|
2007
|
|
|
Alkatea, burgoi eta papo hantuz laudatzen zutena ordu artean, ahaparkatua izan zen, laidostatua, mehatxatua, eta zerbaiten egiterat manatua. Orduan bildu zituen berriz bere herriko eta nihunezko jende aditu guziak,
|
bai
emazte, bai gizon, erranez eliza aintzinean eginen zutela biltzar orokor bat, nun bakoitzak emanen zuen bere pentsa-moldea, guzien izenean hartuko delibero bat, eta azkenean, xori haurra harrapatu eta, haren kasua konponduko ahal bezain garbi eta laster.
|
|
|
Baina, gure jakintsu handiek erranik, nehork, nehon, nehoiz ez du baieztatzen ahal emazte batek edo emazte talde batek eginik izan den arrastorik kausitu dela. Eta, beraz," gizona" hitza aipatzen dugu lehengo biztanleez mintzatzeko,... hola delako gure mintzairan..." gizona" hitz horrek gizarte osoa izendatzen duelako,
|
bai
emazteak bai gizonak hein berean. Bestalde, beti gure arduradunen arabera, pentsatzekoa da denbora basati eta bortitz heietan, emaztea gauza guti zitakela, eta orain baino zapalduagoa eta menperatuagoa zitakela hain segur...
|
|
2009
|
|
|
Hitzok
|
bai
emaztea eta bai neskatxa bihotz barrenean hunkitu dituzte. Ez lukete gizona hilik ikusi nahi.
|
|
|
Emazteak bizkar gainean uki zezan baino lehen, Nazario Orbe bere baitan bilduta zegoen: esan nahi baita pentsamendu bihurri haiek bere baitatik uxatu nahian zebilela, beharbada; horregatik, burua beste zeregin batean zuelako edo, beste toki batean, beraz?, ezezagun egin zitzaizkion Nazariori
|
bai
emaztearen eskua eta bai eskuak bizkar gainean eragin ziòn ukitua ere, emazteak ukitu ez beste, Nazario ederki aztoratu zen bederen?, ukitu hark munduaren aurrean biluztu balu bezala, bere lotsariak, odolki bigun erori higuingarri hura, batez ere, jende guztiaren begi bistan jarriz; jatorri ezezaguneko ukituari, ordea, segundo hamarren bat geroago, emaztearen soseguzko hitzak jarraitu zitzaizkion:
|
|
|
Gela hartan, baina, lau pertsona zeuden, gurasoez eta haurraz gain hantxe baitzegoen, halaber, neskamea. Rakel?, Nazario Orbek atzean zuena, baina aurrean balu bezala sentitu zuena une hartan: iritsia zen, bada, goikoak behekoari bere nagusitasuna erakusteko mementoa,
|
bai
emaztearekiko harremanetan bai neskamearekikoetan, eta iritsia zen, beraz, nagusiak bere ahulezia estaltzeko mementoa; eta, orduan, emazteari begietara zuzen so eginik, honela mintzatu zitzaion senarra ahots sendoz eta erabakitasun handiz, neskameari ere zeharka zuzendutako hitzetan:
|
|
|
Engels eskuzabal, ameslari eta poetagoarentzat, ostera, amorantea. Eta Leninek
|
bai
emaztea eta bai amorantea biak direla ezinbesteko sintetizatu zuen, tesia eta antitesia gaindituz: biak edukita, izan ere, emazteari sinetsaraz diezaiokezu amorantearengana zoazela, eta aldi berean amoranteari emaztearengana.
|
|
|
Emazteak bizkar gainean uki zezan baino lehen, Nazario Orbe bere baitan bilduta zegoen: esan nahi baita pentsamendu bihurri haiek bere baitatik uxatu nahian zebilela, beharbada; horregatik, burua beste zeregin batean zuelako edo –beste toki batean, beraz–, ezezagun egin zitzaizkion Nazariori
|
bai
emaztearen eskua eta bai eskuak bizkar gainean eragin ziòn ukitua ere –emazteak ukitu ez beste, Nazario ederki aztoratu zen bederen–, ukitu hark munduaren aurrean biluztu balu bezala, bere lotsariak –odolki bigun erori higuingarri hura, batez ere– jende guztiaren begi bistan jarriz; jatorri ezezaguneko ukituari, ordea, segundo hamarren bat geroago, emaztearen soseguzko hitzak... " Ikusi duzu, eta goazen", senarraren asaldura lasaitu zutenak.
|
|
|
Gela hartan, baina, lau pertsona zeuden, gurasoez eta haurraz gain hantxe baitzegoen, halaber, neskamea –Rakel–, Nazario Orbek atzean zuena, baina aurrean balu bezala sentitu zuena une hartan: iritsia zen, bada, goikoak behekoari bere nagusitasuna erakusteko mementoa,
|
bai
emaztearekiko harremanetan bai neskamearekikoetan, eta iritsia zen, beraz, nagusiak bere ahulezia estaltzeko mementoa; eta, orduan, emazteari begietara zuzen so eginik, honela mintzatu zitzaion senarra ahots sendoz eta erabakitasun handiz, neskameari ere zeharka zuzendutako hitzetan:
|
|
2010
|
|
|
Batetik, harturiko hainbat erabakitan argi ikusten da XX. mende hasierako genero rol askorekin hautsi zuela, ofizioari eman zion garrantziarengatik, eta
|
bai
emazte rola garatzeko moduarengatik ere. Egia da, errebeldia horren errepresentazio kartsurik ez dagoela bere idatzietan, baina, beharbada, horixe zelako errebeldiarik handiena garai hartan, ofiziotzat hartzea literatura, erabaki irmoz, heriotzara arte.
