintkien, hatsa estu, nik are estuago egin nuena, osabaren erranetarat nengoelako eta hark teatroa egin behar nuela erran zidalako.
|
|
|
Eta benturaz horregatik iragan zitzaidan burutik sententzia hura, istanteko haize bat bezala, oharkabean. Baina haizea batetik bertzerat dabil, eta harat egin duenak honat egin dezake berriro ere... eta niri ere hala gertatu zitzaidan, haize hura berriro etorri zitzaidala, ez alde egiteko,
|
baina
buru buruan sartzeko, eta neure burmuinetan errotzeko. Maleruski!
|
|
|
Zeren, hala balitz, nihaurk ere profita bainezakeen amak aita Bartolomerengan izan zezakeen eragina... Eta, hala, handik egun batzuetarat, berriro joan nintzaion amari, ez barrenak manatu bezala, jauzkor eta hiros,
|
baina
buruak manatu bezala, apal eta burumakur.
|
|
|
Baina, orain bahoa edo bihar bahoa, gure adioa alegrantziazkoa izan ledin nahi nikek... Izan ere, desterrua ez duk lur bat, guganik kanpoan dagoena, baina gure baitakoa, zeren desterru handiagoa dik etxean dagoenak,
|
baina
burua beheiti, ezen ez etxetik kanpoan dagoenak, baina burua goiti —eta entseiatzen zelarik ezpainetako nekean irri bat marrazterat, erran zuen—: Bai, hoa lasai; izan ere, gorputzez urrunduko gaituk, baina ez arimaz, zeren gure arimak bat dituk hik egin berri duan koadroaren laukian.
|
|
|
Baina, orain bahoa edo bihar bahoa, gure adioa alegrantziazkoa izan ledin nahi nikek... Izan ere, desterrua ez duk lur bat, guganik kanpoan dagoena, baina gure baitakoa, zeren desterru handiagoa dik etxean dagoenak, baina burua beheiti, ezen ez etxetik kanpoan dagoenak,
|
baina
burua goiti —eta entseiatzen zelarik ezpainetako nekean irri bat marrazterat, erran zuen—: Bai, hoa lasai; izan ere, gorputzez urrunduko gaituk, baina ez arimaz, zeren gure arimak bat dituk hik egin berri duan koadroaren laukian.
|
|
2002
|
|
|
Ausardiaz, sugarrez eta argi izpiz egindakoa zirudien.
|
Baina
buru babes hura sartu eta kopetaren parean pausatu bezain laster, ez zen ezeren aztarnarik sumatzen han, Pertseo desagertu egin zen erabat! Ezeren arrastorik ez aire hutsean!
|
|
|
Hobeto moldatzen nauk liburuekin neska batekin baino.
|
Baina
burua galtzen baduk, ba burua galtzen duk. Kitto.
|
|
|
|
Baina
burutik egiten hasia ote nintzen eta umetzen. Izan ere, ba ote zen burugabekeria eta umekeria handiagorik hogeita hamarreko gizon batek burutazio haiek edukitzea baino?
|
|
2003
|
|
|
Baina amorru handi bat ere bagenuen, eta amorruak bizirik mantentzen gintuen. Burumakur geunden, bai,
|
baina
burua zutitu behar genuen berriro, nola edo hala. Eutsi egin behar genion, bai, agintariek errotik erauzi nahi izan ziguten ametsari.
|
|
|
" Post tenebras spero lucem", Bernardo Atxagarena, han ere maistra gazte bat, hiritik herri txiki batera joana, eta bakarrik. Lekuz kanpo daude konparazioak oro,
|
baina
buruan jiraka dudan gogoeta da argirik sumatu gabe jarraitzen dugula herri honetan: " in tenebras".
|
|
2004
|
|
|
" Iraultza dator, antza". Eta umeari iraultza hitza elkartu zaio usainarekin eta koloreekin, edo esnearen usaina Liviaren arropen kolore biziekin eta iraultza hitzarekin, edo koloreak iraultzarekin eta esnearen usainarekin, edo beste edozein modutan,
|
baina
buruan sartu zaizkio, eta kalean behera joan da uztaia bueltaka eramanez, esnearen usaina sudurrean, arropen koloreak begietan eta iraultza hitza buruan, eta uztaia bueltaka bueltaka eraman du, eta Atorra Beltzen furgoneta baten ondotik ere pasatu da, iraultza hitza buruan zuela, gauzak elkartzeko umeek duten abilidade horrekin.
|
|
|
birikak lurrun gaizto batez libratzeko behar larria nuen. Gaua baino ilunago ageri ziren Pirinioetako bortu urrunetan galduta neraman begirada,
|
baina
burua Westfaliako baso arbatsu batean neukan. Bertan zetzan nire iragana, betiko lurperaturik.
