|
2000
|
|
|
Inoiz gertatu gabeko fenomeno bat gertatu da, autonomietako orkestrena. Orkestra horien programazioa hobea edo okerragoa izango da, gutxiago edo gehiago gustatuko zaizu,
|
baina
autonomia guztiek orkestra bat edo bi badute eta auditorioak gainera. Baikorra izateko arrazoi guztiak daude
|
|
|
XIX. mende osoan barrena, Suediaren atal izan zen Norvegia;
|
baina
autonomia zabalaz beti.
|
|
2001
|
|
|
Nire esperientzia esparrua murritza da, ziurrenera lanari denbora gehitxo eskaini diodalako, baina nire eremuan gatazka beraien azpian egiturak ez baizik eta pertsonak daudela pentsatzera iritsi naiz. Elkartzeari uztarketa deitu, erakundearen sortzezko helburuen gainetik erakundearen iraupenari buruzko helburuak bultzatu, independentzia zale bezala agertu
|
baina
autonomia zaleen hizkuntza eta ikuspegia erabili erakunde arteko harremanez aritzeko, taktikak eta estrategiak aitzakia hartu helburuak urruntzeko.... guzti horiek, ziurrenera, nire eremu txikian eta zuetako edozeinek duen eremutan ezagutu dituzuen erreferentziak dira. Guzti horiekin iristen gara galdetzera, zein den zein, zer den zer.
|
|
|
Horietatik, eta ondorengo ezagutzei esker, “zientifikoki” jangarritzat jo dira zenbait barietate, eta bikainak izan dira gastronomiaren ikuspegitik; esaterako, Cantharellus cibarius, gaztelaniazko tronpeta horia, camagroc en catalán, saltsaperretxiko hori euskaraz eta tronpeta horia galegoan.Basoko perretxikoen katalogoa, fresko salmentarako. Araudi hori oraindik ez da onartu,
|
baina
autonomia erkidego bakoitzak, bere osasun eta kontsumo sailaren bidez, beharrezkotzat jotzen dituen aholkuak ezartzen ditu, herritarren osasuna zaintzeko. Hala ere, arau horrek baldintza bereziak ezartzen ditu perretxikoentzat, eta baldintza horiek barazkietarako orokorrean aurreikusitakoekin osatzen dira.
|
|
|
Beherakadarik handiena 2001eko lehen hiruhilekoan izan zen, aurreko urtearekin alderatuz ia %37ko aldaketa.
|
Baina
autonomia erkidego guztiek ez dute eredu bera jarraitzen. Gustu guztietarako Autonomia erkidegoek beren kontsumo jarraibideak dituzte" elikadura krisian", produktu jakin bati dagokionez; kasu honetan, behi haragiari dagokionez, MAPAk emandako emaitzen arabera.
|
|
2002
|
|
|
Autismoarekin zerikusia duten patologien konplexutasuna, txertoen merkurioak eragindakoa edo ez, eta profesional espezializatuen eskasia direla eta, zailagoa da haurrak eskolatzea eta zentro publikoetan integratzea, askoz hobeto prestatuta baitaude garuneko paralitikoak edo Down en sindromea dutenak jasotzeko. Laguntza publikorik ez dagoenez, guraso batzuek seme alabak beren etxeetan heztea erabaki dute, horrek irakasleen eta logopeden artean dakarren kostuarekin,
|
baina
autonomia erkidego guztietan Euskal Autonomia Erkidegoko eredua hartzeko eskatu dute. Izan ere, autonomia erkidego horietan haur gehienak ikastetxe publikoetan integratuta daude, ikasgela espezifikoekin eta laguntza irakasleekin, eta Administrazioari eskatu diote azter dezala zergatik hitz egiten duten euskal autistek, lau aldiz gehiago.
|
|
|
Nork ez du nahi bere buruaren jabe izan?
|
Baina
autonomiaren neurria definitzerakoan, badira bi kontu, gutxienez, aintzat hartu behar direnak, bata printzipioei dagokiena eta pragmatiko hutsa bestea.
|
|
|
Donostia International Physics Center edo Biofisikako Institutua izan daitezke ereduga rriak. Unibertsitatearen parte dira
|
baina
autonomia maila garaia dute, eta halabeharrezkoa da hori; bestela unibertsitatearen burokrazia eta erraldoikeria renmenpean geratzeko arriskua izango lukete.
|
|
2004
|
|
|
Euskarazko komunitatearen kontzeptua ere erabili izan da delako autonomia erlatiboa baiesteko.
