|
2002
|
|
|
41 Badira beste kategoria batzuk ere, urrezko (urrez egindako, esaterako) modukoak, baina ez ditugu hemen tratatuko. Horiek
|
askotan
hiztegi sarrera dira gainera.
|
|
2004
|
|
|
Gehienek ez dituzte 20.000 sarrera baino gehiago eta definizioak, maiz, barregarriak dira: obra horietako
|
askotan
hiztegiak ez du ematen hitz eta erdi baino gehiago, definizioko.
|
|
2005
|
|
|
horretan oso txikia baita hiztun komunitate osoarekiko. Mailegua hartzeko beharra eztabaidagarria izan daiteke, termino baten beharra
|
askotan
hiztegi komuneko hitz baten zabalkuntza semantikoaz edo eratorpen edo elkarketa bidezko hitz eraketaz ase baitaiteke. Zientzialariek maileguaren alde egiteko erabili ohi duten arrazoia zehaztasunarena da eta haien intuizioa kontuan hartzekoa da, haiek baitira haien esparruko adigaiak hobekien menderatzen dituztenak; edonola, zehaztasunaren auzia askotan ahulduriko hizkuntza baten hiztunak izateagatik hizkuntza menderatzailearen sistemara hurbiltzeko edota horretatik urruntzeko izan ohi ditugun joera mailegu zale edo garbizaleekin nahasten da46?
|
|
2007
|
|
|
Egia esan, XIX. mendeko jazoerek eta, gerogarrenean, lan harremanak hainbeste hedatzeak eragin zuten, hizkuntzaren ikuspunturik, kontzeptu berri asko jasotzea, gehienbat arlo politikoan eta gizarte arloan. Langile, enpresaburu, kapitalismo, sozialismo, klase eta beste hitz
|
asko
hiztegietan sartu ziren edo haien esparru lexikoa zabaldu egin zen. Are gehiago, kasu batzuetan, gizarte eta ekonomia kontzeptuak nahasi ere egin ziren.
|
|
|
Atari honetan mota askotako hiztegiak kontsulta daitezke: hiztegi orokorrak (Hiztegi Batua, Euskalterm banku terminologikoa, Morris hiztegia...); sinonimoen hiztegiak (UZEI...); hiztegi entziklopedikoak (Harluxet, Wikipedia...); gai
|
askotako
hiztegiak (administrazio sanitarioa, energia, katalogatzeko oinarrizko terminologia...); corpusak (izenak, deiturak, Bizkaiko toponimia...); erdarazko hiztegiak (Eurodicautom, Kataluniaren hiztegi terminologikoa...); softwareak (Xuxen, Kapsula...); kontsultak egiteko guneak (Jagonet, duda muda...).
|
|
|
• Hiztegiak. Atari honetan mota
|
askotako
hiztegiak kontsulta daitezke: hiztegi orokorrak (Hiztegi Batua, Euskalterm banku terminologikoa, Morris hiztegia...); sinonimoen hiztegiak (UZEI...); hiztegi entziklopedikoak (Harluxet, Wikipedia...); gai askotako hiztegiak (administrazio sanitarioa, energia, katalogatzeko oinarrizko terminologia...); corpusak (izenak, deiturak, Bizkaiko toponimia...); erdarazko hiztegiak (Eurodicautom, Kataluniaren hiztegi terminologikoa...); softwareak (Xuxen, Kapsula...); kontsultak egiteko guneak (Jagonet, duda muda...).
|
|
2008
|
|
|
Nanoteknologiak nanometroekin lan egiteko gaitasuna du, eskala minuskulaz (nanometroa milimetro baten milioirena da), eta aukera ugari ditu elikaduraren, medikuntzaren eta elektronikaren arloan. Horrela, nanosentsoreak, nanochipak, nanomaterialak edo nanopartikulak bezalako terminoak gero eta gehiago barneratzen dira kontsumitzaile
|
askoren
hiztegian. Lortu diren helburu gehienak etorkizun handikoak izan dira, hala nola elikagaien aldaketa morfologikoak eta haien propietate fisiko kimikoak azkar detektatzea, animalien gaixotasunak kontrolatzeko sistemak, urak desinfektatzeko programak edo elikagaiak kontserbatzeko berme handiagoa duten ontziak garatzea.
|
|
2015
|
|
|
Euskarak ere corpusen beharra du, beste edozein hizkuntzak bezala, eta ziurrenik bestehizkuntza handiago batzuek baino gehiago, hainbat arrazoi dela medio: estandarizazioa duelaurte gutxi hasi izana eta oraindik ere martxan egotea, irakaskuntzako eremu askotan oso berrikiarte sartu ez izana, arlo
|
askotako
hiztegi terminologikoen falta, hizkuntza teknologiak beharbezainbeste garatuak ez egotea...
|
|
2016
|
|
|
Hartu Joanak joan adibidez (eta mirariz lehen argitaraldiko ale bat dut), zabaldu Gorrotoa lege, eta lehen orrian hiru oin ohar; esku artean eutsi Purra purra xumeari, eta hor ere oin oharrak, Alos Torrean bezala. Asko eta
|
asko
hiztegi kontuak dira, idazleak esango balio bezala irakurleari: «Begira, euskara joria da eta lagunduko dizut nik aberastasuna ezagutzen»; maiz erdal ordaina eman ohi dio irakurleari, Etxahunen bertsoen itzulpena gipuzkerara ulermena errazteko asmoz; baina asko dira testua bera aldatu, moldatu, azaldu egiten dutenak.
|
|
2019
|
|
|
»Genero askotako literatura sariketak ere antolatu zituen akademiak, Bilbon hasieran eta Bizkaiko hainbat herritan gero, liburu gehiago argitaratu. Axularren Gero obra enblematikoaren edizio kritikoak esaterako?, arlo
|
askotako
hiztegiak eta Euskal Izendegia landu, alfabetatze ikastaroak antolatu, euskal irakasle titulua sortu eta etsaminak antolatu zituen titulu hori lortzeko?
|
|
2020
|
|
|
lokailu deitu zituen batzordeak (EGLU III). Gaiaz zerbait esatea ezinbestekoa ikusten zen, azterketa hori ez baitzen euskaraz egina aurretik, modu sistematikoan bederen, eta beharrezkoa ikusten baitzen han hemenka esandakoak(
|
askotan
hiztegietan, edo lan laxoetan) biltzea, ordenatzea eta argibide batzuk eskaintzea. Gainera, inguruko hizkuntzetako gramatiketan ere hasiak ziren holako lanak lantzen.
|
|
2023
|
|
|
Morroia etxera etorri zitzaidan, ni galtzontzillo luzeekin nengoela, lanpara arraro baten argitan, eta bera alboan etzan zitzaidan, eta kontu kontari hasi zen, xuabe xuabe, baina nik ezer ulertu ez, latinez arituko balitz bezalaxe... Anderrek hitz arraroak esaten zizkidan, seguru
|
asko
hiztegietan ez daudenak, hitz arrotzak ziren, baina neguko hotzarekin ateratzen zaigun hatsaren antzekoak ziren, eta zuzen zuzenean sartzen zitzaizkidan, eta orduan isiltasuna etorri zitzaidan, isiltasun astun lokartzaile moduko bat, lo seko geratzeko, eta orduan ez autoen bozinakadarik eta auzokoen karrankarik. Lo, ni, ulertzen didazue?
|