2001
|
|
Azukre horiek guztiek energia kantitate bera ematen dute (4 Kcal/ g). Horregatik, produktu dietetikoetarako beste gozagarri batzuk erabiltzen dira, naturalak ere,
|
baina
azukre alkohol multzokoak (adibidez, sorbitola edo xilitola), energia ahalmen txikiagoa dutenak. Osasun ondorioak Edulkoratzaileak hartzea kontuan hartu behar da osasun arloko arazoak saihesteko.
|
2003
|
|
Surimia xehaturiko arrain mamia da, berez,
|
baina
azukreak, fosfatoak eta gatza erantsi zaizkio.
|
|
Holandesek kapitalak eman zizkieten, eta kolonoek kreditua azukretan itzultzen zuten. Esklabo beltzak ez ziren bakarrik azukrean aritzeko eraman,
|
baina
azukre plantazioak ziren Indietako oinarrizko plantazioak, bada, bertan aritzen ziren gehienak.
|
|
Karbohidrato ugari ditu, eta horien artean glukosa eta fruktosa dira nagusi. Koipe eta proteina gutxi ditu,
|
baina
azukre asko duenez, balio kalorikoa ertaina edo handia du. Beste elikagai batzuei dagokienez, potasioa eta bitamina nabarmentzen dira.
|
2004
|
|
Bai,
|
baina
azukrerik gabeko kafea.
|
|
Osagai nagusia ura da, eta ez dute ez koiperik ez kolesterolik,
|
baina
azukre ugari izan dezakete.
|
|
Hala ere, garrantzitsua da etiketak arretaz irakurtzea, produktu horien osaera egiaztatzeko, publizitate mezuek nahasmena eragin baitezakete. Poloak eta sorbeteak, koiperik gabeak
|
baina
azukrearekin Poloak eta sorbeteak egiteko osagai nagusia ura da. Konposizioaren %85 osatzen dute, eta, beraz, izozki horiek kaloria gutxi ematen dituzte (70 kaloria inguru 100 ml bakoitzeko), baldin eta krema edo esne izozkiekin (200 kaloria 100 ml bakoitzeko) alderatuz gero, %50 ur dute.
|
|
Hala ere, horrek ez du esan nahi izozki horiek prestatzeko prozesuan mamia edo fruta zukua erabili denik. Poloak kaloria gutxiko elikagaiak dira eta ez dute ez koiperik ez kolesterolik,
|
baina
azukre eta gehigarri artifizial gutxi dituzte eta nutrizio aldetik balio gutxi dute. Hala ere, noizean behin kontsumitu beharreko elikagaiak dira.
|
2005
|
|
Edulkoratzaileak: elikagaiei zapore gozoa emateko erabiltzen dira,
|
baina
azukre arruntaren kaloriarik gabe. Sakarina da ezagunena.
|
|
Proteina gehien (%8, 5) eta gantz gehien daukatenetako bat (%38),
|
baina
azukre gutxien dutenetako bat (%41).
|
2006
|
|
1946an, Vermonteko gobernadoreak, Mortimer Proctorrek, duela mende erditik xarabea biltzen zuen astigar muino baten dohaintza jaso zuenean, Proctor Maple konpainia sortu zuen; 1988tik 1994ra pixkanaka puntako teknologia laborategi bihurtu zen, astigar xarabetik azukrea ateratzeko. Perkinsek badaki bertako asko tortitak xarabe lodi, ilun eta empalagosoarekin gozatzearen aldekoak direla, astigarrietatik aterata,
|
baina
azukrearen merkatua unibertsalagoa eta enpresarialki erakargarriagoa da. Aukeratutako izena Xarabea egiteko astigar erretxina lortzea oso tradizio handia da, bai Kanadan, bai Ingalaterra Berrian eta New Yorken (AEB).
|
|
Aukeratutako izena Xarabea egiteko astigar erretxina lortzea oso tradizio handia da, bai Kanadan, bai Ingalaterra Berrian eta New Yorken (AEB). Astigar gehienak helburu horretarako erabil daitezke,
|
baina
azukrearen astigarra (Acer saccharum) eta astigar beltza (Acer nigrum) dira espezierik egokienak; berez, xarabearen sibaritoek nahiago dute arce beltza azukrearena baino. Garrantzi ekonomikoa zela eta, astigarra Kanadaren ikur bihurtu zen, eta haren orria herrialde horretako banderan dago.
