|
2000
|
|
|
kontuz, ea komeni ez zaigun neurri bat hartzen ari garen, hau faltsua da eta bereahala behera joango da. Dena den, ordua da errebindikatzeko sorkuntza inprobisatua(
|
bai
ahozkoa, bai musikazkoa, bai pinturazkoa) hor dagoela, eta beste estrategia bat dela, ez dituena lortzen landuaren emaitza berak, baina tira. Oteizak eta izugarrizko garrantzia eman diote kulturbide honi.
|
|
2001
|
|
|
Ez da miresteko lanerako gogoak bulkatzen duen norbait zalan  tzan luzaroan egotea, zeri ekingo. Duda mudak utziak ditu Altunak,  berak aitortzen digunez,
|
bai
ahozko eta bai izkribuzko jardunean, eta begiz jo eta hautetsi duen sailari, berari entzun diozue, Euskal filologia deritza: " Nik neure aldetik hitz ematen eta zin egiten dizuet, Jainkoak osasun eta indar eman nahiko didaino, eginahalean saiatuko naizela zuekin batean egiteko hori burutan ateratzen.
|
|
2006
|
|
|
4 Komunikazio uneak.
|
Bai
ahozkoan, bai idatzian, hizkuntzaren erabilera aldatzen da egoeren, testuinguruen, uneen, gaien ala solaskideen arabera. Frantsesez adibidez," mort" ala" décédé" baita" habiter" edo" être domicilié" hitzak erabiltzen dira eguneroko bizian ala administrazioan.
|
|
2010
|
|
|
Eskola bezainbat290 kaleko (batez ere hiriko) ingurumen hurbila lehen urteetan, eta handik harako harreman sare zabalak gero, horiek dituzte erdarazko gaitasun horren iturburu nagusi:
|
bai
ahozkoan, eguneroko jardunaren erregistro informaletan bereziki, eta bai (beste neurri batean) idatzizkoan. Inor gutxik ukatzen du hori:
|
|
|
Edozelan ere, Euskal Herrian oasi txiki eta itxaropentsu bat ikusi uste du frantses irakasleak. Zioskunez, bizkunde halako bat barruntatzen zuen Euskal Herrian, bai hizkuntzaren berreskurapenean,
|
bai
ahozko tradizioen arloan ere. Ur zaharrek ur berriekin egin ei dute topo gurean, iturri emaro eta itxaropentsu bat sorturik.
|
|
2011
|
|
|
–Herri mintzaira batzuk ordurako gainbehera abiatuak ziren,
|
bai
ahozko jardunean bai idatzizkoan. Eskoziako gaelera, konparazio baterako, ingelesa aurreratu ahala atzeraka zihoan XII. mendeaz gero.
|
|
|
alde batetik, aparteko laguntzarik gabe fakultate batzuetan abiatutako ekimen euskaltzale gogotsu eta bulartsuak, eta bestetik, Zientzia Fakultatekoa, gogotsua izateaz gain, ondo antolatu eta planifikatua izan zena, eta irakasleak zein ikasleak inplikatu zituena. Alde horretatik, Zientzia Fakultatea salbuespena da, eta ez araua, bertan gai unibertsitarioak euskaraz lantzeko eskola bat sortu zelako, eta bertan unibertsitateko ikasle euskaldun asko eta belaunaldi desberdinetakoak (gaur egun asko unibertsitate horretan irakasle direnak), euskaraz Fisikan, Kimikan, Natur Zientzietan eta Biologian aritzeko trebatu zirelako bai maila idatzian
|
bai
ahozkoan ere.
|
|
2012
|
|
|
" Hau posible izan da diru laguntza bat dagoelako" nabarmendu du Mank eko Immigrazio teknikari Bego Zestauk. Zerbitzua ilbeltzaren 16ra arte egonen da zabalik eta horregatik, zerbitzua probesteko deia egin du Zestauk.Zerbitzuarekin etorkinekin harreman zuzenean ari diren profesionalei, eta baita etorkinei beraiei ere,
|
bai
ahozko eta baita idatzizko itzulpen zerbitzua eskaini nahi zaie, itzulpen lanak egingo dituen bitartekari baten bidez, beti ere komunikazio arazoak eragozteko asmoz. Itzulpen lana egiteaz gain, hizkuntza zein kultura ezberdinak direla medio, sor daitezkeen gatazken aurrean bitartekaritza eginen da.
|
|
|
Katalunian, administrazio publikoak aitzindariak izan dira eta, katalanaren ezagutza zein erabilera garatzea lortu duten neurrian, adostasun berriak sortu dira. Hego Euskal Herrian, euskara eta gaztelania bi hizkuntza koofizialak diren heinean, botere publikoen helburua izan behar du 18 urte dituzten pertsona guztiek bi hizkuntzak ondo menpera ditzaten, bai idatzizkoan
|
bai
ahozkoan.
