|
2000
|
|
|
Beraz, nahiz eta Nafarroako gehiengobatek gure prozesuan parte ez hartzea erabaki, gutxiengoak parte hartzeko eskubidea izango luke.
|
Baina
borroka armatua ematen den eszenatoki batean, hori ezinizango genuke martxan jarri. Borroka armatua martxan dagoen bitartean horrelakoekimen bat martxan jartzea, proiektuarentzat kaltegarria izango litzateke.
|
|
2002
|
|
|
Jende asko dago desobedientziaren talismanarekin, baina ez da desobedientzia zibila. Hemen, munduko beste desobedientzien konnotazioak dituzten mugimenduak garatzen hasi dira mimetismo oso batez,
|
baina
borroka armatu lazgarriak kutsatu eta txikitu egin ditu, bere esentzian, bere politikan, bere kontzepzioan eta bere gizarte barneratze lanetan. Alegia, hainbat formulazio okerrek desobedientzia zibila pozoitzen dute eta bere kontzepzioak ez du deus ikusterik hemen egin den formulazioarekin.
|
|
2005
|
|
|
Oso garbi dugu ezker abertzale zabala, anitza eta politikoki eraginkorra eraiki nahi dugula. Borroka armatuak ez du gure jokabidea inoiz baldintzatuko,
|
baina
borroka armatuaren irtenbidea eta gatazkaren konponbidea bilatzeko ahalegin osoa egingo dugu. Zeregin horretan iritzi ezberdinak ditugu eta batzutan ezberdintasun taktikoak agertzen dira.
|
|
2007
|
|
|
Printzipio horien kanpo kokatzen diren eragile politikoek ez dute Euskal Herrian lekurik. Prozesuak une hobeak edota txarragoak biziko ditu, ETAk nola halako ibilbideren bat egin lezake,
|
baina
borroka armatuaren zikloa, politikoki, bukatu da, prozesua bururaino eramatea beste aukerarik ez dago.
|
|
2012
|
|
|
Borroka armatuaren zilegitasunari buruz ez dut inoiz dudarik izan, beti ere borroka armatua zanpatzailearen kontra egiten bada.
|
Baina
borroka armatua lagunen kontra ere egiten denean, eredu sobietarraren totalitarismo iraultzailearen forma ezberdin bat hartzen duenean, hasieratik nahiko urrun egon naiz horrengandik. Niretzat Euskal Herrian 1980etatik aurrera gauzak beste modu batera ikusi behar ziren.
|
|
2014
|
|
|
Gatazka luzatu bai, herrian eragin ere bai, baina irabazi ez. Estatua gainditzeko aukera hori ez dut behin ikusi,
|
baina
borroka armatuak herrian eragin handia izan duela onartzen dut. Geroak esango du zer nolako eragina izan duten azken hiru hamarkadetako borrokek.
|
|
2015
|
|
|
gehien borrokatzeko eta gehien emateko prest beraiek daudenez, beraiek gidatzen dute bidea. Ezker abertzaleak antolakunde ugari izan ditu eta antolakunde bakoitzak erabaki autonomia izan du teorian,
|
baina
borroka armatuari buruz erabakitzea ETAri dagokionez, borroka armatuari buruzko erabakiek mugimendu osoa baldintzatzen dutenez, eta, barne legeen arabera, ezker abertzaleko antolakunde zibilek ETAren erabaki horiek publikoki auzitan jarri ezin dituztenez, ETAren erabakiek baldintzatuta jokatzera behartuta daude gainerako antolakundeak. ETAk su etena erabakitzen badu, mugimendu osoak konponbide eskemara egokitu beharra du.
|
|
|
Laburbilduz, Espainiako Gobernuaren eta ETAren arteko zeharkako elkarrizketek eta beste eragile askoren arteko harremanek eta akordioek ahalbidetu dute ETAren jardun armatua bukatzeko prozesua gauzatzea,
|
baina
borroka armatua uzteko erabakia bera ezker abertzalearen alde bakarreko hautuaren ondorioa izan da, funtsean.
|
|
|
Ondo ikasita zegoen?. Erresistentzia nazionaleko gaurko egoeran gatazka eremu ugari eta ezberdinak zeudek, ekonomian, politikan, kulturan...
|
baina
borroka armatua duk batzen dituen ardatza, garaipenera eramango gaituen bidea. Hori lortzean, gainontzekoa berez etorriko duk.
|
|
|
Haren ondorioz espetxera joan hinteke, atzerrira, torturatua izan; haren ondorioz hil egin hinteke, parekoa hil beharrean aurkitzen haiz, pertsonari erasan egiten ziok, zakartu.
|
Baina
borroka armatua ezinbestekoa duk aurreratzeko, Patxi.
|
|
|
Berak ez du horrelaxe esaten,
|
baina
borroka armatuaren lekuan politika hobetsi beharraz ariko dela, pentsa liteke.
|
|
|
Nahi dutena esango dute, baina, Estatuak gizartearen kontra ezarritako injustiziaren ondorioa izan zen ETA sortzea, indartzea eta erradikalizatzea. Beste herri mugimendu batzuk ere Estatuaren ondorio eta haren kontrako erresistentzia ziren,
|
baina
borroka armatuak, edo, hobeto esan, borroka armatuak jasaten zuen errepresioak ematen zien energia eta bisibilitatea beste horiei guztiei.
