|
2001
|
|
|
Bestalde," aginte indartsu" baten existentzia berriro defendatzen hasi diren teoriek epe luzeko eragina hartzen dute bereziki aintzat eta, nolanahi ere, hedabideen sistemaren funtzioa eta eragina aztertzerakoan ongi gogoan hartzen dute beste instituzio batzuek eta gizarte-praktikek berek dituzten eraginekin duten lotura eta harremana. Beraz, hedabideak ez dira iritzi publikoan eragina luketen berezko aldagaitzat hartzen, baizik eta beste batzuekin batera
|
ari den
faktoretzat, faktore garrantzi  tsuak badira ere. Hedabideen gaineko teoria eta ikerketen historiaren bibliografia zabalari dagokionez, gomendatzekoak dira honako beste autore hauek ere:
|
|
2003
|
|
|
Ikuspegi horren aurka, kontuan izan behar dugu ume bati, baldin behar bezala gosaldu eta bazkaldu ez badu, zail egingo zaiola errendimendu akademiko egokia lortzea; baldin ikasgelako zarata-maila 70 dezibelekoa bada, transmititutako mezuaren %50a jasotzeari utziko diola, urduriago jarriko dela eta gutxitu egingo zaiola kontzentratzeko eta irakurtzeko gaitasuna; baldin irakasleak, ikus-entzunezko kulturara ohitutako ikasleen arreta erakartzeko, klera eta arbela baditu funtsezko lanabesak, borroka aldez aurretik galdua duela; eta, azkenik, baldin klaseak bata bestearen atzean elkartzen baditu, atseden hartzeko tarterik utzi gabe, ikasleen eta irakasleen nekea areagotu egingo dela eta edukiak transmititzeko eta asimilatzeko gaitasuna gutxitu egingo dela. Gainerakoa, beraz, eskolako arrakasta edo porrota baldintzatzen
|
ari diren
faktore horietan guztietan eragitea litzateke.
|
|
2007
|
|
|
Gero, zenbaitfaktore sozial eta kulturalen eragina izango dugu mintzagai. Azkenik, egun garrantzia hartzen
|
ari den
faktore batez arituko gara, gizonen edo emakumeen garapenmoralen arteko desberdintasunez.
|
|
|
Mehatxu nagusiak Primate kopurua murrizteko arrazoi nagusien artean, txosteneko ikertzaileek habitataren galera aipatzen dute, nekazaritzagatik, mozketagatik eta egurra lortzeagatik baso tropikalak desagertu direlako. Halaber, klima-aldaketa espezie askoren habitata aldatzen
|
ari den
faktorea dela diote. Horregatik, ahalegin handiagoa eskatzen dute baso tropikalak babesteko, eta, horri esker, primateak ez ezik, arriskuan dauden beste espezie batzuk ere salbatu ahal izango dira, eta berotze globalari aurrea hartu.
|
|
2013
|
|
|
Aitzitik, posible izan liteke eragile horrek oso jarduera egoki eta arduratsua garatzea, baina berak kontrolatu ezin dituen arrazoiek bertan behera uztea bere ahalegin guztia, eta alderantziz. Izan ere, etengabe agertzen
|
ari dira
faktore berriak, norberaren esku ez daudenak, eta horiek ulertzea, eta ahal den moduan egokitzea, izaten da erronka. Horiek dira aipatuko ditugun kanpoko arrazoiak.
|
|
2014
|
|
|
Materialei eskainiko zaien begiradan, eraikinaren egungo egituran aurkitzen ditugun materialak aztertuko ditugu liburu honetan zehar aipatzen
|
ari garen
faktoreen arabera. Helburu nagusia hauxe da:
|
|
2016
|
|
|
Euskararen transmisioak dauzkan argi-itzalak ardatz hartuta osatzen du Patxi Juaristik Martinez de Lunaren ekarria. " Hizkuntzaren transmisioan eragiten
|
ari diren
faktoreen azterketa" lanak euskararen transmisioan familia, eskola, unibertsitatea edota euskaltegiak, bezalako faktoreek duten eragina jartzen du agerian. Horri esker, euskararen transmisioan dauden ahuldade eta indarguneak hobeto ulertzea ahalbidetzen du, bai eta horietaz inoiz baliatzeko aukera zabaldu ere.
|
|
2018
|
|
|
Hizkuntzaarauak adierazten du egoera orekatu eta egonkorra sistema batean. Hizkuntza-araua aldatzeak, ordea, adierazten du sistema berregituratzen
|
ari dela
faktore berrietara egokitu ahal izateko.