|
|
|
Hurrengo bi bihurguneak isilpean igaro dituzte. Isilpean daude
|
baina
buruan zarata dute biek. Barne zarata isilarazteko ahalegina egin du emakumeak musika zinta bat atera eta kasetean sartuz.
|
|
2005
|
|
|
–Sekula halakorik. Ez dakit zelan salbatu zaituzten,
|
baina
buruan arrunta ez den zerbait egin dizutela esango nuke. Zer sentitzen duzu konektatzen zarenean?
|
|
|
Ikaratzen hasia dirudi,
|
baina
buruaz baietz egin du. Naroak keinuaren zentzuaz galdetu dio bere buruari, desberdintasunari antzeman guran.
|
|
|
galdutako urtea kontuan hartuta, ezin esan ezertara ohituta dagoenik.
|
Baina
burura etorri zaizkio larunbatetan ate beraren aurrean ikusten zituzten irudiak. Batez ere, askotan ate aurrean begien pozerako geratzen ziren gaztetxoenak, minigona labur eta gerririk gabeko praka estuetan.
|
|
|
Berriro errepikatuko lituzkeenak zalantzarik gabe...
|
Baina
burutik hastandu nahi zituenak.
|
|
|
" Historia dauka horrek." Izeko Martinak gauza bera esaten du; esaten du: " Historia luzea dauka horrek." Amak baietz esaten du,
|
baina
buruarekin bakarrik. Denak daude konforme.
|
|
2006
|
|
|
Eliza, txikiak gineneko kristau doktrinan esaten zitzaigunez, sinistunen elkartasuna omen da, buru bezala Aita Santua duela.
|
Baina
buruak ez dezake gorputz guztia irentsi. Nik ez dut uste Erromak eskubidea duenik fedea munduko bazter bakoitzean nola bizi behar den era dogmatikoan esateko.
|
|
|
bazitekeen Malenfer aspaldi hil izana, edo oso noizean behin bakarrik joatea posta jasotzera. Malenferren argazkia erakutsi zieten bulegoko zenbait langileri,
|
baina
burua astindu zuten denek.
|
|
|
Kafeak ekarri zituztenean paketetxo bat utzi zenuen mahai gainean eta irekitzeko esan zenidan. Estu jarri nintzen batetik,
|
baina
burua laxo neukan bestetik, erreserbaren eraginez edo. " Ireki" esan zenidan.
|
|
2007
|
|
|
Dela errearen beldurrez, dela akitu samarrak geundelako, gutxi iraun zuen lagunen arteko borroka itxurak. Oraingoan ez nuen izan, zorionez, lehen bezalako hanpadura arriskutsurik,
|
baina
buruan bueltaka neuzkan arestiko sentimendu haiek guztiak: lagunen jatortasunaren lilura, haien gorputzen kilika, haienganako onberatasun isuri melenga, haien adiskidetasuna noizbait galtzeko beldurra eta hari eusteko beharra... denak batera nahasturik eta irabiaturik.
|
|
|
|
Baina
buru txikiak dira; oso nekez ikus daitezke. Halleyrenak 7 km besterik ez du, esate baterako.
|
|
|
Ospitaleko sarrerako eskaileretan senarrak besoekin inguratu du eta, irribarre zabal bat erakutsi ondoren, musu eman dio masailetan. Irribarrez erantzun nahiko lioke berak ere,
|
baina
buruan duen irudiak ez dio uzten. Plastikozko mamu zuri bat ikusten du sabelean, han nonbaiten harrapatua, ez atzera ez aurrera egin ezinik.
|
|
2008
|
|
|
Kamisetan odol arrastoak izanagatik, ez zeukan ebaki larririk. Arnasa eta pultsua egonkor zituen,
|
baina
buruan kolpe gogorra hartuta zetorren.
|
|
|
–Mutilak ez dik baserri lanetarako ganorarik,
|
baina
buru argia duk, eta eskolara bidali genikek, beharbada; ez zaik iruditzen?. Honoratori ere ondo zihoazkiok eskola kontuak, eta apaiz jaunak garbi esaten dik:
|
|
|
Biak bakarrik zeuden arren, ez zuten hitz gehiagorik egin, izebak, haatik, muturra okertu zion, sinesgogor?, bezperan aski eta sobera hitz eginak baleude bezala.
|
Baina
buruko minak burmuinak zulatzen bazizkion ere, bezperako eguna zuen, ezinbestean behar zuen, gogoan Beñardok:
|
|
|
Erne zer esaten duzun, ez baitizut errespetu falta hori onartzen!
|
Baina
burua galdu duzu, eta hara zertara eraman zaituen zeure jarrerak: zure ama, mundura ekarri zintuena eta zu urteetan goxo goxo zaindu zaituena, iraintzera?
