|
2001
|
|
|
Deszentralizazioa baino gehiago, Eztiki eztiki berritasun erregionalak erabaki orduko, ordea, betiko Errepublika ren Departamenduen aldeko dek retuak onartuak izaten hasi ziren, eta gainera prentsaniraultza nazionalaren kontrako iritziak hasiak ziren hedatzen betiko jakobino zentralizatzaileen aldetik.
|
Bai
eskualdeen eta baita eskualde hizkuntzen kontra ere. Azken hauen kontra aldezturiko argudioak frantsesaren kontraere berdinbe rdin erabil zitezkeela gogoratzen zuen Piarres Lafittek:
|
|
2002
|
|
|
Turismoaren Mundu Erakundeko Enpresa Kontseilua azterketa bat egiten ari da “Munduko turismoari eragiten dioten indar eta faktoreei” buruz, turismo merkatuaren egoera argitzeko. OMTk jakinarazi duenez, Enpresa Kontseilua Turismoa Suspertzeko OMTren Batzordearen bileretan zehaztutako ondorioetatik abiatuko da, eta 2002ko bilakaera turistikoan eragina duten alderdi positiboen eta negatiboen azterketa egingo du, bai estatuan,
|
bai
eskualdean eta nazioartean. OMTren Enpresa Kontseiluak kide afiliatuen (elkarteak, enpresak, turismo eremuak eta kide elkartuak ez izateagatik kide elkartu ezin diren zenbait agente turistiko) ikuspegia azalduko du proiektu honetarako, eta Espainiako Merkataritza eta Turismo Idazkaritzak eta VISA Españak emandako finantza baliabideak azalduko ditu.
|
|
2003
|
|
|
5 irudiak erakusten du, modu oso sinplean erakutsi ere, klima aldaketak, tenperaturaren igoerak zehatzago, prozesu hidrologiko nagusietan sor ditzakeeneraginak eta atzeraelikadurak (kausa efektua kausa; feedback), bai eskala globaleaneta
|
bai
eskualdeko eskalan ere. Azken horretan prezipitazioek gora edo behera egindezakete, urtean edota sasoietan.
|
|
|
Mezuak “informacion.exe” fitxategia du atxikita, eta Zientzia eta Teknologia atalera bidaltzen du, eta “gaian” birus berri bat agertu dela adierazten du. Mezuaren gorputzean “jakinarazten” da bai KTEk bai Ministerioak, bai Panda Antibirusa eta Symantec segurtasun enpresa informatikoek,
|
bai
Eskualde Garapeneko Europako Funtsak “i worm.WinSux” birusa aurkitu dutela, eta, horregatik, hartzailearen eskura jartzen duela “azken tresna”, fitxategi erantsia, ustez. Engainu horren aurrean, KTEk mezuarekin batera doan fitxategia ez exekutatzeko eskatu die internautei, eta gogoratu “e mailak” eguneroko txostenetako batean harpidetuta dauden erabiltzaileei soilik bidaltzen dizkiela, eta “inoiz ez” dituztela erantsitako fitxategi exekutagarriak.
|
|
2004
|
|
|
Euskarazko aldizkariek jorratu dituzten gai eremuak aintzat hartu besterik ez dago horretaz jabetzeko. Batetik, jakina, eguneroko informazioari lotutako aldizkari generalistak ditugu, bai nazio mailakoak
|
bai
eskualde edo herri mailakoak. Azken hauek, gainera, azken hamar urteetan hedatu dira batik bat, eta euskal prentsaren irismen eta eragina orain arte ezagutzen ez genuen mailaraino igo dute, gaur egun inoiz baino euskaldun gehiagorengana iristea lortu baitute.
|
|
2007
|
|
|
Horko hasierak ere iluna izan behar du. Ilaje beltzarana dute, gaztainkara ere
|
bai
eskualde honetan. Gero, bularraldeak buztin antzeko kolorea du; bularralde motz eta etena dute (gainerako arrazetan, berriz, justu kontrakoa izaten da:
|
|
2008
|
|
|
Gauzak horrela, anbar hobia beste pizgarri bat da. Urizaharreko turismoa sustatzen lagunduko du,
|
bai
eskualdean bai Araba osoan, oro har.
