Bilaketa
dist.
non
lema/forma
nola
bilaketa
kategoria
Iragazkiak

Emaitzak: 28

2000
‎– Gorago aipatu diren egungo zientziagintzaren dimentsio anitzak, ezaugarriak etab.ez dira ia ezer adierazten euskararekiko zientziagintzan; horregatik, ez bakarrikkuantitatiboki, baita kualitatiboki ere, euskararekiko zientziagintza oso egoerakaskarrean dagoela esan daiteke beldurrik gabe. Hala ere, badaude etsenplu gutxibatzuk egoera honetatik ateratzen direnak, espreski modu anitzetan oinarritzendirelako:
2003
‎Eta ez du gainera horretarako beharrik ikusten. Inork/ ezerk ez du adierazten euskaraz komunikatzea inportantea denik. Ezerk/ inork ez du erakusten euskaraz komunikatzea derrigorrezkoa denik, herri honetako elebitasunak, gaizki ulertutako elebitasunak, den dena gaztelaniaz edo frantsesez errepikatzera eraman gaituelako.
2004
‎6 Erdarazko Estado Nación kontzeptua adierazteko euskaraz Estatu Nazioa erabili izan dut orain arteko ene lanetan, baina badirudi egokiagoa dela Nazio Estatua erabiltzea horretarako.
‎Gai honetan polemika gehien sortu duenape rtsonaadierazteko hitzen arteko aukerarik egokiena zein zen erabakitzea izan da. Gizon hitza erabili izan da bai maskulinoa bai generikoa adierazteko euskararen historian zehar, maskulinoa izanik, eta gizaerroa gizon hitzetik datorrela aintzat hartzen badugu, etimologikoki gizaki k maskulino izaten jarraitzen du. Honen aurrean bi jarrera egon dira:
2005
‎Ailegatu behar dugu beraiengana, ikusi eta ezagutu behar gaituzte. Eta samur adierazi euskararen aldeko diskriminazio positiboa ez dela inposizioa, ez dela erdararen aurkako borroka," reposizioa" baizik:
2007
‎Hau da, gurera ekarrita: haur eta gazte euskaldunek ez dutela euskaraz adieraziko euskaraz eman ez zaiena, euskaraz bizi izan ez dutena (izan agurra, ipuina, txistea edo haserrea). Beraz, haur eta gazteen eskolako hizkuntza esperientzia osatzea beharrezkoa da eta Nafarroan babes instituzionala laburrean handituko ez dela jakinda, honako hau izan genuke garbi:
2008
‎Etxeparek, A> grammar> of> Basque> (2001) liburuan hauen inguruko azterketa interesgarria aurkezten du. Bertan irakur dezakegunez, erreflexibotasuna adierazteko euskarak bi baliabide erakusten ditu: bata egitura iragankor arrunt batean ren> burua> izenordaina erabiliaz, eta bestea hemen aipatu dugun adizki mota iragankorraren bidez. Baina aditz guztiek ez dute joera bera erakusten bi baliabideekiko:
‎Azkenik, Kontseiluak 10 urte hauetan euskara ikasi, erabili, zabaldu eta horren aldeko hautua egin duten jendarte eragile eta pertsona guztiei zorionak eman nahi dizkie. Jada ‘Euskaraz bai’ esan duten guztiei eskerrak eman nahi dizkie, eta bide batez, gizarte osoa aldekotasuna adieraztetik euskara egitera pasatzera animatu nahi du, 2009an abiatuko baita ‘euskaraz bai’ egiteko garaia. Era berean, oraindik atxikimendua egin ez dutenek eta hala egin nahi dutenek —enpresa zein norbanakoek— Kontseiluaren webgunean egin dezakete hori, hain zuzen www.kontseilua.org/euskarazbai orrian.
2009
‎Euskal Herritik kanpo gehitu zuen behin baino gehiagotan, Euskaltzaindiaren ordezkaritza eramaten zuenean, harrotasunez adierazten zuen gure Akademiarekiko nortasuna. Gogoan daukat, bat aipatzekotan, duela hiru urte, Lyonen Instituto Cervantesen egoitzan, Gabriel Aresti izena hango Bibliotekari jarri ziotenean, Frantziako hirugarren hiriko alkate, Unibertsitateko errektore, Espainiako kontsul eta gainontzeko ordezkarien aurrean, bere hitzaldiaren ondoren, nola aurkeztu ninduen Akademiaren ordezkari, adieraziz Euskararen Erret Akademiaren nortasun eta garrantzia.
2011
‎Iparraldean H-aren erabilerak ez zuen zertan adierazi euskararen batasunaren alde egotea, bertan H-a erabiltzen baitzen.
2012
‎" euskarak askotan betetzen du funtzio hori, hurbiltasun, konplizitate hori eskuratzeko balio izaten du. (...) Hurbiltasuna adierazteko euskaraz, eta gero mamiaz jarduteko askotan erdaraz" 40.
2013
‎b) Adierazi ESKaren alderdiak eta jarduera esparruak.
‎Gaur egun, lanaldi osoko mediku bat eta erizain bat ere baditu.Langileek zutik egon behar dutenez lan-orduetan, 2 ordutik behin atsedenaldi berezi ordaindua eskaintzea erabaki du enpresak.Langile guztiek har dezakete parte enpresak antolatutako trebakuntza programetan, unibertsitateko eta enpresa administrazioko eskoletan egindako ikasketen kostua itzultzen zaie, enpresak ematen dituen mailegu bereziak jaso ditzakete, eta parte hartze sozialeko proiektuetan eta bestelako proiektuetan parte har dezakete. Jardunbide egoki hori ezarri zenetik, produktibitatea areagotzea lortu du enpresak.Jardunbide egokiaren kasu honetan, adierazi ESKaren alderdiak eta jarduera esparruak.
2015
