|
2000
|
|
|
Eta, haren jarraikian, halaxe mintzatu nintzaien gizon hilaren lagunei: " Eta zuetarik nor legoke bere behatzaren ebakitzeko eta oferendatzeko disposizionean, Lorenzo Cortés zaldunaren erresurrezionearen truke?" Eta guztiak elkarri beha hasi ziren, eta
|
azkenean
lurrari beha jarri ziren, zeren nehor ere ez baitzegoen hartarako prestik. Eta orduan erran nien:
|
|
2003
|
|
|
Lan horretan, orduko 10 metroko galeria egiteko gai dira, eta, beraz, kalte handiak eragiten dituzte bai lorategietako soropilean bai baratzeetan. Beren lanaren froga nabaria lur pilo txiki eta ugariak dira, agerian geratzen direnak eta
|
azkenean
lurra desorekatzen dutenak. Hala ere, animalia hauek ere laguntzen dute, nahi gabe bada ere, lurra mugitzean eta zizareak eta lorategia honda dezakeen zizareren bat edo beste akabatzean.
|
|
2007
|
|
|
Zorionez
|
azkenean
lurra ikusi dogu, aurrean dogu Salvador. Eta, halanda be, luze luze egin jat portura ailegau arte.
|
|
2008
|
|
|
Hasieran uhartedi txiki bat da; gero irla handiagoak eta azkenean, kontinentea. Ez da uste nuen lekua, baina
|
azkenean
lurra zapaltzen ari naiz, aspaldidanik inork zapaldu ez duen lurra, aztarna argigarri eta misterio berriez beteriko eremua, eta paisaia berri hau ikuste hutsak merezi izan ditu bidaian zehar igarotako zalantza, esfortzu eta neke guztiak.
|
|
|
Iberokoak duela urtebete jo zuen hondoa, zuloko
|
azken
lur pala kolpea. Eibarko Astelenan, Olaizolaren aurkako buruz buruko partidan.
|
|
2009
|
|
|
Ez zuen guztiz galdua.
|
Azkenean
lur horretan bere barneena berriro deskubritzen du, Orbelaundik Arantzazura, latina ikastera, desbaserritartzera, jendetzera, Eliza Erromatarreko apaiztera, humanitateen irakasletzera, etengabe atzerritartzera, urte eta urteetan beti bere buruagandik urrunduz eraman duen odisea luze baten buruan. Eta bera hilko da.
|
|
|
Spinozak eta Freudek uste dute ezetz. Spinozak dioenez, botatzen dugun harri koxkorrak kontzientzia eta mintzamena balitu, esango liguke askatasun osoz aukeratu duela aurrena ziztuan igotzea, gero lastertasuna apaldu eta jaistea, eta
|
azkenik
lurrean atseden hartzea. Spinozak harri hori bezala ikusten du jendea.
|
|
|
IMANOL: Badakit
|
azkenean
lur sailak salduko dituzula.
|
|
|
580 kiloko lehia izango da jokatuko den
|
azkena
lur gaineko Euskadiko txapelketetan. Lehen saioa uztailaren 11n jokatuko da, 17:30ean, Erandioko Goiherri auzoan (Bizkaia).
|
|
2010
|
|
|
Mapak ez ziren garaietan are nabarmenagoa zen toki desberdinak bereizteko beharra, guztien erreferentziak bertsuak izan zitezen. Horrela, bada, leku guztiak izendatzen hasi ziren,
|
azken
lur eremu txikienak ere bere izena hartu arte.
|
|
2011
|
|
|
ez ote da hobe gaur egungo egoera hori? Bestela ez ginateke autonomoak.Lurren salmenta debeku horrek
|
azkenean
lurra eta bizia ere babestu du, ezta. Suedian ere irla anitz badira... adibidez, Gotland uhartea. Biziki turistikoa da.
|
|
2012
|
|
|
ERNESTOkberriz panfletoari begiratu eta amorruz bola bat egiten du. Bilatu zakarrontzia begiekin, baina
|
azkenean
lurrera botako du amorruz eta badoa.
|
|
|
Guda Hotzaren gatibu ziren Lehen eta Bigarren Munduak proiektu erraldoiak eta azpiegitura lana bultzatzen ari ziren nonahi. Lehen Munduan Eskandinavia, AEB eta Australia, Zeelanda Berrian eta Kanadan indigenen
|
azken
lurrak besterenganatzeko saiakerak etengabeak izan ziren. Saiakera horien aurka mugimendu indigena indartsuak sortu ziren, esate baterako Kanadan «White Paper» delakoaren aurka.
