Bilaketa
dist.
non
lema/forma
nola
bilaketa
kategoria
Iragazkiak

Emaitzak: 117

2000
‎Hilabete batzuen buruan sukar handiz oheratu beharra izan nuen arte. Lanean aritu nintzen denboran jarraitu izan nion sendagilearengana joateari, hark aztertzen ninduen, baina ezer askorik ezin zuen egin, zer neukan jakinda. Ondo jatea eta atseden osoa hartzea ziren orduan tuberkulosiaren kontrako erremedioak.
2001
‎Dekretuaren zati batekin ados gaude eta hala esan genuen: administrazioan sartzeko ondo irudi tzen zaigu euskara meritua izatea eta ez ezinbesteko baldintza, jende askok ezin duelako edo ez duelako nahi euskara ikasi. Hortik aurrera egin den guztiarekin ez gaude ados, baina akaso ez gara oso erasokorrak izan gaiarekiko eta, halakoetan, hori egiten ez denean, agian badirudi bestearekin zaudela.
‎Toki berean tente egoteaz nazka nazka egina dago. Asko ezin dute urrutiratu baina. Anbulantziaren ondoan geratu behar dute.
2002
‎Ratioaren faktore negatiboari, gutxienez 3 puntu gehiago gehitu beharzaizkio, besteak beste, honako hiru arrazoi hauengatik: i) Ikasle talde bakoitzekoirakasle euskaldun bakarra dago gehienetan. ii) Aurrekoaren eraginez irakasleeuskaldun gehienek irakasgai osoak eman behar dituzte, erdaldunek era malguagoan emateko aukera duten bitartean; adibidez, erdaldunek irakasgai desberdinenzatiak eman ditzakete. iii) Euskal lerroetan lehentasuna derrigorrezko irakasgaiekdutenez, irakasleek askotan ezin dituzte hautazkoak, aukera askekoak eta doktoretza ikastaroak eman, kontratatutako ordu kopurutik pasafu gabe; horrek eraginhandia du lehiakortasunean, batetik jarduera horiek meritutzat kontsideratzen direlako, eta, bestetik, normalean, irakasgai horietan ikasle zein irakasleen motibazioahandiagoa denez, ikasleen ebaluazioa hobea izaten delako.
‎Txokolateari buruz hitz egingo dugu, jende asko bat ‘food craving’ saioetako bat dela. Txokolateak ehundura berezia du, usain eta zapore apartak, eta jende askok ezin du jasan. Produktu horrek substantzia kimiko bat du, feniletilamina (PEA) eta koipea, eta endorfinen maila handitzen dute, euforia egoerak hein handi batean eragiten baitituzte.
‎Gutxi irakurtzeak ondorioak dakartza, lehenik eta behin irakaskuntzan. Irakasleek askotan ezin dute testurik egokiena gomendatu (inposatu) azken hamabost urtean arg itaratu diren liburu guztietatik dozena erdia baino ez dutelako irakurri (Durangon urtero plazaratzen den best sellera salbu). OraindikZe rgatik panpox etaHamase igarrenean aidanezira ku rrarazi egiten diete ikasleei (idazleen amorrurako, hauek ikusten baitute geroko lanak ez direla lehenak bezainbestemugitzen, hobeak izan arren), eta ez dakite berenikasleen kezkak islatzen dituzten liburu askotxo egon badagoela salgai, eta horietariko batzuk onak direla gainera.
‎• Euskarak sekulako arazoak izan ditu eta izaten ari da. Gaur da eguna oraindik ikasle askok ezin dutela beraien ikasketak euskaraz burutu (ez naiz sartuko zergatietan baino hori errealitate bat da).
2003
‎Zein da beren zeregina ezagutzaren aurrerapenean? Ziur asko ezin ditugu gure teoriak haietatik eratorri, zehaztapen oinarrizkoenek erakusten duten bezala. Eta ezin dugu irizpide negatibo bat eman honakoa esanez, adibidez:
2004
‎Bestalde, azterlanak erakusten du Espainiako biztanleek antisorgailuei dagokienez izan duten aldaketa; izan ere, 1985ean, emakumeen% 33k soilik erabiltzen zuen antisorgailuren bat, eta 2003an% 72ra igo zen portzentajea. Gainera, kalkulatzen da Espainiako bikoteen% 15 arazoak dituztela ernaldia lortzeko, eta askok ezin dituztela laguntza bidezko ugalketa tratamenduak erabili; izan ere, Espainian praktika horiek egiteko baimena duten 203 zentroetatik% 18 baino ez da Osasun Sistema Nazionalaren (OSN) sare publikokoa. Azkenik, adituek uste dute osasun agintariek metodo antikontzeptiboetarako irisgarritasuna hobetu luketela, larrialdiko kontrazepzioa doan eman luketela eta nahitaez sexu hezkuntza sartu luketela eskola programetan.
‎Hainbat familia, zehatz esanda, baina niri gazteak interesatzen zaizkit orain. Zorigaitzeko alardea ren kariaz, jende askok ezin du bere herrian lasai ibili. Bertakoak dira denak.
2005
‎Zinema askok ezin dute aretoan sartu tabernan saltzen ez den janariarekin. Hori legez kanpokoa da, Kontsumitzaile eta Erabiltzaileen Erakundeak (OCU) salatu duenez, Espainiako sei hiritako zinemetan saltzen diren 47 krispeta lagin konparatu ditu:
‎Hemen inguruko leku gehienetan, kablea erabiltzen dute Internet eskuratzeko. Baina leku edo bizilagun askok ezin dute hori egin, kablea ez delako behar den tokiraino iristen (ibarreko baserri asko daude egoera horretan).
