|
2000
|
|
|
eta horiek beren ahaleginetatik ateratzen dira, nonbaitetik atera behar direlako. Bizipenak, amorruak, gogoak eta abarrekoak
|
adierazteko
ezin duzu militantziaz bakarrik hitz egiten duzun hizkuntza batekin jardun. Halako saioak egitea ezinbestekoa da.
|
|
|
Bere kabuz, diruaren akuiluz, etorriko zenik ere izango zen apika; ez naiz ni horien artean zenbatzekoa, Jainkoak ongi daki hori edo jakingo luke, aspaldian hila ez balitz; era berean, dagoeneko ohartuta egongo da irakurlea Oinazeak orduak luze ditu programa ez zela programa arrunt bat; zerbait izatez gerotan, gehiago zela epai bat, non gonbidatuak eta irakurleak jakin behar luke gonbidatu hitz horri zein zentzu eman ez baitzuen defentsarako aukerarik txikiena ere, nire aurretik joan ziren gizagaixo guztien paraderoak ezinago argi erakusten duen moduan. Baina epai bat zenik ere ez nuen bete betean uste; beste errezelo batzuk egiteko ere ikusten bainituen han hemenka arrazoiak, oraindik
|
adierazi
ezin dizkizudanak bestalde, baina denboraren joanak egia bihurtu zituenak nire begien argitan. Berririk aurreratu ez, baina nahikoa da begien bistan degoena irakurleari azaltzearekin:
|
|
2001
|
|
|
Joateko mina eta deskantsuaren atsegina. Joan beharra eta
|
adierazi
ezina. Alfa eta Omega.
|
|
|
Ezagumenari buruzko galdera oro, maitamenari buruzko galdera da. Argitu ezina, heldu ezina,
|
adierazi
ezina gizakiagan, maitamena da, bere neurririk gabeko sakontasunean. Maitasuna diren hautamena eta ezagumena dira gizakiaren ariketarik arruntenak; baina baita ere, maitamena bezala eta berarekin batera, gizakiaren misteriorik askaezinenak, ezagutezinenak.
|
|
2002
|
|
|
Eta ez dut jakin zehatz erantzuten. Baina susmoa izan dut badela, izakion barnean, norberaren funtsari dagokion zenbait une berezi, bestela
|
adierazi
ezin daitekeena, eta horixe litzatekeela poesia.
|
|
|
Guztia neurgaitza bada, mitoa eratortzea da: neurgarria ez dena, jakite arrazionalak
|
adierazi
ezin duena, apeironaren (edo zehaztu ezin denaren) zatia da (Beriain, 1996: 23).
|
|
|
Izan ere, nire lagun guztiek badakite eta errespetatzen naute, eta, bestalde, mutil bat ezagutu dut, eta harekin nago; eta ez dut uste egoera transmititzen dizkidan zirrara eta emozioak beste gizakiek bizi dituztenetatik bereiztu daitezkeenik. Hainbeste amestutako laugarren etapan nago jadanik (geroago argituko dudan bezala), konturatu gabe, amodioarekin batera dastatzen ari naizen eta hitzetan
|
adierazi
ezin daitezkeen sentsazioek beldurtzen, baina, era berean, hunkitzen eta liluratzen nautela.
|
|
2004
|
|
|
Garai haietan hiztun izan zitezkeen bonbak, hitz hutsekin erran ezin zena adierazten zuten nonbait. Gaur hitzez
|
adierazi
ezin daitekeen zer adieraz dezakete horrelako ekintzek?
|
|
|
Alderdi betearaziaren ondasunak aurkitzeko tresna bakarra ez da alderdi betearaziak bere ondasunak agertzea, betearazpen ondoreetarako. Legeak ezarri du, ondasunak
|
adierazi
ezin izan dituen, edo betearazpena behar bezala gauzatzeko behar besteko eta kalitate egokiko ondasunik aurkitu ez dituen alderdi betearazleak hala eskatuta, auzitegiak herri erakundeei eta pertsona juridikoei nahiz fisikoei eskatu ahal izatea alderdi betearaziak bere erantzukizunari aurre egiteko ondasun eta eskubideei buruzko datuak. Alderdi betearazleak azaldu behar du, labur bada ere, zeintzuk diren alderdi betearaziaren eta elkarlanean aritzeko agindeia jaso duten erakunde eta pertsonen arteko harremanak, ez litzatekeelako zentzuzkoa izango lege agindu horiek oker erabiltzea, ondare ikerketa generikoetarako edo oinarririk ez duten ikerketetarako.
|
|
2005
|
|
|
eskolak, enpresak, familiak, etab. Bitartekaritzaren abiapuntua da indarkeria behar bezala bideratu ez diren gatazka txikien ondorio dela. Sistema hori aldezten dutenek uste dute gatazka bat hitzez
|
adierazi
ezin izateak frustrazio bat sortzen duela, eta horrek eraso bat eragiten duela. Hori dela eta, bitartekari inpartzial baten figura sortu behar da, alderdiei gogoeta egiten, hitz egiten eta hitzarmen bat adosten laguntzeko.