|
|
|
Koadroa bigarren mailako pintore batena zen, baina koadroak erakusten zuèn irudia buru buruan grabatuta geratu zitzaion Millan gazteari: santa martiria atzetik pintatua zegoen,
|
baina
burua jiratua zuen alde batera; erretilu bati eutsiz, non bular ebakiak baitzeuden odol xorta batzuk zerizkiela, eskuak zituen, goraka jasoak, zerutik begira zuèn Jainko Aitaren irudiaren norabidean, eskaintza jarrera zintzoan. Koadroaren irudi hura hain geratu zitzaion Millani burmuinean itsatsita, non, handik aurrera, emakume guztiak, ia guztiak?
|
|
|
–Baina? , hasi da Gari,
|
baina
burua erabat nahasita dauka, ez daki hitzik ebakitzen, ahaztu zaio zer galdera egin behar zuen ere.
|
|
|
–Ez, inspektore. Nire harremana senarrarekin, hori esan nahi baduzu, ez da ona, gauzak diren bezala,
|
baina
burutik pasatu ere ez litzaidake egingo. Nola iradoki dezakezu horrelakorik?
|
|
|
Begiak argitu zitzaizkion une batez Freddy Greeni, epela aurkitu zuen gorpua, baina epeltasuna mantentzeko indarrik gabe. Zer egin pentsatu nahi zuen,
|
baina
buruak ez zion erantzunik eskaintzen, ganduak hartu balio bezala. Ez zeukan bere kabuz ezer egiteko aukerarik, pentsatu zuen, norbaiti deitu eta gorpua handik ahalik eta arinen eramatea zen hoberena.
|
|
|
Kevin kutxaren barruan zegoen, zaratarik egin ezinik eta aita madarikatzen.
|
Baina
burua argitu zitzaion. Saguek ganbaran egiten duten hotsa egiten hasi zen.
|
|
|
–Mutilak ez dik baserri lanetarako ganorarik,
|
baina
buru argia duk, eta eskolara bidali genikek, beharbada; ez zaik iruditzen.... Honoratori ere ondo zihoazkiok eskola kontuak, eta apaiz jaunak garbi esaten dik:
|
|
|
Koadroa bigarren mailako pintore batena zen, baina koadroak erakusten zuèn irudia buru buruan grabatuta geratu zitzaion Millan gazteari: santa martiria atzetik pintatua zegoen,
|
baina
burua jiratua zuen alde batera; erretilu bati eutsiz, non bular ebakiak baitzeuden odol xorta batzuk zerizkiela, eskuak zituen, goraka jasoak, zerutik begira zuèn Jainko Aitaren irudiaren norabidean, eskaintza jarrera zintzoan. Koadroaren irudi hura hain geratu zitzaion Millani burmuinean itsatsita, non, handik aurrera, emakume guztiak –ia guztiak– nor bere erretiluarekin ikusten hasi baitzen.
|
|
|
Erne zer esaten duzun, ez baitizut errespetu falta hori onartzen!
|
Baina
burua galdu duzu, eta hara zertara eraman zaituen zeure jarrerak: zure ama, mundura ekarri zintuena eta zu urteetan goxo goxo zaindu zaituena, iraintzera...
|
|
|
Biak bakarrik zeuden arren, ez zuten hitz gehiagorik egin –izebak, haatik, muturra okertu zion, sinesgogor–, bezperan aski eta sobera hitz eginak baleude bezala.
|
Baina
buruko minak burmuinak zulatzen bazizkion ere, bezperako eguna zuen –ezinbestean behar zuen– gogoan Beñardok: une erabakigarri hura, egunean igarotako beste une gogoangarriei bidea ireki ziena, noiz eta Kaxkagorriren etxera iritsi ahala bota baitzion, ausart bezain adoretsu, lehen bertsoa; Kaxkagorrik etxeko balkoitik jaitsi eta eskua estutu zionekoa; tabernan egindako saioa, jendearen txaloak, Kaxkagorrik bota ziòn laudoriozko bertsoa:
|
|
2009
|
|
|
–Euskal Herrian errazagoa da lagunak egitea, han bai, han banintz ausartuko nintzateke neskarengana hurbiltzera?.
|
Baina
buruan egiaren harrak xuxurlatzen zion hori ere gezurra zela, Euskal Herrian ere bakardadea gizakiei ostikoka jarduten zitzaiela, euskal jendea ere berekoia zela, faltsua, besteak bezainbat behintzat. Trenak zarata monotonoz eta dardaraz zirauen bidaiaren isiltasunak kulunkatuz.
|
|
|
British School batean hezitako itxura hartzen didazu, ala? Ez diot hori esan
|
baina
buruarekin argitu behar diot berak badakiena, nik ez dakidala ezer abesti horretaz, ezta abesti horren atzean egon daitekeen tradizio flematikoaz ere.
