|
2007
|
|
|
Ezagutzan, euskara maila hobetu nahi/ behar dutenen ikas prozesua azkartzeko eta osatzeko klasetik kanpo, kalean, modu informalean euskaldunekin elkar ekintzan gaitasuna hobetzeko aukera emanez. Eta, erabileran eragin nahi dugu elkar ezagutzen ez diren pertsonen artean modu naturalean
|
sortuko
ez liratekeen euskarazko sare berriak, lagun berriak... osatzeko aukerak sortuz.
|
|
|
Ezagutzan, euskara maila hobetu nahi/ behar dutenen ikas prozesua azkartzeko eta osatzeko klasetik kanpo, kalean, modu informalean euskaldunekin elkar ekintzan gaitasuna hobetzeko aukera emanez. Eta, erabileran eragin nahi dugu elkar ezagutzen ez diren pertsonen artean modu naturalean
|
sortuko
ez liratekeen euskarazko sare berriak, lagun berriak... osatzeko aukerak sortuz.
|
|
|
Baieztapen horrek eztabaida handirik
|
sortuko
ez duelakoan, euskararen erabilera zehatz mehatz aztertzea eta interpretatzea izango da gure xedea hurrengo lerroetan. Euskararen erabileraren eta erabilera ezaren zergatiak ulertzeko asmoz, zenbaki honetan bertan beste artikuluetan egindako ekarpenetatik aurrera beste urrats bat gehiago egiteko.
|
|
2008
|
|
|
Aldaera ulertzen ez badute, emaitzak hobetu daitezke testu orijinala aurreditatuz, sistemak erabiltzen duen aldaerara egokitzeko (adibidez, sistemak Valentziako formak ulertzen ez baditu, este guztien ordez, aquest idatz daiteke; uïsca bukaeraren ordez, –ueixi, eta abar); aurredizio hori automatizatu egin daiteke, adibidez, testu tratamenduko programaren makroaginduak(" makroak") erabiliz askotan azaltzen diren hitzak ordezteko. Programek aldaera egokia
|
sortzen
ez badute, irtenbidea errazagoa da: gehiago posteditatzea (bestela ere, posteditatu egin behar genuke); postedizio hori ere automatizatzeko aukera izango genuke neurri batean, aurrekoak bezalako aldaketak programatuz, baina alderantziz.
|
|
2009
|
|
|
Baina hor zaude agerian jarri zarelako, gerta baitzitekeen gu hor egotea eta inork ez ikustea. Identifikazio kanpainak egin ez bagenitu, hizkuntza gisa identifikatzen gaituen algoritmoa
|
sortu
ez balitz, 2,4 milioi pertsona nabigatzen ariko ginen eta jendeak ez zuen jakingo existitzen garenik. Existitzen zarela dakitenean eta beren eskemetan sartzen zaituztenean, egoera aldatzen hasten da.
|
|
|
Identifikazio kanpainak egin ez bagenitu, hizkuntza gisa identifikatzen gaituen algoritmoa
|
sortu
ez balitz, 2,4 milioi pertsona nabigatzen ariko ginen eta jendeak ez zuen jakingo existitzen garenik. Existitzen zarela dakitenean eta beren eskemetan sartzen zaituztenean, egoera aldatzen hasten da.
|
|
|
ikurrak nonahi zabaltzen direlarik, identifikaziorako aukerak ere zabaldu egiten dira. Horrela, taldearen identifikaziorako propio
|
sortuak
ez diren egitateak ere (objektuak zein praktikak) berebiziko nortasun ikur bilaka daitezke, areago —geroxeago aipatuko dugun moduan— nortasun emaile nagusi izandako beste eragile batzuk eginkizun horretan ahultzen ari direnean. Futbola, bere ingurumari adierazkor guztiarekin (taldeen koloreak, kamisetak, ereserkiak, espazioak, denborak eta abar) adibide ezin hobea dugu.
