|
2000
|
|
|
zaldiak, astoak, mandoak eta indiar horiak... hauetarik hainbat eta hainbat biharamunean salgai jarriko zituztenak, zeren esklaboak baitziren eta esklabo gisa saltzen baitzituzten, beltzak eta bertze jende miserable batzuk bezala; eta bortz gizon haiek herriko bertze ostaturantz zihoazen, zeina baitzen Octavio Hernando zeritzan gaztelau batena. ..., aberasteko edo kargu inportant baten erdiesteko asmotan, nahiz eta azkenean fortunak bere lekurat ekarri zituen eta, halatan, xede apalagoetarat etsi behar izan zuten —Joxe Aberasturik ere egin zuen bezala, itxura guztien arabera—, zeren kapataz gisa trabailatzen baitziren, bazter haietako jauntxo boteretsu batzuen lurretan; eta jakin genuen, halaber, ezen aldian behin etortzen zirela,
|
bai
jendearekin eta bai balizko erosleekin hainbat tratu egiteko, zeinetarik gehienak beren etxaldeetako ganaduarekin loturik baitzeuden, bai jan edanen eta bertze hornizoin batzuen erosteko eta beren nagusien etxalekuetarat garraiatzeko... baita kalapitaren bat sortzeko ere hainbatetan, zeren guztiak ere baitziren, ostatatzen gintuen gizonaren erranetan, gizon gaitzak eta ondikozkoak, gerlatiak eta ... Eta, nahiz eta bigarrentsuak ziren, goraki mintzatzen ziren beren buruez, klar eta ozen, eta lau haizeetarat kanpatzen eta famatzen zituzten beren bertuteak eta bertutezko obrak, zeren zaldun zalduntzat eta kontu kontuzkotzat baitzituzten beren buruak, halako moldez, non bi hitz haiek enplegatzen baitzituzten noiznahi den, bertzeen aitzinean:
|
|
|
LIBERTATEA: ...lur hura Indietako lurra zen, zeren, baldin egia bazen, Americo Vespuciok erraiten zuen moduan, baita Bartolomé de las Casasek berak ere, ezen hango herriek urrea mesprezatzen eta arbuiatzen zutela, zinez izan behar baitzuten haiek herri libreak; eta zeren, baldin egia bazen, Vasco de Quirogak erraiten zuen moduan, ezen Mundu Berria berri zela, ez aurkitu berri zutelako, baina guztiz berri zelako
|
bai
jendeetan eta bai bertze guztian, halako suertez non beldur handirik gabe segura baitzitekeen ezen jende berri haiek Paradisuan bizi zirela —eta Historiaren urrezko lehen aro hartan, beraz, ez burdinazkoan, nola bizi baikinen gu, geure maliziagatik—, zinez behar baitzuen mundu hark libreago.
|
|
2009
|
|
|
Bigarren solairura igo zen, baina polizia zientifikoko bi agenteak atzetik joan zitzaizkion.
|
Bai
jende mesfidatia, zer uste ditek egin behar dudala, komunontzian behera alde egin? , pentsatu zuen Oskarrek sumindurik, baina ez zen ausartu ezer erratera.
|
|
|
Aspertu egin nintzen eta asperturik nengoelako edan egin nuen eta edan nuelako mozkortu egin nintzen.
|
Bai
jende leloa!
|
|
|
Barreak lasaituta zeuden biak. Domingo eta Miryam?, konplize bihurtuta ere
|
bai
jendearen harridura keinuen eraginez, keinu haiek espazio bat mugatu balute bezala, joko zelai bat, alegia?, non biak bakarrik mugi baitzitezkeen, jolasetik ere asko zuèn harremanen jokoari ekiteko prest, besteengandik bereiz; hargatik, beharbada, baita barre hura haize bortitz bat bezala sartu zitzaiolako, ausaz, barne hesiak (lotsarena eta herabetasunarena, adibidez) eraitsiz?, Domingok natura...