|
Baina
autonomia erlatiboaren kontzeptua berez da iluna. Horren berri izan genuen marxismoaren iturrietan ibili ginenean, han behin eta berriz ageri zitzaigun ideia hori, instantzia politikoari aplikatutako kontzeptua hain zuzen, horrek osotasuna taxutzen zuen formazio sozialaren barruan berezko dinamika eta ekimen propioa zituela adierazteko erabiltzen genuela uste dut.
|
|
2005
|
|
|
Araba ordea, aldendu egin zen Estatutu proiektutik, Arabarako proiektu berezi baten alde eginez: Foruak bai
|
baina
autonomia ez, aldarrikatzen hasi ziren urquijistak eta beste batzuk. Autonomia katalanen kontzeptua zen eta 25 urte lehenago Cubako probintzian aldarrikatua.
|
|
|
Konstituzio Auzitegiak 1997ko martxoaren 20an emandako epaia argitaratu eta gero, arauketa hau behar beharrezkoa gertatu da, ondokoagatik: sistematik kanpoko jardunari buruzko legeria deuseza dela adierazi da, Estatuak ez duelako horren gaineko eskumenik,
|
baina
autonomia erkidegoek berriro arau dezakete gai hori; Kantabrian, esaterako, horixe egin da apirilaren 25eko 1/ 1997 Legearen bidez, hots, Lurzoruaren Arauketari eta Hiri Antolamenduari buruzko Presazko Neurrien Legearen bidez.
|
|
2006
|
|
|
Batzuetan etorkinen elkarteak jatorrizko agintarien aurkakoak dira eta etorkinen barne arazoetan muturra sartzea ez dute ametitzen. Etorkinen elkarteek aginte politikoarekin bat egiten dutenean handik bidalitako irakasleak pozik erabiltzen dituzte,
|
baina
autonomia osoa nahi dutenek nahiago dute komunitatetik bertatik sortutako irakasleen laguntza.
|
|
2007
|
|
|
egin dira autonomia saioak, estatutuak, ongi, baina Espainiako Batasuna da printzipio funtsezkoa: 1 Autonomia deszentralizatzeko denez onartu beharreko fenomenoa da,
|
baina
autonomiak eta nazionalismoak bereizi behar dira. Nazionalismo mota guztiak, orokorrean, Autonomia Estatutuaren kontrakoak dira PPrentzat.
|
|
|
Desjabetze legeak balorazio modalitateak ezarri behar ditu. Autonomia erkidegoek desjabetze arloan dituzten eskumenei dagokienez, Konstituzio Auzitegiak argi utzi du Estatuaren eskumena dela desjabetze prozeduraren eta bermeen inguruko guztia, EKren 149.1.18 art. dela bide,
|
baina
autonomia erkidegoek desjabetze arrazoien inguruan legeak egiteko eskumena dutela onartu du, haien eskumenak egikaritzen dituztenean (martxoaren 26ko 37/ 1987 KAE, Nekazaritza Eraldaketari buruzko Andaluziako Parlamentuko Legearen kasuan).
|
|
|
Azkenik, eta aipatzeko modukoa denez gero, Zor Publikoa jaulkita erdiesten diren sarrerak daude. Izan ere, EAEk, edozein autonomia erkidegoen antzera, Zor Publikoa jaulki dezake,
|
baina
Autonomia Estatutuaren 45 artikuluak dioenez, diru hori inbertsio gastuak finantzatzeko erabiliko da. Honez gain, jaulkipena gobernu zentralaren kreditu politikarekin bat etorriko da.
|
|
|
Lehena etapako lehen hiru mailetako batean emango da, eta bigarrena, azken kurtsoan (4.ean). Gutxieneko ordu karga 35 ordukoa da (astean bat),
|
baina
autonomia erkidegoek handitu egin dezakete.
|
|
|
Laneko segurtasuna Espainian, zortzi langiletik bat funtzionarioa da.
|
Baina
autonomia erkidego batzuetan, hala nola Extremaduran, lautik batekoa da proportzio hori. Nahikoa da norberaren ingurunea behatzea fenomeno hori badela egiaztatzeko.
|
|
|
Hartzaileak 22 eta 30 urte bitarteko gazteak izango dira. Dirua Administrazio zentralak jarriko du,
|
baina
autonomiek banatzeaz eta hartzaileek eskatzen diren baldintzak betetzen dituztela egiaztatzeaz arduratuko dira. Chacónen helburua dirua urtarrilaren 1etik aurrera entregatzea da, baina komunitateek bi hilabeteko epea izango dute izapideak egiteko.
|
|
2008
|
|
|
Boliviako autonomia prozesua oligarkek eta AEBk bultzaturiko prozesu banatzaile eta ustela da, horrekin ez nator bat.
|
Baina
autonomia eredutzat har daiteke, autonomia eta erabakia.