‎Gauza asko ezin dituela bakarrik egin, lepoan jarri dioten iduneko plastikozkoaren erruz. Eta gero apur bat izutu ninduen gauza bat gaineratu zidan, minarentzat morfina kapsulak eta tantoak hartzen ari zela esan baitzidan.
2006
‎Izan ere, medikuntzaren aurrerapenak hilezkor bihurtu gaituen sentsazioa ere badugu batzuetan, gure mintzakide zenbaitek oharrarazten dutenez. Askok ezin dute gaixotasun hilgarria dutenik onartu, gazte samarrak direnek batez ere. Zahartu ahala, itxuraz, gero eta «harreman» lasaiagoa izaten da heriotzarekin, baina hori ere ez da arau orokorra.
‎–Maite dut Nevadako argia. Askotan ezin dut lorik egin, eta egunsentira arte geratzen naiz esna. Eugene Oneginen aria bat ipintzen dut konpaktuan, Tatianaren eskutitzaren pasartea.
‎Baina... Baina ni ez nintzen bertan gelditu, eta munduan askok ezin du horrenbeste esan. Ez, ez da gelditu ez izanagatiko lotsa, ez horixe, besterik ez genuen behar.
2007
‎Antolatzaileek txapelketaren helburuak zerrendatzerakoan, bat azpimarratu zuten: “Izen txikiagoko pilotari askok ezin dute txapelketa batzuetan parte hartu. Horiei aukerak eskaintzeko filosofiarekin hasi ginen lanean.
‎Zergatik haurdun dauden emakume askok ezin dute urdaiazpiko ondua jan?
‎Benetan, pauso asko ezin duzu ibili harekin topo egin gabe: Donostian bertan hortxe daukazu Alderdi Ederren Don Quixote ren monumentutxoa(. Espainiaren arima?).
‎Izan ere, gaur egungo etxeek ez dute ate eta korridore zabalik gurpildun aulkietan laguntzarik gabe mugitzeko, adibidez. Are gehiago, jende askok ezin du etxera jaitsi edo igo, mugitzeko azpiegitura egokirik ez duelako. Eskailera igogailuak edo aulki jasotzaileak konponbide fidagarria eta erraza izan daitezke arazo hori konpontzeko.
‎“Haren prezioa 8.000 euro ingurukoa izaten da, eta jabekideen batzordearen akordioa behar da hura instalatzeko”. Plataformak Etxeko leku arazoak direla eta, mugikortasun arazoak dituzten pertsona askok ezin dute etxeko gela guztiez gozatu, eta arazo hori konpontzeko plataforma jasotzaile bertikalak daude. Bere abantaila nagusia diseinu trinkoa da, beste igogailu batzuek baino askoz leku gutxiago behar baitute.
‎Gaixotasunaren forma arruntena hilgarria ez bada ere, ondorio larriak eragiten ditu. Horrela, aurpegian orbainak dituzten biktimak estigmatizatu egiten dira, haurrak eskolan baztertzen dira eta neskek askotan ezin dute senarrik aurkitu. Irakeko eta Afganistango tropa atzerritar batzuek, gainera, flebotomoaren ziztada jasan eta gaixotasuna garatu dute.
‎Tamaina ertain eta handiko zerrategi batek, adibidez, karbono kredituak sor ditzake zazpi urtean milioi bat dolar baino gehiagoko metano emisioak saihesteko, eta beste enpresa batzuek antzeko zenbatekoa jaso dezakete, erregai fosilen ordez pelletak jartzeagatik. Zerrategi txikiei ere mesede egingo lieke proiektu honek, askotan ezin baitute saihestu hondakinen pilaketa eta horrek ingurumenean dituen ondorio negatiboak.
2008
‎Global Humanitariok azaldu duenez, erregistrorik ezak gizarte bazterkeria eragiten die pertsonei, eta erraztu egiten du legez kanpoko talde armatuekiko lotura edo delinkuentzia. Kontua da guraso askok ezin dituztela seme alabak erregistratu, haiek ez daudelako. Fenomeno hori azaltzen duten beste arrazoi batzuk dira landa komunitateetatik urrun egotea edo inprimaki ofizialik ez izatea.
‎Bizikleta zuri batek esan nahi du txirrindulari bat hil zela auto gidariak ez zituelako segurtasun arauak errespetatu, edo ez zegoelako bidegorri segururik», azaldu du Maider Solana Kalapie elkarteko kideak. Salatu du Donostiako irteeretan ez dagoela txirrindularientzako azpiegitura egokirik, eta jende askok ezin duela etxetik lanerako bidea segurtasunez egin. «Bizikleta zuriak puntu beltzak adierazi nahi ditu.
‎Behin bere betiko jokalekuetatik ateratzen direnean, gaizki ohitutako ikuslea ere jokoz kanpo gelditzen ahal da. Alleni Londresko trilogiarekin gertatu zitzaion zer esanik ez Bartzelonako panfleto turistikoarekin, hasieran jarraitzaile askok ezin zuten onartu Manhattandik kanpoko istoriorik.
