|
2007
|
|
|
Lege dekretu horiek lege indarreko arauak dira, eta Gobernuak ematen ditu presako kasuetan; legegintzako dekretuekin alderatuz, desberdintasun hauek dituzte: a) lehenengo eta behin, legegintzako dekretuetan Gorteek Gobernuari baimena ematen diote legegintzarako esanbidezko eskuordetza eginda (Oinarri Legearen edo lege arruntaren bidez, testu artikuludunak edo testu bateginak egin nahi badira); lege dekretuetan, aldiz, Konstituzioak berak ematen dio baimena Gobernuari horiek zuzenean emateko,
|
baina
aldi baterako indarraldia baino ez dute izaten, geroko kontrola ezartzen baitzaie, izan ere, Diputatuen Kongresuak baliozkotu behar ditu (Diputatuen Kongresuak, eta ez Senatuak; izan ere, baliozkotzean, Konstituzioak Senatuari ez dio eginkizunik ematen); b) bigarren, legegintzako dekretuek muga material bat dute, hain zuzen ere, ezin baitira sartu Lege Organikoa behar duten arloetan; lege dekretu... aurrerago ikusiko dugunez, horien arauketatik kanpo legegintzako dekretuetatik kanpo baino askoz arlo gehiago geratzen dira.
|
|
|
Hori «harrigarria» da teknika juridikoaren ikuspuntutik ere: «a posteriori» gorengo lerruna hartzen duen lege arrunta,
|
baina
aldi baterako bakarrik, klausula anbiguo baten bidez zehaztua (Batzordeak bere egitekoak amaitu arte). Eta hori oso larria bazen, are larriagoa zen Konstituzioaren aurreko beste lege batekin gertatzen zena, horri ere Konstituzioak «a posteriori» konstituzio lerruna aitortu zion bigarren xedapen iragankor horretan?.
|
|
|
Bada Alcalá Zamorak ezin izan zion legeari betoa jarri Lerroux gobernuan ez zuelako ministro bat bera aurkitu beto hori berresteko. Azkenean, lehendakariak legea aldarrikatu behar izan zuen,
|
baina
aldi berean, Gorteetara ohar luze bat bidali zuen (ministroen berrespenik gabe) lege horren inguruan zituen erreserba moral eta politikoak azalduz. Jokabide hori oso polemikoa izan zen:
|
|
|
Greba iraultzaile garrantzitsuak ere gertatu ziren (Extremaduran, Andaluzian, Levanten eta Katalunian), ofizialen hutsegindako altxamenduak (Azañaren eraldaketa militarrarekin atsekabetuta baitzeuden), eta Sanjurjo jeneralaren pronuntziamenduaren porrota, 1932ko abuztuan; azken horren eraginez, Kataluniako Estatutuaren eta Nekazaritzako Eraldaketa Legearen onespena aurreratu egin zen.
|
Baina
aldi horretako gertaera larriena «komunismo libertarioa» aldarrikatu zuten nekazari anarkistak Casas Viejasen erailtzea izan zen. Horrekin batera, Gobernuak udalak berriztatzean eta Konstituzio Bermeen Auzitegiko kideak izendatzean hauteskunde porrota izan zuen.
|
|
|
1856ko irailaren 15eko Errege Dekretuaren 1 artikuluan 1845eko Konstituzioaren indarraldia berrezarri zen,
|
baina
aldi berean, 2 artikuluan, testua modu partzialean eraldatu zuen, akta gehigarri bat erantsita, Konstituzioaren osagai moduan bete behar zena. Akta gehigarriak 16 artikulu zituen, 1856ko Konstituzio jaiogabearen printzipio batzuk biltzen zituztenak.
|
|
2008
|
|
|
Konstituzio Auzitegiak 1995ean emandako bi epaietan (azaroaren 13ko 164/ 1995 eta abenduaren 21eko 198/ 1995 epaietan) ez zuen autu hori argitu. Auzitegiarentzat, errekarguok kalte ordain eginkizuna betetzen dute,
|
baina
aldi berean asmoak kentzeko helburua ere badute, sarrera garaiz egiteko betebeharra bultzatu nahi dutelako.
|