|
|
|
Ez zen harritu Elias aurkezle moduan ibili zela jakitean. Eta ez zen harritu (bihotza bai
|
baina
burua ez) zirkua utzi zuela jakin zuenean. Zirkuko jabea harekin haserre zegoela.
|
|
|
jaso, bai, munstro zikin hori!?.
|
Baina
burua galtzen ari zen Nazario, eta pentsamendu bihurritu hark galtzen zuen; horregatik, pentsamendu hura bere baitatik egozteko edo, burua astindu zuen ezker eskuin hiru bider, nabariro, noiz eta bizkar gainean esku bat sentitu baitzuen, ahots bat airean:
|
|
|
saiatu ere ez zuen egin behar, gainera, esku eskura baitzuen fabrikan bertan, non kontu bat baitzuen, itxi gabekoa; langile bat zen, urtebete lehenago lanetik bota zuena, greba batean parte hartzeagatik, baina berriro lan eske joan zitzaiona: lau seme alaba ditut, ahora zer eramanik ez dutenak, eta damu naiz, nagusi; fabrikan izan ohi zituèn arazoekin alderatuta, bigarren mailakoa zen hura,
|
baina
burua haraxe joan zitzaion, hain zuzen ere; biharamunean zuen hitzordua, eta horrek kezkatzen zuen, Nazariok bere zalantzak baitzituen, langilea onartu ez onartu: orduan, baina, jakin ez zergatik, arestian itzalitako odol goria, kontzientziaren mugimendu inkontziente batean, berriro goritu zitzaiolako, apika?, Nazariok garbi ikusi zuen ez zuela langilea onartu behar, buruarekin ere egin zuen, halako batean, ezetz eta ezetz, bururdiaren kontra?:
|
|
|
baita sute handi bat piztu ere, ondorioz, haren hezur haragietan, borondatea bera ere, suhiltzaile ona izan zitekeena, beste baldintza batzuetan? istantean sutu eta suntsituko zuena, su hartutako paperezko txori bat iduri; Miryam, beraz, galduta zegoen, gar gorri bi masailetan, izotz berdea begietan, odola gori
|
baina
burua zuri?, gorputzaren jokoan, gorputzaren gehiegizko erantzunean, alegia, arima jokoz kanpo geratu balitzaio bezala, paralizatuta, arimarekin batera adimena, hutsak hartuta; Domingok hura guztia ikusten zuen, jakina, ez Miryami zuzenean begiratuta, baizik eta. Miryamen mina ez minagotzeko edo?
|
|
|
hiru geltoki lehenago; egin zuen tranbiak aurrera, hartu zuen Adak arnasa, eman zituen pauso batzuk tranbia aldaketa egin behar zuèn geltokirako bidean?
|
baina
burua atzera jiratu, eta berriro ikusi zuen betaurreko beltzak zituèn gizona; eta orduan, norabidea aldatzen zuela, lasterrari ekin zion: egin zituen hogei metro, berrogei, ehun, ehun eta hogei?
|
|
|
Joana Albretekoarekin baizik ez naiz hain aztertua sentitu. Ez nuen nahi,
|
baina
burua apaldu behar izan nuen. Emakume horren gaineko istorioak oroitu zitzaizkidan:
|
|
|
zergatik...?; gero, iritsi zen tranbia, igo ziren ilaran zeudenak, jo zuen Adak tranbiaren alde batera, gizonak bestera...; Adak begi bazterraz so egiten zion, orain ezker begiaz, orain eskuinaz –bitartean, hurrengo geltokira heldu ziren, baita hurrengora eta hurrengora ere–, harik eta, halako batean, Adaren begiradak eta gizonarenak topo egin zuten arte: ...k konfiantza har zezan eta bere konfiantzan hanka sar zezan? –, halako moduan, non hurrengo geltokian jaitsi baitzen, bat batean jaitsi ere, zegokiòn geltokia baino –Adak tranbia aldatu behar zuen, Domingoren lantegira iristeko– hiru geltoki lehenago; egin zuen tranbiak aurrera, hartu zuen Adak arnasa, eman zituen pauso batzuk tranbia aldaketa egin behar zuèn geltokirako bidean...
|
baina
burua atzera jiratu, eta berriro ikusi zuen betaurreko beltzak zituèn gizona; eta orduan, norabidea aldatzen zuela, lasterrari ekin zion: egin zituen hogei metro, berrogei, ehun, ehun eta hogei... begiratu zuen atzera berriro ere, badaezpada, arnasestuka, baina atzean inor ez:
|
|
|
Miryamek txartela hartu, eta irakurri egin zuen: ...nak..."; orduan, baina, adrenalinak eztanda egin zion gorputzean... baita sute handi bat piztu ere, ondorioz, haren hezur haragietan, borondatea bera ere –suhiltzaile ona izan zitekeena, beste baldintza batzuetan– istantean sutu eta suntsituko zuena, su hartutako paperezko txori bat iduri; Miryam, beraz, galduta zegoen, gar gorri bi masailetan, izotz berdea begietan –odola gori
|
baina
burua zuri–, gorputzaren jokoan –gorputzaren gehiegizko erantzunean, alegia– arima jokoz kanpo geratu balitzaio bezala, paralizatuta, arimarekin batera adimena, hutsak hartuta; Domingok hura guztia ikusten zuen, jakina, ez Miryami zuzenean begiratuta, baizik eta –Miryamen mina ez minagotzeko edo– zeharka, pentsatzekoa baita, sentitzen zuèn pozarekin batera, erruduntasun ...
