|
2004
|
|
|
Suomi Sueden’en menpean bizi izan zan 1809 arte, eta hortatik protestante billakatzea mendebaldeko eskualdea; Karelia, aldiz, ekialdean, Errusia’ren menpean aspaldidanik, eta hortatik ortodoxo. Bai Sueden eta
|
bai
Errusia askotan baliatu ziran erlijiozko desberdintasun hauetaz beren arteko mugak finkatzeko. Fenomenu berbera gertatu da ere, jakiña, nederlandarren eta flandetarren artean, edo ta serbiarren eta kroaziarren artean ere.
|
|
2005
|
|
|
Txinan, Epizootien Nazioarteko Erakundeak (OIE) Gansu eta Qinghai probintzietan sukar aftosoaren agerraldi berriak baieztatu zituen joan den uztailean. Nahiz eta eritasunak maizago eragin ardiei, bai Txinan
|
bai
Errusian atzemandako agerraldiek behi azienda erasaten dute. Herrialde horiek dira Mendebaldeko Asiatik erdialdeko Asiatik Txinara bitartean hedatu zen olatuak lortu dituen azkenak, 2005ean kontinenteko ekialdeko eskualdeei ere eraginez.
|
|
2008
|
|
|
Kontseilua ez zen gai izan ekintza plan bat aurrera ateratzeko gatazka horri amaiera emateko, eta bi herrialdeen arteko tentsio diplomatikoak amaitzear daudela dirudi. Terry Davisek, Kontseiluko idazkari nagusiak, konfiantza izan zuen Espainiako agintariak Kontseiluko buru izaten jakitean, eta, bereziki, Miguel Ángel Moratinosek izan dezakeen bitartekari lanean, Kontseiluari kalte handia egin dion gatazka bat amaitzeko, kontuan hartuta bi herrialdeak,
|
bai
Errusia bai Georgia, estatu kideak direla. Konponbide zaileko arazoak Espainiako lehendakaritzaren beste helburu nagusietako bat heriotza zigorra amaitzea da.
|
|
2010
|
|
|
Kosovok NATO behar du bizirik irauteko, baina zuek ere
|
bai
Errusia.
|
|
|
Katolikoen eta ortodoxoen artean, aspalditik debekatuta zegoen, beren artean horrelako" proselitismorik" egitea. Hala ere,
|
bai
Errusian eta baita Ukrainan ere izan dira honelako buruhausteak. Baina beste hainbat patriarka ortodoxorekin, harremanak gero eta hobeak izan dira, Europa ekialdeko nazioetan.
|
|
2014
|
|
|
Tomsk 1604an sortu zuten, Siberiako probintzien muin muinean ia. Garrantzi handiko hiria da, eta bai Tobolsk, 60 paralelotik gora kokatua, bai Irkutsk, 100 meridianotik hara eraikia,
|
bai
Errusia asiarreko gainerako biziguneek handitzen ikusi dute beren kaltean.
|
|
2016
|
|
|
muga bat aldatzeak Ekialde Hurbileko beste marra kolonialak birpentsatzea ekar dezakeela eta, are garrantzitsuago, Irakeko kurduen estatua onargarria litzaiekeela nazioarteko potentziei, baldin eta ez balira hainbeste kurdu bizi inguruko herrialdeetan.Irakekoek asmatu zuten beren karta jokatzen Washingtonekin, Turkia haserre bizian jarrita ere, eta azkenean bezero bihurtu dira. Baina Ankaran bandera kurdua solemnitate osoz jartzen dion artean bere lagun berriari, haserre bizian ikusten du nola Siriako kurduek asmatu duten bai Estatu Batuekin
|
bai
Errusiarekin kartak jokatzen. Eufrates ibaitik mendebaldera jotzea «marra gorritzat» jo zuten duela ez asko, eta kurduen ahaleginak ISISen erantzunarekin bat Turkiako armadaren oharra ere ekarri zuen; baina, itxura guztien arabera, berandu baino lehen jihadisten esku den Jarabulus askatzeari ekingo diote, Estatu Batuetako aire erasoen laguntzarekin, eta Ankarak ezer egiterik ez duela.Siriako kurduekin haserre, eta etxekoekin amorruz.
|
|
2021
|
|
|
Letoniaren eta Estoniaren politika horiek kritika gogorra ekarri zuten,
|
bai
Errusiako, bai Europako eta nazioarteko autoritateengandik. Haien ustez, herrialde horien hiritartasun eta hezkuntza legeek gutxiengo eskubideak urratzen dituzte; Letoniaren eta Estoniaren ikuspuntutik, aldiz, arriskuan daudenak estatuko hizkuntzak dira, eta ez gutxiengoenak, eta hizkuntza gatazka Errusiak daraman politikatik dator (Hogan Brun, 2008).