|
|
Elaborazio horri azukrea gehitzen zaio, zapore gozo samarra lortzeko. Benetako chutney lortzeko azukre beltza erabili behar da,
|
baina
azukre zuriarekin ere egiten dira. Ez dago errezeta zehatzik Ez dago errezeta bakar bat chutney egiteko, era askotakoak daude eta jasotzen duen izena bere osagai nagusiaren araberakoa da.
|
|
Garagardoak, berriz, 5 gradu inguru ditu. Alkoholik gabeko garagardoari alkohol edukia kendu zaio,
|
baina
azukre pixka bat izaten jarraitzen du; beraz, ez da komeni libreki jatea, ezta nahi den kopuruan ere. Beraz, alkoholarekin izan ala ez, ez da komeni gehiegi kontsumitzea.
|
2007
|
|
Esnea, adibidez, dieta disoziatuetan elikagai proteikotzat agertzen da (eta halaxe da, izan)
|
baina
azukre (laktosa) eta, osoa edo erdigaingabetua denean, gantzik ere badauzka.
|
2008
|
|
Don Simón jar liteke buru,
|
baina
azukrea eransten dio zukuari eta lurrintzaile gutxien ere berak dauzka.
|
|
Zenbaki absolutuetan, berriz, Brasilek izan du transgenikoen hazkuntza handiena. Batez ere, soja eta kotoia egiten dute han,
|
baina
azukre kanabera transgenikoaren ekoizpena ere gorantz doa. Etanola egiteko erabiltzen dute, eta hemendik aurrera are gehiago ekoitziko dela uste dute ISAAAkoek.
|
|
Esnea osoa, gaingabetua, kondentsatua, lurrundua edo hautsezkoa izan daiteke, eta beti irakin behar da, usainen batekin batera. Hautsezko bertsioa aukeratzen bada, lehenik berriro hidratatu da,
|
baina
azukrearekin ere nahas daiteke izozkiaren kalitatea, zaporea, itxura eta egonkortasuna hobetzeko. Beste aukera bat esne gaina erabiltzea da.
|
|
Azukrerik gabeko soda horien iragarkiak etorri zitzaizkidan gogora: zapore bera,
|
baina
azukrerik gabe. Eta orduan:
|
2009
|
|
Esne gain zaporeko izozkia, txokolate saltsarekin(% 23) eta txokolatearekin eta txokolate esnedunaren zatiekin(% 6) Stracciatella zaporekoen artean, hau gailendu da kalitate prezioetan.900 gramoko ontzian etorri da.Litroak 4,55 euro balio du, eta merkeena izan da stracciatella koen artean, nahiz eta ez dagoen alde handirik.Osagaiak: ...birhidratatua, glukosa fruktosa ziropa, azukrea, landare gantza, laktosa, esne proteinak, kakao hauts alegabetua(% 2), kakao pasta, kakao gurina, esne hauts gaingabetua, esne hautsa, emultsionatzaileak (gantz azidoen mono eta diglizeridoak, amonio fosfatidoak, poliglizerol polirrizinoleatoa) egonkortzaileak (garrofin irina, guar goma, karragenanoa), lurrina.Gantz gutxien duenetakoa izan da(% 7,8),
|
baina
azukre gehienekoa(% 35), eta kaloriak ere honek eduki ditu gehien stracciatella zaporekoen artean (217 kaloria, ehun gramo bakoitzeko). Dastatze proban 7,6 puntu lortu ditu, eta kontsumitzaileei hauxe gustatu zaie gehien stracciatella koetan.Ez diote alderdi bat nabarmendu, eta deus txarrik ere ez diote antzeman.Stracciatellazko La LecheraStracciatella zaporeko izozkia, txokolate txirbilekin(% 6)... Esne gaingabetu kontzentratua, glukosa ziropa, azukrea, esne hauts gazura, landare gantza, kakao pasta, inulina, kakao gurina, kakao gantzgabetua, emultsionatzailea (gantz azidoen mono eta diglizeridoak, gantz azidoen propano diol esterrak, soja lezitina) lurrina, egonkor tzaileak, (garrofín goma, guar goma), hur pasta, fruktosa.Elikadura aipamenak:
|
|
Hala ere, ekarpen horrek zapore handia ematen badu ere, produktu azukretsuak oso gustagarriak dira, kaloria ugari ematen ditu. Egun horietan, turroiak, mazapanak eta Gabonetako gainerako gozokiak azukredunak eta oso energetikoak direnean, plater gozoak
|
baina
azukrerik gabeak, oso gozoak eta osasungarriagoak egiteko alternatibak proposatzen dira. Gabonetako menuetako postreak arintzeko aukera bikaina.