|
|
2014
|
|
|
Askotariko 24 lan aurkeztu ziren, bai poster formatuan,
|
bai
ahozko komunikazioen bidez. Lehenengo blokean, minbizi mota bat baino gehiago (prostata, uteroaren lepoa, giltzurruna, kolona, hezurra, eta abar) sendatzeko egiten ari diren oinarrizko ikerketak azaldu zizkiguten. Ondoren, lau taldek azaldu ziguten zer garrantzi duen kannabinoide sistemak hainbat prozesu fisiologikotan.
|
|
|
Horretaz jabetzeko, ikusi besterik ez dago zenbat aipu eta aipamen dagoen bereprosan bai testu idatzienak
|
bai
ahozko hizkerarenak, ahozkotasunaren tasun edoezaugarririk behinenak idatzian bertan txertatzeraino.
|
|
2015
|
|
|
Iturritzat
|
bai
ahozko jarduna eta bai testu idatziak baliatzen dituztenak daude, gainera, nahikoa
|
|
2016
|
|
|
Bai, dudarik gabe. Katalanak hemengoa baino hezkuntza egoera egonkorragoa du, hiztun kopuru handiagoa hamar milioi, diote azken inkestek, tradizio finkatuagoa bai literaturan
|
bai
ahozko erregistroari dagokionez. Ahozkotasuna landuagoa du katalanak.
|
|
|
Iturritzat
|
bai
ahozko jarduna eta bai testu idatziak baliatzen dituztenak daude, gainera, nahikoa modu... (4). 4 dira ahozko testuak dituztenak, 6 idatziak dituztenak eta bakarrak biak baliatzen ditu.
|
|
|
Zerbitzuaren kostua Arabako Diputazioak hartuko luke bere gain, Ernesto Argote alkateak adierazi duenez: " Ez dugu idatzizko erantzunik, baina
|
bai
ahozko konpromisoa".
|
|
2017
|
|
|
Taldekideen arteko komunikazioak irekia izan behar du, bai hitzezkoa zein hitzez kanpokoa,
|
bai
ahozkoa zein idatzizkoa ere.
|
|
|
Musikari horiek beraien hizketa modua eraman zuten abestietara: azken batean, continuum beraren katebegi berria ziren,
|
bai
ahozko hizkuntzatik zuzenean hartutako tonu, kontrakzio eta ahoskeretan, baita guraso, irakasle eta apezen hizkuntza ofizialaren mintzabide paraleloa osatzera heldutako esamoldeetan ere. Eta noski, erregistro konpartitu hori plus handia da taldea eta bere jarraitzaileen arteko komuniorako.
|
|
2018
|
|
|
1) esperientzien helburua: langile sail jakinetan euskaraz gehiago egiteko aukera emango duen dinamika bat sortzea; 2) Borondatezkoa izatea 3) Eusleak izatea (beti egingo dute euskaraz lantegi barruko harreman guztietan,
|
bai
ahozkoetan bai idatzizkoetan, bai formaletan bai informaletan).
|
|
|
Haren esanetan, haur eta gazteen komunikazioa ikertzea da egitasmoaren edukia. Horretarako, transkribatuta dauzkate lagina osatzen duen gazte multzo baten komunikazio guztiak, bai idatzizkoak,
|
bai
ahozkoak: hilabete batean esan eta idatzitako guztia.
|
|
|
25 000 eskalako mapetan emana den euskal toponimia grafiaren aldetik egokitzea, Iparraldeko Euskal Herriko 159 herriei dagokienez2 Metodologiaren aldetik, Irisarriko herrian eraman den estudio piloto baten urratsak segitu dira, Hego Euskal Herriko eta Kataluniako toponimia lanetan oinarrituz (Soule, 2003). Hain zuzen, toponimo baten egokitze lanak eskatu du izen horri buruzko informazioa biltzea, bai iturri idatziak miatuz,
|
bai
ahozko datuak kontuan hartuz. Horretarako, Iparraldeko toponimia
|
|
2019
|
|
|
" Giza elkarlanaren zati handi bat, hizkuntzarik gabe burutzen da, keinuen bidez (adibidez, zerbait hatzaz erakutsiz), gauzakiaz erabiliaz (gauzaki bat norbaiten eskuetan jarriaz, gauzaki bat lurrera boteaz), ukituaz (besarkatu, laztandu), hizkuntzazkoak ez diren hotsez,
|
bai
ahozkoak ez direnez (hatzak gogor igurtziaz, txaloz), nola ahozkoez (barrea, negarra), eta abar. Bereziki aipatu beharra dago, azken horri dagokionez, bereizgarri ez diren hizkera hotsen ezaugarriak, hala nola kexuzko, haserrezko, aginduzko, totelkako" ahots doinuak"; hitz egiteko era, izan ere, hizkeraren hurrengo, dugun adierazpiderik eragingarriena da" (152 or.).
|
|
2020
|
|
|
Literaturak ere bere pisua izanik du, Jespersen en arabera, hizkera molde zabal bateratua sortzen eta horren araberako hiztun elkartea trinkotzen: bai idatzizko literaturak eta
|
bai
ahozkoak.
|
|
|
Egoera honen guztiaren jakitun den langile talde batek bere ekarpena egin nahi izan du arreta osoa euskaraz eskainiz,
|
bai
ahozko komunikazioan eta baita idatzizkoan ere. Horretarako, larrialdi zerbitzuetako alta txostenak euskaraz idazten hasi ginen.
