|
2000
|
|
|
Ainendi, bai, jaun André, ni ere zuhaitz bat jadaneko! ..., eta hala eginen lukete zeruak eta lurrak neure baitan bat; zuhaitz banintz, ilargiaren adatsa laztandu eta ferekatuko nuke gauero, adarrak beso bihurturik eta hostoak esku; zuhaitz banintz, mila loreren ederrean lehertuko nintzateke udaberri oro, eta mila fruitutan uda edo udazken oro, izaki guztien begi betegarri eta aho-gozagarri; zuhaitz banintz, hostagabetuko nintzateke udazken eta negu oro,
|
baina
ametsak mantendu eta sostengatuko ninduke orduan zutik, zeren, nola bizitzari heriotza darraion, hala baitarraio heriotzari bizitza; zuhaitz banintz, finean, betiko heriotza etorriko litzaidake, baina betikoa zirudiena ere ustezkoa litzateke, zeren gizonen batek moztu eta erreko baininduke edozein sukaldetako sutan, eta hala lehertuko litzateke ene sua haren hurrengo bihotz pilpiran....
|
|
|
Eta hausten da soka batzuetan, eta erortzen eta amiltzen gara zuloan beheiti, non herensugeak eta munstroak ditugun aiduru —izua eta bekaitza, herra eta zorigaitza—, ahutzak zabal eta hortzak zorrotz.
|
Baina
amets batek bertze amets bat dakar, eta amesten dugu orduan ezen ametsez bete dezakegula bertzela bete ezin dezakeguna eta hala edireiten diogu zulo bakoitzari bere estalkia... eta, hala eta halatan, baldin badakigu ezen zulo horietarik batean herensuge bat dagoela, amesten dugu ezen aitagure batez uxa dezakegula; baldin lamia badago, kandela piztuz uxa dezakegula; eta baldin Basajauna badago, ur... Eta gaitz bakoitzari edireiten diogu erremedioa, eta hala egiten dugu aitzina...
|
|
2001
|
|
|
Handik gutxira, zurrunga bat entzutea iruditu zitzaidan,
|
baina
ametsa zela pentsatu nuen. Berehala, ukabilkada bat sumatu nuen sabelean eta kolpeak iratzarri egin ninduen.
|
|
|
Eta opariarekin egin zuen amets: zubi baten gainean zeuden biak (Parisekoan edo Lisboako luze hartan) eta Romak paper gorrian bildutako oparia eman zion eta berak ahaleginak egin zituen papera kentzeko
|
baina
ametsa lekuz aldatu zen orduan, zortzimilako mendi batean zeuden (Annapurna?) eta atzamarrak ezin zituen behar bezala mugitu; gutxika, baina, oparia zabaltzen joan zen baina ordurako ametsetan ari zela konturatu eta erabaki zuen ez zuela zabaltzea merezi, hura guztia buruaren jolasa baino ez zela.
|
|
2002
|
|
|
Bizitza osoan ez dut ametsetan sinetsi,
|
baina
amets hartan bai, sinetsi egin nahi izan nuen. Eta sinetsi ere sinetsi nuen azkenean, nik uste.
|
|
2005
|
|
|
Egin beharrekoa egin ondoren ezin hobeto etorriko zaie.
|
Baina
Ametsengana zoriona banatzeko itzultzerakoan haren aurpegi kezkatua topatu du. Galdetzeko beharrik ere ez du izan, mutila berehala hasi baita mintzatzen:
|
|
|
Ez nuke lagun politagorik topatuko bizitzeko, ez naturalagorik, ez sentimendu baikorrak transmititzeko berezko gaitasuna duenik. Naroak agian lehengusuaren kolore aldaketari igarri dio,
|
baina
Ametsek eskertu egin du aulkian dirauela bere gorputzaren beste aldaketa ezin sumatzea.
|
|
|
Zerbait gehiago esan nahi zuen,
|
baina
Ametsen eskua nabaritu du, sabel aldean pausatzen. Hotzikara batek azken ileraino astindu du.