2009
‎90eko hamarkadan eskolak mandarineraz hasi ziren, baina ikasleek ez zuten ulertzen. Orain mandarinerazko azterketa pasa behar da unibertsitatera joateko, eta uigur askok ezin dute. Gazteenei berriz, aurkakoa gertatzen zaie:
‎Ahal dugun guztia egingo dugu berriztagarriak erabiltzeko, baina daukagun lurrarekin asko ezin dugu egin. Hori bai, sektore industrial eta teknologikoak liderrak dira.
‎Gu distantzia hori txipitzen saiatzen ari gara halere. Hautetsiak eta Garapen Kontseiluko kideak jakitun gara proiektu askok ezin dutela aitzina egin gizarte zibilak parte hartu gabe".
‎Zerga guztiak bezala. Frankotan, primiziak, auzolanak eta elizetarako zergak jende askok ezin zituen pagatu eta udalak ezartzen zuen zigorra. Gaur egun hala gertatzen da herri askotan:
‎Krisiaren aurreko aukera Gaur egun, Marbella, Palma edo Benidorm hondartzetako eguzki izpiak ez dira duela pare bat urte bezain errentagarriak. Gure adinekoen babesleku klasikoa, etxebizitzen prezioaren beherakada dela eta, erretiratu askok ezin dituzte beren higiezinak saldu, urre koloreko erretiroa hartzeko inbertsio gisa erositakoak. Orain, metro karratua 2.300 euroan ordaintzen da, batez beste, Tasazio Sozietatearen datuen arabera, herri batzuetan 4.000 euro ordaindu baitziren.
‎Zer da lineako psikoterapia? Lotsa, kontsultarako distantzia edo lanegun maratoilarrak direla eta, pertsona askok ezin dute psikologoarengana joan. Batzuetan, egoerak zaildu egiten duelako, eta beste batzuetan, profesional hori bisitatzea oraindik tabutzat hartzen delako, eta horrek atzera eginarazten die ikustera joateari, eta nahiago dute beren ezinegon psikikoarekin bizi.
‎“Denboraldi honetan euri asko egiten badu, proiektua garaiz gauzatzen da eta koordinazio eraginkorra dago; Zimbabueko nekazaritza ekoizpena iaz baino handiagoa izan daiteke”, esan du Jean Claude Urnok, Zimbabueko FAOko Larrialdietako koordinatzaileak. Urnok azaldu duenez, Zimbabueko nekazari askok ezin dute behar adina intsumo erosi. EB finantzatzen dutenek laguntza eskaini nahi diete, biziraupenetik soberakinen bat izatera igaro eta oinarrizko familia gastu batzuk saldu eta ordaintzeko, hala nola eskola kuotak ordaintzeko.
‎Jasotzen dituzten gizarte prestazioez gain, gure hurbiltasuna eta lankidetza behar dute. Jende askok eta askok ezin du inolako gizarte bizitzarik izan, egun osoa ematen duelako senide ezinduak zaintzen.
‎Ikerlari askok ezin zuten onartu txinpantze baten bezalako zerebro txikiarekin posible zenik harrizko teknologia edukitzea. Ikerlari horientzat ezinezkoa zen espezien berria izatea eta, hortaz, gure espezieko indibiduo gaixoak zirela esan zuten.
‎Eguneroko bizimodua biziki zailtzen baitie hesiak. Batzuek ezin dute euren baratze edo soroetara joan; beste batzuk nekez joaten ahal dira eskolara edo ospitalera; eta askok eta askok ezin dituzte hesiaren beste aldean gelditu diren senideak eta lagunak ikusi.
2010
‎... askotan ezin baititugu egin,
‎Definizio zehatza aipatu ondoren, eta errealitatean azaltzen diren adibideak aipatzearren, zaurgarritasunean kokatzen diren pertsonek askotan ezin dute okela xerrarik erosi eta babarrunekin moldatu behar dira, ez dute berogailurik etxean edota zailtasun ikaragarriak dituzte etxeko alokairua, mailegua edota fakturak ordaindu ahal izateko. Peter Glotz ek aipatzen duen bezala, «jende hau oraindik supermerkatuetan ikus dezakegu, eta ia guztietan gehiengotik ez dira nabaritzen oraindik.
‎Zeharka, balioak eskolako irakasgai eta irakasgai guztietan daude. Bestalde, guraso askok ezin dute edo ez dakite beren hezitzaile lana betetzen. Denbora faltak, norberaren krisiak edo balio okerrek seme alaben garapen morala eragotz dezakete.
2011
‎Oso egoera desatsegina da, baina ikusleak ulertu egin ohi du normalean. Askotan ezin dugu akats hori onartu, eta ez dugu ulertzen zer gertatu zaigun.Hortaz, hanka sartzea bezain gizatiarra da akatsa ez onartzea. Nork bere akatsak ez onartzea ezin gizatiarragoa da, zalantzarik gabe.
‎onak hartzen dituzte, hor ez dago abertzaletasun konturik. Ander filma, adibidez, jaialdi ugaritan hautatu dute,, mundu errealean ari da lehiatzen, baina badakigunez askotan ezin dugula kanpoan dagoenarekin lehiatu, barne publikoari begiratzen diogu, publiko Goenkalistari, eta ikusle mota horri zuzendutako barne kontsumorako zinemagintza egiten da, ETBn salgarria izateko modukoa, ETBk eta Eusko Jaurlaritzak ordaintzen dutelako, aretoetan ez baita nahikoa diru lortzen, eta atzerrian ez da salduko?.
