|
2014
|
|
|
Joan den udaberrian, Ollaran ibarreko adineko emakume batek esan zidan bazekiela bere herrian euskaraz ere hitz egin zela" duela lau edo bost mende". Emakume hura jaio zenean artean bizirik ziren haraneko
|
azken
euskaldun zaharrak. Nafarroan euskara galtzea eta euskara izan denik ere ahaztea elkarren segidan etorri dira sarritan, baina blog honek mezu bat bidali nahi badu, hizkuntza ondarea maitatu eta zaintzeko gogoak ideologiaren gainetik egon lukeela da, eta guztiok elkartu gintuzkeela, euskaldun izan ala ez.
|
|
|
2013an Nafarroako euskal mintzoen hego muga non zen zehazten saiatu naiz. Bereziki erakartzen nau euskara azken hamarkadetan galdu duten tokietan halako memoria historiko ahalegin txiki bat egin eta
|
azken
euskaldun zaharrak zein eta noizkoak izan ziren argitzeak. Ibar batzuetan Ollaranen eta Erronkarin, kasurako, orain arte idatzita zegoena aberastu duten albiste berriak atera dira bide horretatik.
|
|
|
Ignazio Etxarren. Urritzolako
|
azken
euskaldun zaharra
|
|
|
Etxetik jaso zuen euskara Ignazio Etxarren Lakuntzak (Urritzola, Nafarroa, 1933), eta etxean mantendu du. Urritzolako
|
azken
euskaldun zaharra eta eskualdeko zaharrenetarikoa da. Bere anai arreben artean, berak baino ez dio eutsi ama hizkuntzari.
|
|
|
Azkeneko hiru urteetan 2.000 elkarrizketa inguru egin dituzte. Elkarrizketatuen artean denetarik aurki daiteke, esaterako, Arantxa Urretabizkaia idazle donostiarra eta Rafael Krutxaga Jaurrietako
|
azken
euskaldun zaharra. Orain erritmoa jaitsi dute, eta aurreko urteetako elkarrizketak aztertzen eta sailkatzen ari dira.
|
|
|
b) Uztarrozen edo Izaban egin zen bezala
|
azken
euskaldun zahar bidankoztarren hizkuntza ondarea biltzea ezinezkoa izan bada ere, eta gaur egun inguru osoko euskal mintzoak zeharo galduta egonagatik, Bidankozeko euskararen desagerpena ez da horren aspaldiko kontua21 Jasotako albisteen arabera, herriko euskara taxuz eman zezaketen lekukoak 50eko hamarkadara arte bizi izan ziren. 1950ean grabagailua hartuta Bidankozera joandako balizko ikertzaileak ez zukeen 1970ean Izabara edo Uztarrozera joandakoak baino askoz gutxiago bilduko, seguru asko.
|
|
|
Bon are arraileria utzirik legea, ofizialtasuna, eta beste, ez da deus jinen. Ez hasteko epe normal batean ikastolak handi daitezen aski fite eta
|
azken
euskaldun zaharra ehortzi aitzin. Memento honetan gurutzatzen ditudalarik, ene adinekoek rol bat egiten dute, beti esketx bera da, radikalarena antzezten dute memento batez, ahalgezungarria dela hau eta hura, euskararen alde dena xintxikatzeko prest dira eta hondarrean" Baina zu optimista zira?
|