‎Jeloskortasuna adierazteko euskaraz dauden hitzak ez dira oso fidagarriak. Iparraldeko jelos, jelosia, jeloskeria, jeloskor eta antzekoak oso hurbil daude jaloux eta jaloisie frantsesetik eta Hegoaldeko zeloak oraindik nabarmenagoak dira.
‎3.1 Femenino eta maskulinoaren adieraztea euskaran
2016
‎Hortik dator eragin posiblea, inkesten emaitzetan: hiztunak ez badu argi zer hizkuntzatan ari den, zer erabiltzen ari den galdetzen zaionean ezin du modu errealistan adierazi euskaraz ala erdaraz egiten duen egoera batean edo bestean, edota nagusiki euskaraz edo erdaraz egiten duen. Horregatik, erabilerari buruz izango duen erantzuna jarrera/ aurreiritzi batzuekin lotuko du5 Bistan denez, egoera horrek eragina izango du galdeketen bitartez jasotako datuetan.
‎Halako gehienek kontraesan nabaria aurkitu ohi dute herritarrek inkestetan adierazitako euskararen ezagutza maila eta herritar hauek euskara erabiltzeko benetan duketen gaitasunaren artean, zer esanik ez benetako erabileraren aldean?, herritarren euskararen ezagutza maila pasiboaren eta erabilera aktiboaren artean, zertan seguru duten arrazoi. Gure ingurune soziolinguistikoa, dena da.
2017
‎Balio bezate datu hauek a+ a > ie bezalako notazioak bere tokian jartzeko: izatez, ez dute behar bezala adierazten euskararen errealitatea, ez sinkronia mailan, ez diakronia mailan. Gehiago izango lirateke euskara estandar batetik abiatuta egindako abstrakzio bat, nagusien hizkuntz jabekuntzarako balio dezakeena, eta hizkuntzaren berri abstraktua emateko balio dezakeena.
2018
‎Dena den, asko falta dela uste du Bakerok, eta horretarako erabili behar dutela plataforma: " Guretzat kristoren lorpena izango litzateke hemendik urte batera, hainbat eragilek, eta noski, norbanakok, publikoki adieraztea euskararekin bat egiten dutela". Horren harira, euskararen aldeko esfortzuak metatu nahi dituztela adierazi du plataformak.
2020
‎Puntu honetan, lakota eta euskara alderatu nahi izan dizkigu Estebanek: " Gauza batzuk adierazteko euskara baino zehatzagoa da lakota. Esate baterako, ekintzak nola eta zerekin burutzen diren, askoz zehatzago azaltzen du.
2021
‎Nirea da liburua baina utziko dizut. Eta horixe da, seguruenik, aurkaritza adierazteko euskarak duen biderik emankorrena. Beste batzuetan, ordea, diskurtso markatzaile gisa ere erabiltzen dugu baina, hau da, testuari berari (eta ez perpaus elkartuari) lotura ezarriz:
‎Goi maila adierazteko euskarak dituen adberbiorik erabilienak oso, guztiz, biziki, txit, arrunt, erabat, zeharo, izugarri, gogorki, itsuski, hagitz, ondo, ongi, franko, lar, sobera... bezalakoak ditugu. Literatura tradizioan xoil ere erabili izan da Iparraldean, egun indarrik ez duena maila adberbio gisa:
2022
‎Marka bateratu horren helburua da bezero euskaldunei adieraztea euskaraz egiteko aukera dutela leku edo entitate horretan, Euskaraz barra barra marka duten guneetan bermatuta egonen delako euskaraz ulertzeko gaitasun nahikoa badagoela. Horregatik, zehazki, gaitasunari lotuta egonen da marka banatzeko irizpidea.
2023
‎Elkarrizketetan, lehen hizkuntza gaztelania bakarrik duten gazteek ez dute inolako arazorik adierazi euskararen ezagutzarekin, baina batek baino gehiagok nabarmendu du lehenarekin erosoago sentitzen dela.
‎Elkarrizketetan, lehen hizkuntza gaztelania bakarrik duten gazteek ez dute inolako arazorik adierazi euskararen ezagutzarekin, baina batek baino gehiagok nabarmendu du lehenarekin erosoago sentitzen dela. Eta zein izan da lehenengo hizkuntza gaztelania edo euskara ez duten gazteen erantzuna?
‎Garrantzitsua da pentsatzea, era berean, zer transmititzen diegun erdaraz hitz egiten diegun herritar ezezagun horiei. Izan ere, ez diegu soilik adierazten euskara jakitea ez dela beharrezkoa, eta hizkuntza hegemonikoa dela garrantzitsua dena. Biztanleen bitik batek euskara ulertzen duela jakinik, kide horrek ulertzen ez duela ere ari gara aurreikusten (eta aurreiritzi hori erakusten).
‎Hala iragarri zuen atzo Vincent Bru Frantziako Asanbleako diputatuak, sare sozialen bitartez. Pap Ndiaye Hezkuntza ministroak hartutako erabakia txalotu zuen Bruk, eta adierazi euskara hutsean eskaintzen den hezkuntzari «aitortza justua» egitea dela. Heldu den ekainaren 26an eta 27an izango da brebeta azterketa, eta orduan egin dute Seaskako ikasleek zientzietako proba euskaraz.
‎zabalik dagoen bitartean gutxienez langile euskaldun bat izatea, bezeroei lehen eta azken hitza euskaraz egiteko konpromisoa hartzea eta kontsumitzaileei euskaraz egiteko aukera bermatu ahal izatea. Erakusleihoan markaren ikurra jarriko dute bat egiten duten saltokiek, bezeroei adierazteko euskaraz egin dezaketela.
Emaitza gehiago eskuratzen...
Loading...