|
|
|
Reginak apenas egin zuen lorik gau osoan, porrotaren belar gaiztoaren hausnarrean ibili baitzen behi bat bezala, negar isilean, malkoak agortu zitzaizkion arte; Nazario gogorragoa zen, halako moduan, non, bide batek ematekoa ematen ez bazion, beste bat aurkitzen saiatzen baitzen... saiatu ere ez zuen egin behar, gainera, esku eskura baitzuen fabrikan bertan, non kontu bat baitzuen, itxi gabekoa; langile bat zen, urtebete lehenago lanetik bota zuena, greba batean parte hartzeagatik, baina berriro lan eske joan zitzaiona: lau seme alaba ditut, ahora zer eramanik ez dutenak, eta damu naiz, nagusi; fabrikan izan ohi zituèn arazoekin alderatuta, bigarren mailakoa zen hura,
|
baina
burua haraxe joan zitzaion, hain zuzen ere; biharamunean zuen hitzordua, eta horrek kezkatzen zuen, Nazariok bere zalantzak baitzituen, langilea onartu ez onartu: orduan, baina, jakin ez zergatik –arestian itzalitako odol goria, kontzientziaren mugimendu inkontziente batean, berriro goritu zitzaiolako, apika–, Nazariok garbi ikusi zuen ez zuela langilea onartu behar –buruarekin ere egin zuen, halako batean, ezetz eta ezetz, bururdiaren kontra–:
|
|
|
jaso, bai, munstro zikin hori!".
|
Baina
burua galtzen ari zen Nazario, eta pentsamendu bihurritu hark galtzen zuen; horregatik, pentsamendu hura bere baitatik egozteko edo, burua astindu zuen ezker eskuin hiru bider, nabariro, noiz eta bizkar gainean esku bat sentitu baitzuen, ahots bat airean:
|
|
2010
|
|
|
xumea eta atsegina; eta argia; eta xakean jokatzen zekien, gainera! Schopenhauerrek esaten zuen emakumea ile luzekoa zela
|
baina
buru gutxikoa, eta Amanda zen filosofo handiak hartan arrazoi ez zuelako froga, hain zen zorrotza eta graziaduna. Eta zentzu handikoa.
|
|
|
Eta bazkalordua iritsi zen, eta Adak galdetu zuen: . Zer moduz ibili zarete, ama??; amak Adari begiratu zion,
|
baina
burua beste leku batean behar zuen, Adari begira zegoen arren beste puntu bati begira zegoela baitzirudien, Ada baino harantzago zegoèn beste puntu bati, beharbada, begirada desenfokatuta balu bezala; ama, beraz, zalantzan egon zitekeen une hartan, arestian botatako gezurrari erremedioa jartzeko asmotan;. Zer moduz??, errepikatu zuen Adak galdera;. Zoragarri, alabatxo!, erantzun zion amak, irri zabal bat eginik, bere barne borroka hartan itxura egiten jarraitzea erabaki balu bezala;. Arrosario euri miragarri bat ere izan dugu, lurra zeruan?
|
|
|
–Barojak oso fama txarra du hirian?, aurpegiratu nizun serio, honela jarraitzen nuela: . Barojak bere tokian darama txapela beti,
|
baina
burua ez??; zu, ordea, barrez hasi zintzaizkidan?
|
|
|
|
Baina
burua ezker eskuin mugitzen ikusten zaitut, eta susmoa dut ez zaitudala konbentzitzen, eta ea beste bide bati ekiten diodan, Damaso.
|
|
|
Aitak, esate baterako, bere harrokeria zuen zauriari aurre egiteko; aitak buruan behar baitzuen Domingorekin izan zuèn eztabaida latza, hura fabrikatik egoztera bultzatu zuena; bi aldiz entzun nion aitari gertatutakoari buruz esplikazioak ematen, eta bietan ere bere onetik atera zen, aurpegia gorritu arterainoko jarreran;. Bi zaplazteko eman dizkiot, bai,
|
baina
burua hautsi behar nion, beharbada! Izan ere, ba al dakizue zer erantzun didan ijito lotsagabe horrek, kalera bota eta esan diodanean ez nintzela seme galduaren parabolako aita bezala bere itzuleraren zain egongo?