|
|
2016
|
|
|
Beraz, zer da ezker abertzalea, nork hartzen ditu erabakiak eta nori eragiten dio? Auzia historikoa da,
|
baina
borroka armatuak iraun duen bitartean, ETAren esana giltzarri izan da, seguruenik borroka armatuak indar handia duten gainerako esperientzietan bezala. HBrengan oinarritutako herritarren batasuna klabea izan zen ilegalizazio garaien etorrera arte.
|
|
|
Nik ez nuke horrenbeste esango, baina erakunde militar bat indarrean dagoen bitartean, HB bezalako koalizio batean erakunde horren pisua oso nabarmena izango da ezinbestez. Gero ez dut uste hala izango denik, ez luke izan behar;
|
baina
borroka armatua dagoen bitartean ezinbestekoa iruditzen zait. Horregatik KASek edo nik ez dakit nork erabakitzen zuen Mahai Nazionalean, eta nik beti izan nuen mugimendua beste batzuek zaintzen zuten inpresioa.
|
|
|
Hirugarren puntuari zegokionez, labur zurrean: ESBk erakundeetan politika egiteko hautua hartu zuen,
|
baina
borroka armatuaren premia ez zuen zalantzan jarri; halere:
|
|
2021
|
|
|
" Ez diat uste zuzen ari haizenik" bota nion," galtzaileak gaituk; urteak eman ditiagu kartzelan, hil egin gaitiztek, eta hil egin diagu; ez diat esango alfer alferrik,
|
baina
borroka armatutik ez diagu ezer lortu. Gure ideiak ez dituk ez eta ideia ere".
|
|
|
Poli-milien lerrotik atera gabe, Estatutuaren gauzatzea eta presoen askatasuna helburutzat zituzten,
|
baina
borroka armatuaren lekua zehazten baitzuten, baikorki:
|
|
|
Solas pribatuak ziren, transzendentziarik gabe,
|
baina
borroka armatuari bere helburuak lortzeko garaia joaten ari zitzaiola pentsatzen hasia zen gure artean ere. Ohar nagusia, amets iraultzaileen urruntzea:
|
|
|
Borroka armatua ez da atsegina, latza da; horregatik espetxera eta atzerrira joan zaitezke, torturatu eta hil egin zaitzakete, eta norbera ere hiltzera behartua izaten da. Pertsona gogortzen du, mindu egiten du,
|
baina
borroka armatua ezinbestekoa da aurrera egiteko", dio KASek.
|
|
|
Gaur egunean, urrundik ikusita, ez naiz irtenbideak proposatzeko nire ahuleziaz arro,
|
baina
borroka armatuaz egin analisietaz ez naiz damutu.
|
|
|
Eta LAB, bereziki Rafa Diez Usabiaga, idazkari orokorra. ELArekin bat egiten zuen Estatutua gainditzeko bidean,
|
baina
borroka armatua gainditzeko frogen nahian agertu zen eta, beraz, oraindik ere zain.
|
|
|
Errepresioak, adibidez, gauzak baldintzatzen ditu, usu ondorio oposatuekin. Gure kasuan, zentsurak murriztu zuen hedabideetan presentzia eta ekintza publikoetan aritzeko Ezker Abertzalearen gaitasuna;
|
baina
borroka armatuko bidetik jarraitzeko kontra zirenen artean, Ezker Abertzaleari boza ematen ziotenak baziren, errepresioaren aurka protesta edo errepresaliatuei sostengu gisa.24
|
|
|
Beraz, Alternatiba Demokratikoan ziren helburuak (lurraldetasuna eta autodeterminazioa) eta exigentziak (herriak erabakitzen dudana errespetatzea) mantendu ziren,
|
baina
borroka armatua bidetik desagertu zen eta harekin, azken paragrafoa gorabehera, ETAren egitekoa.
|
|
2022
|
|
|
Lehen elkarrizketa 2014ko urtarrilaren 13an Berria egunkariaren Ipar Euskal Herriko Hitzan argitaratu zen, Ainize Madariaga kazetariak eramanik. Hor no la abertzaletu zen kontatzen zuen, hori beti umorearekin(" Umorerik gabeko jendarte bat sekta bat da; egitura totalitario bat!" ohartzen zen), nola Iparretarrak taldean sartu zen, klandestinitatean
|
baina
borroka armatua egin gabe, nola atxilotua izan zen bi aldiz; gero nolako Zuberoako hautetsi izan zen: " Bide egin dezakezu abertzale ez direnekin.
|
|
|
Agian hori da zabalduena euskal gizartean, baina Naparra ren kasuan baino zalantza handiagoarekin. Euskal gatazka sakon aztertu duen Emilio Lopez Adan Beltza ikerlariak ere zabalik uzten ditu kasuak,
|
baina
Borroka armatua Euskadin. liburuan argi ikusten da ETAren hipotesiari ere sinesgarritasun handia ematen diola:
|