|
|
2007
|
|
|
Hizkuntza gutxi ezagutzeak eta egoera elebidunetan hizkuntzen arteko desorekak frustrazioa sortzen dute. Barneko mundua bera lotuta, murriztuta dagoelako, edo barneko mundua
|
adierazi
ezin delako. Gainera, barneko mundua murriztua bada arazo baten aurrean, adibidez, irtenbideak aurkitzeko zailtasunak agertzen dira.
|
|
2008
|
|
|
Elementu guzti hauekin Mireia Gabilondok osatuko du gidoia eta zuzendaritza. Maiderren lana obra honetako koreografietan laguntzea eta aholkatzea izan da.Eskuarteko proiektuakOrain bi urte hasi ziren Kukai dantza konpainiako kideak Maiderrekin dantza garaikidea jorratzen, izan ere, taula gainean euskal dantzekin
|
adierazi
ezin dutena, garaikidearekin egiten dute.Landaberri Dantza Eskolako irakasle dugu Maider azken urteetan. Baina ez da eskuartean duen proiektu edo lan bakarra, beste batzuk ere baditu martxan.Esaterako, iaz aurkeztu zuen" Bidean" proiektua Eusko Jaurlaritzak antolatzen duen Koreografo Berrien Erakusketan, eta aukeratua izan zen.
|
|
|
Komunikatzeko, trukatzeko, hizkuntza ideiak berekin dakarren berezko funtzioa betetzeko, eta baita giza hizkuntzatik harago doan komunikazio funtzioa betetzeko ere. Edo, halaber, hizkuntza beharrak gabezia baten sentimendua adieraz dezake, gabezi hori ohiko komunikazio funtzioen bitartez
|
adierazi
ezin denean. Izan ere, hizkuntza jakin honen edo haren erabilerarekin lotutako zenbait funtzio periferikoekin nahas daiteke gabezia sentimendua.
|
|
|
Honek, baina, beste bat eta beste bat eskatu zizkion, beste bat eta beste bat, hainbeste hunkitzen zuten Andaluziako haurtzaroa oroitarazten ziotèn kantek, alde batetik, eta hain sartzen zitzaion barrura kontsularen ahots zakar bezain indartsua, bestetik? hitzez
|
adierazi
ezin den mina aditzera ematen baitzion kontsulak, honek bere ahotsarekin erraietatik ateratzen zuena, markesari agerian eta begi bistan jartzeko: denbora joanaren eta existentziaren mina, nostalgia infinitu batek leundua eta ematua.
|
|
|
batzuk, Sibilian umetan ikasiak, flamenkoarekin eta cante hondoarekin zerikusia zutenak, eta besteak, Ameriketatik ekarriak, oso beste era batekoak; bere hitza betetzeko, sail bakoitzeko kanta bat eskaini zion markes jaunari. Honek, baina, beste bat eta beste bat eskatu zizkion, beste bat eta beste bat, hainbeste hunkitzen zuten Andaluziako haurtzaroa oroitarazten ziotèn kantek, alde batetik, eta hain sartzen zitzaion barrura kontsularen ahots zakar bezain indartsua, bestetik... hitzez
|
adierazi
ezin den mina aditzera ematen baitzion kontsulak, honek bere ahotsarekin erraietatik ateratzen zuena, markesari agerian eta begi bistan jartzeko: denbora joanaren eta existentziaren mina, nostalgia infinitu batek leundua eta ematua.
|
|
2009
|
|
|
Pertsonei edo zamari eragindako kalteen kasuan, protestarik egin ez arren ezin zaie kalterik egin ontzian ez zeuden interesdunei, edo, bertan izanda, euren borondatea
|
adierazi
ezin zutenei.
|
|
|
Esperientzia poetikoa hitzez eraikia bada ere, hitzak alfer dira hura argitzeko. Esperientzia estetikoa
|
adierazi
ezina da, ez dugu asmatuko momentu doia argituko lukeen botoi egokiari sakatzen.
|
|
2010
|
|
|
Ondorioz, eremu horren susperraldian, komunitate baten praktika kulturalaren jarraitutasunaren seinale gisa, ordezkatzen duenaren ahalmen metaforikoan ondasun kulturala pitzaraz dezake halako eraginezko susperraldian, jendetza batzen duen bidegurutze9 estrategikoa taxutu eta zehaztu egiten duenean. Delako eraikuntza, hitzez haragokoa, hitz soilez
|
adierazi
ezin litekeen «egia» baten baitaratzailea da, aldiro aldiro biziberritzen duen «mekanismo kontzeptuala»10 (Sperber, 1978) narratiba kulturalaren eszenan.
|
|
2011
|
|
|
mintzaira rustikoa, zakarra, azpiko populuarena. Etimologikoki hitzez
|
adierazi
ezina, jestuz adierazten dena.Bistan dena euskaraz, bretoieraz, katalanez, korsikeraz eta alsazieraz ari zela besteak beste gure anderea.Hizkuntzen gaia ez da usu aipatzen Pariseko erabakiguneetan, baina egiten delarik, perla ederrak jalgitzen dira itxitasuna eta errauts usaina darion ganbera horretatik. Luc Chatel Hezkuntza ministroak ere argiki adierazi du eskolak haurrei Errepublikako hizkuntza eta ingelesa erakatsi behar diela, hori baita integrazio profesional eta sozialerako baldintza.Eztabaida labur joan da, oso.