|
|
Karbohidrato purua da, beraz, eta egungo gizartean energia iturri nagusietako bat. Azukre zuriak (industrialki finduak) ez dauka bestelako nutrienterik,
|
baina
azukre beltzak, ordea, baditu zuntzak eta gatz mineralak, kopuru oso txikietan bada ere.
|
|
Ondoren, esneki, erakargarriak? eskoletan banatzearen alde egingo duela azaldu du,
|
baina
azukre asko duten elikagaien banaketa ez dela diruz lagundu behar zehaztu du.
|
|
Eskas zebiltzan lana eta jatekoa. Dirua bazegoen heroi handiei harrerak atontzeko,
|
baina
azukrez betetako ontziek Donostiako kaian sartzeari utzi zioten. Zaila izan zen negu hura, Kubaren independentzia eta jela gogorrak ekarri zituena.
|
2010
|
|
|
Baina
azukrea jaten badu...
|
|
Horietan, azukre erantsia ezinbestekoa da. Denboraldiko elikagaiekin egindako freskagarri izoztuak, fruta pure gozoak edo likuatu sinpleak, mousse gozoak, besteak beste, gozoak
|
baina
azukrerik gabeak. 5 Fruta edozein ordutan.
|
|
Gozoki eta Txikle Fabrikatzaileen Espainiako Elkartearen datuen arabera, gozokien merkatua ez dago soilik haurren artean, baizik eta gero eta lurralde handiagoa hartzen du helduek (16 eta 65 urte bitarteko Espainiako biztanle helduen %50, 6k gozokiak edo txikleak kontsumitzen ditu, batez ere emakumeak). Azukrezko gozokiak dira gehien eskatzen direnak,
|
baina
azukrerik gabeko aukeraren aldeko joera etenik gabe doa: kontsumitzen diren txikleen %80k ez dute azukrerik, eta gozokien %53k.
|
2011
|
|
Opor garaian gozokiari aurre egiteko denbora egongo da. Ondo jateko gakoak karbohidrato ugariko elikadura prestatzea dira,
|
baina
azukre gutxikoa, koipe gutxikoa, zuntz gutxikoa eta digestio errazekoa. Kafea, tea edo bestelako edari kitzikagarriak norberaren tolerantziara egokituko dira, baina ez da komeni gehiegikeriarik egitea.
|
2012
|
|
Esan dugu urez egindako izozkiek kaloria gutxi ematen dituztela eta ez daukatela ez gantzik eta ez kolesterolik ere,
|
baina
azukrez eta gehigarri artifizialez ongi hornituta daudenez, noizean behin jatekoak dira horiek ere.
|
|
Krema bustitzen hasten denean, gatzatu disolbatutako gatzatua kendu eta sutatik atera, eta moldearen gaileta geruzaren gainean bota. Burruntzali berean, baina garbi, lehengo eragiketa bera egingo dugu,
|
baina
azukrearen erdia botata, esnedun txokolateek azukrea baitute. Krema hori txokolate estalkiaren gainean bota baino lehen, ildaskak egingo ditugu txokolate beltzeko kremaren azalean, txokolate esnedunaren krema hobeto hel dadin, gerta baitaiteke aurreko kremaren gainean baino ez egostea eta desmoldatzen denean geruzak desmuntatzea.