|
|
|
Katalunian sortu zen,
|
baina
autonomia erkidego guztietako emakumeak laguntzen ditu, eta penintsulatik kanpokoak eta Latinoamerikakoak ere bai.
|
|
|
Eta hori lortzeko, estatu independenterik izatea ez zuenez posible ikusten, haren antzeko zerbitzuak bete zitzakeen autonomia zabala nahi zuen.
|
Baina
autonomia ere ez zenez zerutik jaitsi, kultura nazionala susta zezaketen erakundeak planteatu zituen. Nagusiak Euskaldun Biltokia, Zurtzaingoa eta Euskal Akademia izan ziren.
|
|
|
Jabekidetzatik salbuetsiz gero, salerosketaren gaineko zerga aurrezten ahal da, erosketaren balioaren gaineko ehuneko garrantzitsua baita. Eskualdaketen gaineko zerga,% 0,75 eta% 1 ingurukoa (autonomia erkidego bakoitzaren arabera), salerosketaren gaineko zerga baino txikiagoa da(% 7 inguru),
|
baina
autonomia erkidego bakoitzean aldatu egiten da, eta salbuespenak aurreikusten ditu bezero bakoitzaren ezaugarrien arabera, adibidez, gutxieneko diru sarrera batzuk justifikatzen dituelako. Hipoteka exekutatzea Muturreko kasu bat haustura bat da, non ordura arte partekatutako ondasun higiezina ez baita saltzen, eta ez baitago bietako batek saltzeko aukerarik.
|
|
2009
|
|
|
Idatziz jarri diren nahiak batzuetan notario aurrean sinatu behar dira edo lekukoen aurrean
|
baina
autonomia erkidego bakoitzak bere araudia du horretarako
|
|
|
Ez dago instalatu beharrik, eta, ondorioz, bateria kargatu behar zaio ahitzen denean,
|
baina
autonomia handia dauka (9 ordu eta 15 segundo irauten du bateriak).
|
|
|
Txosten horretan, haurra aldi jakin baterako etxean gaixorik egon behar duela jaso behar da. Kontuan hartu behar da autonomia erkidego gehienetan epe hori gutxienez 30 egunekoa izatea eskatzen dutela,
|
baina
autonomia erkidego batzuetan, hala nola Balearretan eta Nafarroan, 20 edo 21 egunetik aurrera ematen dela laguntza, hurrenez hurren. Haurrari esleitzen zaion tutoreak eta irakasleak berariazko hezkuntza programa bat prestatuko dute, ikastetxearekin bat datorrena.
|
|
|
200.000 euro senipartea osatuko lukete eta 100.000 bakarrik izango lirateke erabilera libreko herentziaren zatia. Erregimen orokorraren arabera, jaraunspenaren heren bat bakarrik eslei dakioke hautatzen denari (xedapen librea),
|
baina
autonomia erkidego batzuetan askatasuna askoz handiagoa da. Oinordekotzeko beste modu batzuk Euskal Herria.
|
|
2010
|
|
|
Etxebizitza ministroa den Beatriz Corredorrek nabarmendu zuen PEVRren “betetze maila handi” hori, indarrean egon zen lehen urtean, nahiz eta “Etxebizitza Plan baten lehen urtea gauzatzea bereziki zaila izan, autonomia erkidegoek beren araudia Estatuko Planaren xedapenetara egokitu behar dutelako, eta erakunde laguntzaileek laguntzak eman, eman eta tramitatzeko kudeaketa prozesuak birdiseinatu behar dituztelako”. Horri dagokionez, ministroak esan zuen Iheslarientzako Jesuiten Planak ondorio formalak dituela 2008ko abenduaren 24tik,
|
baina
autonomia erkidego batzuek “ia” erabili dute 2009 guztia planera egokitzeko dekretuak onartzeko. Diputatuen Kongresuan agertu zenean, Artekariak PEVRk aurreko ekitaldian izandako lorpenak azaldu zituen.
|
|
|
Eguzki energia fotovoltaikoko plaken instalazioetarako laguntza inbertsioaren% 20koa da (baita plaken ezaugarrien eta potentziaren araberako mugekin ere). Autonomia erkidegoan, diru-laguntzak desberdinak dira,
|
baina
autonomia erkidego guztietan daude. Errenta Aitorpena aurkeztean, eguzki plaketarako diru-laguntza hauek ere ondare irabazitzat hartzen dira eta zergadunaren tasa marjinalaren arabera tributatzen dute.
|
|
|
|
Baina
autonomien mapa nazionalitateen arazoa lausotzeko erabili zen berehala. Nazionalismo espainola, frankismoaren oinordekoak ez ezik ezkerreko jende asko integratuz berrindartu da.