|
|
|
Mina du hainbat tokitan, jarrera deserosoa dela eta. Ondoko jarlekua hutsik topatu du,
|
baina
Amets berehala itzuli da komunetik. Handik aurrerakoa azkar pasatu zaie, pantailan nondik doazen eta Frankfurtera zelan hurbiltzen diren ikusita.
|
|
|
Ez da prozesagailua, Amets da. Zuretzat agian proiektu hutsa izango da, ez dakit zelako proiektua ezta zertarako gura duzuen ere,
|
baina
Amets da eta ez dago hilda.
|
|
|
Neskak besarkatzen utzi dio,
|
baina
Ametsen sorbaldaren gainetik mesfidati begiratu dio japoniar neskari. Madoka bere lekuan geratu da, zirkinik txikiena ere egin gabe.
|
|
|
Biztanle bakarrak zaborretan dabiltzan beleak dituen kaletik arineketan abiatu dira. Ametsek esan bezala, geltokia agertu zaie berehala,
|
baina
Amets ez da hara joan eta korrika jarraitu du.
|
|
|
Begi bistan gainditzen nauen munduan. Kaka zaharra,
|
baina
Ametsek ondoan behar nau. Ez du beste inor.
|
|
|
Orain badaezpada ekarri eta inoiz erabili gabe zeukan ausartena janzteko gai izan da, haren ondoan lo egin duela jakinda.
|
Baina
Amets izoztuta sentitzen du ondoan. Ikusi dio egun osoko barneko pairamena, pairamen hori zehazki zertan datzan ez jakin arren.
|
|
2006
|
|
|
ETA horrela sortu zen, iraultzako amets edo egitasmo handiekin.
|
Baina
amets usteko horietatik, ia beti, oinazea, sufrimendua eta miseria morala besterik ez dira sortu. Edo diktadura erraldoi eta ankerrak.
|
|
2008
|
|
|
–Bizitza amets bat izan daiteke,
|
baina
amets bat baino askoz gehiago da?
|
|
|
–(?) Obrak bukatzear dira, Regina, eta gure baserria zena jauregi bikain bihurtuko da aurki!
|
Baina
amets hau bete ondoren, badakizu beste amets bat dudala, nire bizitzako ametsa: gure bizitzako ametsa, alegia.
|
|
|
Ikustekoa izan zen, bai, gutun hark Reginari eragin ziòn poza, bizpahiru egunetan kantari izan zuena. Faustirengandik eta beste neskameengandik ikasitako koplak nagusiki, zeinek, apurka apurka, umetan ikasi zituèn euskal kantuen tokia hartu baitzuten?, lanari ere inoiz baino gogotsuago ekiten ziola!
|
Baina
amets hura bete artean, ametsa biribiltzeko, jauregia ispiluz eta koadroz josiko zuen bere garaian, bai alafede!?, markesa anderearekin jarraituko zuen, inoiz baino zintzoago, bai baitzituen jokabide hari eusteko bi arrazoi gutxienez, zalantzarako tarterik uzten ez ziotenak: alde batetik, Reginak markesa andereari zor ziòn leialtasuna zegoen, desleialtasunaren posibilitatea eragozten ziona, Villalbakoarengandik hainbeste mesede jaso ondoren; bestetik, Reginaren ikasmina zegoen, jauregiari lotutako kontuen zerrenda amaiezina ikastera zeramana:
|
|
|
Sutondoan eseri, etxezainaren gelan, eta, irudimenaz, ziren eta ez ziren norabideetatik hurbiltzen nintzen uharte hartara; akrez akre aztertzen nuen bere gain guztia; Katalexu esaten dioten muino garai hartara igotzen nintzen behin eta berriz, eta han gailurretik ikusmira zoragarrien eta aldakorrenekin hartzen nuen atsegin. Batzuetan uhartea jende basatiz leporaino egoten zen, eta borrokan egiten genuen haien kontra; beste batzuetan, harrapatu nahi gintuzten animalia arriskutsuz beteta aurkitzen nuen;
|
baina
amets haietan guztietan ez zitzaidan ezer gertatu gure benetako abentura bezain arrotzik eta tragikorik.
|
|
|
–Bizitza amets bat izan daiteke,
|
baina
amets bat baino askoz gehiago da...
