|
2008
|
|
|
Orain arte EAEko presidente izan den Maria San Gil zen txostenaren egileetako bat, eta berak idatzitako ponentziak proposatzen zuen EAJren aurkako kritika egitea.
|
Baina
EAEko PPren konpromisario batzuk zuzenketa aurkeztu zioten aipu horri. Zuzenketa onartu, eta EAJren aipurik jasotzen ez zuen txosten politikoa onartu zuen Espainiako PPk.
|
|
|
autonomia instituzionala, arautzeko autonomia eta autonomia ekonomikoa. Irizpideak zehaztu zituen,
|
baina
EAEri buruzko erabakia bertako Auzitegi Nagusiaren esku utzi zuen. Luxenburgon, Espainiako Gobernuak Arabaren, Bizkaiaren eta Gipuzkoaren zerga eskumena babestu zuen.
|
|
2009
|
|
|
Orduan EAEko Justizia Auzitegi Nagusiak bertan behera utzi zituen federazioen estatutuetako 5 eta 6 puntuak, federazioek Arabako, Bizkaiko eta Gipuzkoako ordezkaritza gainditu eta euskal kirola nazioarteko lehiaketetan ordezkatzea ahalbidetu zezaketelako. Federazioek erabaki horren aurkako helegitea aurkeztu zuten,
|
baina
EAEko Justizia Auzitegi Nagusiak aurretik hartutako erabakia berretsi du.
|
|
|
Jaurlaritzak euskal presoen senitartekoei diru laguntzarik ez ematea nahi du Estatuaren Abokatuak, eta, horretarako, Jaurlaritzak onartutako arauaren kontrako helegitea jarri zuen. Azken erabakia hartu bitartean laguntza horiek eteteko eskatu zuen Estatuaren Abokatuak,
|
baina
EAEko Auzitegi Nagusiak ez du eskaera hori onartu.
|
|
|
Martxoaren 9a. EAk beti lortu zuen Kongresuan eserleku bat,
|
baina
EAEko ia 30.000 botoak ez ziren nahiko izan Nekane Altzelai diputatu izateko.
|
|
2010
|
|
|
Orain arte ohiko edozein auzitegitan aurkez zitekeen haren kontrako helegitea, baina hemendik aurrera soilik Auzitegi Konstituzionalean baliogabetu ahal izango da EAEko zerga sistema. PPk erabaki horren aurkako jarrera agertu bazuen,
|
baina
EAEko PPko kideek ez zuten blindatzea trabatu nahi izan, eta bozketa garaian hemiziklotik alde egin zuten Ramon Rabanera eta Juan Iturmendi PPren euskal ordezkariek. Hori horrela, lehendakariak mezua igorri die EAEko PPkoei, beste autonomia erkidegoetako alderdikideei azaldu eta ulertaraz diezaieten kontzertu ekonomikoa blindatzea zertan den.
|
|
|
Gaztela eta Leongo gobernuak, berriz, legearen izaera baliatuko du EAEko zerga sistemaren aurka egiteko. Auzitegi Konstituzionalean salatu beharreko arauek lege izaera izan behar dutela
|
baina
EAEko kontzertu ekonomikoak ez duela izaera hori argudiatuko du helegitea aurkezteko. Hala, EAEko zerga sistema blindatzeko erabakiak Espainiako Konstituzioa ez ezik Gernikako Estatutua ere urratzen duela salatuko du Gaztela eta Leongo Gobernuak.
|
|
2013
|
|
|
«Autogobernu sistema berria» proposatu du, egungo gizartearen erronkari erantzuna emateko balio izango duena. Ez du zehaztu noiz egiteko asmoa duen,
|
baina
EAEren autogobernuari buruzko lantalde bat sortzea proposatu du Eusko Legebiltzarrean. Batzorde horren helburua testu bat idaztea izango da, legebiltzarkideek onar dezaten, eta, onartuz gero, erreferendumera deituko luke.
|
|
2014
|
|
|
«Iritzi publikoaren aurrean mantendu nahi du orduan sostengatu zuen jarrera berbera, eztabaida hori berriro gogora ekarriz, eta lege kontu bat balitz bezala azalduz gaia».
|
Baina
EAEko Justizia Epaitegi Nagusiko epailearen ustez, hori ezin da «lege baten bidez» zuzendu. «Giza eskubideak pertsona guztiei aplikatu behar zaizkie kasu guztietan.
|
|
2017
|
|
|
Negoziazio kolektiboaren eta lan baldintzen estatalizazioaren adibide bihurtu da ostalaritzaren sektorea. Sindikatu abertzaleek eta Confebaskek urte hasieran esparru ituna sinatu zuten ostalaritzan,
|
baina
EAEko Justizia Auzitegi Nagusiak hura aplikatzeko ezintasuna ebatzi du. Izan ere, CCOOk eta UGTk inpugnatu egin dute euskal akordioa, Madrilen egindako kolektibitateen hitzarmena defendatzeko; hark ematen dizkien onuren defentsa da:
|
|
2020
|
|
|
Sortu, duela 40 urte sortu zen ofizialki gaur egun ezagutzen dugun Euskal Herriko Unibertsitatea,
|
baina
EAEko unibertsitate publikoaren historia lehenago hasi zen. 1968 urtean jarri zen lehen hazia, Francoren gobernuak Bilboko Unibertsitate Autonomoa sortzeko dekretua kaleratu zuenean.