|
|
2009
|
|
|
Bestalde, ESPA bi modalitatetan eskaintzen da, aurrez aurre eta urrutitik. Lehenengoa horretarako baimena duten ikastetxeetan ematen da; urrutiko modalitatea, berriz, autonomia erkidegoek ikasleen eskura jartzen dituzten on line plataformen bidez ematen da, bai ikastetxeen bidez,
|
bai
eskualdeetan. Hezkuntza Ministerioaren kudeaketa esparruan, Urrutiko Hezkuntzarako Hezkuntza Berriztatu eta Garatzeko Zentroak (CIDEAD) eskaintzen du urrutiko Hezkuntzarako Espa.
|
|
|
Bestalde, Elgoibarko Kirol Patronatuak eta Degesak,
|
bai
Eskualdeko Klubei nahiz boluntario modura lan egin zuten guztiei, 45 lagunetik gora, eskerrak eman nahi dizkiete. “Beraien esfortzua eta lanari esker atzoko I. Debabarrena BTT Martxa arrakastatsua izatea lortu zen.
|
|
2010
|
|
|
liratekeen 150.000 euro gehigarrietatik, Turkiak %63 bereganatuko lituzke, Kroaziari %7 baino ez litzaioke egokituko eta mendebaldeko Balkanetako beste herrialdeei (Albania, Bosnia eta Herzegovina, Montenegro, Serbia —Kosovo barne—), berriz, %9, 2 guztira (2007ko apirilaren 24an Europako Parlamentuak onartutako txostena, etorkizuneko zabalkundeek kohesio funtsetan izango duten eraginari buruzkoa). Europako Parlamentuaren iritziz,
|
bai
eskualde lehia, bai lurralde lankidetza, eskualde ekonomia europartzeko laguntzan eta Europan garrantzitsuak diren azpiegituren laguntzan bildu lirateke, eta etorkizunean Europako Gizarte Funtsa erabili litzateke, baita ere, tresna horizontal gisa, globalizazioaren erronka sozialak direla-eta, eta aldaketa demografikoen ondorioak direla-eta, eskualdeei laguntzeko. Komeni da gogoratzea Bruselan 2004ko abenduaren 16 eta 17an izandako Europako Kontseiluak zera adierazi zuela:
|
|
|
Iruñea liberalen esku zegoen, eta inguruetako herri guztiak karlistenak ziren. Nolanahi, Julien Vinson istripuaz baliatu zen Bonaparte printzearen mapa dialektologikoaren ondadea egiaztatzeko eta
|
bai
eskualde horretako euskararen gainbehera frogatzeko, zeren, zehaztu ahal izan zuenez, bertaratutako berrogeita hamar lagunetatik soilik emakume bi mintzo baitziren aise euskaraz, eta umeek ez zekiten.
|
|
2011
|
|
|
«Ikerketaren ondorioa argia da: bai mundu mailan eta
|
bai
eskualde mailan ere neurriak hartu behar ditugu», aditzera eman du Javier Francok, AZTI Tecnaliako ekologoak.Euskal kostaren azterketari buruzko txostena Eusko Jaurlaritzak finantzatutako K Egokitzen proiektuaren barruan dago. Bizkai eta Gipuzkoako kosten inguruko informazioa bildu dute, eta etorkizunera begira egindako aldaketa aurreikuspenak ere kontuan hartu dituzte.
|
|
|
Horrek “etorkizuneko belaunaldien DNAn aldaketak” eta etorkizuneko obesitate arazoak eragin ditzake. Gilek adierazi zuenez, “obesitatearen hazkunde hori desegiteko modu bakarra nutrizio hezkuntzako esku hartze programen bidez egitea da”, bai estatuan,
|
bai
eskualdean, “sedentarismo gutxiago izango duen eta elikagaiak egoki kontsumituko dituen sistema ezartzeko”. Era berean, esan zuen dieta askotarikoa behar dela, “fruta, barazki eta lekale ugari” eta “proteina eta azukre kopuru neurritsuak” jateko.
