2002
|
|
Daskonagerreren eleberriak ez zuen jarraitzaile askorik izan euskal idazleen artean, eta 1876 osteko literaturaren berpiztean, J. Juaristik (1987b) baieztatzen duen bezala, batik bat espainieraz idatzi zen. Lehen euskal eleberria
|
sortzeko
aitzindaritzat jotzen dira Juan Bautista Elizanbururen Piarres Adame saratarraren zenbait historio Laphurdiko eskuaran (1888) eta Resurrección María Azkueren Bein da betiko (1893), kritikarien arabera, autore honek euskararen historiari egindako ekarria euskal literaturaren historiari egindakoa baino handiagoa izan bazen ere. J.B. Elizanbururen eleberri laburrak narrazio sorta bat agertzen du Piarres Adamek kontatuak, Adamek Pello gaztearekin batera Olhetako jaietara egindako bidaian zehar jazotako gertakariek aberastua.
|
2008
|
|
Eta partaidetza generazional hori hain da nabarmena ezen Azkueren formazio eta ezaugarrien antzekoak aurki daitezkeela ideologikoki hain urrun zeuden ezkertiar intelektualengan ere: hola, bilbotarra bezala 1864 urtean jaiotako Lucien Herr, Dreyfusen aldeko iritzia
|
sortzen
aitzindari izan zena475, Azkue bezalatsu hezkuntza ertainaren inguruan ari zen lanean, zehazki Parisko irakasle eskolako bibliotekario gisa, eta formazioz
|
|
Hori dela eta, liburu eskaria elektroniko gutxi dago, baina azken hilabeteetan hainbat ekimen direla eta, gogor ari dira hausten irakurgailuen eskaria. Produktuak garestiak eta eskaintza txikikoak Sony eta Panasonic bezalako irakurleak
|
sortzen
aitzindari diren enpresek behin baino gehiagotan egin dute porrot argitaletxeen lankidetzarik ezagatik liburu elektronikoaren bezero potentzialak pertsonak dira garraioaren erosotasunean ikusten duten irakurzaleak eta ehunka liburu gordetzea memoria txartel baten barruan, abantaila nagusiak; beraz, printzipioz, ez luke halakorik izan behar. merkatu sendoa izateko arazoak izatea, gehiago kontuan hartuz tinta elektronikoan izandako aurrerapenak definizio kalitate handia eman dute.
|
|
hain zuzen, argitaletxeen jarrera liburu digitalaren merkatua. Edizioak argitaratzen dituzte elektronikoak, prezio oso altuetan eta mota honetako murrizketak dituztenak DRM Gailu horiek
|
sortzen
aitzindari diren enpresak, Sony eta Panasonic konpainia japoniarrak bezala, hainbatetan huts egin du argitalpen lankidetzarik ezagatik. Gainera, aditu batzuk beren ustez, liburu elektronikoen salmenta aldatu egin behar da, autoreak orain arte baino onura handiagoa ateratzen bada, horrek eragina izango luke argitalpen negozioari.
|
|
Eta partaidetza generazional hori hain da nabarmena ezen Azkueren formazio eta ezaugarrien antzekoak aurki baitaitezke ideologikoki hain urrun zeuden ezkertiar intelektualengan ere: hola, bilbotarra bezala 1864 urtean jaiotako Lucien Herr, Dreyfusen aldeko iritzia
|
sortzen
aitzindari izan zena23, Azkue bezalatsu hezkuntza ertainaren inguruan ari zen lanean, zehazki Parisko irakasle eskolako bibliotekari gisa, eta formazioz" Homme detude, erudit, germaniste et slavisant" zen24, Azkueren ereduetatik ez oso urrun beraz (bilbotar apaiza ere jakintsua, aleman hizkuntzaren zalea eta eslaviar kulturan interesatua baitzen). Halaber, bakoitzaren kausa oso desberdina izan arren, biak baliatu ziren XIX. mende azkenetako aldizkariez beren iritziak publikoari jakinarazteko.
|
2009
|
|
Teknologia hori aspalditik erabiltzen da sateliteen eta espazio ontzien paneletan, ahalik eta azalera txikienean eguzki energia maximoa lortzen duten plakak behar baitira. Estatu Batuak (AEB) zelula horiek
|
sortzen
aitzindaria izan zen, nahiz eta 1980ko hamarkadatik aurrera bultzada gutxitzen joan zen, batez ere industria aeroespazialean zentratu arte. Gaur egun, energia berriztagarriak gero eta gehiago garatuta, teknologia horrekiko interesa berreskuratzen ari da.
|
|
Tokiko komunikabideak
|
sortzen
aitzindaria izan zen Ttipi Ttapa. Duela 29 urte ekin zion ibilbideari, eta geroztik Baztan, Bertizarana, Bortziriak, Malerreka, Leitzaldea eta Xareta aldeko herritarrei eskualdeko gertaeren berri emateko lanean ari da.
|
2012
|
|
XIX. mendean luze eta zabal hedatu zen ondarea herrien adierazgarritzat eta nazioen bereizgarritzat jotzeko ideia; hala, bada, ondarea babesteko legeak egiteari ekin zioten. Frantzia izan zen monumentuen batzordeak
|
sortzen
aitzindari, 1790ean.
|
2013
|
|
Enpresaren antolakuntzak parte hartzailea eta solidarioa izan behar zuela aldarrikatzen zuen eta sortzea beharrezkoa zela. Gazte haien geldiezintasuna eta sentikortasuna esnatu zen, kooperatiben hazia
|
sortzen
aitzindari haietan. 1956 urtean Ulgor, sortzaileen inizialekin izena, lehengo fruitua izan zen, Fagor taldearen eta Mondragon Korporazioaren enbrioia.
|
2014
|
|
Casanovak 41 urte ditu, Barakaldon sortua da eta 11 urteko preso zigorrera kondenatua izan zen ETArekin zerikusia izana gatik. 2011n atera zen presondegitik eta geroztik
|
Sortuko
aitzindari politikoetarik da.
|
2020
|
|
Hego Korean izan ziren koronabirusaren epidemiari aurre egiteko aplikazioak
|
sortzen
aitzindariak. Nazioarteko hainbat herrialdek aitortu dute eraginkorra izan dela han ezarritako sistema, eta asko ari dira ideia kopiatzen.
|
2022
|
|
150 etxetan hilean batez beste erabiltzen den elektrizitatea sortzeko adina. Hiriaren helburua zera da, hidrogenoan oinarritutako gizarte bat
|
sortzen
aitzindaria izatea eta horri esker enpresak eta belaunaldi gazteena erakartzea. Proiektu energetiko horren bitartez sortutako karbono gutxiko hidrogenoa erabili zuten Tokioko Olinpiar eta Paralinpiar Jokoetan, 2021eko udan:
|