|
2000
|
|
|
Bertze inor ezagutu ez eta, nire kazetaritza ikasketak medio, neroni izan nintzen aukeratua, sintaxiak iraultza geldiezin berehalakoari luzamendurik ekar ez ziezaion. Komunztaduraren legeari men egitea eta botereari makurtzea gauza bat eta bera ez direla
|
azaltzeko
haren aurpegira ohi baino gehiago hurbildu nintzen batean eman genion lehen musua elkarri.
|
|
2004
|
|
|
Descartesen abuntz, niak ezaugarri batzuk baldin baditu, gogo egoeren egitura (ikus Metafisika eta Gogoaren Filosofia)?, nza azaltzeko aukera bakarra ezaugarrihorietariko bakoitza gogotik kanpoko zerbaitek kausatzen duela jakiteak emango liguke.Argudioa ez da batere sendoa, baina bai zehatza; bat bateko bultzada itsu bati esker, nikJainkoaren ideia neureganatzen dut. Jainkoa infinitua da, independentea, ahalguztiduna, etahura zer den
|
azaltzeko
haren ezaugarriak dituen izaki batek kausatzen duela suposatubeharko nuke. Eta Jainkoari biiruzko ideia badudanez, zerbait dago gogotik at Jainkoadcna.
|
|
2005
|
|
|
Indarkeria hitzeko keria horren arbuiorik ez du erakusten armak hartzearen alde dagoenak… Oraindik bada alderdia esaten segitzen duenik alderdi faltarik ez dagoen herri honetan. Gaur ez da atzoko gauza bera euskaldun hitza edo gizonki
|
azaldu
hura. Garai bateko bizi alargun batek ez zuen dibortziaturik ezagutzen, banandu, berriz, borrokan ari zirenak egiten genituen.
|
|
|
Hizkuntzaren esentziara hurbiltzeko beste bide bat, zehazki, Humboldtek lantzen eta eskaintzen duen kontzepzio linguistiko berriaren eskutik datorkigu, funtsezko bi ideia nagusitan laburtu eta azaldu daitekeena. Horietako batek, lehenengoak, hizkuntzak bi dimentsio dituela edota berau bi perspektibatatik kontsideratua izan daitekeela dio, ideia hau
|
azaltzeko
hark" ergon eta energeia" kontzeptu pare ezaguna erabiltzen duelarik: esan beharra dago, hasteko, antzeko bereizketa egingo dutela askoz ere beranduago F. Saussure-k (1916) eta N. Chomsky-k (1965), hurrenez hurren," langue eta parole" eta" competence eta performance" bezalako kontzeptuak proposatzerakoan.
|
|
2007
|
|
|
Gizabanako bakoitzarengan hizkuntza nola modifikatzen den, errebelatzen da, lehen
|
azaldutako
haren boterearen aurrez aurre, gizakiaren agintea haren gainean419.
|
|
2008
|
|
|
" Ez dut hain urruti hil nahi, bakarrik!", esaten nion neure buruari. Nola
|
azaldu
hura etxean, huraxe nire kezka. " Ni ez noa etxera hots egiten!".
|
|
|
Atxikimenduari buruzko teoria (Bolwby, 1969):
|
azaldu
haren ezaugarri nagusiak. Nola sortzen da amaren eta haurraren arteko harremana?
|
|
2009
|
|
|
Baina zer zebilen bera ere. Ernestina? besteak kritikatzen, baldin eta haiek bezalakoa bazen?, ez baitago bestela
|
azaltzerik
haren erreakzioa, haur desitxuratua ikusi bezain laster izan zuena, biraoarekin lotua egon zitekeena: eskerrak ematen dizkizut, Jauna?