|
|
|
bakarren batek hunkituko ahal du! Begien bidezko hizkuntza unibertsalean
|
adierazi
ezin diodana adierazi eta, horren gauza sinplea bada ere, maiz hain adierazkaitza suertatzen den hori hamaika eratan ulertaraziko diodalakoak bizi nau. Horrexek bizi nau.
|
|
|
Poema batek esan luke prosak, ipuin batek, nobela batek?
|
adierazi
ezin duen hori.
|
|
|
Modu berean
|
adierazi
ezin duten arren, jaioberriek eta bularreko haurrek ere estresaren ondorioak pairatzen dituzte, gero eta ohikoagoa den egoera. Helduetan, epe luzeko ondorioak larriak izan daitezke eta gaixotasunak garatzen lagundu.
|
|
|
Hala ere, sistema horrek mugak ditu; izan ere, biltegiratutako gene horietako asko ezin dira adierazi, hau da, ez dira inoiz iristen beren funtzioa betetzera, eta, beraz, isilik eta detektatu gabe egoten dira, ez baitaude jatorrizko organismoan. Arazo hori konpontzeko, Santerok sistema bat garatu du, bere kabuz
|
adierazi
ezin diren geneek beren lana egin dezaten. Horrela, kodetzen dituzten funtzioak zein diren atzemateko aukerak maximizatzen dira.
|
|
|
Zurekin gogoratu nintzen. Arte bat da hitzez
|
adierazi
ezin direnak batek esantzat ematea, besteak ulertutzat hartzea. Zu bezala, Neska ere oso abila zen hartan, eta neuk ere banuen praktika pixka bat zurekin izandako eskarmentuagatik.
|
|
|
Osotasun dantza horretan, arrazoimenak zer edo zer hautematen du, eta ulergarri egiten du; kontzientziaren urak, berriz, ezkutuko ibai baten antzera, izan badena bustitzen eta biziarazten du, ez dakigu nola. Orduan,
|
adierazi
ezin den harekin topo egiten dugu, behatzailearen aurrean agertzen da hitzaren bidez mugatu ezin dena; mugarik gabeko ugaritasunaren erdian, arrazoimenak ez du biltzen uler daitekeena baino, hitzez adieraz daitekeena (hautemangarri bihur dezakeena) baino. Holografiaren printzipio batek dioenez, behatzaileak ezin du jaso irudi holografikoaren eduki guztia; ikuspuntu aldaketak erakusten dio hautematen zuena baino gehiago ere badela.
|
|
|
Kaosa ezabatuko zuen araoak baino ez zezakeen ordena harekiko bidea ezarri, ulergarri bihurtu ordena oso baten mugen barruan, kartzelaratu eta ordena unibertsala imitarazi. Ez zientzia erredukzionistaren urritasunak, ez kaos entropikoak, ez zuten jotzen
|
adierazi
ezin denaren norabidetik, baizik eta, paradoxikoki, oinarrizko ordena unibertsalaren ulertze gero eta zehatzagoaren bidetik. Pentsatu zen ezen errealak izateko modu bat duela berekin, aldez aurreko izateari men egite bat:
|
|
|
Alabaina, gure hautemateak eta giza eginbide ohikoak lilura bultzatzen eta indartzen badu, izatea behaketan gauzatzen bada, giza paradoxa da izatea
|
adierazi
ezina, zeren izate hori, esatearen eta ezagutzearen aurrean, tolestu egiten baita, eta aldi berean pentsarazten baitigu hizkuntzaren bidez erabat adierazirik agertzen dela.
|
|
|
Ordenan emandako hitzak dira, beraz, esaldiak, baina kontuz; ideia bakarra
|
adierazteko
ezin dira, bere ustez, bi esaldi eman;" behatz bikoitza" deitzen dio gehiegikeria horri: natura dabil neurriz kanpo, mamia.
|
|
2012
|
|
|
Itsasontzia Humber etik irten baino lehenago, haizea atera zuen eta olatuak erarik beldurgarrienean altxatu ziren. Itsasontzian nenbilen lehenengo aldia nuenez gero, gorputza gaixoturik nuen eta arima izuturik,
|
adierazi
ezin dudan moduan. Orduan, egin nuenaz hasi nintzen pentsatzen, eta zeruak, ongi merezita, bidaltzen zidan zigorraz, aitaren etxea horren modu zitalean uzteagatik eta neure egin beharrekoak bete ez izanagatik.