|
|
Bota dezagun pixkanaka eta utzi krema koilara baten gainean irristatzen, krema ez nahasteko eta geruzak sortzeko. Azken kremarekin txokolate zuriarena berdin egingo dugu,
|
baina
azukrerik gehitu gabe, txokolate mota horrek azukre asko baitu. Krema horiek jarritakoan, ordubetez utzi behar da hozkailutik kanpo, eta, gero, egun batez beste, hozkailuan sartu behar da, hotz handiegirik gabe, ez irekitzeko, eta film paperez estali, zulotxoekin, arnasa har dezan, baina gainean ezer ez erortzeko.
|
|
Azukrea edo gehigarri gozagarriak, fruktosa esaterako, prestatutako elikagaiei gehitzen zaizkie zapore gozoa emateko edo zapore hori indartzeko.
|
Baina
azukreek beste funtzio teknologiko asko betetzen dituzte, hala nola produktuaren zaporea hobetzea elaborazio prozesuan izandako aldaketen ondoren, kontserbatzaile gisa jokatzea mikroorganismoen hazkuntza saihesteko edo produktuaren azidotasuna konpentsatu edo neutralizatzeko. Oso prozesatutako elikagaiak:
|
|
Musikazaleak29 Eguneko lehen orduan, gosaltzeko, egiten den elikagaien aukeraketa funtsezkoa da errendimendu fisiko eta mentalerako, organismoak barau ordu askoko glukosa jaitsiera egozten baitu. Eguneko lehen otordu horretan gozokiak eta elikagai azukretsuak aukeratzea ez da egokiena, berehalako energia estimulua ematen baitute,
|
baina
azukreak hain azkar metabolizatzen direnez, hipogluzemia sintomak nabaritzen dira berehala. Horiek eragina izanen dute errendimenduan, hala nola kontzentrazio falta, neke eta neke mentala, bai eta logura eta jenio txarra ere, ez baita uste bezain azkar bereganatzen lezioa.
|
2013
|
|
Jogurt gaingabetuekin arreta pixka bat jarri behar da: gaingabetuak izaki, gantz gutxiago izaten dute,
|
baina
azukre ugari eransten dizkiete zenbaitetan.
|
|
Ohiko jogurta izaten da,
|
baina
azukrea eransten diote, zaporea hobetzeko eta jendeari gustagarriagoa gerta dakion.
|
|
Aho hortzetako gaixotasunek min handia eragiten dute, antsietateaz eta gizarte arazoez gain, baina, batez ere, dieta osasungarria egiteko dugun gaitasunari kalte egin diezaiokete; beraz, osasunean izugarrizko eragina izan dezake.
|
Baina
azukre gehiegi izatea obesitatearekin ere lotuta dago, eta horrek, aldi berean, gaixotasun kronikoen zerrenda luzea izateko arriskua areagotzen du, 2 motako diabetesetik hasi eta zenbait minbizi motaraino. Azkenetako eta zorrotzenetako bat analisia azukreari eta obesitateari dagokienez, 2012ko urtarrilean argitaratu zen aldizkarian British Medical Journal. Bi premisa hauetatik abiatzen da:
|
2014
|
|
Diabetikoei gomendatzen zaie zenbaitetan,
|
baina
azukreak adina kaloria ematen ditu.
|
|
Uste baino kaloria gutxiago ematen dute,
|
baina
azukre ugari daukatenez, neurrian jatekoak dira
|
|
erakoa, gainerakoek baino gutxiago izaten dute eta),
|
baina
azukre horiek ez dute gorabeherarik sortzen dieta bere osoan hartuta, azken batean nahiko kopuru txikietan kontsumitzen dira eta (heldu batek egunean 10 gramo hartzen ditu, batez beste).
|
2015
|
|
erakoak hautatzen direnean, garrantzitsua da kalorien jatorriari erreparatzea, zenbaitetan gantzak kenduz murrizten dituztelako,
|
baina
azukreak, aldiz, bere horretan uzten dituzte.