|
|
2011
|
|
|
Aland uharteak, Finlandia eta Suedia artean kokatuak, Finlandia dira ofizialki,
|
baina
autonomia zabala dute. 6.500 irla elkartzen dituzte; horien artean, hirurogeitan bizi da jendea.
|
|
|
Espainiako legedian, Hezkuntza eta Zientzia Ministerioari dagokio hezkuntza gaietarako gobernuaren politika proposatzea eta gauzatzea,
|
baina
autonomia erkidegoetako hezkuntza agintariei eta irakaskuntza zentroei dagokie haiek hedatzea eta praktikan jartzea.
|
|
2012
|
|
|
Eta ondoren, haurrak nerabezaroan eztanda egiten duenean, gurasoak harrituta geratzen dira,' baina nola kexatu zaitezke, eman dizudan guztiarekin, zuregatik egin dudan guztiarekin?'". Bai, behar eta eskatutako guztia eman dio haurrari gurasoak,
|
baina
autonomia ohiturak har ditzan galarazi dio.
|
|
|
Bangsamorok Filipinetako hegoaldeko Mindanao uhartearen mendebaldeko lurrak eta irla horren eta Malaysiaren artean dauden artxipelagoak hartuko lituzke, hau da, musulmanak gehiengoa diren eremuak. Benigno Aquino Filipinetako presidenteak azaldutakoaren arabera, ez litzateke estatu independente bat izanen,
|
baina
autonomia zabala izanen luke, batez ere zergak biltzeko eta ezartzeko, Justizia sisteman eta baliabide naturalen kudeaketan, hagitz lurralde aberatsa da: gasa, petrolioa, mineralak, eta lur emankorrak ditu?.
|
|
|
Funtzionarioei buruz, Lopezek Euskadin alor horretan murrizketak ezarri litezkeela azaldu du,
|
baina
autonomien eskumenak inbaditzen badituzte helegitea aurkeztuko dutela iragarri du.
|
|
|
Zentrala ez dagoen lekuetan, eta, batez ere, etxeetan, oxigeno balak erabiltzen dira, nahiz eta gaur egun etxeetan erabiltzen den sistemarik egokiena oxigeno kontzentratzailea den. Aparatu elektriko bat da kontzentratzailea, balek lortutako kontzentrazioa lortzen duena,
|
baina
autonomia handiagoa bermatzen duena.
|
|
|
Pit Bull Terrier, Rottweiler, Dogo Argentino eta Staffordshire Bull Terrier, American Staffordshire Terrier, Fila Brasileiro, Tosa Inu eta Akita Inu.
|
Baina
autonomia erkidego batzuek zerrenda handitu dute. Kantabriak, adibidez, Boxer hartzen du, eta Galiziak, berriz, Bordeleko Dogoa.
|
|
|
Erditzearen indukzioa asko zabaldu da azken hamarkadan, batez ere ospitale pribatuetan. Espainian ez dago horrelako argiketen eragina jasotzen duen estatistika nazionalik,
|
baina
autonomia erkidego batzuek ematen dituzten datuak nahiko argigarriak dira, hala nola Valentziako Generalitateko Salut Publikoaren Zuzendaritza Nagusiak emandakoak. Erakunde horren arabera, 2008an, erkidegoko ospitale publikoetako erditzeen %27, 4 induzituak izan ziren, eta pribatuetan %41, 7ra igo zen.
|
|
|
Txertoen egutegi bakarrari dagokionez, Osoko Bilkuran erabaki zen autonomia erkidego guztietako haurrek, adin eta dosi beretan, lurralde osoan komunak diren txertoak hartzea. Ana Mato Osasun, Gizarte Zerbitzu eta Berdintasuneko ministroak azaldu zuenez, gaur egun oinarrizko txerto multzo bat zegoen estatu osoan,
|
baina
autonomia bakoitzak adin eta dosifikazio desberdinetara ematen zien adingabeei. “Lehen aldiz txertaketa arau berak partekatuko dira”, nabarmendu zuen.
|
|
|
Dantza ikasketekin lana aurkitzea Dantza ikasketak titulu ofizialak lortzeko egin daitezke, edo berariazko eskoletan. Eskola horietan ez da balio akademiko edo profesionaleko titulurik lortzen,
|
baina
autonomia erkidego bakoitzeko hezkuntza administrazioek arautu behar dituzte. Graduko ikasketek prestakuntza kualifikatua, praktikoa, teorikoa eta metodologikoa ahalbidetzen dute, “diziplina honetako lanbide esparruetan integratzeko gaitasuna ematen baitie”.