|
|
2012
|
|
|
Euskal politika erregionalek ezer gutxi egin dezakete moneta politikankonbultsio arriskuetatik babesteko. Konbultsio horiek baldintza ditzakete, baieuroaren egonkortasunaren bilakaera orokorrak,
|
bai
eskualde bakoitzarenkokapenak euroaren balizko zatiketaren aurrean.
|
|
|
Plangintzak bultzatuko ditugu, nola ez, bai sektoretakoak,
|
bai
eskualde mailakoak. Betiere, eragile sozialekin, sindikalekin, udalekin eta inguruko herri mugimenduekin kontatuz.
|
|
2014
|
|
|
Gorago esan bezala, garapen estrategia kualitatiboetan inportantzia handia daukate ezagutza sareek, sektoreen arteko osagarritasuna
|
bai
eskualde berean baita gertuko eskualdeen artean bilatzeak, langileen trebakuntzak, eta teknologia aurrerapenak besteak beste. Aldi berean lehenago ere esan dugun bezala izaera sozio-ekonomikoko helburuez gain, ezinbestekoak dira eskualde bateko (edo herri handi bateko) ekonomia gestionatzerakoan faktore historikoak kontutan hartzea, baita psikologikoak ere, behintzat toki garapenari dimentsio kualitatiboa eman nahi bazaio.
|
|
2015
|
|
|
Plangintza ekonomikoa diseinatuko zen populuaren borondatea lehenetsiz, haren ordezkari politikoen bitartez, kriterio teknikoen gain,
|
bai
eskualdekoa, bai eta Estatukoa ere. Garapena bere osotasunean behar omen zen ikertu, kuantitatiboki bezain kualitatiboki, eta haren etekinak iritsi behar ziratekeen jende, eskualde eta herrialde denetara, bakoitzaren beharren arabera.
|
|
2016
|
|
|
Arlo horretan, joan den larunbatean azoka egin zuten Hernanin, eragile ezberdinekin: " Hor bazeuden ekonomia sozialean aritzen diren talde ezberdinak; bai Euskal Herrian,
|
bai
eskualdean, eta baita Hernani mailan dauden iniziatiba ezberdinak ere". Intxausperen arabera, azoka hori egitea garrantzitsua izan zen, ekonomia sozial eraldatzailearen inguruan dabiltzan eragileak eta haien lanak bisibilizatu nahi dituztelako.
|
|
|
Beraz, euskararen intentsitate indize batera joko bagenu euskararen ezagutza tasa eta euskaldunak eskualdeka nola banatzen diren ikusiz eta uztartuz, euskarari legozkiokeen kontuetan Donostialdeak Bilbo Handiari nagusigoa kentzen dio eta azken honi asko hurbiltzen zaio Urola Kosta.
|
Bai
eskualde honek eta baita bere atzetik datozenek barne hartzen duten euskaldunen kopuruko zifra baino altuagoa lortzen dute intentsitate indizean, beraz estrategikoak dira euskara eta hiriaren arteko talkan. Besteak beste, Debagoiena, Goierri, Gernika Bermeo, Tolosaldea, Durangaldea eta beste zenbait.
|
|
2017
|
|
|
Europar Batasunean (EB) eta Txinan kalitate berezikoak direla. Gaur egun,
|
bai
eskualde bat bai bestea lanean ari dira kalitatezko produktuek babes egokia izan dezaten. Aldebiko akordio hori aurten lortu nahi da.
|
|
|
Espainia oso eremu geografiko aberatsa da, bai barietatearen aldetik,
|
bai
eskualde eta produktuen dibertsitatearen aldetik, bai eta laboreen kalitate bikainaren aldetik ere. Herrialdearen% 5 laborantza lurrak dira.
