|
2007
|
|
|
Baina arazo horren benetako dimentsioa oraindik ezezaguna da, batetik, salaketak egitea eragozten duten mendekotasun eta lotsagatik, eta, bestetik, tratu txarrak zer esan nahi duen ez jakiteagatik. Euskal Herriko Unibertsitateko Zahartzaroaren Soziologiako katedradun María Teresa Bazok sinatu du fenomeno horri buruzko
|
azken
ikerketetako bat. Datuak larrigarriak dira:
|
|
|
Onuragarria edo kaltegarria da organismoarentzat? New Yorkeko herritarrekin egindako
|
azken
ikerketa batek etekinez hitz egiten du batez ere. Ikerketaren arabera, edari kafeinatuak edateak bihotzekoa izateko arriskua %53 murriztu dezake.
|
|
2009
|
|
|
Aldiz, kostaldean arrantzatzen denean, ebiszerazioa berantiarragoa da eta parasitoa garatzeko aukerak areagotu egin daitezke. Granadako Unibertsitateak egindako
|
azken
ikerketetako batek kontrol handiagoa izateko aukera ematen du, parasito hori ohikoagoa dela zona jakin batzuetako espezie batzuetan egiaztatu ondoren.
|
|
2012
|
|
|
Alde batetik, azterketa zorrotzak (adibidez, 1,46 milioi helduen jarraipena 10 urtean, New England Journal of Medicine aldizkarian argitaratua) adierazi dute gehiegizko pisua eta gizentasuna garaiz hiltzeko arriskua areagotzen dutela. Hala ere,
|
azken
ikerketa batek «baina» erantsi dio ondorio horri, eta hori ezinbestekoa da. Karolinska Institutuko Nutrizio Prebentiboko Unitateko zientzialari talde bat, espainiar ikertzaile bat buru duena, joan den irailean amaitu zen, joan den irailean, eta egoera aerobiko ona duten pertsonek bihotzeko gaixotasunak edo minbizia izateko arrisku txikiagoa dute, gizentasuna edo gizentasuna izateko.
|
|
2013
|
|
|
Aldi berean, amatasunaren adinak gora egin ahala, zahartzeari lotutako ugalketa disfuntzio gehiago ugaltzen dira. Artikulu honetan azaltzen denez,
|
azken
ikerketa batek amen menopausiaren adina alaben emankortasunarekin erlazionatu du, eta hori, espezialisten arabera, oso baliagarria izan liteke amatasuna planifikatzeko.
|
|
|
Eta gehiegizko pisua duten gizakietan gertatzen den bezala, harburuek ere jasaten dituzte gehiegizko kiloen ondorio kaltegarriak. Txakur lodiek sindrome metabolikoa ere garatu dezakete,
|
azken
ikerketa baten arabera. Gaitz horrek etengailu gisa funtzionatzen du, eta txakurrak diabetesa eta bihotzeko arazoak izateko arriskua areagotzen du.
|
|
|
Ikerketa askok erakutsi dute tenperatura igotzeak fruta arbolen espezie askoren fenologian eragina duela. Alor horretako
|
azken
ikerketetako bat izan da zehaztea ea sagarren zaporearen eta ehunduraren ezaugarriak aldatu egin diren, epe luzera, Japoniako laboreetan. Ondorioa baietz da:
|
|
|
Baina harago joan daiteke, eta ukimenaren zentzua modu teknikoagoan erabili. Izan ere,
|
azken
ikerketa batek dioenez, haurren masajeak haurren emozioak eta estresa kontrolatzen laguntzen du, negar egiten dutenak lasaitzen laguntzen du eta idorreria eta arnasketa arazoak arintzen ditu. Ondoren, zazpi gomendio ematen dira etxean aplikatzeko.
|
|
2014
|
|
|
CONSUMER EROSKI «Janarien ordenak modu dramatikoan polarizatzen du mahaikideek hartzen dutena». Esaldi horrekin, Brian Wansink doktoreak koordinatutako
|
azken
ikerketetako batek ematen du irteera pistolatzarra. Wansink kontsumitzaileek alderdi dietetika nutrizionaletan duten portaeraren arloko aditu ospetsuenetako bat da, eta bere ikerketa, artikulu edo liburuetako edozeinek berehala mobilizatzen ditu komunikabideak.
|
|
|
Azken urteotan, ordea, zenbait espeziek kontsumo gomendioak eman dituzte, merkurioa duten metalak direla eta. Granadako Unibertsitateko (UGG) adituek egindako
|
azken
ikerketetako batean, arrain freskoan, kontserban eta izoztuan metalak egoteak osasunean izan ditzakeen arriskuak ebaluatu dira. Artikuluak azterketaren ondorio batzuk zehazten ditu, eta zenbait metalez segurutzat jotzen diren mugak zehazten ditu.
|
|
|
Animaliarik ez duten elikagai horiei buruz EFSak egin duen azken azterketan, adituek aitortzen dute aplikatutako teknologia ez dela iristen, batzuetan, Salmonella edo norobirus bezalako patogenoak leheneratzen direla bermatzera. Norovirus eta ‘Salmonella’ elikadura katean
|
Azken
ikerketetako batean, elikatze kate osoan gordinik jaten diren hosto berdeko barazkietan, norobirusa eta salmonella izateko arriskua aztertzen du EFSak. Horretarako, prozesu osoa hartu du kontuan, erein denetik merkaturatu eta kontsumitzailearengana iritsi arte.
|
|
|
Bakterio horrek anpizilina, tetraziklina eta sulfonamida jasaten ditu gizakietan, baita hegazti, txerri eta behietan eta haragietan ere. Europan egindako
|
azken
ikerketa baten arabera, Salmonellaren erresistentzia sortzeko joera handituz doa, Campylobacterren kasuan bezala. Erresistentzia deuseztatzea Antimikrobiarrak garrantzitsuak dira bai giza medikuntzan bai albaitaritzan bakterioek eragindako infekzioak tratatzeko.