|
|
|
1869an, konstituzio politiko berriaren argitan, politikari eta juristen hizkeran autonomiaren kontzeptua azaldu zen. xix. mendean euskal autonomiaren kategoria, autonomiari buruzko ikuspegia, foruzale liberalen eraginez sortu zen.
|
Baina
autonomiaren esanahia erabateko bereizketa hainbat eskumenetan aurreikusten zuen. Autonomoa, bere kabuz gobernatzea adierazten zuen.
|
|
|
Autonomia, beraz, besteren beharrik ez izatearekin identifikatu dugu.
|
Baina
autonomia behar horretan sortzen da. Beharrak irakasten du nola eraman harreman zailak, nola egin aurre pertsona arteko gatazkei, nola jokatu eta egokitu ataka gaitzetan, nola eraman behar duen bakoitzak bere burua eta abar.
|
|
2013
|
|
|
TMEk Munduko Turismoaren TME Barometroan turismo eskariari buruz eskaintzen duen informazioa eta IET erakundeak Frontur, Familitur eta Egatur estatistiketan eskaintzen duena oso garrantzitsuak badira ere, garrantzitsua da, baita, eskualdeko eta probintziako informazioa izatea, bisitan datorren turistari buruzko ezagutza zabaltzen laguntzen duelako. Oso interesgarria da Espainiara datorren turistaren iritzia eta gogobetetzemaila jakitea,
|
baina
autonomia erkidegoentzat eta probintzientzat garrantzitsuagoa da jakitea zer puntuazio ematen dieten haiei turistek. Horregatik, informazio hori zabaltzeaz arduratzen diren erakundeak identifikatu behar dira, eta garrantzitsua da aldian behin horiek begiratzea, guztiz eguneratuta egoteko.
|
|
|
Tabernek edo kafetegi tabernek barra edo mahai zerbitzua izaten dute, edari hotzak edo beroak eta, nahi izanez gero, pintxoak edo ogitartekoak emateko publikoari, prezio baten truke, lokalean bertan kontsumitzeko. Kategoria bakarra izaten dute,
|
baina
autonomia erkidegoaren araberakoa izaten da; adibidez, Balear Uharteetan, honela sailkatzen dira: hiru, bi eta kopa batekoak.
|
|
2014
|
|
|
Zer egingo du Rajoyk? Erreferenduma ez duela onartuko garbi dago,
|
baina
Autonomia bertan behera utziko al du. Kataluniako agintari demokratikoak ez dira besoak antxumaturik geratuko.
|
|
|
140/ 2003 Errege Dekretua ez dago zertan euri urak berrerabiltzeko sistemetan aplikatu, eta ez du ezartzen giza kontsumorako urak kloroa eduki beharra;
|
baina
autonomia erkidego batzuetako araudiek bai, gutxienez 0,2 mg/ l edukitzea eskatzen dute.
|
|
2015
|
|
|
Laburbilduz, beraz, garbi dago aztertutako aldizkariek literaturaren autonomiaren defentsa argia egin zutela,
|
baina
autonomiaren afera konplexua izaki, berau artikulatzeko modua ezberdina izan zen kasu bakoitzean. Bi kasu klasiko argienak:
|
|
|
Zer gertatzen da, ostera, estaturik ez,
|
baina
autonomia sendo bat lortzen denean. Eragina dauka, zer esanik ez, horregatik hazi baita nazionalismo hau EAEn eta ez, neurri berean, Iparraldean, kasu.
|
|
|
Administrazioa kontrolatzean, biztanleria osoaren eskubideak jagon beharra aldarrikatzen da, eta, istiluok saihesteko, lurralde horretan bizi den orori naziotasuna ezagutu nahi izaten zaio (herritartasuna inork ez baitio ukatzen, noski, gorago esan denez). Lurralde nazionalismo zabala lantzeko deia egin daiteke hortik, beraz;
|
baina
autonomia hori gainetik dagoen estatu baten administrazio egitura ere badenez, estatu haren nazio proiektua garatzeko arriskua izan daiteke azkenean, ezen, denen integrazioa bilatzean eta sentimendu gutxiko proiektua lantzean, errazena estatuaren proiektuari atxikita jarraitzea da, horixe baita euskal herritar askoren nahia. Estatuaren kontrako mugimendua izan nahi zuena estatuaren proiektuan integratzen den erregionalismo bihur daiteke, orduan.
|
|
|
Beraz, esan daiteke, Euskal Autonomia Erkidegoak duen eskumena Estatuko oinarrizko legeriak mugatzen duela. Gai honen gainean hainbat alditan eman izan du bere iritzia Auzitegi Gorenak, eta era orokorrean zera esan du, oinarrizko legeriak Estatuan bateratuak diren minimo batzuk ezartzen dituela,
|
baina
autonomia erkidegoei beste aukera batzuk utzi dizkiela beren eskumena garatu ahal izateko (Navarro, 1990: 87 eta 88).