|
|
2012
|
|
|
Pasatu ziren urteak eta engainuak ugaritzen joan ziren. Senarrak gero eta disimulu gutxiagorekin jokatzen zuen eta harrokeria gehiagorekin
|
bai
emaztearen aurrean, baita ezagunei zegokionean ere. Orkestrako musikariak aspaldi hasi ziren txantxak egiten piano jolearen kontura, mundu guztiak daki zein den bien arteko egoera.
|
|
|
Kanpokoak argiago erakusten du, bainan ezkina ttikia baizik. Barnekotik zabaleran ikusten da,
|
bai
emaztea da, 64ekoa da ere.
|
|
2013
|
|
|
Lady Lucasek zuzenean ekin zion kalkulatzeari, gai horrek beragan sekula sortutako jakin min handienaz kalkulatu ere? zenbat urte geratuko ote zitzaizkion Bennet jaunari bizitzeko; Sir Williamek, bestalde, sendo adierazi zuen bere iritzia, alegia, Collins jauna Longbourn etxaldearen jabe egin bezain laster erabat komenigarria izango zela bai bera
|
bai
emaztea Saint Jamesen aurkeztea. Labur esanda, familia osoa pozez gainezka zegoen berriarekin.
|
|
2016
|
|
|
BK21 maratoierdiarentzat, 273 lasterkari sailkatu dira eta Hegoaldeko lasterkariak dira nagusitu, joanden urteko irabazle berak izan baitira, bai gizonetan eta
|
bai
emazteetan. Gizonetan, Joseba Larralde lehen heldu da, jazko denbora berdintsuarekin (2.02' 47"), ondotik zituela Joanes Goitisolo (2.10' 18"), Julien Blanchet (2.13' 29"), Mikel Bergara (2.14' 33") eta Aurélien Piton (2.30' 52").
|
|
2017
|
|
|
Etxean
|
bai
emaztea eta bai ni aurreztaileak izan gara, eta eskerrak horri. Ugaritasun urte haietan ez genuen etxerik eta autorik aldatu, ez genuen oporretarako beste etxerik erosi.
|
|
2018
|
|
|
–Inoren gaineko legezko aginpidea duen pertsona, horixe da ugazaba; eta aginpide zilegi horren bitartez erabilia dena, horixe zerbitzaria?. Definizio horri kasu eginez gero, bai esklabo zibila,
|
bai
emaztea eta bai langilea, hirurak dira zerbitzariak. Liburu horretan, luze azaltzen da zer nolako, ezgaitasunak?
|
|
|
Ama hil zitzaigunean bera ikusi nuen hautsien. Azal gogorra dauka, baina barruan pertsona oso sentibera da, bihotz handikoa, eta emakumeekin gozoa izan da beti, bai amarekin, bai arrebarekin,
|
bai
emaztearekin, bai alabekin... Batzuetan pentsatu nuen gizona izateagatik nolabaiteko erruduntasuna sentitzen zuela eta beti zebilela errudun sentipen hori nolabait garbitu guran.
|
|
|
Zoritxarreko ezkontza batean, bai senarrak,
|
bai
emazteak beren buruari galdetzen diote besteak zergatik jarduten duen hain modu berekoian.
|
|
2019
|
|
|
Gizonak erabakitzen zuen ezkon etxea zein izango zen; eskubide gehiago zituen seme alaben gainean amak baino; eta, bazter utzirik emazteak enpresa komertzial bat gidatzen zuenekoa, senarrak baimena eman behar zion zernahi obligazio hartzeko. Senarraren autoritatea zorrotz erabiltzen zen
|
bai
emaztearen gainean eta bai haren ondasunen gainean.
|
|
|
Prostituzioan, zernahi gorputzekin ase daiteke gizonen desira, ez baita singularra, espezifikoa baizik.
|
Bai
emazteak eta bai hetairak, gizona esplotatuko badute, haren gaineko eragin berezia izan behar dute. Bien arteko alderik handiena zera da, emazte legitimoa errespetatua dela gizaki gisa, nahiz eta emazte gisa zapaldurik egon; begirune hori hasia zaio zapalkuntzari indarra kentzen.
|
|
|
adats tindatu horren azpian, hostoen firfirak pentsamendu bilakatzen dira, eta hitzek ihes egiten diote bularretatik. Gizonek esku gosetiak luzatzen dituzte halako mirariaren aldera, baina hura aienatu egiten da harrapatzen dutenean;
|
bai
emaztea eta bai maitalea gainerakoak bezalaxe mintzatzen dira, ahotik: haien hitzek duten balioa dute, ez gehiago eta ez gutxiago; beste hainbeste haien bularrek ere.
|
|
2022
|
|
|
Itxaropena eta gorrotoa, biak batera desagertu ziren; une horretan, bai Ivan Dmitritxi
|
bai
emazteari iruditu zitzaien gelak ilunak, txikiak eta sabai baxukoak zirela, jan berri zuten afaria ez zela asebetetzeko modukoa –urdailari iruzur arin bat eragiteko lain gehienez ere–, eta arratsaldeak luzeak eta aspergarriak zirela...
|
|
2023
|
|
|
Bukatzeko, azpimarratu behar da jende anitzek, bai gizonek eta
|
bai
emaztek, gidariak miresten dituztela! Hori dela eta, auto lasterketak maite ezdituztenek erraten dute kutsadura anitz ekoizten dutela (CO2, produktu kimikoak, lurzoruen artifizializazioa...).
|