|
|
|
Irlara iritsi ginenean, hamaikak aldera goizean, nirekin zetorren zaldunetariko bat Gobernariarengana joan eta sartzeko baimena eskatu zion kanpotar batentzat, Jaun Goren harekin egoteko ohorea izan zezan etorria zena. Berehalaxe onartu ziguten hau, eta jauregiko atetik sartu ginen hirurok zaintzaileen bi ilara artean, zeinek, armaturik eta oso janzkera bitxiaz, beren aurpegieran bazuten zerbait ileak tentearazi zizkidana,
|
adierazi
ezin dudan ikaraz. Aurrekoak bezalaxe bi aldeetan lerrokatuta zeuden mota bereko zerbitzarien artetik, zenbait gela zeharkatu genuen, tronu aretora iritsi arte, non, hiru aldiz beheraino makurtu eta zenbait galdera orokor egin ondoren, hiru aulkitxotan esertzeko baimena eman baitzitzaigun, Jaun Goren haren tronuko barren barreneko harmailaren ondoan.
|
|
|
Bestalde, gaixotasun sendaezina duen edo konorterik gabe dagoen pazienteak bere baimena eman edo bere borondatea
|
adierazi
ezin dueneko egoerak ere eztabaidan sartzen dira. Pazientearen baimena lortu ezin deneko kasu horiek konpontzeko edo aurreikusteko hautabide bat dira, esaterako, Zainketa Aringarrietako Europako Elkarteko Etika Taldeak proposatutako dokumentuak.
|
|
|
Dokumentu horren bidez, adinez nagusi, gai eta aske den pertsona batek, aldez aurretik, bere borondatea adierazten du bere osasunaren tratamenduari buruz edota, hil ondoren, bere gorputzak edo organoek izango duten helburuari buruz. Asmoa da haren borondatea betetzea, borondate hori pertsonalki
|
adierazi
ezin dueneko egoerarik suertatzen bada. Katalunia izan zen bizi testamentua sinatzeko eskubidea legez arautu zuen lehen autonomia erkidegoa, 2000 urtean.
|
|
|
Trinik eta Luziak erabaki dute gaixotasunari buruz ez hitz egitea, gaixoari sufrimendua saihestearren. Baina, hark badaki bere egoera zein den, eta lortu duten gauza bakarra da Joseba engainatuta eta bakarrik sentitzea, eta, hain zuzen gehien behar duenean, bere sentimenduak
|
adierazi
ezin izatea. Senitartekoek, bisita egitera joan diren aldi gutxietan, lagundu beharrean, aitzitik, exijitzen eta agintzen dihardute, eta Triniri Josebaren egoeraren errua egozten diote.
|
|
2013
|
|
|
Eta Abdel Haqqek lautaren hariak astindu eta astindu, Raissak dantzatu eta dantzatu? eta etxekoek, musika eta dantzarekin bat eginez, txaloz, oihuz eta irrintziz lagundu zieten, harik eta, hondarrean, lauta erritmo zorabiagarri batean sartu zen arte, zeinak Raissari jirabiraka dantzarazi baitzion, begiak itxita, ziba batek bezala; dantza bukatu ez bertze, berriz, etxekoen txalo zaparrada?!?, begiak ireki, Abdel Haqqi begira paratu, eta hala mintzatu zen, hasperenka,
|
adierazi
ezin zèn esperientziari adierazpide bat emateko saioan:
|
|
|
Izen bakoitzak zer edo zer baliokide eta alternatibori egiten dio erreferentzia, zuzen zuzenean
|
adierazi
ezin daitekeen zer edo zeri. Teoria interpretatiboa izaten jarraitu nahi duen neurrian, plurala eta irekia, izenek ezin dute ezer finkorik adierazi, ezin dute gorpuztu, gorpuzturik amaituko balute baliokide izateari utziko baliokete.
|
|
|
.... eta etxekoek, musika eta dantzarekin bat eginez, txaloz, oihuz eta irrintziz lagundu zieten, harik eta, hondarrean, lauta erritmo zorabiagarri batean sartu zen arte, zeinak Raissari jirabiraka dantzarazi baitzion, begiak itxita, ziba batek bezala; dantza bukatu ez bertze, berriz –etxekoen txalo zaparrada...! –, begiak ireki, Abdel Haqqi begira paratu, eta hala mintzatu zen, hasperenka,
|
adierazi
ezin zèn esperientziari adierazpide bat emateko saioan:
|
|
|
Aipatutako ezaugarriak kontuan izanik, arteak zeregin berezia duela ulertzen da; arrazoimenak azaldu eta
|
adierazi
ezin duena arteak jorra dezake. Baloratu behar dugu artearen adierazpena.
|
|
|
Behin, inurri bat heldu zen sendagilearengana, zehazki
|
adierazi
ezin zuen ondoez batek jota: hutsune sentimendu moduko bat sentitzen zuen, gehienetan esnatzerakoan; egun guztian zehar nagiak paralizatu egiten zuen, eta lo egiteko orduan, berriz, ezinegon bizian egon ohi zen.
|
|
2014
|
|
|
Artera hurbiltzeko modu okerrena hari buruz idazteko enkargua da, intelektualizatu guran poetika, artearen esentzia galtzeko arriskuagatik. Hain justu, poetikotasuna, arrazionalizatu ezin daitekeen hori, ulertu eta kontzeptualki
|
adierazi
ezin daitekeena da mostraren ardatza, motibazioa, eta horregatik nire egiten ditut poeta frantsesaren berbak; agian hurbildu bai baina testu honekin nekez ulertuko duzu ezer erakusketaz, ez bainaiz hura adierazteko gai izango. Ahalegina egin beharra dago, baina.