|
|
|
"(...) Obrak bukatzear dira, Regina, eta gure baserria zena jauregi bikain bihurtuko da aurki!
|
Baina
amets hau bete ondoren, badakizu beste amets bat dudala, nire bizitzako ametsa: gure bizitzako ametsa, alegia.
|
|
|
Ikustekoa izan zen, bai, gutun hark Reginari eragin ziòn poza, bizpahiru egunetan kantari izan zuena –Faustirengandik eta beste neskameengandik ikasitako koplak nagusiki, zeinek, apurka apurka, umetan ikasi zituèn euskal kantuen tokia hartu baitzuten–, lanari ere inoiz baino gogotsuago ekiten ziola!
|
Baina
amets hura bete artean –ametsa biribiltzeko, jauregia ispiluz eta koadroz josiko zuen bere garaian, bai alafede! –, markesa anderearekin jarraituko zuen, inoiz baino zintzoago, bai baitzituen jokabide hari eusteko bi arrazoi gutxienez, zalantzarako tarterik uzten ez ziotenak: alde batetik, Reginak markesa andereari zor ziòn leialtasuna zegoen, desleialtasunaren posibilitatea eragozten ziona, Villalbakoarengandik hainbeste mesede jaso ondoren; bestetik, Reginaren ikasmina zegoen, jauregiari lotutako kontuen zerrenda amaiezina ikastera zeramana:
|
|
2009
|
|
|
Bagdadera joan dela esanaz.
|
Baina
ametsa desberdina izan dela. Azkenean asmatu duelako zeren bila dabilen Bagdaden.
|
|
|
–Entzuten duzu zozo hori? Benjamin Maria da?;
|
baina
ametsetan ez zait zozoa behin ere azaldu, olagarro nazkagarri baten itzala baizik, herenegundik atzora bitarteko gauean ezusteko atsegina gertatu zitzaidan arte? –eta, isilune labur baten ondotik arnasa barru barrutik hartzen zuela, segitu zuen?:
|
|
|
Adak beste amets bat utzi behar izan zuen, beraz, bide bazterrean?
|
baina
amets bati beste bat zerraion, eta bazuen beste bat orduko, bazuen beste bat ordezko, Domingori oroitarazi ziona eta poema baten moduan irten zitzaiona, anaia Madrilera joan zitzaiòn egunean:
|
|
|
esaldi harekin zera ere esan nahi balio bezala: . Zu goian ibil zaitezke, Domingo,
|
baina
ametsak gorago dezake?; bazekien Gabinok, haatik, Domingo zela pelikula hartako heroia, beste anai arreben begietarako bai bederen, bataren eta bestearen asmoen arteko aldea ere halakoa baitzen, Domingok ehunka kiloko zur puska bat gobernatzea amesten baitzuen, errealitate astuna arrano bihurtzea?, eta Gabinok ametsari zerizkiòn edo ametsen mundua zeharkatzen zutèn burbuilatxoekin jolastea....
|
|
|
Sakon sakonean Gabinok zuen, agian, arrazoi; izan ere, munduaren baitan bi mundu zeuden: ametsen mundua eta errealitatearena, biak ere marra batek bereizita, lehena eta geroa orainaren marrak bereizten dituen bezala; bi mundu, beraz, guztiz simetrikoak izan zitezkeenak, teorian bai bederen, ametsek bere fruiturik umoenak ematekotan;
|
baina
ametsek fruiturik ematen ez zutenean, zer??; horixe gertatu zitzaion aitari bere hiru seme haiekin!; baina ez, hantxe baitzegoen Teofilo Maria, familiaren izen ona hondamenditik salbatzeko gerturik!; mutila, gainera, plan bat eskaintzen ari zitzaion, fabrikan zituèn arazoak konpontzeko?
|
|
|
–Bai, badakit mapa hau amets baten mapa dela.
|
Baina
ametsak bete egiten dira batzuetan, eta ni ez nago amets hau uzteko prest. Zer uste du, bada, amak nire lagun mina etxetik bota dezakeela era zibilizatu gabe horretan?
