2000
|
|
Baina ez zegoen segur. " Nik ez dut seguratzen ezen bertze mundu hori hor dagoela, baina ezta ez dagoela ere, zeren eta izena duen guztia zerbait bada...", erraiten zuen, bi iritzi haien artean erabaki ezinik,
|
bai
baina ez, ez baina bai... nahiz eta sineste ez sinestearen balantzak sineste alderat egin zuen bere bizitzaren azkenean, modu itsu hartan...
|
2008
|
|
Nazario, beraz, nora ezean zegoen, jakin ez zerk sortarazten zion nora eza, neskamearen bat bateko irrupzioak (zergatik deitu zion zerbitzari mezulariak berari, goi mailako gonbidatuen artean hutsaren hurrengoa baizik ez zenari?), edo zerbitzariak berak, bizpahiru segundoko ezustekoaren ostean hari begira geratu baitzen, Regina ote zen ez ote zen,
|
bai
baina ez, Nazarioren pertzepzioaren balantza, galderak lekuz kanpo utzi zuèn neurrian, lekuz kanpo behar zuen haren bereizmenak ere, baiezkora lerratu zen arte?
|
|
19
|
Bai
baina ez baina bai. Pasqual Alapont
|
|
19
|
Bai
baina ez baina bai. Pasqual Alapont
|
|
19
|
Bai
baina ez baina bai. Pasqual Alapont
|
|
Nazario, beraz, nora ezean zegoen, jakin ez zerk sortarazten zion nora eza, neskamearen bat bateko irrupzioak (zergatik deitu zion zerbitzari mezulariak berari, goi mailako gonbidatuen artean hutsaren hurrengoa baizik ez zenari?), edo zerbitzariak berak, bizpahiru segundoko ezustekoaren ostean hari begira geratu baitzen, Regina ote zen ez ote zen,
|
bai
baina ez, Nazarioren pertzepzioaren balantza –galderak lekuz kanpo utzi zuèn neurrian, lekuz kanpo behar zuen haren bereizmenak ere– baiezkora lerratu zen arte...
|
2009
|
|
19
|
Bai
baina ez baina bai. Pasqual Alapont
|
|
–Bai? , esan zuen Nazariok, modu ezin epelagoan esan ere(
|
bai
baina ez, ez baina bai), emaztearekin eta Adarekin batera konplitu nahi balu bezala.
|
|
Teofilo Mariak, izan ere, bazuen joeratxo hura, aitagandik bereizten zuena eta une berezi batzuetan bere burua errazago engainatzera eramaten zuena? ...an zuena, noiz eta, ezkonberritan, Leongo katedralera sartu baitzen; geroztik, baina, urte asko eta asko joan zitzaizkion Nazariori, baita, bitartean, esperientzia desatsegin batzuk egokitu ere. Benjamin Mariarekin bizi izan zuena okerrena, Domingorena ere hortxe hortxe?, fedea ulertzeko beste modu batera eraman zutenak, hitzen eta errituen indarrean oinarrituagoa fedearen beraren indarrean baino,
|
bai
baina ez, ez baina bai; une hartan eta kontrastean, ordea, Teofilo Mariaren fedea baiezko sutsuan kokatuta zegoen, eta fedeak ematen zion orduantxe indarra; esan nahi baita bazirudiela, aita semeen betarteei astiro eta arretaz erreparatuz gero, semea baino ahulago eta makalago zegoela aita, psikea ere, zuzen horizontal beti berdin bat izan beharrean, kurba gorabeheratsu bat delako, bere erritmoek... aita, beraz, kurbaren minimoan sartuta zegoen, eta hura zen guztia; minimo hura ez zen, baina, aita blokeatzeko ez isilarazteko adinakoa, itxura batean, zeren, bere papera bereganaturik, ez al zen, bada, aitatasunaren lekua semearen lekuen eta ez lekuen estalgarri??, aurpegia semearengana erabakitasun handiz itzuli eta halaxe esan baitzion, irmo eta fermu:
|
|
Domingoren sentimendu hura, izan ere, anarkistekin bat egitera bultzatzen zuena, sekretua zen, Domingok bere baitan ikusten zuena ezin ikus baitzezaketen ingurukoek; sentimenduak aitaren aurkako marka garbia zeraman heinean, gainera, nekez konparti zezakeen beste inorekin: ez Teofilo Mariarekin, aitaren ordezkotzat jotzen zuelako; ez Damasorekin, hartaz fidatzen ez zelako, hain zen bere anaia hura konbentzimendu eskasekoa, zalantzak hartua beti,
|
bai
baina ez, ez baina bai; ez Gabinorekin, Gabino ere tarteka bere burbuilatik irteten zelako, eta orduan auskalo; ezta Maria Bibiana eta Adarekin ere, neskak zirelako, eta neskek nekez gorde baitzezaketen sekretu bat, gizonezko guztiek hala esaten zuten behinik behin.