|
|
|
arrazkien bidez egiten den adierazpen grafikoa ideiak komunikatzeko modu bat da, hitzez
|
adierazi
ezin dena irudi bihurtu eta adierazteko modua. Esaterako, pentsa altzari bat eraikitzeko instrukzioak nola emango liratekeen irudirik erabili gabe.
|
|
2015
|
|
|
Taldetxoak espaloian, hizka mizka, zurrumurruka, besarkada espontaneoak: hiri handi batean erabateko hondamendia baino
|
adierazi
ezin duten eszena kezkagarriak.
|
|
|
Bere betiko izaera tinkoa galdurik, estreinakoz ikusi nuen zalantzan egun hartan eta esan dezaket harrezkero ez dudala beste inoiz hain galdurik ikusi. Irribarrea zeukan hortzetan bai, bistakoa zen pozik zetorrela nirekin, baina keinu hartan bazen beste zerbait ere, edozein modutan
|
adierazi
ezin dena; esango nuke izu puntu bat ere agertzen zitzaiola begien argitasunean.
|
|
|
Gizarte zientzietan, sinesgarritasuna galdu nahi ez badugu, errealitate gordin eta gogor bat
|
adierazteko
ezin dugu gehiegikerietan erori, ezin dugu gure inguruan gertatutakoa a normaldu. Oker hau ez dago liburu honetan, ez dago honelako okerraren izpirik ere.
|
|
|
bestela
|
adierazi
ezin duguna.
|
|
|
eta. Bi bihotz, hilobi bat?, patua protagonista/ narratzailearen nortasunak barnebiltzen eta adierazten du: emakumearekin pozik batu ezina barruan darama, eta beraren tentelkeria, kontzientzia ausikia, nartzizismoa, egia
|
adierazi
ezina edo garaiz kanpo adieraztea eta antzekoek erabakitzen dute. Prozedura, bestalde, patu zital hori betearazten duena alegia, patu horren menpean dagoen protagonistaren ahalegina bera da hain zuzen ere, patuari ihes egiteko.
|
|
|
Espezialistek iradokitzen dute morderra komunikatzeko modu bat dela, zer aldarte egoera dagoen adierazteko modu bat. Frustrazioa, nerbioak, adorea edo asaldura dira sarritan hozkada bat, hein batean, haurrak bere sentimenduak adierazteko modurik errazena baita, oraindik ere hizkuntzaren bidez
|
adierazi
ezin dituenean. Mutikoak helduen arreta erakarri du, eta kendu dioten jostailua berreskuratzea lortu du edo beste eraso baten alde egin du.
|
|
|
Horiek bizitzaren egurra dira eta beraien aurrean etsipena besterik ez duzu. Hori da
|
adierazi
ezin den samin sakona.
|
|
|
Zentrala, baina ez bakarra. Sumatu dut testu honetan ‘beste gose bat’, beste egarri bat, ez soilik poetikoa, ez soilik politikoa, ez soilik
|
adierazi
ezina adieraziaren beharra dena, baina hori guztia ere badena, hemen eta orain askok partekatzen duguna. Zerbait berria, zerbait gurea, zerbait bestela esan, egin, eman, izateko behar larri hori." (LX)
|
|
|
Ondoko hiru narrazioetan (Rossetti-ren obsesioa, Marcel Martinen aitatasun ukatua eta Bi bihotz, hilobi bat), patua protagonista/ narratzailearen nortasunak barnebiltzen eta adierazten du: emakumearekin pozik batu ezina barruan darama, eta bere tentelkeriak erabakitzen du, bere kontzientzia ausikiak, neurosiak, nartzisismoak, egia
|
adierazi
ezinak edo garaiz kanpo adierazteak. Prozedura, bestalde, patu zital hori betearazten duena, patuari ihes egiteko protagonistaren ahalegina bera da, hain zuzen ere.
|
|
2016
|
|
|
Argazkiari begira egon den une labur horretan, bere bizitza osoa pasa zaio burutik zaintzaileari, bizialdi oso bat gordetzen zuen kimua ernatu, zabaldu eta segundo batzuetan ihartu balitz bezala. Eta harrizko eskaileraren atzean erdi ezkutuan zegoen ume hari begiratzean, sentimendu deseroso bat nagusitu zaio, erruki edo damu hitzek
|
adierazi
ezin duten pena leun bat. Biziari bizkar emanda igarotako bizitzak halako mikaztasun bat eragiten dio, baina berrogeita hamar urte lehenago izandako haur harenganako atxikimendu amultsua gailendu zaio.
|
|
|
“Esparru instituzionaletan artista berrientzako guneak oso urriak dira, horrela, gizarte etxeetan edo tabernatan bere artelanak erakustera behartuak izaten dira, Gasteizen, Artium, Montehermoso edo aspaldi geldirik dagoen Krea bezalako areto dotoreetan hauentzako lekurik ez dagoelako. Izan ere, gure hirian maila handiko artista asko dago, eta horregatik, erakustoki barruan
|
adierazi
ezin duten hori, kalean plazaratzeko esparru eta euskarria luzatzen diegu proiektu honen bidez”, azaldu du artista gazteak.