|
|
2013
|
|
|
Eta agerian utzi dute herritarrek Esan gertatzen ari denari buruzko informazio osoa jasotzeko duten eskubidea. Casasek
|
azken
lur mugimenduen harira egindako azterketek ez dituzte zangozarren kezkak uxatu. Alderantziz.
|
|
2014
|
|
|
Gauerdian, berrogeita bost versta harago (58,5 kilometro), Novo Saimsk herrixkara ailegatu ziren, eta bidaztiek atzean utzi zituzten
|
azkenik
lur malkartsu samar haiek, muino zuhaitzez estaliak, Ural mendien azken sustraiak.
|
|
|
Edo lur azpian zulo bat eginez, monja eskolaren esparruan beti, zulotxoak egiten genituen eta han lehenik txokolateak zekarren zilarra jartzen genuen eta haren gainean hosto lehorrak, harritxoak edo kromo txikiren bat. Jartzen genien gainean kristal pusketa garden bat eta
|
azkenik
lurraz estaltzen genituen. Gure altxor hura noizean behin begiratzen genuen han ote zegoen edo arerioren batek deskubritu eta puskatu ote zuen.
|
|
|
Harritu egin da Laurent, baina beste gizonak begiratu ere ez dio egin. Apurka apurka bizkarrari irristatzen utzi dio emakumeak gero eta
|
azkenerako
lurrean etzanda geratu da. Umeek lurrean etzaten direnean hartzen duten posizioa dauka.
|
|
|
Ikusiz badela, iduri ezean, eskuin eta ezker, laborantzako lur ttipi andana, lur libroa, beren jabeekin bainan etxalde bati baitezpada lotuak ez direnak, ohartzen gira hoien jabe frango aski lanetan direla askotan nolazpait. Hoien erabiltzeko ez aski ahalik (adina gatik, beso ta tresneria eskasia, eta abar...), gehienetan, etsimenduaren erdian, saltzera ateratzen dira
|
azkenean
lur hoiek bankuen hazteko. Molde hortan beti ta beti etxegintza basa baten fagoretan.
|
|
2015
|
|
|
Azken bi urteetan, loreak ekarri ditu eta itxuraz ongi hartu ere. Baina, limoiak oso handi egin baino lehen, ilun kolorea hartzen dute, eta
|
azkenean
lurrera erortzen dira. Ez dut uste zorri arazorik denik, tratatu izan baitut horren kontra.
|
|
|
helduko naiz
|
azken
lurren ertzeraino
|
|
|
Lehenak Gipuzkoara mugatu zuen proiektua, eta bigarrenak, aldiz, Euskal Herri osora, horrek zekarkeen finantzaketa kargarekin (Euskaltzaindia, 1971c, passim).
|
Azkenean
Lur argitaletxearen bidez agertu zen Euskara gaur inkesta, probintzia osora hedatu ordez, Elgoibar, Errenteria eta Pasaiako datuetara mugatu zen (Gaur, 1971). Hala ere, azterketa interesgarria da hiru udalerri hiritar, industrializatu eta immigrazio tasa handikoak hartzen zituelako.
|
|
|
Bere izaite arinari eta zumeari esker, Darwinek adar garaienetik hedoiari atzapar egitea lortu du, ea atzen indarrez Jainkoa
|
azkenean
lurrera erortzen den.
|
|
2018
|
|
|
You Sipok leher egin arte jarraitu zuen lurra labakitzen.
|
Azkenerako
lur hotzean eseri zenean, menditik norbait zetorrela entzun zuen. Aldameneko herriko gizon bat zen, adin ertainekoa; soroaren ertzera iristean, igitaia lurrean sartu, eta gerritik gora biluzik zegoen emakumeari begira geratu zen.
|
|
|
Ez zuten hiletaren parada galdu:
|
azken
lur mokorrek zerraldoa lurrarekin berdindu zutenean, nire kontra hasi ziren esamesak, iskanbilazaleen maiseaketak eta liskarrak.