|
|
|
Sakon sakonean Gabinok zuen, agian, arrazoi; izan ere, munduaren baitan bi mundu zeuden: ametsen mundua eta errealitatearena, biak ere marra batek bereizita, lehena eta geroa orainaren marrak bereizten dituen bezala; bi mundu, beraz, guztiz simetrikoak izan zitezkeenak, teorian bai bederen, ametsek bere fruiturik umoenak ematekotan;
|
baina
ametsek fruiturik ematen ez zutenean, zer...?; horixe gertatu zitzaion aitari bere hiru seme haiekin!; baina ez... hantxe baitzegoen Teofilo Maria, familiaren izen ona hondamenditik salbatzeko gerturik!; mutila, gainera, plan bat eskaintzen ari zitzaion, fabrikan zituèn arazoak konpontzeko... orbetarren fabrika itsasontzi bat ere bai baitzen, antza, krosko metalikoan zulo bat zuena, herdoilak as...
|
|
|
" Entzuten duzu zozo hori? Benjamin Maria da";
|
baina
ametsetan ez zait zozoa behin ere azaldu, olagarro nazkagarri baten itzala baizik, herenegundik atzora bitarteko gauean ezusteko atsegina gertatu zitzaidan arte... –eta, isilune labur baten ondotik arnasa barru barrutik hartzen zuela, segitu zuen–:
|
|
|
Adak beste amets bat utzi behar izan zuen, beraz, bide bazterrean...
|
baina
amets bati beste bat zerraion, eta bazuen beste bat orduko, bazuen beste bat ordezko, Domingori oroitarazi ziona eta poema baten moduan irten zitzaiona, anaia Madrilera joan zitzaiòn egunean:
|
|
|
Gabino halakoa zen berez –ez zuen besterik erakutsi bizitza osoan– eta egia –bere egia– esaten ari zitzaion, beraz, baina, anaia aurrean zuen neurrian –bakarrean hartuz gero, gorputz bat beti da gorputz bat, harik eta, beste gorputz baten aurrean, norgehiagoka batean murgiltzen den arte, modurik automatikoenean murgildu ere, oilarraren maila bateko zein besteko nolakotasunak hartuta–, ezinbestean sartua behar zuen anaiaren aurkako lehian, modu inkontziente batean bazen ere... esaldi harekin zera ere esan nahi balio bezala: " Zu goian ibil zaitezke, Domingo,
|
baina
ametsak gorago dezake"; bazekien Gabinok, haatik, Domingo zela pelikula hartako heroia, beste anai arreben begietarako bai bederen, bataren eta bestearen asmoen arteko aldea ere halakoa baitzen, Domingok ehunka kiloko zur puska bat gobernatzea amesten baitzuen –errealitate astuna arrano bihurtzea–, eta Gabinok ametsari zerizkiòn edo ametsen mundua zeharkatzen zutèn burbuilatxoeki...
|
|
|
–Bai, badakit mapa hau amets baten mapa dela.
|
Baina
ametsak bete egiten dira batzuetan, eta ni ez nago amets hau uzteko prest... Zer uste du, bada, amak nire lagun mina etxetik bota dezakeela era zibilizatu gabe horretan?
|
|
2010
|
|
|
gizonaren neurria gizona bera da. Lurra unibertsoaren zoko batean dago, ez erdigunean!?, eta neurri horretatik ateratzen denean, akabo! Gizonak amets egin dezake, leihotik bota dezake bere burua, adibidez, besoei eraginez hegan egin dezakeelakoan?,
|
baina
ametsa ameskeria bihurtzen denean dator hondamena: gizon hegalariak hegaldiari ekin ez beste txikitzen eta apurtzen du bere burua.
|
|
|
Ni ez naiz ez sinesbera ez ameslaria, eta litekeena da ideiok sukarra eragin izana,
|
baina
amets egiten nuen bitartean bat batean iruditu zait zoritxarreko izenok suarekin idatzita zeudela horma beltzean. Gero eta arinago aditzen zen txilin hots batek kolpatu dizkit belarriak; erlantz gorrixka batek bete ditu nire begiak, eta ondoren iruditu zait txabola gizonez lepo zegoela; gizon berezi horiek buruak zeramatzaten ezkerreko eskuan, eta ahotik helduta eraman gainera, ilerik gabeak ziren eta.