|
|
2017
|
|
|
Hildakoen gainean eskuak jarri eta isilpeko azken agurra bidali zien, halakoetan hitzek
|
adierazi
ezin dezaketen mezua haien arimetara helarazi nahian. Gela utzi eta Marirengana hurbildu zen abailduta.
|
|
|
Hitz bat falta zaizun bakoitzean ez da dena delako hori zer den ez dakizulako,
|
adierazi
ezin duzulako baizik. Bi dituzu esanezina eta ezin esana.
|
|
|
" Idazteak maitatua izateko aukera ematen dizu, bizitza errealean ez bezala, zeure orrietan bizitzako beste inon
|
adierazi
ezin duzuna erakuts dezakezulako." (Nicole Krauss)
|
|
|
Josebak uste izan zuen Axik beharbada telefonoa eskatuko ziola eta Begoñarekin mintzatzen saiatuko zela, gabon esango ziola edo, baina Axik baiezko keinu bat egin eta telebistara itzuli zituen begiak. Duela hilabete pare bateko Axi huraxe beraxe du ondoan, Axi sor hau, bere baitako gogoetara bildua emanagatik, hustasuna baino
|
adierazi
ezin duen Axi hauxe, Iruñeko bideberri desertuak ispilu egiten diola.
|
|
2018
|
|
|
Bestalde, pertsonaien arteko harreman motek gogoetarako bide ematen dute, sentitu bai baina publikoki
|
adierazi
ezin direnek bereziki: Vic-en egunerokoan agertzen diren arrangurak, Herman-en sentimendu ezkutuek, Aline ren traizio saihestezinak, eta abarrek.
|
|
|
Eskura genituen hots bakanek, haiek baino zertxobait aurreraxeago pentsatzen laguntzen ziguten; orduan hots berrien premia azaltzen zen, pentsakizun berria adierazteko. Batzuetan, hala ere, gure hotsen helmena baino askoz ere harago bultzatzen genuen gogamena, eta besteei inola ere
|
adierazi
ezin genizkien abstrakzioak lortzen genituen oso ilunak, aitortu beharra dut. Hizkuntza, izan ere, ez baitzen bizkor aberasten ari garai haietan.
|
|
|
«Hilobia ikusteak adiskidetu egiten nau bizitzarekin», idazten du?. «Nire oinetan [là à mes pieds] dautzan hezurren jabearenganako xamurtasun
|
adierazi
ezinaz betetzen nau» (109). Baina maitasun hori, ama abandonatzailearen aurkako halako elkartasun baten gisan formulatua, ez dago inola ere abandonuaren amorrutik arazturik:
|
|
|
Bestela esanda, emakumeek errepresentatzen dute pentsaezina den sexua, absentzia eta opakotasun linguistiko bat. Esanahien unibokotasunean oinarritzen den hizkuntzan, sexu femeninoa da zedarritu ezin dena eta zeinuz
|
adierazi
ezin dena. Beraz, emakumeak dira «bat» ez den sexua, sexu aniztuna.
|
|
|
Eta nik beldurra sentitzen nuen eta hitzek
|
adierazi
ezin duten mina... Haimar, Martxel, Unai...
|
|
|
paisaiaren ederra indartzen zuten hegaztien hegada dotoreek. Bake  tsua zen tokia,
|
adierazi
ezin ahala zen ederra.
|
|
2019
|
|
|
etortzen da. Dena den, konjugazio trinkoaren bitartez aditz gehienak joka ez ditzakegulako, bi erabilera mota hauek, puntukaritasuna eta ohitura,
|
adierazteko
ezin dira modu berean osatu.