|
|
|
Zesarea bidez jaiotako haurrek helduaroan gehiegizko pisua edo obesitatea izateko arrisku handiagoa izan dezakete,
|
azken
ikerketa baten arabera. Arrazoia amaren sabeletik ateratzeko moduari lotutako faktoreetan egongo litzateke, hala nola hesteak kolonizatzen dituen bakterio motan eta metabolismoan eragiten dutenetan.
|
|
2015
|
|
|
Herrialde batzuetan, esne gordina saltzeko makinen bidez saltzen da. Higienea, hotza eta irakina, arriskuak murrizteko gakoak Elikagaien Segurtasunerako Europako Agintaritzaren (EFSA) Paneleko adituek amaitu berri dute,
|
azken
ikerketa batean, esne gordina bakterio kaltegarrien iturri izan daitekeela, batez ere Campylobacter, Salmonella eta E. coli. Hori gertatzeko, oinarrizko hiru premisa bete behar dira.
|
|
|
Gustura zaude txakurra? Babesleei buruzko pertsonak nekagarriak izan daitezke beren seme alabentzat, baina gehiegizko atxikimendu hori ezaugarri positibo bihurtzen da txakurrak eta felidoak hezten direnean,
|
azken
ikerketa baten arabera. Zergatik?
|
|
|
Bob Smith Estresak areagotu egiten du gizakiaren ernalezintasuna Estresa pairatzen duten gizonek probabilitate handiagoa dute ernalkortasun arazoak izateko.
|
Azken
ikerketa baten ondorioa da hau: gizonezkoen estresaren eta semen kalitate eskasaren arteko lotura aurkitu du.
|
|
|
Sortu zenetik, elikagaien hornikuntza katean parte hartzen duten guztiak bildu ditu neurri eraginkorrak bultzatzeko eta garatzeko.
|
Azken
ikerketa batean, adituek galdetzen zuten kontsumitzaileek zergatik botatzen dituzten gero eta elikagai gehiago zaborretara, eta, beraz, arrazoi desberdinak izan ditzakete. Hala ere, arrazoi askok ematen dute «ontzietako elikagai kantitatearen eta kontsumitzaileen benetako beharraren arteko elkarrekikotasun falta».
|
|
|
Irudia: Garosha Prostatako minbizia prebenitzeko txakurrak Prostatako minbizia detektatzen laguntzeko aukerak asko ugaritu dira
|
azken
ikerketa batekin. Ikerketa zientifiko berri baten emaitzek iradokitzen dutenez, artzain alemaniar arrazako txakurrak gai dira, hain zuzen ere, gernu kutsua harrapatzeko, zehaztasun handiz.
|
|
2016
|
|
|
Ikasketarik ezak eta ezjakintasunak azaltzen dute zergatik errepikatu den esaldi hori. Baina zientzialariek zalantza bat konpondu dute
|
azkenean
ikerketa batekin: harburuak, felidoak ere gure lagunik onenak dira.
|
|
2017
|
|
|
superira bakarrik joan eta jende asko ez dagoenean, ez ahaztu apalenak eta altuenak begiratzea, ez erosi fruta edo barazkirik ontziratuta… Mugikorrerako aplikazioak ere erabili, eskaintzarik onenen berri emateko! Horiek dira,
|
azken
ikerketa baten arabera, espainiarrek supermerkatuan gastatzen dituzten hileko 200 euroak murrizteko balio duten estrategietako batzuk. Ondoren, zortzi ideia daude erosita gutxiago ordaintzeko.
|
|
2019
|
|
|
Erakunde honek emandako datuen arabera, munduko hiru emakumetik batek genero indarkeria zer den ezagutzen du (tratu txarrak, bortxaketa, abusua edo jazarpena) (Lasarte 2011: 104). Erakunde beraren
|
azken
ikerketa batek adierazi duenez, 2017 urtean 87.000 emakume erail zituzten eta horietatik %60 haien bikotekide edo familiako kideren batek hil zituzten. Datu hauen arabera, orduko 6 emakume hiltzen ditu matxismoak munduan.
|
|
|
Neurozientziak askotan aztertu du nola egiten duen hori emakumearen kasuan. Horri buruzko
|
azken
ikerketetako bat Ikerkuntza Medikoen Itsas Ospitaleko (IMIM) eta Bartzelonako Unibertsitate Autonomoko (UAB) zientzialariek garatu zuten. 2016 urtearen amaieran argitaratu zuen Nature Neuroscience zientzia aldizkariak.
|
|
2021
|
|
|
Zenbait lanek frogatu dute bularreko minbizia izateko arriskua murriztu egin daitekeela ariketa fisikoa maiz eginez, menopausiaren ondoren gehiegizko pisua eta obesitatea saihestuz. Elikagai zehatzagoei dagokienez, Andrea Romanosek zehaztu du bere
|
azken
ikerketetako batek edari azukretsuen kontsumo erregularra (hilean behin gutxienez) menopausia ondoko emakumeetan bularreko minbizia izateko arriskua areagotzearekin lotu zuela. “Edari azukretsu bat hartzen dugunean, ez gara ari elikagairik ordezten, baizik eta kaloria gehiago ematen ditugu.
|
|
|
Ez dizut sinesten.
|
Azken
ikerketa bat eginen duzu, enetako, ez zaizu damutuko, biziki ongi ordainduko zaitut.
|
|
2022
|
|
|
Nazioarteko ikerketatik Euskal Herrira bidean,
|
azken
ikerketa bat izango dugu hizketagai: Portoles eta MarH rena (2018).
|