Bilaketarako laguntza: adibideak

Oinarrizko galderak
katu "katu" lema duten agerpen guztiak bilatu
!katuaren "katuaren" formaren agerpenak bilatu
katu* "katu" hasiera duten lema guztiak bilatzen ditu
!katu* "katu" hasiera duten forma guztiak bilatzen ditu
*ganatu "ganatu" bukaera duten lema guztiak bilatzen ditu
!*ganatu "ganatu" bukaera duten forma guztiak bilatzen ditu
katu + handi "katu" eta "handi" lemak jarraian bilatu
katu + !handia "katu" lema eta "handia" forma jarraian bilatu
Distantziak
katu +3 handi "katu" eta "handi" lemak 3 elementuetako distantzian bilatu
katu +2 !handia "katu" lema eta "handia" forma 2 elementuetako distantzian bilatu
katu +2 !handi* "katu" lema eta "handi"z hasten diren formak 2 elementuetako distantzian bilatu
Formen konbinazioa desberdinak
bero + handi | asko "bero" lema eta jarraian "handi" edo "asko" lemak bilatu
bero +2 !handi* | !asko* "bero" lema eta jarraian "handi"z edo "asko"z hasten diren formak
!bero + handi|asko|gutxi|txiki "bero" forma eta jarraian "handi", "asko", "gutxi", "txiki" lemak
Ezaugarri morfologikoekin
proba + m:adj "proba" lema eta jarraian adjketibo bat
proba +2 m:adj "proba" lema eta bi hitzetako distantziak adjektibo bat adjketibo bat
bero + handi|asko + m:adi "bero" lema jarraian "handi" edo "asko" eta jarraian aditz bat
proba + m:izearr-erg "proba" lema eta ergatibo kasuan dagoen izen arrunta

Ezaugarri morfologikoak

KATEGORIA
adb adberbioa
adi aditza
adilok aditz-lokuzioa
adj adjektiboa
det determinatzailea
ior izenordaina
izearr izen arrunta
izepib pertsona-izena
izelib leku-izena
izeizb erakunde-izena
lbt laburtzapena
lotjnt juntagailua
lotlok lokailua
esr esaera
esk esklamazioa
prt partikula
ono onomatopeia
tit titulua
KASUA
abs absolutiboa
abl ablatiboa
ala adlatiboa
ban banatzailea
dat datiboa
des destinatiboa
erg ergatiboa
abz hurbiltze-adlatiboa
ine inesiboa
ins instrumentala
gel leku-genitiboa
mot motibatiboa
abu muga-adlatiboa
par partitiboa
psp postposizioa
pro prolatiboa
soz soziatiboa
MUGATASUNA/NUMEROA
mg mugagabea
ms mugatu singularra
mp mugatu plurala
mph mugatu plural hurbila
ADITZ MOTA
da da
du du
dio dio
zaio zaio
da-du da-du
du-zaio du-zaio
dio-zaio dio-zaio
da-zaio da-zaio
du-dio du-dio
da-zaio-du da-zaio-du
da-zaio-du-dio da-zaio-du-dio

Euskararen Erreferentzia Corpusa Euskararen Erreferentzia Corpusa (EEC)
© 2025 Euskaltzaindia