|
|
|
Haurren Gorputz Masaren Indizea (GMI) sailkatzeko ebaketa puntu desberdinen erabilera hartu zen kontuan, besteak beste IOTF edo OMEk proposatutakoak. Haurren gorputz irudiaren pertzepzioaren kasuan, bai ikusmenezko
|
bai
ahozko metodoak onartu ziren. PRISMA prozeduran oinarrituta, 12 artikulu berrikusi ziren.
|
|
2021
|
|
|
Berrogeita hamar bat urtez Euskaltzaindiak garatu duen euskara batuak, euskal komunitatean bere bidea egin du, Ipar Euskal Herrian ere. Haren beharra ez dute eztabaidatzen orain euskaraz idazten dutenek, eta jendarte alor anitzetan sartua da, bai idatzian,
|
bai
ahozko moldean.
|
|
|
Diskurtso hegemonikoak iraganeko kontutzat hartu izan ditu
|
bai
ahozko kultura eta bai euskal kultura. Eragileek, euskal kulturaren ertzekotasuna dela medio, baliabide urrirekin egin behar izan dute euren sustapen lana, gehienetan oso kontrako testuinguruetan gainera.
|
|
|
Adibide ugari aurkituko ditugu euskaraz, bai testu idatzietan eta
|
bai
ahozko tradizioan ere5: adarbakar, adar motz, aho mehar, aho zabal, aitzin xuri, albo zabal, aurpegi luze, begibakar, begi beltz, begi gorri, begi ilun, belarri luze, besamotz, bizar gorri, buruarin, buru soil, buru zuri, eskuzabal, gerri eder, grauzkio motz, hankabakar, hanka luze, hanka motz,, ile harro, ile kizkur, ipurlodi, ipurtarin, kaskazuri, kirten motz, kopetilun, lepagorri, lepamehe, lepo zikin, magal harro, mingain luze, moko fier, moko-fin, musu gorri, mutur beltz, mutur zikin, mutxurdin, odol bero, papar gorri, prakerre, sudurmotz, titi handi, tripaundi, tripa zikin, txapel gorri, zain gorri, zango makur, zapata handi
|
|
|
bizkaieraz erabili da ei eta gainerako euskalkietan omen (nahiz zubereran eta goi nafarrean gutxi erabilia izan). Oso ohikoa da
|
bai
ahozko eta bai idatzizko erregistroetan.
|
|
|
Adierazpenezkoetan eten labur bat egin daiteke elementu iragarlearen ondoan, hau aditzetik bereiziz eta" galdegaia" beste bat dela adieraziz. Horretaz gain,
|
bai
ahozkoan eta bai idatzian, adierazpenezkoetan aditza elementu iragarletik urrundurik ere eman daiteke, zehar galderetan baino errazago. Egitura hori dute goraxeago eman ditugun adibide batek baino gehiagok.
|
|
|
Trikua izen handiko animalia da Euskal Herrian, eta maiz ageri da
|
bai
ahozko bai idatzizko aipamenetan. Herri jakinduriak dio trikuak gorputza biribildu eta esfera baten itxura hartzen duenean gai dela maldan behera pilota baten antzera pirritaka jaisteko eta aurrez begiz jota zuen sagarra arantzetan katigatu eta berarekin eramateko; hortik omen datorkio sagarroi izena.
|
|
|
Helburu horiek kontuan hartuta, 1977 eta 1983 arteko Herri Batasunaren historia eraiki da. Eraikuntza horretan bai artxiboko iturriak, baiiturri bibliografikoak,
|
bai
ahozko iturriak erabili dira. Trantsizio garaiko Herri Batasunaren historian azpimarratu da kontakizunen eta estereotipo nazionalen, testuinguruaren eta egunerokotasunaren garrantzia, proiektu politiko zehatz batean aukerak, mugak eta dinamika aldakorrak adierazteko orduan.
|
|
|
Mari Xor edo Cendrillonek, edo ezagunagoa den Marierrauzkin ipuinak, aldaera ugari ditu Europako herri ipuingintzan,
|
bai
ahozko tradizioan, bai idatzizkoan. Izan ere, gaur egun ezagunen egin dena idatzira igaro ondotiko aldaera da, Perraultek (1983) jasotako hura, hain justu.
|
|
2023
|
|
|
Egiten ez badugu, geure erabilerak kalte egingo die, izan ere, gurasoen% 70ek dioten moduan, 235 pantailak entretenimendu bat dira, eta baita oztopo bat ere familian igarotzen den denboran, eta horrek, oso modu negatiboan eragiten du familia barneko harremanetan eta, bereziki, guraso eta seme alaben artekoetan: seme alabekin interakzio gutxiago egoten da,
|
bai
ahozkoa bai ez ahozkoa (erabilitako denbora), atzeratu egiten dira erantzunak interakzio saioetan (arreta zatitua) eta erantzunak ez dira adeitsuak izaten arreta eskatzen denean (erantzun emozional negatiboak). 236
|