|
|
|
Bozetara aurkeztu diren 24 alderdi politikoen postuak jarrita daude Moldaviako hiriburuko kale nagusietan, oinezkoak konbentzitzeko asmoa duten boluntarioekin.
|
Bai
Errusiaren aldekoek, bai EBren defendatzaile sutsuenek badakite parlamentuaren osaerak berebiziko garrantzia izango duela egungo presidenteak, EBren aldekoa eta zentro eskuinekoa denak, aukera izan dezan Bruselara gerturatzen jarraitzeko. Herrialde txiki hau —2, 7 milioi herritar ditu— Mendebaldearen eta Errusiaren artean kulunkatu da 1991n independentzia lortu zuenetik.
|
|
2022
|
|
|
Erabat izututa eman genituen ia bi hilabete amak, arrebak eta hirurok. Komunikabide guztiak jarraitzen genituen, bai ukrainar nazionalistak,
|
bai
Errusiako Gobernuaren aldekoak, gure senideei buruzko edozein informazio aurkitu asmoz. Aurpegi ezagunak aurkitzeko itxaropenarekin, gau eta egun ibili ginen suntsitutako hiriaren argazkiak ikusten, jendea ebakuatzen ari ziren soldatuen bideoei behatzen, orduro eguneratzen ziren ebakuatuen eta hildakoen zerrendak irakurtzen.
|
|
|
NBEren Genozidio Delitua Prebenitzeko eta Zigortzeko Konbentzioa (1948) oinarritzat hartuta egin du salaketa Kievek. Bai Ukrainak eta
|
bai
Errusiak sinatua dute hitzarmen hori; hortaz, Nazioarteko Justizia Auzitegiak kasua azter dezake.
|
|
|
NBEren Genozidio Delitua Prebenitzeko eta Zigortzeko Konbentzioa (1948) oinarritzat hartuta egin du salaketa Kievek. Bai Ukrainak eta
|
bai
Errusiak sinatua dute hitzarmen hori; hortaz, Nazioarteko Justizia Auzitegiak kasua azter dezake.
|
|
|
Ukrainak eta Errusiak elkarri leporatzen diote Europako instalazio nuklear handienaren segurtasuna arriskuan jartzea bonbardaketen bidez. Errusiak adierazi zuen atzo bonbardaketa batek zentraleko ur hodi bat hondatu zuela. Grossiren esanetan, «ezinbestekoa» da zentralean segurtasun eremu bat ezartzea,
|
bai
Errusiarentzat eta baita Ukrainarentzat ere. Josep Borrell EBren diplomaziaburuak esan du «noiznahi» gerta daitekeela istripu nuklear bat han.
|
|
|
|
Bai
Errusiak baita Txinak ere erabiltzen duten ohiko argudioa da: hain handiak diren herrietan, hain historia gogorra dutenetan, demokraziak ez luke funtzionatuko; ez oraindik, iraganak utzitako aztarnak sakonegiak dira eta, denbora behar da eta.
|
|
|
Sirian, esaterako, Kobane eta Manbij arteko eremuan eta Tell Rifaaten SDFk diharduen aitzakian, erasoa prestatzen ari dela jakinarazi du. Halakorik ez egiteko esan diote bai AEBek eta
|
bai
Errusiak. Joe Bidenek estu hartu du Erdogan bere aginteko lehen hilabeteetan, eta Moskurekin adostutako S misil sistemaren erosketan atzera egiteko esan dio.
|
|
2023
|
|
|
«Elkarrizketa horietan aurrerapausoren bat ematea eta gure bidean etenik gabe jarraitu ahal izatea espero dut», azaldu zuen Turkiako presidenteak. Ankarak harreman onak dauzka
|
bai
Errusiarekin, baita Ukrainarekin ere.
|
|
|
Errusiako Defentsa ministerioak, berriz, atzo goizean salatu zuen Ukrainatik botatako drone batek sute handi bat eragin zuela Novgorodeko aerodromo batean, Errusia ipar ekialdean; gutxienez bi hegazkin kaltetuak izan ziren. Kievek behin baino gehiagotan eraso die droneekin aerodromoei,
|
bai
Errusian, bai Kremlinek 2014an anexionatutako Krimea penintsulan.
|
|
|
Neurri batean, hortaz, Hungariaren beto eskubidearen menpe dago Ukrainak estatu gisa irautea. Eta, aldi berean, AEBetako Kongresuak ere zeresana du bai horretan,
|
bai
Errusiarekin edukitzen ari den gerraren garapenean. Iazko otsailaren 24an Errusiak Ukrainako inbasioa hasi zuenetik, Washingtonek 100.000 milioi dolar inguru (92.000 milio euro inguru) eman dizkio Kievi laguntza militarrean.
|