|
|
|
eta ikustekoa ikusi nuenean, sutan jarri nintzen: ?
|
Baina
burutik zaude ala??, esan nion.
|
|
|
munduak duen sufrimendu mailari ez diozu sufrimendu berririk eransten gutxienez? nahiz eta, beste alde batetik, absurdoa egiten zaidan, Jainkoa kontzeptu absurdotzat dudan heinean?, gizartearentzat zer esanik ez, sexuarekiko desorekak berarekin ohi dakar burua galtzea,
|
baina
burua ez litzateke galdu behar, ezta burua galtzen denean ere, sexuaren esparrua beste Sodoma edo beste Gomorra bat bihur ez dadin, ni ere ez bainaiz zuk uste bezain biziotsua, Gabino!?, ulertzen didazu?
|
|
|
Orduan haserrerik gabe irten da,
|
baina
burua jasoz, zera esanez bezala:
|
|
|
Etenaldia egin du,
|
baina
buruaren baiezko keinu hutsaz erantzun diot:
|
|
|
Ezustearen eraginez begiak guztiz ireki arren, deus ikusi gabe jarraitzen nuen. Ohe gainean jesartzeko ahaleginak egin nituen, izutzen hasita,
|
baina
buruaz sabaia jo nuen ustekabean, eta hasierako jarrerara itzuli nintzen. Minduta nengoen, batetik hartutako kolpeagatik eta bestetik ile batzuk goian itsatsita utzi nituelako, atzeko hormaren material berdintsukoa ematen baitzuen sabai baxuak.
|
|
|
Sexua negatiboan, eta ez sexuaren alde negatiboa, sexua negatiboan oso positiboa izan baitaiteke norbaitentzat une jakin batean edo are bizitza osoan —ulertzen dut, beraz, zure kastitate botoa: munduak duen sufrimendu mailari ez diozu sufrimendu berririk eransten gutxienez... nahiz eta, beste alde batetik, absurdoa egiten zaidan, Jainkoa kontzeptu absurdotzat dudan heinean—, gizartearentzat zer esanik ez —sexuarekiko desorekak berarekin ohi dakar burua galtzea,
|
baina
burua ez litzateke galdu behar, ezta burua galtzen denean ere, sexuaren esparrua beste Sodoma edo beste Gomorra bat bihur ez dadin... ni ere ez bainaiz zuk uste bezain biziotsua, Gabino! —, ulertzen didazu...
|
|
|
xumea eta atsegina; eta argia; eta xakean jokatzen zekien, gainera! Schopenhauerrek esaten zuen emakumea ile luzekoa zela
|
baina
buru gutxikoa, eta Amanda zen filosofo handiak hartan arrazoi ez zuelako froga, hain zen zorrotza eta graziaduna. Eta zentzu handikoa.
|
|
|
Aitak, esate baterako, bere harrokeria zuen zauriari aurre egiteko; aitak buruan behar baitzuen Domingorekin izan zuèn eztabaida latza, hura fabrikatik egoztera bultzatu zuena; bi aldiz entzun nion aitari gertatutakoari buruz esplikazioak ematen, eta bietan ere bere onetik atera zen, aurpegia gorritu arterainoko jarreran;" Bi zaplazteko eman dizkiot, bai,
|
baina
burua hautsi behar nion, beharbada! Izan ere, ba al dakizue zer erantzun didan ijito lotsagabe horrek, kalera bota eta esan diodanean ez nintzela seme galduaren parabolako aita bezala bere itzuleraren zain egongo?
|
|
|
" Barojak oso fama txarra du hirian", aurpegiratu nizun serio, honela jarraitzen nuela: " Barojak bere tokian darama txapela beti,
|
baina
burua ez..."; zu, ordea, barrez hasi zintzaizkidan...
|
|
|
|
Baina
burua ezker eskuin mugitzen ikusten zaitut, eta susmoa dut ez zaitudala konbentzitzen, eta ea beste bide bati ekiten diodan, Damaso.
|
|
|
Eta bazkalordua iritsi zen, eta Adak galdetu zuen: " Zer moduz ibili zarete, ama?"; amak Adari begiratu zion,
|
baina
burua beste leku batean behar zuen, Adari begira zegoen arren beste puntu bati begira zegoela baitzirudien, Ada baino harantzago zegoèn beste puntu bati, beharbada, begirada desenfokatuta balu bezala; ama, beraz, zalantzan egon zitekeen une hartan, arestian botatako gezurrari erremedioa jartzeko asmotan;" Zer moduz?", errepikatu zuen Adak galdera;" Zoragarri, alabatxo!" erant... Ezta, Gabino...?";" B bai" erantzun nion berriro ere, gezurrari noiz arte eutsiko genion bururatzen zitzaidan bitartean; segidan, soinekoan zuèn poltsikora eskua eraman, arrosario bat atera, eta izeba Ernestinari eman zion, esanez:
|
|
2011
|
|
|
–Hi gelako lehena hintzen, Honorio,
|
baina
burua jokatuko nikek zetazeo erran huela. Zabulónek.