‎2009ko udan, Santosek bertatik bertara ezagutu zuen errealitate hori. Malira iritsi zen hezkuntzako esku hartze proiektu batean parte hartzeko, eta ikusi zuen haur askok ezin zituztela ikastetxearen urteko kuotak ordaindu. “Pribatua denez, hezkuntza nolabait finantzatu behar da, eta, horregatik, urteko kuotak kobratzen dira, baina gutxienekoak”, azaldu du.
‎“Pribatua denez, hezkuntza nolabait finantzatu behar da, eta, horregatik, urteko kuotak kobratzen dira, baina gutxienekoak”, azaldu du. Hala ere, familia askok ezin dituzte onartu. Iparraldean, urtero gazte asko beste herrialde batzuetara joaten dira prestakuntza hobea jasotzera; Malin, berriz, haur batzuek ezin dute beren erkidegoko ikastetxean ere ikasi.
‎“Eskola amaitzen dutenean ikasleei espero dizkieten eskolaz kanpoko lanen kopurua da jatorria”. Bateragarritasuna eta aitatasuna Jarduera osagarrien gainkarga gaur egun eskola ume askok jasaten dute, eta, kasu batzuetan, egungo gizarte esparruak eragiten du, eta, horren ondorioz, guraso askok ezin dituzte lan eta familia ordutegiak eskola orduetatik kanpo bateratu. Ordutegien bateraezintasunak seme alaben eskolaz kanpoko lanaldia milimetrikoki antolatzera behartzen ditu, laguntzarik gabe egon ez daitezen.
2012
‎Hezkuntza egokiagoa da osasuna baino. Osasunean, gaixoak daude, eta medikuek sendatu behar dituzte, eta askotan ezin dute bi hiru ordu itxaron. Halere, ez dut uste erantzun handia izan zuenik grebak.
‎«Beste erakundeek egindako ikerketengatik, jakin badakigu batez ere ume txikiak dituzten guraso gazteei eragiten diela», argitu du Gonzalez Buenok. Familien ekonomiaren kaskartzea umeen elikaduran eragiten ari da; baina, horrekin batera, familia askok ezin dute ordaindu, besteak beste, ez eskolako materiala, ez jantokia, ezta arropa ere. Pobrezia ezkutua Baina, fisikoez gain, eragin psikologikoak eta sozialak ere nabarmenak dira.
‎Beste askok ezin dute gainetik kendu sexuaren zama, egin ez dutenarena, batez ere, zakarki eta krudelki ostu zitzaien bizitzaren zati eder haren malenkonia, amorrua eta etsipena, errebeldiarako ere erabat irenduta utzi zituena. Bestela ez da ulertzen Elizaren erruz sexu errepresiorik bortitzena jasan zuen jende hark nola jarraitzen duen, gaur egun, zikiratu zituen eliza bertara joaten, astero astero.
‎Askotan, arazoak sortzen dira emakumearen arretagunean gertatzen den aldaketaren ondorioz; izan ere, emakumea bere bikotekidearengandik jaioberrienera pasatzen da. Gizon askok ezin dute haurra jeloskor sentitu. Gainera, baliteke biak gainezka sentitzea, guraso gisa dituzten betebehar berriek larrituta, eta lotsarik gabe egotea, lo faltagatik.
‎Berankortasun profesionala da alokairuan etxe gehiago ez egoteko arrazoi nagusietako bat. Krisiaren ondorioz, egoera tragikoak ugaritu egin dira, eta familia askok ezin dutelako ordaindu; hala ere, zenbait pertsonak ondo baino hobeto dakite justiziaren eta utzikeria prozeduren funtzionamendua, alokairu kontratu batetik bestera igarotzen dira lehen hilabetea baino gehiago ordaindu gabe, eta etxea hondatu egiten dute hura utzi behar dutenean. Orain, beharrezkoa da auzibidera jotzea eta deklaraziozko epai bat lortzea, maizterrak errenta ez ordaintzeak errentamenduaren ebazpena ekar dezan.
2013
‎Era honetara, iristerako egunkariak prest ditut, etab. Gero beharren araberako lanak ematen dizkiogu. Nik askotan ezin dut liburu dendara joan eta bera bidaltzen dut liburuen zerrendarekin edo eskoletara zerbait eraman behar dugunean ere Aitor doa".
‎Dantzan oso gutxik egiten dugu, zortzi inguruk. Eta askok ezin dute luze konprometitu, bestelako kontuak dituztelako. Adin batetik aurrera, agian, ezin dute herriz herri dantza ibili, esaterako.
‎Familia honen testigantza tragikoak marka itzela utzi zidan denboraldi batez, badaude-eta zenbait istorio gure larruari erantsita geratzen direnak; esate baterako, existentzian zehar izan ditugun zenbait bizitza pasarte, noizean behin entzun ditugun hainbat berri, zuzen zuzenean ezagutu ditugun gertaera batzuk... Askotan ezin ditugu geure baitatik askatu. Gorputzari eta gogoari erantsi erantsita eramaten ditugu, joan etorriko bidaia egiten duten enarek bezala, ondoan ditugun bidaideak dira.
‎Tira, bakoitzak bere bizimodua dauka, baina nik jende asko ikusten dut, neu bezala, lanetik bueltan erosketak egiten, gero bazkaria prestatzen, gero umearen bila, gero ez dakit zer? Nahiz eta irakurri nahi, askotan ezin duzu tarterik hartu horretarako. Orduan, noiz irakurtzen duzu?