|
|
|
Nire proiektua oinarritzen da nire blogean eta tailerrean egindako lanean, eta hiru ardatz izango ditu: Batetik, weblog ek azken urteotan izan duten bilakaera aurkeztuko dut; bestetik, weblog ek euskararen ikas irakaskuntzan duten erabilera eraginkorra azalduko dut; eta azkenik, informatikaz oso gutxi jakinda ere, blog bat
|
sortzea
ez dela beste munduko kontua frogatuko dut.
|
|
|
Blogger edo blogari bakoitzak argitaratzen duen guztiak orden kronologikoa du egunerokoan, hau da, Nire proiektua oinarritzen da nire blogean eta tailerrean egindako lanean, eta hiru ardatz izango ditu: Batetik, weblog ek azken urteotan izan duten bilakaera aurkeztuko dut; bestetik, weblog ek euskararen ikas irakaskuntzan duten erabilera eraginkorra azalduko dut; eta azkenik, informatikaz oso gutxi jakinda ere, blog bat
|
sortzea
ez dela beste munduko kontua frogatuko dut.
|
|
2010
|
|
|
Aldaketa da, eta euskaratik euskarara kasu honetan. Ez da larria, erabilera horren atzean euskalkiarekiko konplexu nabarmenik ez badago, edo entzulearengan erresistentzia handirik
|
sortzen
ez badu behintzat. Eta gehienetan hala dela uste dugu, nahiz eta salbuespenak egon badauden:
|
|
|
2007an nafarroako gobernuak euskararekiko hizkuntza politikaz arduratzeko euskarabidea sortu zuen. baina erakunde berria
|
sortzeak
ez du hizkuntza politikan aldaketarik ekarri eta bere bidez, hain zuzen, eragin ditu Foru gobernuak inoizko murrizketarik handienak euskararako diru laguntza publikoetan (euskarazko hedabideei, aisialdi programei, toki entitateetako zerbitzu tekniko eta kultura jarduerei...). bertzalde, nafarroako parlamentuan euskararen estatusaren inguruko eztabaida etengabea izan da. behin eta berriz errepikat... iruñerriko lau udalerri (aranguren, beraskoain, galar eta noain elortzibar) eremu ez euskaldunetik eremu mistora aldatzea.
|
|
|
Baina erakunde berria
|
sortzeak
ez du hizkuntza politikan aldaketarik ekarri eta bere bidez, hain zuzen, eragin ditu Foru gobernuak inoizko murrizketarik handienak euskararako diru laguntza publikoetan (euskarazko hedabideei, aisialdi programei, toki entitateetako zerbitzu tekniko eta kultura jarduerei...).
|
|
|
Frankismoan inongo gobernuren babesik gabe autoerakuntzaz gorpuztu zen euskararen mugimendu sozialak bizirik eta sasoitsu jarraitzen zuen. entitate eta pertsonez osatutako eremu zabal eta askotarikoa izaki bazuen gogoetak gurutzatu eta esperientziak trukatzeko premia. eta batez ere hizkuntza politikan parte hartzekoa. abiatu berri ziren administrazio autonomikoek, ordea, ez zioten zilegitasunik aitortzen horri, berdin iparraldean, nafarroa garaian zein eae ko tokiko intituzioetan. glotopolitikan eragin nahi izatea, beraz, liskarraren erdian paratzea zen. horrek hainbat urtetan ez dio bat i lagundu bere inguruan nahi izango lituzkeen guztiak biltzen, nahiz eta urte hauetan bere orrietan idatzi dutenen zerrendari erreparatzen bazaio, zinez, txalotzekoa den irakurleari eskaini dion iritzi eta ikuspegi aberastasuna. ikastolak, helduen euskalduntze alfabetatzea, euskarazko prentsa, euskararen aldeko kolektibo hainbat, intelektual sarea... euskararen aldeko sare soziala askotarikoa eta eragin handikoa zen. ...aldea ere gero eta zabalagoa bilakatu da. ugaritu egin dira, halaber, esperientziak nahiz euskararen errealitateaz gogoeta egin, ikertu edo sustapen ekintzak burutzen dituztenen ekarpenak eta premiak. euskarazko argitalpen espezialdu eta dibulgatiboen eztanda bizi izan dugu urte hauetan (ele, zutabe, hik hasi, uztaro, elhuyar, bertsolari...). bat aldizkariaren eremua errespetatuz lehiakide zuzenik
|
sortu
ez bazaio ere, bat en berezko irakurlegoari errealitatea ezagutu eta jarraitu ahal izateko erreferentziak gehitzearekin hautatu beharra etorri zaio. hots, zer irakurri behar du irakasle euskaltzale batek, euskararen egoeraren inguruko pertzepzio subjektiboa oro har lasaitzen joan den neurrian, bat aldizkariak dakartzan lanen gaineko espektatiba lasaitzen joan da eta argitalpen sektorialek leku garrantzitsua hartu dute. teknologiak, bestalde, hedapen bizkorra (elektronikoa) eta maiztasun handiko ekoizpenak (komunikatzeko formatu berriak) ekarri ditu euskaltzaleon ohituretara. euskalgintzaren berrikuntzarako grina" genetikoak" horretan murgiltzera eraman ditu arestian aipatutako giza taldeak. geure buruari teknologikoki gero eta gehiago eskatu diogu. nola eutsi, ordea, ingurumari horretan bat bezalako aldizkari bati?