|
|
–Bai... –esan zuen Nazariok, modu ezin epelagoan esan ere(
|
bai
baina ez, ez baina bai), emaztearekin eta Adarekin batera konplitu nahi balu bezala.
|
|
...noiz eta, ezkonberritan, Leongo katedralera sartu baitzen; geroztik, baina, urte asko eta asko joan zitzaizkion Nazariori, baita, bitartean, esperientzia desatsegin batzuk egokitu ere –Benjamin Mariarekin bizi izan zuena okerrena, Domingorena ere hortxe hortxe–, fedea ulertzeko beste modu batera eraman zutenak, hitzen eta errituen indarrean oinarrituagoa fedearen beraren indarrean baino,
|
bai
baina ez, ez baina bai; une hartan eta kontrastean, ordea, Teofilo Mariaren fedea baiezko sutsuan kokatuta zegoen, eta fedeak ematen zion orduantxe indarra; esan nahi baita bazirudiela, aita semeen betarteei astiro eta arretaz erreparatuz gero, semea baino ahulago eta makalago zegoela aita, psikea ere, zuzen horizontal beti berdin bat izan beharrean, kurba gorabeheratsu bat delako, bere erritmoek... aita, beraz, kurbaren minimoan sartuta zegoen, eta hura zen guztia; minimo hura ez zen, baina, aita blokeatzeko ez isilarazteko adinakoa, itxura batean, zeren, bere papera bereganaturik –ez al zen, bada, aitatasunaren lekua semearen lekuen eta ez lekuen estalgarri? –, aurpegia semearengana erabakitasun handiz itzuli eta halaxe esan baitzion, irmo eta fermu:
|
|
Domingoren sentimendu hura, izan ere, anarkistekin bat egitera bultzatzen zuena, sekretua zen, Domingok bere baitan ikusten zuena ezin ikus baitzezaketen ingurukoek; sentimenduak aitaren aurkako marka garbia zeraman heinean, gainera, nekez konparti zezakeen beste inorekin: ez Teofilo Mariarekin, aitaren ordezkotzat jotzen zuelako; ez Damasorekin, hartaz fidatzen ez zelako, hain zen bere anaia hura konbentzimendu eskasekoa, zalantzak hartua beti,
|
bai
baina ez, ez baina bai; ez Gabinorekin, Gabino ere tarteka bere burbuilatik irteten zelako, eta orduan auskalo; ezta Maria Bibiana eta Adarekin ere, neskak zirelako, eta neskek nekez gorde baitzezaketen sekretu bat... gizonezko guztiek hala esaten zuten behinik behin.
|
2010
|
|
19
|
Bai
baina ez baina bai. Pasqual Alapont
|
|
Elenek mukizapia atera behar izan zuen malkoak xukatzeko, eta jendeak funtzioko txalo zaparrada luzeena jo zuen. Ordura arteko beroena
|
bai
baina ez zen azkena izango. Ninok pistara irteteko eskatu zion Anderri, eta gero umea eskutik zeramala Sandokani deitu zion.
|
2012
|
|
19
|
Bai
baina ez baina bai PASQUAL ALAPONT
|
|
Haserretutakoan sentitzen nuena etorri zait gogora une batez. Zer pena, berehala alde egin du; izpi bat izan da...,
|
bai
baina ez. Flash!
|
|
19
|
Bai
baina ez baina bai. Pasqual Alapont
|
|
19
|
Bai
baina ez baina bai. Pasqual Alapont
|
|
19
|
Bai
baina ez baina bai PASQUAL ALAPONT
|
|
Basati iheslaria, ordea, hara iritsi zenean, itsasgora izan arren, uretan murgildu zen, eta, hogeita hamar besakada ingurutan lehorreratu ondoren, ikaragarrizko indarrez eta ziztu bizian alde egin zuen korrika. Beste hirurak errekara iritsi zirenean, konturatu nintzen bik bazekitela igeri egiten, baina hirugarrenak ez zekiela, eta erreka ondoan zutik jarrita beste aldera begiratu
|
bai
baina ez zuela aurrera egin, eta geroxeago atzera egin zuela pixkanaka; eta bere onerako izan zen guztiz hala gertatu izana.