‎Oholtzara ia biluzik igotzen baita; bi fokuk besterik ez dute argitzen artistaren, kontalariaren, jendaurreko bakardadea. «Jendeak askotan ezin du ulertu zer egiten duen pertsona batek bakar bakarrik agertokian». Beste misterio bat, kontatutako ipuina bezalakoa.
‎Buruko eritasuna pertsona zaurgarrietan Baliabide ekonomiko gutxiko pertsonek jasaten dituzte gehien murrizketak, ezin baitira osasun pribatura joan. Eta oso kasu larria da gaixotasun mentalak dituzten paperik gabeko etorkinena, arreta psikiatriko erregularra ere behar baitute (eta ez dute horretarako eskubiderik), bai eta medikazioa ere, kasu askotan ezin baitute erosi behar adina diru ez dutelako. Joan den irailean, semFYC Familia eta Komunitate Medikuntzaren Espainiako Elkarteak eta AEN PSM Osasun Mentaleko Neuropsikiatria eta Profesionalen Espainiako Elkarteak jakinarazpen bat egin zuten, eta bertan jakinarazi zuten “gaixotasun mental larriak dituzten etorkinen etengabeko arreta uztera kondenatzen dituela berriro gaixotzera eta larrialdietara jotzera”.
‎Langabezia zifra historiko horiekin, ez da harritzekoa familiaren finantza arazoak handitzea. Krisi ekonomiko sakona dela eta, pertsona askok ezin dute ordaindu kontratatu zituzten maileguen hileko kuoten ordainketari aurre egiten. Hala, berankortasun maila hazi egin da.
2014
‎Badakigu egun bizi dugun langabezia egoera dela eta gazte askok ezin dutela gurera etorri urtean ezin dutelako diru hori ordaindu. Zenbait jokalariri kuotak ordaintzeko erraztasunak eman zaizkie azken denboraldietan.
‎telefono zenbakian (doakoa) edo www.savetaztaztehdrain.es helbidean parte har daiteke. 4 Marokon emakumeentzat lan duin baten alde Marokoko emakume askok ezin dute lan hori baldintza duinetan egin. Ekialdeko eskualdean, garapen eremu handietako eremu isolatu batek baino ez du lortzen% 13,9 Couppa Fundazioak egunero emakumeek aurre egin behar dien zailtasun ugari ditu, eta «beren gaitasunak garatzea eta gizartetik baztertuta geratzea eragozten dute».
2015
‎Berak erantzun zion ez zekiela, eta zuela aurpegirik ikusten, ezta ezin zezakeela esandakoa baino gehiago esan; zekiena zela Bera zela hitz egiten ziona eta ez zela irudipena. Eta hainbesteko beldurrak sartzen bazizkioten ere, askotan ezin zuela zalantzan jarri, batez ere hau esaten zionean: Ez izan beldurrik, neu naiz.
‎Besteei begiratuz, apurka apurka haiek egiten dutena egingo du, ikusi dugunez; eta hala ez denean, bertute hau gabe salbatuko da. Nik ezagutzen dut bat bizi osoan mortifikazio handia duena, eta urte askoan eta era askotara gure Jaunaren zerbitzuan izan dena, eta askotan ezin du lortu inperfekzio eta sentimendu batzuk mende hartzea; eta berak niri kontatzen dit nahigabea eta ezagutzen du. Nik uste dut Jainkoak bekatu ez diren falta hauetan erortzen uzten diola, haietan ez baita bekaturik, apaldu dadin eta hortik ikus dezan ez dela iritsi guztiz perfekziora.
‎Etabestetik, korronte elektrikoak ditugu. Hori dela eta, bateriak era egokian sentsorizatzea ez daerraza, sentsore askok ezin baitu lan egin holako ingurunetan. Proiektuaren lehenengo fasehonetan saiakuntza bankuaren prozedura eta sentsorizazioa finkatu ditugu.
2016
‎Noiz ugaltzen diren, nola hazten diren erreparatu behar zaio, eta une egokian harrapatu. Horietako arrain bat eskatzen badidate, askotan ezin dut momentuan eraman, ez delako garaia".
‎Euskaldunek ulertu behar dute pertsona askok ezin dutela euskara ikasi (oso edo nahikoa ados %80). (Euskararen Aholku Batzordea 2016:
‎– Euskaldunek ulertu behar dute pertsona askok ezin dutela euskara ikasi (Eusko Jaurlaritza 2015c, 16):
‎Mihi motzaren zaleak haur askok ezin dute bularrean ondo heldu bularra emateko, eta horrek arrakalak eragiten ditu amaren titietan eta beste zailtasun batzuk bere eta semearen artean
2017
‎Independentzia aldarrikapenaren hurrengo egunerako teknikoki dena omen dute prest katalanek, baina prest ez dutena da herritar gehiengoaren psikologia. Sektore batzuk (bereziki enpresarien artetik) dagoeneko agertu dira esanez ez daudela prest mina sufritzeko, aldiz beste askok ezin du imajinatu ere horrelako prozesu batek epe motzean sortu dezakeen mina
‎Independentzia aldarrikapenaren hurrengo egunerako teknikoki dena omen dute prest katalanek, baina ez dutena prest da herritar gehiengoaren psikologia. Sektore batzuk (bereziki enpresarien artetik) dagoeneko agertu dira esanez ez daudela prest mina sufritzeko, aldiz beste askok ezin du imajinatu ere horrelako prozesu batek epe motzean sortu dezakeen mina.