|
|
|
egin duzun bezala egin duzu mundua, baina nik ez dut atsegin, eta molda ezazu nire erara–, norberak Jainkoari lekua kenduz, hitz batean, edo erdigunean zegoena bazterrera ekarriz eta bazterrean zegoena erdigunera; oraingo ikuspuntutik, baina –ez hitz teorikoetan oinarritutako ikuspuntutik, haatik, hitza ere haragi egin baitzen Ernestinaren baitan–, axaleko fedetzat zuen hura, Jainkoa muinetik kendu eta axalean jartzeak ez baitzuen, ausaz, beste izenik merezi; axaleko fedea, bai, axaleko hitzari zegokiona, edo arinegi jaurtitako hitzei, zirkulu katolikoetako etxe askotako saloietan jaurtitzen ziren bezala;" saloiko fedea", atseginago zuena zuhaitzaren adarretatik jauziz jauzi ibiltzea –erretorikan galtzea, bestela esanda– enborraren izerdi bideetan sartzea baino... Baina zer zebilen bera ere –Ernestina– besteak kritikatzen, baldin eta haiek bezalakoa bazen?, ez baitago bestela
|
azaltzerik
haren erreakzioa, haur desitxuratua ikusi bezain laster izan zuena, biraoarekin lotua egon zitekeena: eskerrak ematen dizkizut, Jauna... baina gaur madarikatu egiten zaitut, batez ere... harik eta ulertu zuen arte haur osatu gabea ez zegoela osatzerik, norberak bizitzan pintatu beharreko koadroari Jainkoak jartzen baitzizkion lehen baldintzak:
|
|
2010
|
|
|
Talidomidaren beste alderdi asko, ordea, oraindik ezezagunak dira. Ikertzaileek badakite talidomidaren akzio mekanismoa konplexua eta multifaktoriala dela, mekanismo bakar batekin ezin baitira
|
azaldu
haren eragin antiinflamatorioak, immunitate sistemaren erregulatzaileak..., baina horietako askotarako ez dute azalpen zehatzik. Eta oraindik ez dute argi zer mekanismoren bitartez eragiten dituen malformazioak fetuetan.
|
|
|
Manex hil eta urtebetera Joseba Agirreazkuenagak idatzi zidan,
|
azalduz
haren omenezko liburu bat egiteko asmoa zuela eta nire laguntza eskatzen zuela; konkretuki, Manexen bibliografia akademikoa egiteko agindua eman zidan. Berehala hasi nintzen lanean, Manexen ikasle eta lagun handia izan zen Peio Etxeberri Ainxarti laguntza eskatuz.
|
|
|
Badirugu, izan ere, aldi orotako gidari esanguratsuak. Hasteko, San Tomas, metodo horri jarraitzen diona legeei buruz diharduenean, eta kontu hau
|
azaltzean
haren eredua bete dute haren interpretatzaileek, bereziki, Domingo Sotok eta Florentziako Antoninok. Gauza bera egin zuten Alexander Alesiusek eta Vincentius Belbacensisek.
|
|
2011
|
|
|
Hara, galderak: laburpena eta gaia eman; sailkatu testua bere izaeraren, erabileraren eta generoaren arabera;
|
azaldu
haren eremu semantikoak eta bost hitzen esanahia; eta egin iruzkin kritiko bat. Selektibitatea aldatuta, literaturari buruzko galderak erantzun behar dituzte:
|
|
|
Ez da
|
azaltzen
haren izena sorterriko enparantzako marmolezko monumentuan, zeinek askatasunaren eta aberriaren izenean hildakoen izenak gogoratzen dituen. Ez Historiaren Liburu Txikiak ez Historiaren Liburu Handiak ere ez dute haren izena gordeko.
|
|
2012
|
|
|
Ingurumari askoren poderioz eman nion ugazabari esan nahi nionaren zentzu zuzena; haien hizkuntzak ez baitu hitz ugaritasunik, nahiak eta grinak ere guk baino gutxiago dituztelako. Baina ezinezkoa da
|
azaltzea
haren erresumin zintzoa houyhnhnm arrazakoei ematen diegun trataera basatiagatik; batez ere, zaldiak nola eta zertarako irentzen ditugun azaldu ondoren, berauen espeziea ugal ez dadin eta menpekoago izan ditzagun, alegia. Esan zuen, gertatuz gero herrialderen batean yahooak bakarrik izatea adimenez hornituak, zalantzarik gabe beraiek izango direla animalia nagusiak, denboraz adimena beti nagusitzen baitzaio indar zakarrari.
|
|
2013
|
|
|
–Entzungo zenituzten, nonbait, zeta nola egiten den
|
azaltzean
haren gauza harrigarriak, Berak egin baitezake soilik halako asmakaria, eta nola piperbeltzaren ale txikien antzekoak omen diren hazi batetik (nik sekula ez dut ikusi, baina bai entzun; eta horrela, zerbait oker esaten badut, errua ez da nirea), beroarekin, masustondoetan hostoa irteten hasi ahala, hasten da hazi hau bizi izaten; mantentzeko behar duten elikagai hau izan arte, hilik dago; eta mas... Baina hau ikusi ez, eta beste garai batzuetakoa kontatuko baligute, nork sinets dezake?