|
|
|
Hurrengo astea haien bizitzako lanpetuenetakoa izan zen. Ohean etzanda ere, gorputzak bai, hartzen zuen atseden;
|
baina
buruak pentsatzen segitzen zuen, eztabaidatzen, zalantza egiten, erabakitzen, gogoratzeko ahaleginak egiten ea non...
|
|
|
–Zuk daukazuna da bihotz garbia,
|
baina
burua zikinkeriaz beteta, esan dio Belenek Naiarari.
|
|
|
–Eta argi hori Jainkoa da! , errepikatu zuen on Belisariok, begia galdurik,
|
baina
bururik galdu gabe.
|
|
|
Minbizia izatea edo elbarri gelditzea istripu baten ondorioz, horiek dira negar egiteko modukoak, baina hau? , amak negar zotinka jarraitzen zuen,
|
baina
buruarekin baietz esaten ari zen, semeari arrazoia ematen.
|
|
|
Zer egin behar zuen orain? Pentsatu egin behar zuen,
|
baina
burua asaldatuegi zeukan horretarako. Harraskako iturria zabaldu eta aurpegia garbitu zuen ur hotzez.
|
|
2012
|
|
|
Bideoa ikusi zuenetik ezin zuen lorik egin. Bazekien Egoitzekin hitz egin behar zuela,
|
baina
buruak hamaika arrazoi eta aitzakia ematen zizkion ez egiteko, edo, gutxienez, elkarrizketa atzeratzeko. Buruak leher egin behar ziola zirudien eta ez zegoen eskolak emateko moduan.
|
|
|
Dasilvak eskuburdinei tira egin zien. Gertaturiko guztiaz pentsatu behar zuen,
|
baina
burua aztoratuegi zeukan. Gauza gehiegi ari ziren gertatzen.
|
|
|
Franek ez zuen hitzik esan,
|
baina
burua emeki aurrerantz makurtuz erantzun zion lagunari. Beñatek berriz ekin zion:
|
|
|
Gau osoan eta hurrengo egunean ere gogotik egin zuen euria, eta ezin izan nintzen kanpora joan,
|
baina
burua lasaiago nuenez gero, zer egin nuen pentsatzen hasi nintzen, kontuan hartuta, uhartean era horretako lurrikarak izaten baldin baziren, nintzela leize zuloan bizi, eta txabola txikiren bat egin nuela zabaluneren batean, han egina nuena bezalako horma batez inguratua, eta hala babestua egongo nintzela animalia nahiz gizonen erasoetatik. Eta erabaki nuen, nengoen lekuan geratzen banintzen, batean ez bazen bestean, bizirik lurperatua bukatuko nuela.
|
|
|
Egarriak hiltzeko zorian nengoen, baina, horren ahul nengoenez gero, ez nuen indarrik zutik jarri eta ur bila joateko. Otoitz egin nuen berriro ere,
|
baina
burua joana nuen, eta, horrela ez nengoenean ere, ez nintzen gai hitzik esateko. Etzanda egon eta oihu besterik ez nuen egiten:
|
|
|
Orduan, pentsakor eta goibel zutitu eta neure aterpera itzuli nintzen, horma atzaparka igo eta ohera joateko asmoz.
|
Baina
burua tamalez nahasia nuen, eta ez nuen lotarako gogorik. Beraz, aulkian eseri eta argia piztu nuen, iluntzen ari zuen eta.
|
|
|
Hori egiten nuen bitartean, Biblia hartu eta irakurtzen hasi nintzen,
|
baina
burua tabakoaren eraginez nahasiegia nuen irakurri ahal izateko, gutxienez une horretan. Liburua begiratu gabe ireki nuen, eta aurkitu nituen lehenengo hitzak hauek izan ziren:
|
|
|
Yahooaren tegitik astaki zati bat ekarri zidan, baina hain usain higuingarria zuenez, atzera egin nuen nazkaz; orduan yahooari bota zion, eta hark irrikaz irentsi zuen. Gero eskukada bat belar ondu erakutsi zidan eta olo mordoxka bat ere bai apatx gaineko ileetan;
|
baina
buruaz ezezkoa egin nion, elikagai haiek ez zirela niretzat egokiak adierazteko. Eta benetan, goseak hil nuela konturatu nintzen orduan, neure espezieko norbait aurkitzen ez banuen behintzat; zeren eta, garai hartan ni baino gizateriaren maitale handiagorik gutxi izango ziren arren, yahoo zikin haiei buruz aitortu behar dut inoiz ikusi gabea nintzela izaki sentikor higuingarriagorik zentzu guztietan; eta zenbat eta gehiago hurbildu haiengana, are higuingarriago egin zitzaizkidan, herrialde hartan egon nintzen bitartean.