|
|
2020
|
|
|
K formako berreskuratze ekonomikoa Zer da? K forma berreskuratze dibergentea da,
|
bai
eskualde mailan, bai sektore mailan. “Krisi global honetan, 19 koidaren aurrean gaude”, dio Alicia Coronilek, Singular Bankeko ekonomialari buruak.
|
|
2022
|
|
|
Are gehiago, aukeratutako gaiak ere bultza lezake ospakizunera hurbiltzea. Izan ere, txakolinaren ekoizpena herrian indartu zenetik zazpiehun urtera, oraindik garrantzi handiko jardun ekonomikoa da, bai herrian
|
bai
eskualdean.
|
|
|
Lulak gidatuko du Brasilgo hurrengo gobernua, baina Bolsonarok indar handia izango du hari oztopoak jartzeko, bai parlamentuko bi ganberetan,
|
bai
eskualdeetan. Brasilgo 27 estatuetatik 13tan, eskuin muturreko politikariaren aliatuek aginduko dute.
|
|
|
Liburuak idazterakoan, amaiera non aurkitu jakin behar izaten da. Kurdistanek egunero sortzen du albisteren bat, eta, nazioarteko arreta mediatikoa beste errealitate batzuetan dagoenean ere,
|
bai
eskualdea, bai bertako biztanle kurduak albisteren baten protagonista izaten dira, nahi gabeko protagonista sarritan. Martxoan, udaberriarekin pizten da Kurdistanen ere urte berriaren eta bizimodu berriaren itxaropena.
|
|
|
112). Hirugarrenik, federalismo multinazionalak komunitate politikoak ahalduntzeko kapaz diren instituzio egokiak babestea du helburu,
|
bai
eskualde mailan, bai maila zentralean, aldi berean estatuak desberdintzeko eta estatuen arteko lankidetzarako prozesu dual bat gauzatu ahal izateko. Federalismo multinazionalaren nozioak hainbat demos presente egotea dakar berekin, etnizitatea jokoan dagoen indar nagusia dela iradokitzen duen etnofederalismoaren nozioak ez bezala.
|
|
2023
|
|
|
Eremurako laguntza plana ACNURek ‘Sudaneko Errefuxiatuei Erantzuteko Eskualdeko Plana’ abiarazi du, eta funts premia eta premia nabarmentzen ditu. 470,4 milioi dolar behar dira [436 milioi euro inguru] premia humanitarioak asetzeko, bai Sudanen barruan,
|
bai
eskualdean. Plana beste 134 bazkideren laguntzarekin egin da —besteak beste, NBEko beste agentzia batzuekin, gobernuz kanpoko erakunde nazionalekin eta nazioartekoekin eta gizarte zibilarekin—, eta berehalako laguntza eman nahi du Txaden, Egipton, Etiopian, Afrika Erdiko Errepublikan eta Hego Sudanen hurrengo sei hilabeteetan (2023ko maiatza urria).
|
|
|
Gainera, esparru bat eskaintzen du iraunkortasunerantz aurrera egiteko, hainbat arrantza toki eta eragile bertan eta testuinguru geografiko jakin batean sartuz. Arrantza kofradien parte hartze irmoari esker, kudeaketa administrazio garrantzitsuak, bai nazio mailan
|
bai
eskualde mailan, ikerketa institutuak eta GKEak, ekintza planak ibilbide orriak dira ikerketa proiektuak abian jartzeko, arrantza datuak biltzeko eta aztertzeko tresna berriak garatzeko eta kudeaketan hobekuntzak iradokitzeko. Martxan dauden ikerketak Proiektuaren funtsezko lorpenetako bat izan da sektoreko arrantzale eta erakundeen eta zientzialarien arteko lankidetza zuzena erraztea hobekuntza proiektuak zehaztu eta ezartzeko.
|
|
|
Eta eskerrak gelditu zutela. Hor
|
bai
eskualdeko populazio erdia erori zitekeen susmoetan.
|