|
|
2020
|
|
|
Aterantz, eta ez nahasmenik gabe, begiratuz, Elena Ivanovnari sosegatzeko erregutzen hasi nintzen eta, batez ere, ez erabiltzeko" zabakdu tripak" hitz minberagarri haiek. Zeren non eta hantxe, Passagearen bihotz bihotzean eta lagunarte jakintsu baten erdian, une horretan bertan agian Lavrov jauna hitzaldi publiko bat ematen ari zen aretotik bi pausora horrelako desira retrogrado bat
|
adieraztea
ezin sinistuzkoa ez ezik, pentsatu ere ezinezkoa baitzen, eta une batetik bestera Stepanov jaunaren iseka txistuak eta karikaturak erakar baitziezazkigukeen, gainera. Berehalaxe ikusi nuen, izututa, zuzen nenbilela nire beldurrezko susmo haietan:
|
|
|
Marrazkigintza ikus entzunezkoen formatuarekin uztartuz heldu zen animaziora, eta esan nahi duena adierazteko «hizkuntza propio bat» bilatzeko balio dio: «Beste era batera
|
adierazi
ezin dudana adierazteko; buruan ditudan gauza anbiguo eta labainkorrak erakusteko». Harentzat, sortzeko askatasuna da animazio mota horren eta fikziozko film luzeen arteko ezberdintasun nagusia:
|
|
2021
|
|
|
Bestetik, lehen esan dugun gure autoanalisi horretan bat batekoak izan ditzakeen mugak kontzientzia argiago batekin bizi ditugu, eta bide horretatik
|
adierazi
ezin dituzunak beste bide batzuetatik espresatzeko beharra sortzen zaizu. Artista edo egilearen gogo batetik sortzen da zabaldu behar hori, alegia, ‘Asmatuko al nuke bat batean esan ezin ditudan gauzak idatziz adierazten? ’ (M. Lujanbio, elkarrizketa pertsonala, 2017/VII/17)
|
|
|
gehienetan hasi gabeak diren gertakariak aipatzen dituzte (Gehiago saiatu ezik, ez duzu helburua lortuko), edo balio generikoa dutenak, denboran kokapen zehatzik gabeak (Euria egin ezik, uztak galdu egiten dira). Eta debekuei dagokienez, tu ezik ezin da erabili gertakari burutuak adierazteko (Ibañetan elurrik egin ez badu autoz joango gara
|
adierazteko
ezin da erabili* Ibañetan elurrik egin ezik...), une horretan dagoeneko hasiak diren gertakariak baldintza modura emateko (Une honetan lanean ari ez bazara, etorri nirekin zinemara ezin da esan* Une honetan lanean aritu ezik...), edo partizipio prospektiboa duten baldintzazkoen ordain modura (Goseak hilko ez bagara, gehiago saiatu dugu ezin da ordezkatu* Goseak hil ezik... bezalakoekin)....
|
|
|
Adiera erreala dutenetan gehienetan hasi gabeak diren gertakariak aipatzen dituzte (Gehiago saiatu ezean, ez duzu helburua lortuko), edo balio generikoa dutenak, denboran kokapen zehatzik gabeak (Euria egin ezean, uztak galdu egiten dira). Aldiz, ezin da erabili gertakari burutuak dituzten baldintzazko perpausak adierazteko (Ibañetan elurrik egin ez badu autoz joango gara
|
adierazteko
ezin da erabili* Ibañetan elurrik egin ezean...), une horretan dagoeneko hasiak diren gertakariak baldintza modura emateko (Une honetan lanean ari ez bazara, etorri nirekin zinemara ezin da esan* Une honetan lanean aritu ezean...), edo partizipio prospektiboa duten adibideen ordain modura (Goseak hilko ez bagara, gehiago saiatu dugu ezin da ordezkatu* Goseak hil ezean... bezalakoekin).... Eta baldintza irreala adierazteko ere, tu ezik dutenen jokabide bera azaltzen dute.
|
|
|
(Uribarri) baina Nigana etor zaitezke, zuk nahi duzun moduan eta sasoian (Otsoa); Arraposki beheititzen ziren, Jessicak ez zekiela amatxi zegoen egoeran nola igo zitekeen hain gora (Borda). Halaber, ezintasuna
|
adierazteko
ezin partikulak ez partikularen tokia hartzen du noiztenka: Tira, ezin uka dezaket seinalea zegoela, nabarmen, baina edozelan ere soldaduak bazuen zerbait esatea, nire iritziz (Urrutikoetxea); baina Ez dezaket gehiagorik egin (Jon Muñoz); Hartara jarriz gero, nik ezin nezake kontatu nire bezeroen istoriorik (Aristi).
|
|
|
Eta, egarri larriaz gainera, amorru sor bat sentitzen zuen, zehazki
|
adierazi
ezina, bere espirituaren kemena inondik ere gorputzaren indarraren parekoa ez balitz bezala.
|
|
|
El Correo egunkariak atzo jaso zuenez, Osasun Sailak Etxeberriaren jokabidea babestu zuen, argudiatuta ez zuela udalerrien itxiera hautsi, hortik kanpoko jarduerak baimenduta daudelako. Haatik, Jaurlaritzak berak urtarrilaren 25ean argitaraturiko jarraibideetan argi dago
|
adierazita
ezin dela mugitu gune gorrian dauden herrien artean, ezta kanpoan kirola egiteko ere. Hor zehaztuta dago ezin dela herri batetik bestera joan kirola egitera, ez bada kirol profesionala edo erdi profesionala.
|
|
|
“Adibidez, gurasoek semea edo alaba zaintzen dute eta ez dute bestelako laguntzarik. Nolanahi ere, pertsonak berak bere gogoa
|
adierazi
ezin badu, kuraordetza ipintzen da martxan, baina aurretik laguntza prozedurari eman behar zaio lehentasuna. Kuradoreak pertsonak berak aukeratu dezake eta, edozein arrazoi tartean, egiten ez badu, jardunbidea senide batek edo epaile batek has dezake.
|
|
|
zentimetrotan neurtzen den luzera, agian?, ala ekografian ikus daitekeen halako distira berezi bat?, edo, beharbada, pantailatik suma daitekeen balizko biskositatea? Hitzez
|
adierazi
ezin den baina sentitzen den zerbait harrapaezina. Edozein modutan, zerbait guztiz ondo ez zebilela-eta, endometrio polit horretan biopsia bat egingo zioten, min eman, haragi zati bat erauzi, eta hiru test pasarazi, hiru analisi diferente eginda.