|
|
2019
|
|
|
Jaunarekin kitatzerik ez zuten zorrak ordaintzeko sartu zen ama haren zerbitzura, jauregiko sukaldean. Otsondon geratu zen senarra, Leixurik ahaztuta zeukan nekazaria,
|
azken
lur zatia ere jaunaren eskuetan utzita, zorraren beste zati bat kitatzeko, aurrerantzean bereak izandako soroak jaurerriaren loriarako lantzen. Egia zen, beraz, jauregian hazi zela neskatila, hango andre langile guztien artean hezita, zerbitzari ona izateko.
|
|
|
Badakizu zer gertatzen zaion kometari kordela apurtzen zaionean? Bere kabuz jarraitzen du pixka batean, baina
|
azkenerako
lurra jotzen du danbatekoa hartuta.
|
|
2020
|
|
|
Ume umetatik izan da anormala Marianneren bizimodua, berak badaki hori. Baina parte handi bat denborak estalia du dagoeneko, hostoak erori eta lurraren parte bat estali eta
|
azkenean
lurrarekin nahasten diren bezala. Orduan gertatu zitzaizkion gauzak bere gorputzaren lurrean ehortzirik daude.
|
|
2021
|
|
|
Mahatsa saldu eta kito. Azken
|
azkena
lurra saltzea da. Hori gerta daiteke herentziak banatzen direnean.
|
|
|
Orduan Litok hanka luzatu eta zangotrabatu egin zuen. Estropezuka, lurrera ez erortzeko eta orekari eusteko ahaleginean, airean bota zuen dena, eta
|
azkenean
lurrean bukatu zuten opilek eta kafeek. Baina alkatearen arroparen gainean ere erori ziren.
|
|
2022
|
|
|
–Tira, goazen barrura –esan du Limak
|
azkenean
lurretik altxatu denean– Uste dut jada ez nauela ezerk harrituko.
|
|
2023
|
|
|
Pitillasetik Ablitaseraino, Ebroren ezker eskuin 21.000 hektarea lur ureztatu nahi ditu. Bigarren zatia hasiera batean aire zabalean egin behar zen, lehena moduan, baina
|
azkenean
lur azpian doazen altzairuzko hodiekin egingo da.
|
|
|
Ez da lehenengo aldia gobernua masaien
|
azken
lur horiek atxikitzen saiatzen dela Loliondon, Longidon eta Natron lakuaren inguruan, basabizitza eremu gehiago merkaturatu ahal izateko. 2013an Tanzaniako lehen ministro zenak, Mizengo Pindak, bertan behera utzi zituen asmo horiek, eta idatzi batean onartu zuen horiek masaien lurrak direla.
|
|
|
Ikerketa prozesu horren guztiaren barruan Euskal Antzerki Antropologiaren eremu eta bideak jorratzen hasi nintzen, eta Antzerkiola Imaginarioarekin egingo genuen Ritos. Gure
|
azken
lur zatia proiektuaren oinarri teorikoak ezarri nituen.
|
|
|
Ritos, gure
|
azken
lur zatia
|
|
|
Azken egunean herritarrekin sortutako harremanek, elkartrukeak eta formazioak emandako fruituak aintzat hartuta emanaldi bat sortzen zen herriko espazio publiko batean, erritual kolektiboa: Ritos, gure
|
azken
lur zatia. [28]
|
|
|
Bost urte iraun zuen Ritos, gure
|
azken
lur zatia proiektuak. Irakurri duzuna nik bizitakoa eta akorduan dudana da.
|
|
|
Gazteak ginen eta jolasteko, ikertzeko eta esperimentatzeko laborategiak ireki genituen. Gazteak ginen eta herriarekin batera gure
|
azken
lur zatian dantzatu ginen. Gazteak ginen eta gazte bezala tratatu gintuzten.
|
|
|
Eta bi proiektutan murgiltzen gara urtero uda aldean. Ekainean, Ritos gure
|
azken
lur zatia, eta irailean Antzerkiola Imaginarioarekin Nazioarteko Topaketak deitzen duguna. Orain arte, gure lana, antzerki talde askori gertatzen zaien moduan, udazken eta neguan konkretatzen zen, aro onarekin publikoari ez zaio antzokietara sartzea gustatzen, normala denez.
|
|
|
Antzerkiolako komerianteroen karabana kamioi zahar batean abiatu da herriz herri, egunerokotasunaren sustraietan kolore ezberdinak ematen. Kultura ofiziala eta antzerkiaren lastozko azpiegiturak alde batera utzi eta ofizio ezberdinetako kideak elkartu gara berriro aurten, Ritos gure
|
azken
lur zatia proiektua bultzatzeko.
|