|
|
|
zuela esan zuen. . Amets batean bezala gaude,
|
baina
ametsa benetakoa da?.
|
|
|
gizonaren neurria gizona bera da —Lurra unibertsoaren zoko batean dago, ez erdigunean! —, eta neurri horretatik ateratzen denean, akabo! Gizonak amets egin dezake —leihotik bota dezake bere burua, adibidez, besoei eraginez hegan egin dezakeelakoan—,
|
baina
ametsa ameskeria bihurtzen denean dator hondamena: gizon hegalariak hegaldiari ekin ez beste txikitzen eta apurtzen du bere burua.
|
|
2011
|
|
|
Izan ere, paradoxazko era bitxi batez, Carlos amets horrek heriotza iragarri diola ohartuko baita: ametsaren biharamunean, gauez, Carlosek ametsa kontatu eta interpretatu egingo dio Guiomarri (162 or.).
|
Baina
ametsaren gaineko berbaroa Guiomarri gezurra esateko erabili nahiko du. Guiomarrek zergatik ari den gutun bat idazten bere azken borondatearekin galdetu eta Carlosek, egia osoa esan beharrean, egiaren zati bat adieraziko dio (heriotza hurbil sumatzen duela), baina zergatia ezkutatu egingo dio (Jon eta Jone gorde dituela, polizia gainean duela, eta atzemanez gero akabo.
|
|
|
|
Baina
ametsetan hasteko beta eduki aurretik esnatu zen berriro, eta ikusi zuen zerbait buru gainean mugitzen. Zer ote zen?
|
|
|
–
|
Baina
ametsen bat izanen duzu, ezta. Mundu guztiak du.
|
|
2012
|
|
|
Ametsa gaizki amaituta jaikitzen bazarete, ostia txarrean pasatuko duzue eguna, eta atzera egin eta konpontzen baduzue ametsa ongi bukaraziz, egun bikaina duzue begien aurrean.
|
Baina
ametsetan sekula ez zait kanturik etorri.
|
|
|
Txirimiri izeneko tabernara eraman ninduen, pasealekutik gertu. Taberna arrunt bat zen, berezitasunik gabekoa,
|
baina
Ametsen aburuz bertako kafea Hendaiako onena ei zen. Bi ebaki eskatu eta mahaian eseri ginen biak.
|
|
2014
|
|
|
Gustura estutuko nuke nire besoetan, gustura laztandu eta musukatuko nituzke bere ezpain tentagarriak, hantxe bertan, ekoiztetxearen bulegoan.
|
Baina
ametsak hurrengo baterako baztertu ditut, zintzo zintzo, oraingoz Laura Aranaren presentzia soilarekin kontsolatuta:
|
|
2015
|
|
|
gure bizitza amestu baino gehiago, gure ametsei bizia ematen saiatu behar gaituk, gure ametsak bizitzen.
|
Baina
amets ttikietatik hasi beharra zeukaagu: amets ttikiak harilkatuz eta txirikordatuz, amets handietatik hurbilago egotea lortuko diagu.
|
|
|
Profezia bat kasik.
|
Baina
amets bat bezain egia.
|
|
|
Paperak eduki gabe lan baldintza hobeak edukitzea ezinezkoa dela dio.
|
Baina
ametsetan jarri eta eskatzeko galdeginez gero,, intimitate apur bat eta askatasun pixka bat, eskatuko lituzkeela dio, ahots baxuan.
|
|
2016
|
|
|
Nik uste dut galerak ere ametsetan sartzen direla, ahaztu ditugun tristura, mina eta beldurra, oso onironauta trebea izan arren. Eta nik ahaztuta daukat ama hil zenean sentitu nuen pena,
|
baina
ametsetan bere kabuz etortzen da, barren barrenean ahaztutako toki horretatik zuzenean.
|
|
|
|
Bainan
amets baten pare oro
|
|
2017
|
|
|
Bizitzak aukera eman izan balio, jatetxe bat ireki ahal izango zuen, ostalaritzatik bizi.
|
Baina
ametsak zapuztera dator askotan errealitatea, eta Bufalok etxeko sukaldean aritzearekin konformatu behar izan zuen.
