|
2009
|
|
|
Gertaera hori ezaguna dela jakinarazi du Hizkuntz Eskubideen Behatokiko zuzendari Paul Bilbaok. Aurreko
|
lan
deialdian antzeko kexak izan genituen, gogorarazi du. 2006an euskarazko eta gaztelaniazko materiala aldi berean argitaratzeko zailtasunak izan zituzten, eta euskarazkoa geroago jaso zuten azterketa egin behar zutenek.
|
|
|
Donostiako Udala.
|
Lan
deialdia argitaratu du. 248 langiletik 97k besterik ez dute derrigorrezko hizkuntza eskakizuna.
|
|
2011
|
|
|
Osasunbideko
|
lan
deialdira aurkeztu behar zutenen haserrea onartu arren, murrizketa babestu du gobernuak
|
|
2017
|
|
|
Nafarroako Auzitegi Nagusiak bertan behera utzi zuen, Afapna sindikatuaren errekurtsoa ontzat emanda... Oso larria izan zen erabaki hori, eta ulergarria da lanpostua lortu zuten irakasleek agertu duten ezinegona. Gure esku dagoen guztia ari gara egiten epaia baliogabetzeko.Epailearen arabera, lantalde organikoan ez dago hizkuntza baldintza zehatzik, eta, hortaz, ezin da lan eskaintza publikoan euskarazko posturik eskaini... Eta egia da, bai, baina
|
lan
deialdi guztietan gertatu da hori, ez honetan bakarrik. Betidanik egin da horrela, gaztelaniazko nahiz euskarazko postuetan, espezialitate guztietan.
|
|
2020
|
|
|
Galderak, baina, hor segitzen du. Zergatik kanpaina alimaleko hau arlo publikoko beste
|
lan
deialdietan ez bada horrelakorik egin. Jende falta da arrazoi nagusia?
|
|
|
ETBko hainbat informazio saio aurkeztu zituen zortzi urtez. EITBko irratietako
|
lan
deialdi publikoan postua atera zuen duela lau urte eta erdi, eta orduz geroztik Euskadi Irratian ari da.
|
|
|
Hezkuntzako
|
lan
deialdiak 2021era atzeratu ditu Nafarroako Gobernuak
|
|
|
2021ean. Nafarroako Gobernuak iragarri du atzeratu egingo dituela Bigarren Hezkuntzako eta Lanbide Heziketako
|
lan
deialdi publikoak. Azterketak ekainerako aurreikusita zeuden Nafarroan, baina, Gimenoren arabera, ez da" gutxieneko osasun baldintzarik" betetzen ekainean egiteko.
|
|
|
Arratsaldean egindako agerraldian, Carlos Gimeno Nafarroako Gobernuko Hezkuntza kontseilariak argudiatu du hautagai askok konfinamenduaren ondorioz ezin dutela behar bezala prestatu azterketa, eta horietako hainbat gaixotuta daudela. Halaber, azterketa horiek prestatzeko akademiak itxita daude, eta, hori guztia kontuan hartuta, erabaki dute
|
lan
deialdia atzeratzea. Lan deialdiak 2,6 milioiko aurrekontua zuen, eta egokia zen hezkuntza sistemaren beharrei erantzuteko.
|
|
|
Halaber, azterketa horiek prestatzeko akademiak itxita daude, eta, hori guztia kontuan hartuta, erabaki dute lan deialdia atzeratzea.
|
Lan
deialdiak 2,6 milioiko aurrekontua zuen, eta egokia zen hezkuntza sistemaren beharrei erantzuteko. Dena den, erabakirik egokiena deialdia atzeratzea dela deritzo Gimenok.
|
|
|
Jangelak eta
|
lan
deialdiak ikertuko dituzte
|
|
2021
|
|
|
2019ko urrian, Nafarroako Auzitegi Nagusiak aurreko foru dekretua baliogabetu eta bi astera, Nafarroako Gobernuko Herritarrekiko Harremanetako kontseilari Ana Ollok jakinarazi zuen gobernua hasia zela «araudi berri bat» prestatzen. Asmoa zen auzitegiak ukitu gabeko puntuei eustea, eta atzera botatakoak moldatzea, besteak beste, eremu euskaldunetik kanpoko
|
lan
deialdietan euskarak izan beharreko puntuazioa legez ezartze aldera.
|
|
|
«Bilera horietan defenditu genuen, besteak beste, euskararen ezagutza aintzat hartu behar zela eremu ez euskalduneko
|
lan
deialdi guztietan, gutxienez, atzerriko hizkuntzen pare. PSNk ez zuen puntu hori era orokorrean onartu nahi, eta lanpostu bakoitzaren ezaugarrien araberakoa izatea eskatu zuen», azaldu dute.
|
|
|
Denbora horretan,
|
lan
deialdi ugari argitaratu ditu Nafarroako Gobernuak, eta, dekreturik gabe, euskara ez da meritu izan, ez eremu erdalduneko ez eremu mistoko deialdietan. Bai, ordea, ingelesa, frantsesa eta alemaniera.