|
2013
|
|
19
|
Bai
baina ez baina bai
|
|
–Ez baina bai,
|
bai
baina ez?
|
|
19
|
Bai
baina ez baina bai PASQUAL ALAPONT
|
|
–Ez baina bai,
|
bai
baina ez...
|
2014
|
|
Egia esan, arropa pixka bat hartzera etxera etorri den senide bat izateko, tragikoegia zuen itxura. Are gehiago, ingresatua
|
bai
baina ez oso larri dagoen iloba batentzat izanik.
|
2015
|
|
Horretarako, jakina, SRL laguna, ez dakit nola esan? debalde
|
bai
baina ez berez, zerutik eroria bezala. Poesia ez da ezerezetik sortzen, zulo beltz batetik adibidez, ez dakit nola esan?
|
|
19
|
Bai
baina ez baina bai PASQUAL ALAPONT
|
|
Baietz egin nion buruarekin, nahiz eta ez zen egia eta nahiz eta, ia erabatekoa zen iluntasun hartan, keinua guztiz alferrikakoa izan. Izatez, mindutako zangoa igurtzi
|
bai
baina ez nuen ikusten, hain zen eskasa zegoen argia. Ongi zaude?
|
|
19
|
Bai
baina ez baina bai PASQUAL ALAPONT
|
|
|
bai
baina ez,
|
|
Ez beste edozein pertsonaiaren gogoan murgiltzea baino zailago, esan liezaguke irakurleren batek, azken batean gurasoak aski ongi ezagutzen baititugu, ezta?
|
Bai
baina ez, erantzun: gurasoak ezagutu, beste jende asko baino sakonago ezagutzera iritsi gaitezke, bai, baina beti geratuko zaigu alderdi bat itzalpean, eta alderdi mugagaitz eta itzaltsu horretan sartzeko herabe gara, barne debeku moduko bat daukagu ilunpe horren muinean barneratzeko.
|
|
ilun samar batean gorde zen, Copenhage-n. Berrogeitaka urteko beste gizaseme batzuk, denak ere larruzko jaka eta aire maltzur berarekin, sartu
|
bai
baina ez ziren ateratzen. Argiune batean, nire xedeari, sutan jartzeko neskatoak?
|
2016
|
|
Atea zabaldu eta aurrean arrotz bat balu bezala begiratu dit eta pentsatzen egon ondoren egin du buruarekin keinua sar nendin. Ezpain ertzetan zimurren lehen zantzuak sumatu dizkiot, baina zimur horiek edertasuna mehatxatu
|
bai
baina ez dutela menderatzen erabaki dut. Bere ahoaren bila saiakera bat egin dut.
|
|
19
|
Bai
baina ez baina bai PASQUAL ALAPONT
|
|
19
|
Bai
baina ez baina bai PASQUAL ALAPONT
|
|
19
|
Bai
baina ez baina bai PASQUAL ALAPONT
|
2017
|
|
19
|
Bai
baina ez baina bai PASQUAL ALAPONT
|
|
Probintzialak euskaraz egin zidan arreta, eta euskaraz jarraitu zuen nirekin. Berehala aldatu nuen gaztelerara, banekielako Jorgek ulertu
|
bai
baina ez zela ondo moldatzen. Bortitza egiten zitzaidan harekiko.
|
|
Esate baterako, alaba lasai asko hasiko da nagiak ateratzen, bakarrik balego bezala, eta nagi kentze horretan halako laxokeria erakutsiko du, eta aldi berean, oharkabean ala jakinaren gainean, batoia askatu antxa utziko du, azpian lo atorra huts hutsik daramala; nik noski, nahi ezta ere, begiak oihal finaren azpira eraman behar, ehun leun horretako tolesetara, bete hutsetan finkatuz nire arreta guztia. Gero berriz, nagi ateratzea
|
bai
baina ez du bukatuko nagi aldia, eta hanka bat bestearen gainean jarrita eseriko zait aurrean, hizketan ari zaidala, eta ni solasari baino adiago izter jokoari; edo bestela hazka hasiko da, miazka aritzen diren katuen antzera, honek ere kateme txiki baten azturak eta malezia baititu; haztatze hazkatze horretan, ilean hasi, bizkarrean segi, ez du isildu ohi ditugun gorputz atal lotsarizkorik ukitu...