|
|
|
Estatutuaren 10.23 artikuluan aipaturiko seguru sozialean sartu gabe dauden mutualitateek gizarte segurantzaren babesa borondatez hobetzeko helburua dute. Mutualitate horiek ez dira Estatuaren seguru eskumenen barnean sartzen,
|
baina
autonomia erkidegoak Konstituzioaren 149.1.11 artikuluan aitortutako mugak kontuan izan ditu. Auzitegi Konstituzionalaren 220/ 1992 epaiari jarraituz, Estatuaren oinarrizko araudiak ezin du mutualitateen antolaketa edo egitura eremua arautu, ezta mutualitateen bestelako funtzioak ere, zeren autonomia erkidegoaren eskumen baztertzailea baitira.
|
|
|
Aurretiaz aipatu bezala, 1978 urtean Espainiako Konstituzioa onartzean, autonomia erkidegotan banatutako Estatua onesten da. Lehen konstituzio garapena 1979ko hauteskundeekin hasi zen,
|
baina
autonomia erkidegoen aldetik 1983 urteak izan zuen garrantzia, urte horretan azken autonomia estatutuak onartu eta lehenengo autonomia erkidegoetako hauteskundeak egin zirelako. Euskadiko eta Kataluniako Estatutuak izan ziren onartzen lehenak, biak 1979 urtean.
|
|
|
Bigarrenik, eskumenen banaketari dagokionez, Estatuak gizarte segurantzaren oinarrizko legerian eskumen baztertzailea du,
|
baina
autonomia erkidegoek legeriaren garapena eta exekuzioa egin ahal izango dute. Finantzaketa solidarioa babesteko asmoz, eskumen baztertzailea du ere Estatuak erregimen ekonomikoaren gainean.
|
|
2016
|
|
|
Urtarrilaren 1ean (Urte Berria), martxoaren 25ean (Ostiral Santua), abuztuaren 15ean (Ama Birjinaren Jasokundea), urriaren 12an (Jai Nazionala), urriaren 12an (Jai Nazionala), azaroaren 12an (Konstituzio Eguna) eta abenduaren 8an (La Inmaculada). Egun batzuk jai dira,
|
baina
autonomia erkidegoek ordezka ditzakete: Urtarrilaren 6an (komunitate guztiek ospatu dute), martxoaren 24an, maiatzaren 2an eta abenduaren 26an.
|
|
|
Baina irailean kontua uzten uzten duten gastu horietako batzuk Errenta Aitorpenean ken daitezke. Espainian ez dago karga hori arintzeko hezkuntza kenkariengatiko kenkari fiskalik,
|
baina
autonomia erkidego batzuek desgrabazioak egiten dituzte. Ez dira berdinak denetan, baina ikastetxe pribatuen kuotatik ondoriozta daiteke:
|
|
2017
|
|
|
Eskulana hainbestez errextu dela ukaezina da.
|
Baina
autonomia ainitz galdu dute etxaldeek denbora berean. Eta hor daude orain noiznahi ondorioak:
|
|
2018
|
|
|
Bere lagun zonbaitekin, talde hortan bere bi anaiak ere partzuer, muntatu zuen abertzale mugimendu bat laster azkartu eta hedatu zena. Etzuen baitezpada beregaintasuna eskatzen Korsikarentzat
|
bainan
autonomia on bat. Luzaz bortizkeriaren kontra agertua, 1975 ean oldartu zen haatik gauza batzu
|
|
2019
|
|
|
Espainia 21 postuan dago NBEren Garapen Jasangarrirako Helburuetan izena eman duten 162 herrialdeen artean,
|
baina
autonomia erkidego guztiak ez dira eraginkorrak.
|
|
|
Posizio nahiko hobea.
|
Baina
autonomia erkidego guztiek ez dute ekarpen bera egiten klimaren, co2 aren emisioen murrizketaren, kutsaduraren eta biodibertsitatearen aurkako mehatxuen aldeko ekintzetan aurrera egiteko, besteak beste. Berriki egindako beste azterlan batek erakusten duenez, eskualdeen artean desberdintasunak daude.
|
|
|
Iphone mugikorren osasunarekin bateragarria denez, ezin da erabili Android telefonoetan. Gainera,
|
baina
autonomia handia du, ez da iristen egun osora kargatu gabeko erabilera (18 ordu). Prezioa.