|
|
|
«Eskandaluzkoa da», aitortu dute Geroa Baiko iturriek. «UPNren garaian ere ez zen euskara hain era makurrean tratatu
|
lan
deialdi publikoetan».
|
|
|
Kontseiluak azaldu duenez, hain zuzen, maiatzean Irungo Udaltzaingorako (Gipuzkoa)
|
lan
deialdietako hizkuntza eskakizunak atzera bota zituen areto berak eman du erabakia, eta, orduan ere salatu zuenez, «botere judizialak beste behin bere eskumen bihurtu nahi du hizkuntza politika, berez dagokion debate politikoaren eta parlamentarioaren esparruetatik erauziz».
|
|
|
Kexu agertu zen PSNk euskararekin duen jarrerarengatik, eta
|
lan
deialdi publikoetan euskara aintzat ez hartu izana deitoratu zuen. Horregatik, erizainentzako azken lan deialdi publikoa birpentsatzeko eskatu zuen, atzerriko hizkuntzak aintzat hartzen baititu, baina euskara ez.
|
|
|
Kexu agertu zen PSNk euskararekin duen jarrerarengatik, eta lan deialdi publikoetan euskara aintzat ez hartu izana deitoratu zuen. Horregatik, erizainentzako azken
|
lan
deialdi publikoa birpentsatzeko eskatu zuen, atzerriko hizkuntzak aintzat hartzen baititu, baina euskara ez. «PSNk interes orokorraren eta Nafarroako identitatearen defentsaren kontrako jarrera agertzen duenean, salatzen jarraituko dugu», ohartarazi zuen.
|
|
2022
|
|
|
Gobernuak 2017an onartu zuen, baina epaileek baliogabetu egin zituzten zenbait puntu: besteak beste, administrazioari loturiko
|
lan
deialdietan euskara meritu gisa hartzea arautzen duena. Indargabetze horren ondorioz, Nafarroako eremu mistoan eta ez euskaldunean egiten diren lan deialdietan euskara ez da balioesten.
|
|
|
besteak beste, administrazioari loturiko lan deialdietan euskara meritu gisa hartzea arautzen duena. Indargabetze horren ondorioz, Nafarroako eremu mistoan eta ez euskaldunean egiten diren
|
lan
deialdietan euskara ez da balioesten.
|
|
|
Ez da euskararen dekretu bat propio, baina arautuko duena da, besteak beste, euskararen ezagutzak zer pisu izan behar duen
|
lan
deialdietan. Nafarroako Gobernuko Funtzio Publikoko Departamentuak iragan astean aurkeztu zien sindikatuei administrazioko sarbiderako merezimenduen dekretua, eta, ardatz nagusiak aurretik ezagunak izanagatik ere, kalapita handia eragin du kontuak.
|
|
|
2017ko dekretu hura indarrean da oraindik (baliogabetu ez zituzten artikuluak bederen), eta orain aurkeztu dutena askoz murritzagoa da: erreferentzia egiten die, soil soilik, administrazioko
|
lan
deialdietako merezimenduei. Alegia, zehazten du zer den meritua eta zer ez, eta zenbat puntu dagozkion hautagai bakoitzari meritu horiengatik.
|
|
|
Hala ere, merezimenduak ez dira
|
lan
deialdi guztietan aplikatzen, ezta gutxiago ere. Berez, hiru deialdi mota arautzen ditu dekretuak:
|
|
|
Urtebetez aritu ziren bi alderdiak arau berri bat negoziatzen. «Bilera horietan defenditu genuen, besteak beste, euskararen ezagutza aintzat hartu behar zela eremu ez euskalduneko
|
lan
deialdi guztietan, gutxienez atzerriko hizkuntzen pare», azaldu zioten BERRIAri Geroa Baiko iturriek iaz. Azkenerako, baina, PSNk atzera egin zuen, eta proposamen are murriztaileagoa aurkeztu:
|
|
|
Oparoaldi ekonomikoko garaian, lurralde osora hedatu eta komisariak ireki zituen Tafallan, Altsasun, Lizarran eta Elizondon. Halaber, urtero 50 polizia inguruko
|
lan
deialdiak egiten ziren.
|
|
|
Hori dela eta, galdera bat planteatu du Behatokiko buruak: «Nola bermatu nahi dute zerbitzu elebiduna, ez bada lanpostu elebidunik ezartzen eta euskara ez bada aintzat hartzen departamentuetako
|
lan
deialdietako merezimenduetan?».
|
|
|
Hori dela eta, galdera bat planteatu zien Behatokiko buruak lanpostu elebidunak ezartzearen aurka bozkatu zuten taldeei: «Nola bermatu nahi dute zerbitzu elebiduna, ez bada lanpostu elebidunik ezartzen eta euskara ez bada aintzat hartzen departamentuetako
|
lan
deialdietako merezimenduetan?». Gaubekak dei egin zien Nafarroako herritarrei, hizkuntza eskubideak «egunerokoan» aldarrika ditzaten:
|
|
|
Herritarrak ez gutxietsi, eskubideak guztiontzat lelopean kanpaina bat abiatu du Euskalgintzaren Kontseiluak, Nafarroako Gobernuak euskararen dekretua, administrazio publikoko
|
lan
deialdietan hizkuntzak baloratzeko irizpideak zehazten dituena, alda dezala eskatzeko.