|
|
Landareen izerdiak proteina gutxi dauka,
|
baina
azukre ugari. Beraz, landare zorriek izerdi kopuru handiak atera behar dituzte proteina nahikoa erdiesteko.
|
|
Nola azaltzen da hori? Azukre erantsirik gabeko zerealak,
|
baina
azukre ugarirekin Haurrentzako zereal ahoen osagaien zerrenda aztertzen bada, oso gutxitan aurkitzen da azukrea. Kasu askotan, produktuaren bilgarriari «azukre erantsiak% 0» osasun erreklamazioa dagokio, indarrean dagoen legeria betetzen duen osasun adierazpena.
|
|
Irudia: duskbabe Ez da harritzekoa, halaber, gantz gutxiko produktuak aurkitzea,
|
baina
azukre gehigarri estra bat dutenak. Azukrerik gabeko jogurt izoztuetan dago proba.
|
2017
|
|
Gorroto ditut azukre koxkorrak, bat eta erdi hartzen ditudalako eta horrek kosk egitera behartzen nauelako eta gozoegia zaidalako azukre hutsa ahoan. Azkenean, topatu nuen beste kafetegi kate bat, erdaldunak denak
|
baina
azukre poltsa ez ezik azukre beltza ere badutenak, eta orain arte nire ilearen inguruko iruzkinik egin ez dutenak.
|
|
Adibidez, azukre eta koipe gehiegi hartzeak pisutasuna eta logura eragin ditzake, eta horrek, era berean, erreakzionatzeko gaitasuna murrizten du. Hori dela eta, karbohidrato konplexuak dituzten elikagaiak hautatzea da onena,
|
baina
azukre sinpleak, koipe gutxikoak eta erraz liseratzekoak. Baina, nola?
|
2018
|
|
Azukrea hartzeak ez du esan nahi minbizi zelulak azkarrago haziko direnik. Azukrea moderatu egin behar da beti, gehiegizko pisuak eta obesitateak zerikusia baitute zenbait minbizi motaren probabilitate handiagoarekin,
|
baina
azukreak minbizia elikatzen duela baieztatu behar da. gezurra da eta neurrigabea.
|
|
Polo famatuek %88 ura edo zukua dute. Ez dute gantzik,
|
baina
azukre asko dute. Sorbeteak.
|
2019
|
|
pizza izoztuan zurrupatzen diren horietakoa bazara, bizitza laburtzeko aukera asko daude. The Lancet aldizkari medikoan argitaratutako ikerketaren arabera, munduko bost heriotzatik bat elikadura txar batekin lotuta dago; hau da, landare fresko, hazi eta fruitu lehor gutxi
|
baina
azukre, gatz eta trans koipe artifizial ugari dituztenak. 2017an, saihestu zitezkeen 11 milioi heriotza baino gehiago izan ziren, gehienak gaixotasun kardiobaskularrekin (10 milioi inguru), minbiziarekin (913.000) eta 2 motako diabetearekin (339.000) lotuak.
|
|
Eta horrek hobekuntza ekar dezake, baina, adituaren arabera, zehaztu egin behar da. “Irin integraleko galletak egin behar badituzu,
|
baina
azukre aldagarriak, ez du axola zure irina integrala izatea —begira— Dieta osasungarria ez da eraikitzen bakarka kontsumitutako elikagai zehatzetatik abiatuta, baizik eta dieta osoak du balioa”. Ba al dago funtsezko alderik?
|
2020
|
|
Bera eta erretorea. Gaur gauean etortzerik ez zuela esan zuen,
|
baina
azukrea hartzeko bai, beharrik izanez gero.
|
|
Batzuetan, azukre dosi handiekin egoten dira. Zukuak, berriz, freskagarriek baino mantenugai gehiago ditu,
|
baina
azukre libreak ditu eta, horregatik, freskagarriek adina kaloria izan ditzake. Zuku bat hartu behar badugu, komeni da azukre erantsia dutenak saihestea, eta kontuan hartzea noizbehinka gozatzea komeni dela:
|
2021
|
|
Gero, zuntz ugariko gari integrala erabiliz, B-ra igaro da. Azukre gehiegi dute oraindik… Egia da,
|
baina
azukre gehiagoko beste zereal batzuekin alderatuta, orain zuntz gehiago ematen du. Beraz, gomendio orokorrek ez badute zerealen kontsumoa sustatu behar, bereziki saihestu behar dira D eta E sailkapena dutenak eta A sailkapena dutenak.