|
|
|
Emma, hari besoa emanik, pixka bat haren sorbaldan sostengatzen zen, eta eguzkiaren diskoari begiratzen zion urrunean irradiatzen, gandu artean, bere larutasun liluragarria;
|
baina
burua jiratu zuen: Charles han zegoen.
|
|
2013
|
|
|
–
|
Baina
burua tente din aulkitik kanpo?
|
|
|
Ohean etzan zen.
|
Baina
buruko mina buruan itsatsi zitzaion, antza. Aldean zeraman.
|
|
|
Aita hurbildu zitzaidan, airean gauzak edo sokak baztertuko balitu bezala ibiliaz, eta esku ahurra pausatu zuen nire buru gainean. Gainean
|
baina
burua ukitu gabe. Eta begiak itxi zizkidan beste eskuaz.
|
|
|
–Jendea ebakuatu??!
|
Baina
burutik zaudete ala?? –atera zitzaion Pedrori.
|
|
|
–Ados. Bihotzak lehenengo aukera onartzera bultzatzen naik,
|
baina
buruak ez, eta bigarrena onartuko diat. Aita hil zenetik, izan ere, eskuak libre ditiat etxeko negozioarekin zernahi egiteko, eta horixe egingo diagu, Facundo:
|
|
|
–Nik bederen zernahi eginen nikek hire alde, baita begiak eman ere??. Hamzak ahoa ireki zuen,
|
baina
buruan zituèn hitzek urrunegi eramanen zutelakoan, isildu egin zen, ez ordea Yazîd, zeinak hasitako erranari berrekin baitzion:
|
|
|
Horrek adierazi nahi du etxean bederen aski ongi eraman genuela.
|
Baina
burua beti ari zen lanean, kezkaturik. Garai oso gogorrak izan ziren, eta orduko sentipenak ahanzteko ahalegina egin dut.
|
|
|
Hori entzutean Elizabethek ezin izan zuen irribarrea ezkutatu,
|
baina
burua amiñi bat makurtu zuen erantzun bakartzat. Wickhamek bere bidegabeen gai zaharrera eroan nahi zuela ikusten zuen, eta ez zuen amore emateko umorerik.
|
|
|
Gertatutakoa gogoratzen saiatzen zen,
|
baina
burua martxan jarri nahi izate hutsak areagotu baino ez zion egiten lokietan sentitzen zuen mina.
|
|
|
–Jendea ebakuatu...?!
|
Baina
burutik zaudete ala...? –atera zitzaion Pedrori.
|
|
|
" Nik bederen zernahi eginen nikek hire alde, baita begiak eman ere...". Hamzak ahoa ireki zuen,
|
baina
buruan zituèn hitzek urrunegi eramanen zutelakoan, isildu egin zen... ez ordea Yazîd, zeinak hasitako erranari berrekin baitzion: " Begiak bai, baina potroak ez... horiek neuretzat ditiat-eta!, zer uste duk, bada?, kar kar kar...".
|
|
|
–Ados. Bihotzak lehenengo aukera onartzera bultzatzen naik,
|
baina
buruak ez, eta bigarrena onartuko diat. Aita hil zenetik, izan ere, eskuak libre ditiat etxeko negozioarekin zernahi egiteko, eta horixe egingo diagu, Facundo:
|
|
2014
|
|
|
Mahaira itzuli zen. Hutsik zuen edalontzia,
|
baina
burua ezezkoan astindu zuen, Alixek galdezka begiratu zionean. Ez zeukan zeregin handirik orain, Honoriari gauza batzuk bidali besterik ez; bihar gauza mordo bat bidaliko zion.
|
|
|
Rudolphek ez zekien, ezta hurrik eman ere, zertaz ziharduen Aita Schwartzek,
|
baina
buruarekin baiezkoa egin zuen, eta apaizak ere bai, bere kezka ilunetara itzuli aurretik.
|
|
|
Hitzik ez
|
baina
burua mugitu zuen goitik behera Idoiak. Ez zuen ia inoiz erretzen, baina mundu normaleko keinu hura mundu normala existitzen zelako oroigarri bat begitandu zitzaion.
|
|
|
Ez da gertatu baina. luke,
|
baina
buruan P dauka, eta V ren emaztea, eta V ren alaba, eta V ren semea. luke, baina ezin du.
|
|
|
Metro eta laurogei pasatxo neurtuko zituen gizonkotea zen. Ez zegoen sobera gizena,
|
baina
burua aspaldi soiltzen hasia zuen.
|
|
|
Berebiziko adorea eta adimena baliatu zituen erreboltari eta inbaditzaileen lerroak zeharkatzeko.
|
Baina
buruarekin eta bihotzarekin urrun joan liteke.
|