|
|
|
Lorea Agirreren Korrikako diskurtsoak “plaza hartu, nor izan... ” [2] nire ustez, bertsolaria ondo deskribatzen du. Autonomiaz jokatu, erakundeekin kolaboratu
|
baina
autonomia mantenduz, eragile soziala izan, euskalgintzako eta kulturgintzako eragilea izan...; uste dut hori dena baloratzen zaiola gaur egun bertsolariari. Ez da nahikoa bertsotan ondo egitea sektore batzuetan bai, bertsolariari eskatzen zaio euskalgintzako eta kulturgintzako beste bagaje bat ere.
|
|
2020
|
|
|
Espainiako Gobernuak neurri orokor batzuk ezarri ditu 1 faserako,
|
baina
autonomia erkidegoekin egindako akordioek lurralde berezitasunak jaso ditzakete konfinamendutik ateratzeko. Segidan, mundu guztia egiten ari den galderarik ohikoenak bildu ditugu.
|
|
2022
|
|
|
" Beti ukan dut zerbait goiti beheiti autonomoa izateko ideia. Aldiz, geroz eta jende gehiago ikusten dugu tiny etako bizimodua hautatzen bestelako ibilbide bat eginez,
|
baina
autonomia nahi duenak, xerkatu lezake". Eguzki panelak ezarriko dituzte biek teilatuetan, adibidez.
|
|
|
Lurralde Elkargoa behar da Iparraldea bere osotasunean kontuan hartua izateko. Bistan dena ez dela aski,
|
baina
autonomiara heltzeko bidean dago. Sekulako akatsa egin du Frantziak ezetz erantzutean, bertako gehiengoak eskatzen duelako, abertzale ez direnek ere sentituko dutelako injustizia bat.
|
|
|
dirua ematen baduzu, ez da beharrezkoa notarioarengana joatea.
|
Baina
autonomia erkidego batzuetan dauden hobari fiskalez baliatu nahi baduzu, dohaintza eskritura publiko batean jaso behar duzu, eta, kasu horretan, notarioarengana joan behar duzu. Zenbat diru eman daiteke aitortu gabe?
|
|
|
Nola aitortzen den dohaintza Ondasunak edo funtsak ematea oinordetzen eta dohaintzen gaineko zergak arautzen du. Zerga hori Estatukoa da,
|
baina
autonomia erkidegoen eskumenekoa da, eta, beraz, kargak asko aldatzen dira autonomia erkidegoaren arabera, batzuk ia salbuespenera iritsi arte. Baina, orain arte, bakarrik gertatzen da dohaintza seme alaben, gurasoen, ezkontideen eta, kasu batzuetan, izatezko bikoteen alde egiten bada.
|
|
|
“Beti ukan dut zerbait goiti beheiti autonomoa izateko ideia. Aldiz, geroz eta jende gehiago ikusten dugu tiny etako bizimodua hautatzen bestelako ibilbide bat eginez,
|
baina
autonomia nahi duenak, xerkatu lezake”. Eguzki panelak ezarriko dituzte biek teilatuetan, adibidez.
|
|
2023
|
|
|
Elikadura iturria Zaintzaile gehienek sare elektrikora entxufatzean funtzionatzen dute, beste batzuek berriz kargatzen den bateriarekin alde egiten dute eta pilekin ere ibiltzen dira. Egokiena sarera konektatzea da,
|
baina
autonomia ordu askoko bateria ere izatea, eta ez argia itzaltzen bada bakarrik. Haurrarekin komunikatzea Haurrarekin hitz egin nahi duzu edo entzun besterik ez?
|
|
|
Horregatik, eragiten dieten alderdi juridiko eta fiskalak kooperatiba batenak dira, bere eskualdeko kooperatiben legearen arabera. Etxebizitza Eskuratzeko Estatuko Planak onartzen du etxebizitza mota hori,
|
baina
autonomia erkidegoen ardura da horiek aurrekontuaz hornitzea. “Emaitza izan da guztiek ez dutela bizimodu hau aukeratu.
|
|
|
Europako Batasunaren Next Generation funtsen bidez finantzatzen da Moves plana; Espainiako Gobernuak banatzen du dirua,
|
baina
autonomia erkidegoek kudeatzen dute. Araban, Bizkaian eta Gipuzkoan EEE Energiaren Euskal Erakundea arduratzen da horretaz, eta 10.044 eskaera jaso ditu orain arte.
|
|
|
Armenia bizantziar bat eta Armenia persiar bat. Sasandar Inperio persiarraren barruan bizi izan ziren armeniar gehienak,
|
baina
autonomia maila handiarekin, bertako gobernadore baten agindupean. VII. mendean (iberiar penintsulan baino hamarkada batzuk lehenago), aldiz, arabiar musulmanek inbaditu zuten hegoaldeko Kaukasoa eta Kalifatoaren parte izan zen bi mendez.