‎Zorionez, nik lana daukat, eta oinarrizko beharretarako ez dugu diru faltarik izan. Ordea, familia askok ezin dute gauza bera esan. Hainbatek hilean 300 euro gehiago ordaindu behar izaten dute.
‎Askotan, parrandaren erdian, guztiak poza behar lukeenean, emakume askok ezin dute lasai gozatu, sexualki erasotuak direlako, ikutuak jasaten dituztelako... Eta hori ez da batere atsegina.
2018
‎Oztopoak daudela dio. «Emakume migratzaile askok ezin dute greban parte hartu beraien lan eta lege egoeraren ondorioz».Ezagun du giro hori Brotonolek ere. Zaintzaileen artean lan baldintza «prekarioak» ohikoak direla dio, eta are gehiago zaintzaileak emakume migratzaileak baldin badira.
‎... Gizon askok ezin zuen jasan Hiparkiak ustez emakume
‎Hilekoaren kopa hilerokoaren lehen iraultza jasangarria bada, bigarrena hilerokorako kuleroak dira. beren fluxua xurgatzeko gai direnak. Badira Espainian sortuak ere, Korua, crowdfunding-a eta milaka mikromezenaren laguntza ekonomikoa Internet bidez. Emakume askok ezin dute hileko kopa bat edo barneko beste higiene metodo bat erabili, edo, besterik gabe, kanpoko aukera bat izatea gustatzen zaie. Ingurumena babestu nahi badu, eta ez hainbeste hondakin sortu hilekoa denean, kasu honetan, bragita xurgatzaileak erabil daitezke.
‎Gure aiton amonen garaian, nutrizio gabeziekin lotutako hutsuneak zeuden. Familia askok ezin zituzten erosi dieta orekatua egiteko behar diren elikagai guztiak; proteina, bitamina eta mineral gabeziak zituzten. Gaur egun, bestelakoa da egoera:
2019
‎Zortea dugu, kasu askotan noiz eta non jo aukeratzea posible dugulako. Talde askok ezin dute hori egin. Hala ere, leku denetan egoten gara gustura:
‎Emakumeak, ordea, ezin du nahieran aldatu bere haragia: hura ezkutatzeari uzten dionean, eman egiten du, babesik gabe; laztanak desiratzen baditu ere, ikusia eta eskuztatua izateko ideiaren kontra matxinatzen da; gainera, proliferazio biziki haragizkoak dira bularrak eta ipurmasailak, eta emakume heldu askok ezin dute eraman atzetik begira diezaieten, ezta jantzirik daudenean ere; imajinatzekoa da nolako oztopoak gainditu behar dituen maitemindutako neska laño batek ikus dezaten onartzeko. Dudarik gabe, Frine bat ez da begiraden beldur; aitzitik, harro harro biluzten da:
2020
‎Etxeko berogailua elikatzea, besteak beste. " Neguan, familia askok ezin du butano bonbonarik erosi. Butano bonbona asko erosten ditugu.
‎G. J. Beiruten bizi da, baina jatorriz Libano iparraldekoa da, negozioen garapenean eta GKEentzat aholkularitzan egiten du lan. " Leku askotan ezin duzu gobernuari lotutako lanetan sartu, ezta armadan edo Polizian ere, Wasta ez badaukazu, politikari batekiko lotura moduko bat. Hala eraikitzen dute haiekiko leialtasuna, nahiz eta ustelkeria dagoela jakin, jendeak politikarien kontra eginez gero lana galdu dezakeela sentitzen du.
‎Tira, guri, eta askori. Autonomo askok ezin dute negozioa ireki, eta, ez baduzu diru sarrerarik, kostata ordainduko duzu errenta».
‎Horren harira, revolving ei buruzko 2015eko epaian adierazitakoa berretsi du: bankuek ezin dituztela hain interes handiak kobratu, bezero askok ezin dituztelako ordaindu; batez ere, kredituak ematen dituztelako bezeroen kaudimena aztertu gabe. «Ezin da justifikatu diruaren interes normala baino nabarmen handiagoa ezartzea, kontsumorako kreditu eragiketei modu arinean[...] eta mailegu hartzaileak ordaintzeko duen gaitasuna behar bezala egiaztatu gabe».
‎Goizean, langile batzordeko kideek eserialdi bat egin dute muntaketa katea eteteko. Ertzaintzari eskatu diote enpresara joateko, ikus dezaten langile askok ezin dutela hartu metro eta erdiko distantzia elkarren artean eta lanean daudela, eta ez direla ari plantako leku komunak desinfektatzen, Igor Gebara (ELA) enpresa batzordeko presidenteak Efe agentziari azaldu dionaren arabera. Gaur goizean maskarak banatzen hasi dira lantegian, baina argibiderik eman gabe.
‎Beraz, asmoa da dantza munduari azaltzea gauzak nondik datozen eta sentitu daitezela beste askatasun batekin gaur egungo balioetan oinarritutako dantzak egin ahal izateko, eta gure gizartea osatzen dutenekiko zintzo, justu eta parekideago izateko. Askok ezin dituzte euren egunerokoan defendatzen dituzten balioak dantzaren praktikan aurrera eraman gaizki ulertutako tradizio batek ez dielako aukerarik ematen.