|
|
|
Zerrendak aurkezteko epea martxoaren 1era artekoa da,
|
baina
EAEko PPkoentzat, alderdi laranjakoei ez dagokie zerrenden lehen postuetan joatea, kontuan hartuta Ciudadanosek ez zuela ordezkari bat bera ere lortu 2016ko legebiltzarrerako bozetan.
|
|
2021
|
|
|
Futbola oraingoan aitzindaria izan da bigarren fase hau irekitzen,
|
baina
EAEn baditugu beste 48 kirol federazio gehiago, eta hauetariko askok euren diziplinetan, gaur gaurkoz, estatutu erabat desberdinak dituzten nazioarteko federazio desberdinetan sartzeko aukera dexente dituzte.
|
|
|
Langileen batzordeak hainbatetan esan du ez diola aterik ixten grebaren amaiera negoziatzeari,
|
baina
EAEko Auzitegi Nagusiak ebatzitakoa «bere osotasunean» betetzeko eskatzen dio enpresari. Uste du kaleratutako langile guztiak berronartzeaz gain, igarotako hilabeteetako soldatak ordaindu behar dizkietela, baita beste langileek greban emandako egunei dagozkienak ere.
|
|
|
Azken urteotan harrobiari gehiago laguntzen saiatu da, eta The Queen' s Gambit Netflixeko serieak xakea gizartean ezagutarazi du. Garai aproposa da gure kirolerako,
|
baina
EAEn dagoen kirol legeak ez du batere laguntzen. Umeak 12 urte bete arte ezin dira federatu.
|
|
|
Tubacexeko langileen batzordeak aspaldian esana dauka ez diola aterik ixten greba mugagabearen amaiera negoziatzeari,
|
baina
EAEko Auzitegi Nagusiak ebatzitakoa «bere osotasunean» betetzeko eskatzen dio enpresari. Uste du kaleratutako langile guztiak berronartzeaz gain igarotako hilabeteetako soldatak ordaindu behar dizkietela, baita beste langileek greban emandako egunei dagozkienak ere.
|
|
|
Euskal autogobernuari dagokionez, agintaldi honetan aurrerapauso galanta egingo da gelditzen diren konpetentziak eskualdatuta,
|
baina
EAEk baditu bere autogobernua sendotzeko eta sakontzeko beste etxeko lan batzuk. Barrura begira ere badago zer hobetu, eta horretan ez da gehiegi erreparatzen:
|
|
|
2016an jarri zen indarrean lehen araua,
|
baina
EAEko Justizia Auzitegiak legez kanpokotzat jo zuen, atzerriko kamioilariak baztertzen zituelakoan. Auzitegi Gorenak epai hori berretsi zuen aurtengo martxoan.
|
|
2022
|
|
|
Lanbide Heziketan, ostera, «dagokion lanbide eremuko hizkuntza gaitasun teknikoa» eskuratu dute ikasleek. Zein hizkuntzatan ez da esaten,
|
baina
EAEko lanbide heziketan ereduko matrikulazioa ez da %20ra heltzen. Apustu ausarta benetan!
|
|
|
Txosten bat idazteko hizkuntza bat behar duzu. Milaka daude aukeran,
|
baina
EAEn bi bakarrik dira ofizialak: euskara eta gaztelania.
|
|
|
Eta legea aplikatzeko pare bat urte ematen dituzte.
|
Baina
EAEn oso independente eta oso gu garelako, lege hori bera beste hitz batzuekin idatzi nahi dugu, Madrilgo legea bete beharrean gauden arren. Lege horri Osasunberriberria izena jarriko diogu —Osasunberri hartuta zegoen! — Baina idazteko, Legebiltzarrean onartzeko eta aplikatzeko denbora gehiago behar dugu.
|
|
2023
|
|
|
Fundazioak 34 zaintzaile kontratatzeko oposizioa antolatu du, eta euskarazko B2 titulua ezinbestekoa zen horietatik 32tan; meritutzat zeukaten beste bitan.
|
Baina
EAEko Justizia Auzitegi Nagusiak bertan behera utzi du betekizuna, enplegu publikoa eskuratzeko eskubidea urratzen duelakoan. Zehazki, epailearen argudioa da administrazioak «ezin diela exijitu euskararen ezagutza» oposizioetara aurkeztutako hautagai guztiei, horrek urratuko lukeelako «hizkuntza profila akreditatzen ez dutenek enplegu publikorako duten eskubidea».
|
|
|
pribatizazioa. Dozenaka aipamen aurki ditzakegu,
|
baina
EAEko akordio politikoaren sinatzaileentzat erreferente izan diren Kataluniako ereduan oinarritutako Adrian Zancajo eta Xabier Bonalen Elección de escuela, movilidad y segregación escolar del alumnado vulnerable ikerketaren azken ondorioa hau izan zen: «Argi dirudi egungoa bezalako sistema bati eustea, hezkuntza merkatu desorekatuan eskola aukeratzeko marjina nabarmenak dituena eta kontzertatutako ikastetxe pribatuen presentzia handia duena, ez dela aukera ona hezkuntza ekitatearen ikuspegitik».
|