|
|
|
Barreak lasaituta zeuden biak –Domingo eta Miryam–, konplize bihurtuta ere
|
bai
jendearen harridura keinuen eraginez, keinu haiek espazio bat mugatu balute bezala –joko zelai bat, alegia–, non biak bakarrik mugi baitzitezkeen, jolasetik ere asko zuèn harremanen jokoari ekiteko prest, besteengandik bereiz; hargatik, beharbada –baita barre hura haize bortitz bat bezala sartu zitzaiolako, ausaz, barne hesiak (lotsarena eta herabetasunarena, adibidez) eraitsiz
|
|
2012
|
|
|
Izugarrizko garrasiak egin zituen gizajoak, eta oso nahigabeturik zeuden koronela eta haren ofizialak, ganibeta ateratzen ikusi nindutenean, batez ere. Baina laster desagerrarazi nituen haien beldurrak, zeren eta, eztiki begiratuz eta berehalaxe ebakiz hark zeuzkan lokarriak, zoruan utzi bainuen poliki poliki, eta hark ospa egin bizkor asko; banan banan poltsikotik ateraz, berdin jokatu nuen besteekin ere; nire errukiaren erakusgarri honekin bai soldaduak eta
|
bai
jendea oso pozik zeudela ohartu nintzen, eta beronetaz oso ongi hitz egin zuten nire alde Gortean.
|
|
|
–Hau
|
bai
jende modua! –esan zuen?, errusieraz ogia nola esaten den ere ez dakite, baina ikasi dute. Ofiziala, eman vodkatarako!?.
|
|
2014
|
|
|
Ala ez ditu ulertu?... Moralean bertan ez badago progresorik,
|
bai
jendea geroz eta moralago bihurtzean, horretantxe baitatza gizadiaren zinezko progresoa: –le seul progrès désirable consiste dans l, amélioration des âmes, l, affermissement des caractères, l? élévation des esprits? 457 Gizadiaren hezitzean datzala progresoa esan liteke, heziketa hori zentzu aski zabalean hartuta, gizartearen memoria eta kontzientzia bezala.
|
|
2015
|
|
|
Geroztik, bi aldiz egon dira Islandian, eta Morganek esana guztiz frogatutzat jo dute: erraza da han herriak arpilatzea, ia babesgabe daudelako,
|
bai
jendez eta baita armaz ere.
|
|
|
(Ba ote dago, egon ere?). Edonon entzuten dudana eskolako problemak, integrazio falta, alemana ez dakiten gazteen etorkizunik eza, kriminalitatea, arrazismoa, hiriaren zikinketa, etorkin auzoen narriadura, gizartearen kraskadura, hizkuntza alemanaren irakaskuntza sendotu beharra eta gisako preokupazioak dira,
|
bai
jendeari eta bai politikoei. Nolabaiteko, mestizaia?
|
|
2016
|
|
|
Berak agindu moduan, orduko gizakiak ugaldu egin ziren eta lurrean denetarik bazegoen,
|
bai
jende onak, bihoztun agurgarriak zirenak, baita ere gaiztoak, herradun bezain minkorrak. Abereetan gauza bera zen, batzuk goxoak eta atseginak baitziren, besteak basak eta odolzaleak.
|
|
|
«Hori ikusiz, ez ditugu etorkinak euskararen etsaitzat hartu behar. Bai gurasoengan,
|
bai
jende helduengan euskaraz jabetzeko nahia nabari da. Eta xede horretan lagundu nahi baditugu, badakigu euskal kulturgintza dela euskararako bide erakargarriena etorkinentzat».
|
|
2018
|
|
|
(Ba ote dago, egon ere?). Edonon entzuten dudana eskolako problemak, integrazio falta, alemana ez dakiten gazteen etorkizunik eza, kriminalitatea, arrazismoa, hiriaren zikinkeria, etorkin auzoen narriadura, gizartearen kraskadura, hizkuntza alemanaren irakaskuntza sendotu beharra eta gisako preokupazioak dira,
|
bai
jendeari eta bai politikoei. Nolabaiteko, mestizajea?
|
|
2019
|
|
|
–esan zuen gero?.
|
Bai
jende arraroa sartzen dela gaztelu honetan! Bart ere sartu zait bat berriro gelara, ni gogaitaraztera.
|
|
2020
|
|
|
Ezin publikoari jarrera hoberik eskatu aldez aurretik. Martinek Plisti Plastako kantak jarri zituen, eta egundoko arrakasta izan nuen,
|
bai
jendearen bai kritikaren aldetik. Beste bi emanaldi erdi lotuta utzi genituen.
|