|
|
2011
|
|
|
diglosia giro horretan bizirik atera izan da L euskara belaunez belaun, gizaldiz gizaldi eta menderik mende. ez dago beraz dudarik, hala baitio teoriak eta hala erakutsi baitu praktikak: diglosiak badu, hainbatean, iraupen indarrik. ez da harritzekoa, beraz, eztabaidarik
|
sortu
ez izana gai horretaz, atzera begirako perspektiban. orain arteko diglosiaren definiziozko iraunkor izate (erlatibo) hori ontzat eman dugu guztiok, aldez edo moldez. ohargile bakar batek ere ez du puntu hori auzipetan jarri eta izan da tartean, aldiz, oraindainoko diglosiaren iraupen indar hori berariaz aizpimarratu duenik. odriozolaren hitzak dira hauek: " diglosiaren euskarria makulu sendoa izan da hiztun herri baztertu askorentzat munduan, eta horri esker bizitasun etnolinguistikoaren jabe dira oraindik batzuk". egia da, beraz, belaunez belauneko iraupen iturri izan litekeela (zehazkiago, orain arte hala izan dela) diglosia. komentarioiruzkin biziak eskaini ditu, aitzitik, hurrengo galderak.
|
|
2014
|
|
|
Horretarako, argi dago ordea, komunikazioak eragin egin behar duela. Inorengana heltzen ez den, inolako emoziorik
|
sortzen
ez duen komunikazioak, nekez lortuko du inoren pentsamendua edo ikuskera moldatzea eta are gutxiago portaera aldatzea. Beraz, komunikazio ‘neutroak’ ez du helburu horretarako balio.
|
|
|
Inondik inora ere ez. Zertan oinarritu izan da ba euskalgintzaren jarduna azken 50 urtean, arnasguneak
|
sortzean
ez bada. Garai bateko ikastoletatik abiatuta, euskarazko hedabideak, euskarazko kultur produkzioa, Udalerri Euskaldunen Mankomunitatea, lantegien euskaraplanak,... zer dira ba horiek guztiak arnasguneak sortzeko eta indartzeko saioak ez badira?
|
|
2015
|
|
|
Baina eskala horiek
|
sortzea
ez da erraza, izan ere, Sallabank ek (2014: 2) dioen moduan, zer neurtu behar dugu eta nola. UNESCO k ere (2003: 7), bere eskala argitaratu zuen dokumentuan, argi utzi zuen aldagai bakar batekin ez zela nahikoa hizkuntza baten bizi indarra neurtzeko.
|
|
2016
|
|
|
Mintzaldaketaren galera eragina xuabetu, zenbaitetan bestelakotu, egiten du" euskal migrazio" horrek. g) Oso larria da (BZ) ko osasun egoera. Gurasoen jokabide hori erro errotik aldatzen ez bada, aldeko transformazio demografikorik gertatzen ez bada edota garapenezko neurriek eragin bortitzik
|
sortzen
ez badute, belaunaldi bitan desagertu edo egingo da hor euskara, jendarteko jardunean. h) Larria ezezik agonikoa da (BZ/ b) etako egoera. Azken euskal belaunaldia da hori; jendarteko euskal mintzoaren amaiera; mintzaldaketaren fase amaiera osoa.