2021
‎Aurten horietako asko eta asko ez dira etorri ere egin; ez dute hartu etxerik alokairuan, ez dituzte erosi forfaitak... Ni zorteduna naiz; izan ere, jende askok ezin duena egiten ari naiz, disfrutatzeko aukera ari naiz izaten. Egoera xelebrea da, halere:
‎Jaka ile luzedun zuria nahiago peluxezkoa baino, edonola ere" (335 or.). Badirudi itzulpena etengabeko zalantza egoera bat dela. Itzulezintasuna da itzultzailearen beldur etengabeetako bat, askotan ezin baitu soluziorik aurkitu: " Izenik gabe geratu den sasipoeta gaztearekin euskaratu beharra egokitu zitzaion tailerrean, eta ezin izan zuten beti gaizki itzultzen den sympathyrentzat hitz egokirik aurkitu.
‎900 etxebizitza huts daude hemen. Herrian lan egiten duten emakume etorkin askok ezin dute etxebizitza bat lortu eta ez da bidezkoa. Hemen bizi dira, hemen lan egiten dute, hemen erosten dute… Sistema arrazistak dituen burokraziak uzten ditu etxebizitza eskubidetik at. Soilik etorkin izateagatik".
‎Hausnartzeko gaitasuna dugu, arrazoitzeko, sentitzeko eta nola harremandu nahi dugun erabakitzeko. Gertaera asko ezin ditugu erabaki, baina haien aurrean sortzen ditugun zenbait ekintza txiki eta pentsamendu eraikitzaile bai. Testuinguru zailetan ere norberaren ongizatearen eragileetako bat garela jakitea lagungarria izan daiteke azken garaian jasaten ari garen zama psikologikoa arintzeko.
‎Osasun aldetik gehien kezkatzen gaituztenak ahulenak dira. Askok ezin dute egunero baliabide batean aguantatu; joaten dira, joaten baldin badira, hotz egiten duelako, gaizki pasatzen ari direlako, beldur direlako... Guk, dena den, beti eduki dugu baliabide bat.
‎Etxeko langileetan, adibidez. Nahikoa da iragartzearekin langile horien soldata pixka bat igoko dela enplegu horietako asko galtzeko, enplegatzaile askok ezin dutelako —edo ez dutelako nahi— baldintza horietara moldatu. Gogora ekarri behar da etxeko langileak kontratatzen dituzten guztiak ez direla milioidunak, baizik eta pentsiodunak, edo lan merkatuan mantentzeko haurrak zaintzeko laguntza behar duten familiak; pentsioak eta soldatak ez badira igotzen, ezin da lan hori ordaindu, zaintza lanak merkatuko merkeenak diren arren.
‎Anartean, gastu finkoak bere horretan mantendu dira ehuneko handi batean. Eta orain artean itxeki dioten enpresari txiki askok ezin dute gehiago, akituak dira.Zentzu honetan, Pyme ak eta autonomoak laguntzeko diru poltsa azkar aktibatu dezala eskatu dio PSEk udal gobernu jeltzaleari. Joan den abenduaren 17an onartutako udal aurrekontuetan, 472.850 euroko diru partida onartu zuten laguntzetarako (200.000 euro udaberriko kontsumo bonoetarako, eta gainerakoa enpresentzako laguntza zuzenetarako).
‎Aurten horietako asko eta asko ez dira etorri ere egin; ez dute hartu etxerik alokairuan, ez dituzte erosi forfaitak... Ni zorteduna naiz; izan ere, jende askok ezin duena egiten ari naiz, disfrutatzeko aukera ari naiz izaten. Egoera xelebrea da, halere:
‎Hobe lukete hemengo batadun guztiek zu bezalako umoretsuak eta irudimentsuak balira. Fantasia eta irudimen gehiegi sortzen duzula diote, eta askotan ezin dituzula errealitatea eta fikzioa bereizi. Ez dut pentsatu nahi zer esango duten gurpildun aulkiekin ospitaleko korridoreetan rallyak egiten ibiltzen diren Rosa eta Perugatik, orduan.
‎Lana izan arren, soldatak eskasak zirenez, langile askok ezin zuten etxebizitza edo logela baten alokairurik ordaindu. Honen adibidea Bilbon jaio eta Bilboko udaletxean lan egiten zuen gizon baten testigantza dugu18 Jasotzen zuen soldatarekin, bera, bere anaia eta ama mantentzea ozta ozta lortzen zuen.
‎Gazteen bizitzaren indibidualizazioaren ondorioz, belaunaldi gazteenetako pertsonek desarauturik dagoen testuinguru sozial eta lanekoan osatu behar dituzte biografiak, beren baliabideak besterik ez erabilita. Baina, gazte askok ezin dituzte baliabideok eskuratu. Hartara, gazteen trantsizioen zailtasunak behin eta berriz geratzen dira agerian elkarrizketetako eta eztabaida taldeetako narratibetan, etengabe aipatzen baitituzte gaur egun orokortu diren laneta ekonomia prekaritateko egoerak eta horien ondorioak bizitzetan.
2022
‎Ondoren, Ana Botin Banco Santanderreko presidentea harro zegoen etxean berogailua 17 gradura jaitsi zuelako. Pandemia eta Ukrainako gerra aitzakiatzat hartuz, argindar konpainiak prezioak igotzen ari dira, eta familia askok ezin dute argiaren faktura ordaindu. Badirudi energiaren prezioaren igoerak ez duela sabairik ukitzen, eta hornidura falta izateko arriskua dago.