|
|
|
Era berean, autonomia erkidegoek zerga horien arauketa nolabait alda dezakete, karga tasaren gainean edo kenkarien gainean, adibidez, muga zehatzen barruan. Estatuak zuzenean kudeatu eta biltzen du Pertsona Fisikoen Errentaren gaineko Zerga,
|
baina
autonomia erkidegoek euren tarifa eta kenkariak ezar ditzakete, eta bilketaren emaitza Administrazio bien artean banatuko dute erdi bana %50ean. c) Amaitzeko, tributu batzuetan Estatuak bilketaren zati bat baino ez du laga, esaterako BEZaren kasuan (%50) edo Zerga Berezien kasuan (%58). Kopurua kalkulatzeko autonomia erkidegoaren kontsumoko estatistikak aintzat hartuko dira.
|
|
|
Konstituzioak toki erakundeei berezkoak dituzten interesak garatzeko eskumena ematen die eta, horrekin batera, toki autonomia aldarrikatzen du.
|
Baina
autonomiak lurralde egituran mugaturik dauden ahalak ahalbideratzen ditu. Estatua egituratzean autonomiaren printzipioa eta batasun printzipioa koordinatu behar dira.
|
|
|
Ibilbide horretan, EK tresna garrantzitsuena izan zen eta horretan toki erakundeen autonomia aldarrikatu egiten da. EKren printzipio nagusia batasuna izan daiteke (horrela aldarrikatu zuen KAk 4/ 1981 Epaia eta gero),
|
baina
autonomia printzipioak presentzia handia du, oso handia. Autonomia printzipioak EKk ezartzen duen estatu egitura gidatzen du eta, autonomia erkidegoen autonomia alde batera utzirik, EKren 141 artikuluari jarraituz, toki erakundeek haien interesekoak diren gaiak garatzeko autonomia izango dute.
|
|
|
Hori horrela, eta lan honetan askotan adierazi dudan bezala, 1978ko EKren ostean toki erakundeen gaineko ikuspuntua guztiz aldatu zen. Frankismo garaian toki autonomiaren aitorpenak egiten ziren,
|
baina
autonomia funtzional bezala adierazten zen, horren gaineko kontrola handia izanik (erregimen politikoaren ondorioz). Ez zegoen garai horretan benetako autonomiarik.
|
|
|
Hemen zalantza handia pizten da legeria irakurrita. Kontrol teknikaren egikaritza argi adierazten da TAIXTBren 79 artikuluan eta TEOEren 109 artikuluan,
|
baina
autonomia erkidegoaren organo eskudunak egikaritu beharreko kontrola da. Hori esaten dute behintzat arau biek... baina KAren 4/ 1981 Epaiak ondarearen kudeaketaren gainean egiten den jarduerari finantzaeta ekonomia izaera aitortzen dio eta eskualdaketak ogasunetan eduki dezaketen eragina handia da.
|
|
|
Gogoratu behar dugu toki erakundeak, EKk adierazten duenez 137 artikuluaren bitartez, zuzenbide osoko gaitasuna duten erakundeak dira, autonomiadunak eta interesak gauzatzeko.
|
Baina
autonomia horrek, KAren 1981eko otsailaren 2ko epaiaren 3 Oinarri Juridikoak zehazten duen bezala, mugak ditu eta autonomiaren bitartez gauzatutako jarduerek kontrola jasan dezakete. Hortaz, zaintza eta kontrola gauza bera izango litzateke.
|
|
|
Kontrolak interes orokorrei eragiten badie, eta interes horien defentsa Konstituzioaren arabera Estatuari badagokio, Estatuak tokiko finantza jarduera kontrolatzeko neurriak hartzea onartu ahal izango da, betiere, autonomia erkidegoak estatutuen arabera bere gain hartua duen finantza zaintza errespetatuz. Beraz, Estatua da finantza zaintzaren titularra,
|
baina
autonomia erkidegoek eskumen hori bereganatu ahal izango dute estatutuen bitartez.
|
|
|
Kontuan izan behar dugu izatez finantza zaintza funtzioak Estatuarenak direla EKren 149.1.14 eta 149.1.18 artikuluen eskumen banaketan oinarriturik,
|
baina
autonomia estatutu batzuetan euskordetutako eskumen gisa ezartzen da. Hori horrela, finantza zaintza ahalmenak eskuordetuta duten autonomia erkidegoetan finantza zaintzako organo eskuduna autonomia erkidegoa izango da eta eskuordeturik ez duten autonomia erkidegoetan finantza zaintzako organo eskuduna Estatua izango da.
|