|
|
2017
|
|
|
87). azken alderdi horretaz luzeago hitz egingo dugu aurrerago, bertan ikusten baitugu estatistikaren eragin handiena, gure irudimena eta gure adimena pizteko indarra izan baitu kategoria sozialen bidez. eta horrela, dio urlak, gobernatze tresna bezainbat, erresistentzia tresna ere izan da. urlak, ikuspegi foucaultiar batetik, estatistikaren dimentsio politikoa nabarmentzen duen eran, guk dimentsio sozio ontologikoa nabarmendu nahi dugu. ados gaude harekin: zenbakiak borroka eremu sinbolikoan daude; eta borrokarako armak diren moduan, errealitate soziala eraikitzeko eta eraldatzeko baliabideak dira. baina, horrexegatik ere, zenbakiek haiek erabiltzen dituztenen asmoen kontra doazen efektuak izan ditzakete. horrenbestez, estatistikan, eta jakintza teknikoaren beste metodoetan ere, analistek zuzen zuzenean
|
sortu
ez duten askotariko sozial batean esku hartzen dute eta hartarako tresna eta ekinbide bereziez antolatzen eta muntatzen dituzte objektu estatistikoak2 Jakintza sozialean ere bide beretik jotzen dute aktoreek: bizi behar duten askotarikoan zentzuzko erabakiak eta jokaerak izateko errealitate sozialak asmatzen eta antolatzen dituzte. egoeraren deskripzioak, esaterako, erruz egiten ditugu ezagutza arruntean, zentzua ematen diguten narrazioak ehuntzen ditugu elkarrekin, eta zentzuzkoa da haietan nork bere jokaera bermatzea. zientziaren ospea eta itzala hazi ahala, gero eta ziurragoa da diagnostiko eta narrazio horietan jakintza tekniko eta adituaren ekarpenak erabiltzea, tekno zientzietatik datorren jakintza berme iraungarriagoa delako:
|
|
2018
|
|
|
Lan hori guztia nola egin pentsatuta, Ondarroan talde bat
|
sortzeari
ez diote lehentasuna ematen, pentsatzen dute sare bidez funtzionatuta lortuko dutela indar hori. Bermeon, euskalgintza aktibatu beharra ikusten dute, euskaldunak trinkotu eta ahaldundu beharra.
|
|
2019
|
|
|
Joly-k haurrik (behar adina haur)
|
sortzen
ez badugu euskaldunok, alferrik ditugu euskaraen aldeko hizkuntzalegeria, euskal eskola eta euskaltegi, euskal telebista eta egunkarialdizkariak, normalkuntzaplan (orokor eta sektorial) gehienak.
|
|
|
ez da berri ona, hala baldin bada. poztekoa da, horregatik, Lionel Joly-k hain atentzio eta hain arreta bizia jarri izana gure arazo nagusi honetan: haurrik (behar adina haur)
|
sortzen
ez badugu euskaldunok, alferrik ditugu euskararen aldeko hizkuntza legeria, euskal eskola eta euskaltegi, euskal telebista eta egunkari aldizkariak, normalkuntza plan (orokor eta sektorial) gehienak, herritarren euskaltzaletasuna pizteko edo kale gorrian nabarmentzeko sentiera kanpainak, euskal kultura suspertzeko diru-laguntzak, eta euskalgintzak nondik jo behar lukeen xehe xehe arakatzeko jardu...
|
|
2023
|
|
|
Zantzu guztien arabera, egitura eta saretze modu" likidoagoak" ere erabili ditugu aurrerantzean, baina, gure ustez, mugimenduaren zutoinak EH osoan zabaldutako oinarri" solidoa" izaten jarraituko du, eta berau zabaltzeko estrategia berriak behar ditu mugimenduak. Historikoki, auzo edo herrietan ernamuina
|
sortu arte
ez da urratsik eman izan Federaziotik. Planteamendu eta egiteko era berriak probatzeko unea izan daiteke hau, adibidez:
|