‎Baita lagunen bat haserretzea ere, kalean topo egin eta ez agurtzeagatik. " Gure begiek itxura arrunta dutenez eta itsuen makilarik edo itsu txakurrik behar ez dugunez, askok uste dute ez dugula arazorik, baina gauza asko ezin ditugu ikusi geure kabuz. Badirudi ikusmena guztiz galdu behar dugula aintzat har gaitzaten", kexatu da Nuin.
‎baina askok ezin du
‎Maite dituztenengandik urrun dauden pertsona askok ezin dute bidaiatu Gabonak haiekin igarotzeko. Baina pertsona askok ez dute norekin ospatu edo ezin dituzte egin, gaixorik daudelako.
‎Zorionak zuri ere, ama! botatzen diot urtero, berak lortu baitzuen planetako beste lurralde eta toki batzuetan emakume askok ezin dutena, euren haurdunaldiei bizirautea eta jaioberriak besoetan izatea. Muturrekoa eman dezake azken gogoeta horrek, baina niretzat bizitza eta heriotza beti daude esku emanda, beti daude izateko prest.
‎Bilboko Udalak ere lesbianen ikusgaitasuna zabaltzearen garrantzia azpimarratu du, eta sentsibilizaziorako kanpaina berriak eginen dituztela esan du. «Gaur egun, oraindik, leku askotan emakume askok ezin dute esan lesbianak direla», esan du Nekane Alonso Bilboko Berdintasun zinegotziak. Horrez gain, ikusgaitasuna bultzatzeko «ardura publikoa» adierazi du.
‎Museoak gordetzen eta zaintzen dituen pieza asko ezin dituzte jendaurrean erakutsi, hauskorrak direlako edo formatu bereziren bat dutelako. Mapa zahar gehienak Gordailuan edukitzen dituzte, Gipuzkoako Foru Aldundiaren ondare bildumen zentroan, eta bi artistak han aritu dira lanean.
‎Eta" ostia" gehitzen diot esaldiari, ze gaur egun jende askok ezin du ulertu. Edo ez du nahi.
Emaitza gehiago eskuratzen...
Loading...

Bilaketarako laguntza: adibideak

Oinarrizko galderak
katu "katu" lema duten agerpen guztiak bilatu
!katuaren "katuaren" formaren agerpenak bilatu
katu* "katu" hasiera duten lema guztiak bilatzen ditu
!katu* "katu" hasiera duten forma guztiak bilatzen ditu
*ganatu "ganatu" bukaera duten lema guztiak bilatzen ditu
!*ganatu "ganatu" bukaera duten forma guztiak bilatzen ditu
katu + handi "katu" eta "handi" lemak jarraian bilatu
katu + !handia "katu" lema eta "handia" forma jarraian bilatu
Distantziak
katu +3 handi "katu" eta "handi" lemak 3 elementuetako distantzian bilatu
katu +2 !handia "katu" lema eta "handia" forma 2 elementuetako distantzian bilatu
katu +2 !handi* "katu" lema eta "handi"z hasten diren formak 2 elementuetako distantzian bilatu
Formen konbinazioa desberdinak
bero + handi | asko "bero" lema eta jarraian "handi" edo "asko" lemak bilatu
bero +2 !handi* | !asko* "bero" lema eta jarraian "handi"z edo "asko"z hasten diren formak
!bero + handi|asko|gutxi|txiki "bero" forma eta jarraian "handi", "asko", "gutxi", "txiki" lemak
Ezaugarri morfologikoekin
proba + m:adj "proba" lema eta jarraian adjketibo bat
proba +2 m:adj "proba" lema eta bi hitzetako distantziak adjektibo bat adjketibo bat
bero + handi|asko + m:adi "bero" lema jarraian "handi" edo "asko" eta jarraian aditz bat
proba + m:izearr-erg "proba" lema eta ergatibo kasuan dagoen izen arrunta

Ezaugarri morfologikoak

KATEGORIA
adb adberbioa
adi aditza
adilok aditz-lokuzioa
adj adjektiboa
det determinatzailea
ior izenordaina
izearr izen arrunta
izepib pertsona-izena
izelib leku-izena
izeizb erakunde-izena
lbt laburtzapena
lotjnt juntagailua
lotlok lokailua
esr esaera
esk esklamazioa
prt partikula
ono onomatopeia
tit titulua
KASUA
abs absolutiboa
abl ablatiboa
ala adlatiboa
ban banatzailea
dat datiboa
des destinatiboa
erg ergatiboa
abz hurbiltze-adlatiboa
ine inesiboa
ins instrumentala
gel leku-genitiboa
mot motibatiboa
abu muga-adlatiboa
par partitiboa
psp postposizioa
pro prolatiboa
soz soziatiboa
MUGATASUNA/NUMEROA
mg mugagabea
ms mugatu singularra
mp mugatu plurala
mph mugatu plural hurbila
ADITZ MOTA
da da
du du
dio dio
zaio zaio
da-du da-du
du-zaio du-zaio
dio-zaio dio-zaio
da-zaio da-zaio
du-dio du-dio
da-zaio-du da-zaio-du
da-zaio-du-dio da-zaio-du-dio

Euskararen Erreferentzia Corpusa Euskararen Erreferentzia Corpusa (EEC)
© 2025 Euskaltzaindia