|
|
|
Urte mordoa darama han. Askotan amestu zuen egunen batean lantegiko enkargatu izendatuko zutela,
|
baina
ametsa aspaldi lurperatu zuen, ez diotelako sekula aukerarik eman. Langile soil arrunta izaten jarraitzen du eta horrek erraiak sutan jartzen dizkio.
|
|
2019
|
|
|
Kontraesan betean, bizia eta sosegua nahi ditu, existentzia eta izatea; badaki ondo, gogoaren desosegua? dela garapenaren truke ordaindu beharrekoa, objektuarekin duen distantzia dela bere baitako presentziaren truke ordaindu beharrekoa;
|
baina
amets egiten du desoseguko soseguarekin eta betetasun argigabe batekin, zeina kontzientziaren bizileku bailitzateke hala ere. Amets hori haragiztatua:
|
|
|
Adeitasunezko hitz batzuk, antzinako magia berreskuratzeko ahalegin iheskor bat? Andersen doktorea modu guztietan saiatu zen,
|
baina
amets huts baten atzetik ibili zelako sentsazio desatsegina ezin izan zuen inolaz ere uxatu.
|
|
2022
|
|
|
Pahlaviren indarrek hiria hartu eta Qazi Mohammad burua urkatu zuten, plazan kurduerazko liburuak erretzen zituzten bitartean.
|
Baina
ametsa egia bihur zitekeela erakutsi zuen Mahabadek. Hiriak ez du Diyarbakirren edertasunik, ez eta Kirkuken petrolio gunerik ere, ez du aparteko bereizgarri nabarmenik, baina Mahabad aipatzeak edozein kurduren begirada pizten du.
|
|
|
Nik ideia lauso bat besterik ez nuen keinu haren esanahiari buruz,
|
baina
ametsetan ere ez nintzen galdetzera ausartuko, ergel bat bezala agertzeko beldurrez. Beste hainbat gauzarekin bezala, itxaropena nuen denborak beteko zituela nire eskarmentu eskasaren hutsuneak.
|
|
|
ez zegoen beste aukera posiblerik.
|
Baina
amets errepikakor horiek zalantzaren hazia landatu zuten bere baitan. Izan ere, ohartu zen bere bikote bizitzaren oinarrietako bat hura zela, Arantxarengan zeukan konfiantza itsua, Robertok, bere aldetik, abentura bat baino gehiago izan baitzuen urte horietan zehar:
|
|
|
Eta halako batean, Arantxak amestu zuen nola, oraindik erditzeko gelan zeudela, Oier jaioberria, bertan jartzen dieten txano barregarri horrekin, pasatzen zion haren aitari,
|
baina
ametsean aita ez zen Roberto, Julen Ezeizabarrena baizik. Halakoak izan ziren Roberto azeleragailua zapaltzera eraman zutenak, egun horretan bertan kontatu baitzion Arantxari, honek amaitu zuenean, escortaren istorioa, egoki disimulatuta noski, nahiz eta aurreko infideltasuna denbora gutxi zela kontatu zion eta agian Arantxa hasiko zen zerbait barruntatzen, ametsak aurrefabrikatzen zituela edo auskalo zer gehiago.
|
|
2023
|
|
|
Hori guzia oso logikoa zen.
|
Baina
ametsa hain indartsua izan zen, hain erreala... Horrela amets egiten ote zen trenputxartu eta?
|
|
|
Kontua da nik oso lo gutxi egiten dudala, lo urrikoa ni, beti desorduetan, badakizue, beti des, baina Fafa etorri zenetik, lo egin gabe ere berarekin egiten dut amets, esna ametsak hasieran,
|
baina
amets sikiera, batez ere" Até amanhã, Emilio" esaten didanetik, niri!;" Boa noite" esaten didanetik;" Gabon" esaten didanetik Cabo Verdeko kutsu gozoarekin. Eta alderik aldeko irribarre horrekin.
|
|
|
Arrakasta ametsak edo helburuak betetzea dela sinesten dugu orokorrean.
|
Baina
ametsak propioak dira edo kanpotik ezarriak. Nola eragiten du testuinguruak?
|