|
|
|
Hala bada,
|
azaldu
haren konposizioa, nola eman edo hartzen den, eta zer efektu dituen.
|
|
2014
|
|
|
1 Irakur ezazu honako esaldi hau, eta
|
azaldu
hari buruz zer iritzi duzun.
|
|
2015
|
|
|
Ez zen ospitalean geratu beharra zuen lehenengo aldia, baina bai bederatzi bat hilabete lehenago, ebakuntza ondoren, etxera bidali zutenetik, eta, hala ere, korridore hartan barrena gelarako bidean zihoala, ezagunegia egin zitzaion egoera, azken aldian behin baino gehiagotan bizi izan balu bezala. Irakurri berri zuen korridorearen sarrerako atearen gaineko errotulua, Onkologia, eta modu batean baino zukeen
|
azaldu
hark sentiarazi ziona: etsaiaren erasoaldi bortitzak atzera egitera behartu duen soldaduak betiko utzia zuela uste zuen lubakian berriro sartzean sentitzen duenaren gisako zerbait.
|
|
|
2 Entzungo zenituzten, nonbait, zeta nola egiten den
|
azaltzean
haren gauza harrigarriak, Berak egin baitezake soilik halako asmakaria, eta nola piperbeltzaren ale txikien antzekoak omen diren hazi batetik (nik sekula ez dut ikusi, baina bai entzun; eta horrela, zerbait oker esaten badut, errua ez da nirea), beroarekin, masustondoetan hostoa irteten hasi ahala, hasten da hazi hau bizi izaten; mantentzeko behar duten elikagai hau izan arte, hilik dago; eta mas... Baina hau ikusi ez, eta beste garai batzuetakoa kontatuko baligute, nork sinets dezake?
|
|
2017
|
|
|
Kontratu pribatuen edukiari dagokionez, hizkuntza formala eta zuzena erabiltzen da, eta esapide juridikoak. Oso garrantzitsua da kontratua argia eta laburra izatea, eta zehatz mehatz
|
azaltzea
hura osatzen duten datu garrantzitsu guztiak.
|
|
|
Fitxa iristen bada gertakizun baten izena duen lauki batera eta gertakizun hori zuk landutakoa bada,
|
azaldu
haren garrantzia beste jokalariei (beti ere Gerra Zibilaren testuinguruan) eta aurreratu 3 lauki.
|
|
2018
|
|
|
Eta, beharbada, orain kontzientzia osoa dauka. Gaiari heldu nahi dio Loreak kontua argitzeko," Liburuak garrantzitsuak dira, bai, kontatu nizun Helenek
|
azaldutako
hura dena...", baina une horretantxe txirrinak jo du, Helene ikusi du behatxulotik eta berehala irekitzen dio.
|
|
2019
|
|
|
Kobazulo baten sarreran aurkitu zuten, hanka apurtuta. Metro gutxitara
|
azaldutako
haren kate bati esker topatu zuten. Giltzak eramateko poltsikotik beti zintzilik zeraman katea gogoratu zenuen haren berri izandakoan.
|
|
|
Mitxelenaren ondoko ikerketak" halabeharrezko/ h/" edo"/ h/ antietimologiko" asko uxatu ditu (ik. Lakarra 2009a b c, 2015a) modu erregularrean
|
azalduaz
haren parametroen barnean: horrela, demagun, hark Zren berrikuntzatzat zituen monosilabo zenbaiten hasierako/ h/ ak zenbait Etxeparez geroztik ezagun dira dagoeneko handik landa ereedo diptongo ondokoak; hauei buruz, markatzeko da bakar baten etimologiarik ez eman izana, bere ohiko joeraren aurka.
|
|
2021
|
|
|
baietz, astoaren mandolina, baietz! Behin erabakia harturik, Benjaminengana joan nintzen, eta orain ezin hasiko naiz
|
azaltzen
hark egin zidan zerrikeria, interes mota desberdinak eta epeak argudiatuz; kontua da diru kopuru polit askoa aurreztua nuela eta harekin aski nuela Pariseraino ailegatzeko eta han, lana aurkitu bitarte, denboralditxo bat igarotzeko.
|