2001
|
|
Badakizue fikziozko filmetan ikusten diren ontzi hegalariak bezalakoa. Familiak hori ikus zezan oihu egin nuen,
|
baina
baratzera buruz begiratzerakoan dena desagertua zen. Hori guztia lehenbailehen ahantzi behar nuela erran zidan aitak; amak lokartzeko agindu.
|
2011
|
|
Hasierak batzuetan luze jotzen dute, baina uda hasierarako talde nahiko handi batek jasotzen zituen astero barazkiak. Ordutik, hazten goaz pixkanaka.Basherri taldeen oinarrizko elikagaia barazki otarra izaten da,
|
baina
baratzea dutenei ere irekia dago. Barazkiez gain, beste zenbait gauza ere jasotzen ditugu, Usurbilen bertan edo inguruko herrietan ekoiztuak direnak, hala nola arrautzak, mermelada, ogia, gazta, jogurtak.Denborarekin, gauzak finkatuz joan diren heinean, taldekideen behar edo nahien arabera eskaerak zabalduz joan gara.
|
2012
|
|
Baina
|
Bainak
baratzean! Aio.
|
2013
|
|
«Aita Bartolo, hemendik aurrera ez dut ogirik behar, bi mutilak lanean hasi zaizkit eta».
|
Baina
baratzeko tomaterik onenak niretzat izaten ziren gero ere. Umeak hazten lagundu zidaten niri fraideek.
|
|
XABIN. (mahaitik altxatuz) Tira, ederki nago hementxe berriketan,
|
baina
baratzera joan behar dut lan egitera.
|
2014
|
|
Duela urtebete inguru barazkiak denda ekologikoan erosten hasi ginen", dio Ixiar Lujanbiok. " Ez zen erabaki kontzientea izan,
|
baina
baratzean hastearekin batera izan zen. Ziur zerikusia baduela".
|
2015
|
|
Zuzenean jabearekin harremanetan sartuz lortu dute Lakarrako egoitza. 140 metro karratu dituzte,
|
baina
baratzerik ez. Bitan partekatu etxe baten zati bat dute alokatzen.620 euroren truke dute hilabetea.
|
|
Mikel Aramendi kazetariari aditu izan diot meatzaritzan iraun ohi dutela grebek beste inon baino luzaroago, eta horrek baduela bere azalpen geografiko historikoa: izan ere, Asturias aldean esaterako, meatzari familia gehienek izaten zuten baratze koxkor bat, etxeko irabazien osagarri eta zulora jaitsi behar ez duenaren entretenigarri; greba bat gertatuz gero, aurreztutako dirua azkar xahutu ohi da langilearen etxean,
|
baina
baratze mutur horri esker errazago zuen meatzari jendeak jatekoa behinik lortzea, eta grebari, beraz, luzaroago eustea. Itsasondon ez zen grebarik izan, baina bizi sistema horrek zerikusi zuzena izango zuen meategiak itxi osteko bizimodua entenditzeko.
|
|
–Itzalgailu bat ere eskatu nioan suhiltzaile bati, esan ohi zuen Juanitok gau hartakoa kontatzen zuenean?,
|
baina
baratzean ezkutatu nian, patata batzuen artean.
|
|
Ez da soroa edo sagastia bezala. Haietan, ekoizpena askoz ere berdinagoa eta motzagoa da,
|
baina
baratzean gauza asko jaso dira: barazki eta teknika asko, tresneria oso zabala?
|
2017
|
|
–Ez, Xabat,
|
bainak
baratzean. Zuk futbola gustuko duzu, ezta?
|
|
Berriro ere porruak!
|
Baina
baratzea ez al da hozkailua bezala agortzen. Andereño Karmelek dioenez, bizitza honetan, ez dago ezer infinitua, baina, argi dago, berak ez duela gure ortua ezagutzen.
|
|
Saiatu da lasaitzen, konparazioak hasieratik eragin dion ezinegona eta nahigabea arintzen,
|
baina
baratzean barneratu ahala gero eta estuagoa ageri zaio aitaren baratzearen eta bere eskulturen arteko kidetasuna. Beste inorako eta ezertarako baliorik gabeko material ugari dago han inguru berri batera egokitu eta, baliagarri ez ezik, aldez edo moldez eder eta adierazkor ere bihurtua; bere eskulturetan bezala.
|
2018
|
|
Berdin omen zaio, ez da ohartzen ere herriz kanbiatzen dela! Bada beste etxe bat, etxea bera herri batean
|
bainan
baratzea, arrunt ondo ondoan duena, beste herrian izanki. Urde hazteari emana den laborari batek etxea eskualde batean du eta xerriak bestean!
|
2021
|
|
Hala, planetaren bertze puntatik ekarri haziak autoktonoak bilakatzera heldu dira. Alta, duela 60 urte arte landare apaingarriak ziren; gehienez ere, tomatea kontserben egiteko baliatzen zen,
|
baina
baratzeetan «bigarren lerroko» eta «noiztenkako» tokia zuten. Barbak bildu ditu laborarien lekukotasun batzuk bere tesirako:
|
|
Morteroa egiteko batez ere,
|
baina
baratzerako ere bai, inguruko baserritar guztiak etortzen ziren erostera, den denak.
|
2022
|
|
Egun hartan etxera heldu nintzenean Javier topatu nuen beraren baratzean hazten ziren barazkiak niri lanpasean uztera zihoalarik. Zeren baratze txiki bat dauka,
|
baina
baratzeak ematen diona gurekin partekatzen du, Marcok bere belarra partekatzen duen bezala eta nik janari dendan sobratzen zaizkigun sobaoak partekatzen ditudan bezala. Gure etxea etxe ilun bat da eta leiho guztietatik basoa ikusten da, baina badugu eskorta bat eta han oiloak eta untxiak dauzkagu, eta ahuntz bat, Javierrek behin bere etxeko atean topatu eta ekarri ziguna, esanez ezetz, ezetz eta ezetz, berak ez zuela ahuntzik nahi.
|
|
Polita izango zen biak euripean korrika ikustea, andrea bere lastozko kapelarekin eta ofiziala kapa beltz polit harekin...
|
Baina
baratzean bertan ere bazegoen non babestu. Nahi bazuten berak gidatuko zituen glorieta bateraino eta han begirada guztietatik salbu eta lasai egongo ziren.
|
2023
|
|
Bere 4 anai arreba bizi dira oraindik eta haiekin telefonoz hitz egitean, hika aritzen da. Bere zaletasunetarako ez du tarte handirik izan Martinak,
|
baina
baratzean aritzeaz gain, pilota partiduak ikustea gustuko izan du. Behinjubilatuta, Lekunberriko jubilatuetan ere asko gozatu zuen karta jokoetanbesteak beste.
|
|
–Betiko sistema da, bai. Zirkuitua aldatu zenean ura ponpatzen hasi ziren baltsatik biltegira,
|
baina
baratze txikien ura hemendik bidali dugu beti.
|
|
Lehen, belar eta lastopean egiten nuen konposta; gero udalak ontzi batzuk oparitu zituen, eta hantxe orain. Atsedenean dagoen baratze zatiaren gainera hondakinak hustuta ere berdin funtzionatzen du;
|
baina
baratzea itsustu egiten da, eta etxekoen kexak saihesteko utzi nuen alde batera praktika hori. Permakultura baldar bat praktikatzen nuen orduan (Interneten jartzen dituzten argazkiekin zerikusirik ez), baita hamaika puxka goxo bildu ere ordea; hala esaten zidan herriko aguazila izandako Atanasio lodiak, leiho betean niri begira:
|