|
|
maltitola da gehien erabiltzen den gozagarria, azukrearen antzeko ahalmena duena, baina 2,4 kcal/ 100 g besterik ez du ematen (azukre sinpleen 4 kcal/ 100 g ren aldean). Estebiol glukosidoak eta sukralosa gutxiago daude, eta ez dute kilokaloriarik ematen,
|
baina
azukreak baino askoz ahalmen gozagarri handiagoa dute (300 eta 600 aldiz handiagoa, hurrenez hurren). Europar Batasunean baimendutako gozagarri guztiak aseguruak dira eta, kontsumitzailearen ikuspegitik, batek ere ez du besteekiko abantailarik eskaintzen.
|
|
Royal produktuetan, eztitzaile nagusia ez da estebia, ontziak adierazten duen bezala, maltitola baizik. Estebiol glukosidoak Royal fresa n ere erabiltzen dira,
|
baina
azukrearekin konbinatuta. Horregatik, produktuak osagai horren %8, 2 baino ez du, eta hori nabarmendu egiten da ontzian, “%30 azukre gutxiago” mezua duela.
|
2022
|
|
Mahaiko azukreak baino kaloria gutxiago ditu, baina aldea oso txikia da. 100 g eztik 330 kcal ematen dituzte (3,3 kcal gramo bakoitzeko),
|
baina
azukreak 400 kcal inguru ditu (4 gramo bakoitzeko). Kontuan hartu behar da, halaber, eztia gozoagoa dela eta gozatzeko kantitate gutxiago behar dela.
|
|
Ez da bete, «txokoa» besterik ez baitu adierazten. Azukre erantsirik gabe,
|
baina
azukre askorekin “Azukre erantsirik gabe” aipua araututa dago, eta elikagaiari azukre sinpleak (monosakaridoak eta disakaridoak) eta propietate gozagarriengatik erabilitako osagaiak gehitu ez zaizkionean egin daiteke. Lehengaietan berez dauden azukreak dituenez, nahitaez aipatu behar da “berezko azukreak ditu”.
|
|
(9,6 g/ 100 ml), nagusiki olotik datozenak. Zereal oso horretan ia ez dago azukrerik,
|
baina
azukreak askatzen dira edaria ekoizteko behar den tratamendu teknologikoan. Hauek dira:
|
|
Kakao kremak etxe askotan daude, eta haur askoren askarien parte dira.
|
Baina
azukrerik gabeko bertsioak daude produktu honek kontsumo txikikoa eta noizbehinkakoa izan behar luke, ez ohikoa. Aukerarik onena aukeratzeko, alderdi batzuk hartu behar dira kontuan.
|
|
Suk Merenge zuri zuria lortzeko, labean lehortuko da 80° C tan, produktua gogortu arte.
|
Baina
azukrea 100° C tatik gora karamelu bihurtzen denez, merengeak kolorea hartuko du, grisetik anbarreraino. Zuringoak harrotzen amaitutakoan, lurringarriak (banilla, kokoa) edota fruitu lehorrak (pinaziak, amandak, pistatxok) gehitzen zaizkio. merkatua ik. azoka. mikatz sin:
|
2023
|
|
Irabiaki komertzialek espero zitekeena baino kaloria gutxiago dituzte,
|
baina
azukre libreak dituzte, eta haien nutrizio profila ez da egokiena eguneroko kontsumorako.
|
|
Haien presentzia erakargarria da haurrentzat, askotan produktuak eskatzen baitituzte ontziaren diseinuagatik. Pertsonaia horiek helduak ere erakar ditzakete, haurrentzat egokiak direla pentsaraz baitezakete,
|
baina
azukre gehiegi dute. Irabiaki horiek noizbehinka kontsumitzen diren elikagaitzat hartzen dira.
|