|
|
Bitxia da gero, hitz batek bi adiera izatea, eta biak ere elkarren aurkakoak. Bitxia
|
bai
baina ez okerra, jakitun eta maisu ugarik uste ez bezala: gizon jakintsu eta jantzi askori beti iruditu izan zaie hitz bakoitzak adiera bakarra behar lukeela, eta adigai bakoitzak hitz bana.
|
|
19
|
Bai
baina ez baina bai PASQUAL ALAPONT
|
|
19
|
Bai
baina ez baina bai PASQUAL ALAPONT
|
2018
|
|
Haiengana joatea izan zuen Iratik lehen pentsamendua, nor zen esan, haiek besarkatu eta haiekin batera negar egiteko, haiekin batera Jean Marci laguntzen saiatzeko. Baina gero pentsatu zuen agian Jean Marcek ez ziela esan oraindik bera nor zen, edo jakin
|
bai
baina ez zutela onartuko, edo, are okerrago, berari egotziko ziotela semeari gertatutakoaren erantzukizuna, semerik gabe geratu izana. Azkenean, uzkurtu, kikildu, eta ez zen haiengana hurbildu.
|
|
Bihotz zimiko batek astindu zuen bila zebilena aurkitu zuenean. Beharbada, bilatu
|
bai
baina ez topatzeko itxaropena zeukan artean. 11:00?
|
|
Nolabait, huraxe dela daniarren izaera pentsatu du Karlosek.
|
Bai
baina ez. Hori da munduan egoteko beraien postura.
|
|
19
|
Bai
baina ez baina bai PASQUAL ALAPONT
|
|
19
|
Bai
baina ez baina bai PASQUAL ALAPONT
|
2019
|
|
19
|
Bai
baina ez baina bai PASQUAL ALAPONT
|
|
19
|
Bai
baina ez baina bai PASQUAL ALAPONT
|
|
–huts? egin duen emakume nekazariak bere burua botatzen du mandiotik edo eskaileretatik behera, eta, askotan, zauritu
|
bai
baina ez du lortzen helburua; batzuetan, hilotz txikitxo bat aurkitzen dute, itota, sasiartean, sastrakan, hobi septikoetan. Hirian, berriz, emakumeek laguntza ematen diote elkarri.
|
|
19
|
BAI
BAINA EZ BAINA BAI PASQUAL ALAPONT
|
|
19
|
Bai
baina ez baina bai PASQUAL ALAPONT
|
2020
|
|
Teresari korapilo bat egin zaio eztarrian. Maria Luisak hogeita hamazazpi urte zituen orduan, etxeko lanetan aritzen zen, ezkongabea zen, eta irakurtzen
|
bai
baina ez zekien idazten. Eta gehitu du, Teresaren galderari aurreratuz:
|
|
Antxonek ez zuen sekula horrelako konplimendurik egiten. Mikelek lotsagorritzen ari zela nabaritu zuen eta irribarre egin
|
bai
baina ez zen ezer esateko gauza izan.
|
|
19
|
Bai
baina ez baina bai PASQUAL ALAPONT
|
|
19
|
Bai
baina ez baina bai PASQUAL ALAPONT
|
|
19
|
Bai
baina ez baina bai PASQUAL ALAPONT
|
2021
|
|
19
|
Bai
baina ez baina bai PASQUAL ALAPONT
|
2022
|
|
Azken urteotan egindako ikerketek erakutsi dutenez, estatuaren politikek nabarmen eragin diote kurdueraren osasunari, baina bizi bizirik dago oraindik. 3 urte bitarteko umeen 1.500 gurasori egindako galdeketa batek erakutsi zuenez, %6 baino ez ziren kurdueraz ezer ez zekitenak; beste %15ek ulertu
|
bai
baina ez ziren hitz egiteko gai, eta %63k hizkuntzari eusten zioten, hitz egiteko gai ziren; baina idatzi/ irakurtzen %16k baino ez dakite. Beste datu argigarri batek zioenez, guraso horien ia bi herenek (%64k) kurdueraz soilik edo nagusiki kurdueraz egiten dute euren gurasoekin –umeen aitona amonekin–, baina kopuru hori bera da umeekin turkieraz soilik edo nagusiki turkieraz egiten dutenena.
|
|
19
|
Bai
baina ez baina bai PASQUAL ALAPONT
|
2023
|
|
19
|
Bai
baina ez baina bai PASQUAL ALAPONT
|
|
19
|
Bai
baina ez baina bai PASQUAL ALAPONT
|