|
2000
|
|
|
Beste kasu batzuetan bezala, liburuaren arazo bakarra da oso zaila dela gaur aurkitzea. Oso teknikoa da, aditua ez denarentzat luzea eta gogorra izango da,
|
baina
Wittgensteinen matematikaren filosofia irakurtzen hasteko ez dago beste modurik.
|
|
|
Hauxe da Tractatus aren muina eta hauxe da positibista berriek sekula ulertu ez zutena.
|
Baina
Wittgensteinek argi eta garbi utzi zion Ludwig von Ficker i gutun batean:
|
|
|
Zientzia eta magia modu positibistan hartuz, azalpen historikoa funtsezkoa da Frazerren antropologian,
|
baina
Wittgensteinen antropologian azalpena, edo irudikapena bera, da garrantzitsuena, historikoki pentsatu gabe:
|
|
2004
|
|
|
Ingalaterran etikan eta, oro har, filosofian erreferentzia nagusietako bat zen Moore-ren definizioa ontzat hartzen du Wittgensteinek gaiari zuzenean lotzerakoan: " Ona denari buruzko ikerketa orokorra da etika". 8
|
Baina
Wittgensteinek zentzu" zabalago samar" bat eman nahi dio etika kontzeptuari," oro har estetika deitzen denaren alde nagusia dela irizten diodana barne hartzen duen zentzu batean" (56), Tractatus ean jadanik iragarria zuen bezala: Etika eta estetika bat dira (6.421).
|
|
|
H. Von Wright eta E. Anscombe Wittgensteinen ordeinu betearazleek 1965ean argitara emanak) Jainkoa eta etikari buruz aurkitzen ditugun aipamenak ugarixeagoak eta pertsonalagoak dira, ezbairik gabe.
|
Baina
Wittgensteinek argitara eman ez zituen neurrian tentuz hartzekoak dira. Nolanahi ere, Tractatus aren gogoetak ulertzeko eta argitzeko guztiz beharrezkoak ditugu.
|
|
|
Idealismoa nola eszeptizismoa iraultza eta terapia epistemologiko baten beharrean daude. (Neo) positibismoak metafisikaren heriotza aldarrikatu zuen,
|
baina
Wittgensteinek metafisika jakin baten kontra dihardu bakarrik. Hizkuntzaren mugak ezagutu eta aitortu nahi ez dituen metafisikaren aurka, hain zuzen ere.
|
|
2009
|
|
|
|
Baina
Wittgensteinek bigarren liburu erabakigarri bat idatzi zuen, Ikerketa filosofikoak. Bertan hizkuntza jolasez mintzo da eta ez du ezein hizkuntza ipintzen ororen gailen. Horrek behar luke hain zuzen erlijioaren irakaskuntzaren oinarri filosofikoa.
|
|
2010
|
|
|
" Hizkuntzak eta berarekin loturiko ekintzek osatzen duten multzoari", honela gure autorea," hizkuntza joko deituko diot", beti ere" espresio horrek agerian utzi behar duelarik hizkuntza hitz egitea, egiaz, jarduera edo bizitza forma baten parte dela" 51 Kontua da, bada," hizkuntza eta errealitatea" ez direla bi fenomeno paralelo —Agustinek uste zuen bezala52—, eta, hortik abiatuz, Wittgensteinek kontzeptu horiek erabiltzen dituela, labur esanda, hizkuntza fenomenoaren berezko dimentsio dinamikoa eta soziala agerian jartzeko. Finean," hizkuntza jokoa" eta" bizitza forma", honela Camps, jarduera linguistikoaren" metafora egokiak" dira, hain zuzen," jokoa beti arau batzuen arabera gauzatzen delako" eta" jokatu ahal izateko —arauak ezagutzeaz gain— nola jokatzen den ere jakin behar delako" 53
|
Baina
Wittgensteinek ez ditu biak —arauen ezagutza eta jokatzea bera— maila berean ikusten, baizik eta —Humboldtek aspaldi bezala— lehentasuna ematen dio bigarrenari. " Jokatzeak arau batzuk aurresuposatzen ditu", honela berriz ere Camps," baina berori berez da gehiago knowing how bat knowing that bat baino:
|
|
2015
|
|
|
Tractatus ean, hortaz, atomismo logiko osoan bezala, izenaren zentzua bere erreferente erreala da.
|
Baina
Wittgensteinek gerora zentzua ez datorrela bat erreferentearekin defendituko zuen: –Zumalakarregi?
|
|
|
Haietako batzuen aurrean belaunikatu eta arrenka hasi zen, erreguz eskatu zien egin izan zituen bekatuetatik libratzeko. Batek uste izango zukeen ezen hain damu erabateko eta zinezko baten aurrean egokitzen zena errukitu egingo zela erromes haren oinazeaz, eta bigundu egingo zela,
|
baina
Wittgensteinen behialako ikasle guztietatik batek ere ez zion barkatu nahi izan. Hark eman izan zien mina errotuegia zegoen, eta harengana sentitzen zuten gorrotoa errukirako aukera oro baino handiagoa zen".
|