|
|
|
Hizkuntza-arauak adierazten du egoera orekatu eta egonkorra sistema batean. Hizkuntza-araua aldatzeak, ordea, adierazten du sistema berregituratzen
|
ari dela
faktore berrietara egokitu ahal izateko. Berregituratze prozesuak normalean aztoragarriak izaten dira, ahalegina, arreta, esperimentatzea, probatzea edo arriskatzea eskatzen baitute.
|
|
2019
|
|
|
Beti egongo da multzo bat (handiagoa ala txikiagoa) lehen sektorearen inguruan, edo egon daitezkeen lantegi-zerbitzuetan lanean arituko dena, baina lantegiak herrian bertan edo gertu egotea berdintsu dela esango nuke. ...z izatea da funtsezkoa. herritarrek dute horretan erantzukizunik handiena, baina goi-mailako erakundeek ere beharrezko babes ekonomiko eta instituzionala eman behar dute edo ematen jarraitu, arnasgune hauen bizitasunaren garra indartsu eta bizirik manten dadin. testuinguru honetan, ez dut aipatu gabe utzi nahi zaharren zaintzaren gaia, herri txiki eta euskaldunetako kale-giroa gehien erdalduntzen
|
ari den
faktoreetako bat bihurtzen ari baita azken urteotan, ostalaritzaren erdalduntzearekin batera. eta lan horietan hasi diren etorkinek zailtasun handiak dituzte euskararen ikasketari ekiteko: ekonomikoak edo denbora aldetikoak gehienetan, eta baita, zenbaitetan, informazio-faltak eragiten duen motibazio urria. gai hau ez da erraza eta apenas heldu zaion serioski inon, nik dakidala.
|
|
|
familia, eskola-orduz kanpoko era guztietako jarduerak, eremu digitala eta sare sozialak, eta adin hauetara zuzenduriko kultur eta ikus-entzunezko eskaintza. Azken alor honetan, urteotan, euskarak (eta katalanak) galdu duen posizionamendua guztiz kezkagarria da, ditugun zantzu guztien arabera haurren arteko erdaren erabilera indartzen
|
ari den
faktorerik garrantzitsuenetakoa baita.
|
|
2022
|
|
|
• Orain arte ezagutzen genituen jarduteko molde ekonomiko, politiko, kultural edota sozialak, baita akademikoak ere, aldatzen
|
ari dira
faktore askoren eraginez, eta horretarako ez daude soilik arrazoi teknologikoak.
|
|
2023
|
|
|
Zein dira? Pantailak gehiegi erabiltzea —loditasun-arriskua areagotzen
|
ari den
faktore berria— eta osasungarriak ez diren elikagaien publizitate-erakargarriak. Pantailak gehiegi erabiltzea Kontua ez da teknologia berriak demonizatzea, ezta haien erabilera debekatzea ere; izan ere, gailu digitalak (telebista, mugikorra, tableta, ordenagailua…) modu osasungarrian erabiltzeak onura handiak dakarzkie gazteenei:
|
|
|
«Antzematen da nola ekainera arte hazten ari zela, baina uztailetik aurrera uzkurtu egiten da». Gaineratu duenez, ekonomiatik tira egiten
|
ari ziren
faktoreek bultza egiteari utzi diotelako gertatu da hor.
|
|
|
Militarren ustez, Espainia hondamendira eramaten
|
ari ziren
faktoreen artean, haren menpeko nazioen abertzaletasunaren gorakada ez zen munta txikienekoa, eta hala aitortu zuen Primo de Riverak, kolpea jotzeko adierazpenean, «propaganda separatista lotsagabea» aipatu baitzuen arrazoi gisa. Eta hor garrantzi handia hartu zuen Euskal Herriko, Kataluniako eta Galiziako indar abertzaleek Diadaren karietara plazaratutako agiriak, Aliantza Hirukoitza izenez ezagutzen denak.
|
|
|
Baina ez hori bakarrik, itsaso horrek dituen olatuak inoiz baino handiagoak bihurtu dira askorentzat, sare sozialen erabilera goiztiar eta desegokiak zein gizarteko bestelako dinamikek puztutako tsunamiak direla-eta. Beraz, zentzu horretan, ikusten
|
ari garen
faktore guztien ondorioz, eta beste hainbaten bitartez, igerilari okerragoak ditugu, inoiz baino itsaso mental bortitzago baten aurrean. Ondorioz, horietako asko borroka sutsuan daude guztiz ez itotzeko.
|