|
|
|
Bai, benetan fantastikoak dira euskal kostaldeko flysch paregabearen itsaslabarrak, eta badute
|
adierazi
ezin ahalako edertasun hieratiko bat deleitatuko zaituena, baina are gehiago, gure kostaldea zoragarria da ikuspegi geologikotik, bertako liburu sedimentarioak —Peter Ward ek deitu bezala— orririk orri narratzen baitigu —estraturik estratu— zer gertatu den Lurraren historiako hirurogeita hamar milioi urtetan zehar, hasi orain 105 milioi urte eta buka direla 40 milioi urte, Pir... Esan gabe doa, horretarako geologo eta paleontologoek arroketako testua irakurtzen ikasi dute —iridioaren mintzoa barne—, biologo jendeak DNAren letrak irakurtzen ikasi bezalaxe.
|
|
2022
|
|
|
Hitzekin
|
adierazi
ezin daitekeena adierazteko lengoai da dantza Olatz de Andres (Donostia, 1976) dantzari eta zuzendariarentzat, baita bihotza eta arima alaitzen dituen praktika bat ere. Hamabost urte eman ditu Euskal Herritik kanpo formatzen, baina urteak dira itzuli zenetik, eta, hain zuzen ere, egunotan Donostiako Tabakaleran izango da Doppelgänger lanaren hiru kapsula aurkezten.
|
|
|
Baina keinu bat egin zuen,
|
adieraziz
ezin ziola errainari esan.
|
|
|
Eta halako batean iristen zaizu argi amiñi bat, norbaitek hitzak jartzen dizkio zuk sentitzen duzunari, sentitu eta hitzez
|
adierazi
ezin duzunari, igotzen zaitu putzu sakon bateko ontzi bazina bezala, ur freskagarriz betea. Adèle Van Reeth filosofoak testutxo bat atera du Gallimard etxearekin, zeinean mintzo den eguneroko bizitzak sortzen digun ezinegonaz, norbere buruarekin luze egotearen zailtasunaz, dena ustez ondo doanean ere alfonbra azpian ezkutatzen den mamuaz, egunen eta gauen errepikapen saihetsezinak sortzen duen akidura mugagabeaz.
|
|
|
Nabarmentzekoa da grafo berean banaketa egitean, belaunaldietako harremanak modu argian ikusten direla, eta honetan, bigarren belaunaldia zertxobait ugariagoa izateaz gain, modu estuagoan saretua zegoela, eta azpitaldeak sortzeko tendentzia handiagoa ere zutela antzeman dezakegu. Merkatarien artean belaunaldien arteko banaketa egitea funtsezkoa dela uste dugu, izan ere, grafoek kronologia bat
|
adierazi
ezin badute ere, esparru kronologikoak bereizteko modu eraginkorrena hauxe litzateke.
|
|
2023
|
|
|
Hipnotizatuta utzi zuten, tentelduta hitzik esan gabe eta berari begira. Emozio leherketa sentitu zuen barne barnean,
|
adierazi
ezinak diren horietakoa zerbait sublimea delakoan.
|
|
|
Proposamenaren «norabide okerra» zuzentzeko asmoz, beste bide bat hartu du Gorrotxategik. EAJrekin eta PSE EErekin bat egin du
|
adieraztean
ezin direla zerrenda berean jarri «ETAk eraildako pertsona bat» eta «giza eskubideen urraketarik jaso ez duen etakide bat», baina uste du webgunea aurkezteko moduan izandako «akats bat» izan zela, «kategoria zehatza adierazten ez zuen bilatzaile orokor bat» izatearen ondorioa. Hark adierazi du, giza eskubideen urraketen biktima ez diren arren, «motibazio politikoko indarkeriak eragindako beste gertaera batzuk kaltetutakoak» dokumentuetan agertu behar direla, eta gehitu du nazioarteko erakundeek zein Gogorak sailkapen hori babesten dutela.
|
|
|
Politikan aritzeak aurreko paragrafoaren amaieran aipaturiko sentimendu eta sentsazio horiek guztiak eragiten ditu. Askok betiko edo aldi baterako kitatzen dute,
|
adieraziz
ezin dutela gehiago, atsedena behar dutela, askotan «zio pertsonalak» esamoldea erabiliz. Ez da harritzekoa, alor arriskutsu horretan jarduteak bertan lanean ibili direnak akitzen baititu.
|
|
|
Ernauxek bereizten ditu esan ezin dena eta aitortu ezin dena. Lehena, hitzez
|
adierazi
ezin dena da. Bigarrena, aise adieraz daiteke; baina, kontatzeak lotsaren peajea du.
|
|
|
Horretaz ere jabetu dira Martina eta Justina. Gurasoak beldurrak hartuta ikusita, izua zabaldu izan zaie gorputzean, berbaz
|
adierazi
ezin badute ere. Musikan eta pinturan babestu izan dira beti.
|