|
|
|
Argi du prozedura: irakasle izateko
|
lan
deialdi publikoetan baldintza gisara jartzea ingelesaren ezagutza —edozein espezialitatetan, ez soilik Ingeles irakasleen postuetan—, eta, era horretan, PAI ikastetxeetako lanpostuak «egonkortzea». Prozedura ez ezik, bidelaguna ere hautatu du PSNk:
|
|
|
Legearen aurka bozkatu zuten alderdiek ez dute ulertzen nolatan erabili den hain prozedura berezia, PAIko irakasleen %10 ingururi eragingo dien neurria aplikatzeko eta behin behinekotasunari aurre egiteko beste bide batzuk hartzeari muzin eginda. PSNk argudiatu zuen
|
lan
deialdiak aurkezteko epea ekainean amaituko delako tramitatu dutela legea orain. Haatik, haren bazkideek ez dute ulertzen zergatik egin den hain azkar, Nafarroako Kontseiluak —Nafarroako erakunde aholku emaile gorenak— datorren asterako kaleratu beharreko txostenaren emaitzaren zain geratu gabe.
|
|
|
Euskararen ezagutzak
|
lan
deialdi publikoetan zer pisu izango duen arautuko du dekretuak. Ez guztietan, ordea.
|
|
|
Iragan astean onartu zuen neurria parlamentuak, PSNren eta Navarra Sumaren aldeko botoekin. Funtzio publikoko 350 irakasleren lanpostuak egonkortzearen argudiopean, programa horretako irakasleen
|
lan
deialdietan ingelesezko C1 maila eskakizun bihurtzea adostu zuten, ziurgabetasun juridiko betean eta presaka. Horregatik, itxurazko eskubideen izenean hizkuntza eskubideak estali nahi izatea egotzi dio Kontseiluak gobernuari, gogora ekarriz PAI programa Yolanda Barcina Nafarroako lehendakari ohiak bultzatu zuela, eta garden aitortu zuela Barcinak berak helburua «euskarazko irakaskuntzaren hedapena gelditzea» zuela.
|
|
|
Horrez gain, PP+ C' s taldeak egindako galdera bati erantzunez, berretsi du aurten hezkuntzan izango den eskaintza publikorako
|
lan
deialdian ez dela bigarren hizkuntz eskakizunik gabeko lanposturik egongo. Sailburuak esan du 0 eta 1 eskakizuneko lanpostuak ezin direla «egiturazkotzat» hartu, eta, beraz, haien lanpostuak ez direla deialdian aterako.
|
|
|
Iragan astean onartu zuen neurria parlamentuak, PSNren eta Navarra Sumaren aldeko botoekin. Funtzio publikoko 350 irakasleren lanpostuak egonkortzearen argudiopean, programa horretako irakasleen
|
lan
deialdietan ingelesezko C1 maila eskakizun bihurtzea adostu zuten, ziurgabetasun juridiko betean eta presaka. Horregatik, itxurazko eskubideen izenean hizkuntza eskubideak estali nahi izatea egotzi dio Kontseiluak gobernuari, gogora ekarriz PAI programa Yolanda Barcina Nafarroako lehendakari ohiak bultzatu zuela, eta garden aitortu zuela Barcinak berak helburua «euskarazko irakaskuntzaren hedapena gelditzea» zuela.
|
|
|
Eusko Jaurlaritzak iragarri dituen
|
lan
deialdi publikoetan ez da eskatuko «euskarazko gaitasun egokirik», Hizkuntz Eskubideen Behatokiak ohar bidez jakinarazi duenez. Salatu duenez, maiatz amaieran argitaratutako deialdietan, esaterako, lanpostuen %11, 55etan hautatzaileei ez zaie ezarriko inolako hizkuntza eskakizunik, eta eskakizuna duten lanpostuetan «gutxieneko ezagutza» baino ez da kontuan hartuko:
|
|
|
lanpostu horien %17tan lehen hizkuntza eskakizuna eskatuko dute, eta %67tan, bigarrena. Hirugarren eskakizuna, berriz,
|
lan
deialdi publikoko lanpostu guztien %5, 82ri bakarrik ezarriko zaie. Gainera, datozen hilabeteetan lan eskaintza publiko gehiago ere izango dira.
|
|
|
batetik, formakuntzaren amaieran eskainiko zaizkien kontratuak kupo bakarrekoak izan daitezen, eta, bestetik, aukera izan dezaten beren ibilbide profesionala lehen arretan garatzeko. Etorkizunari so, bestalde, EH Bilduk eta EP IUk iritzi diote funtsezkoa dela hurrengo
|
lan
deialdietan prestakuntza eskaintza handitzea, Osakidetzako profesionalen artean belaunaldi erreleboa bermatua egoteko.
|
|
|
Nafarroako
|
lan
deialdietan euskarari puntuazio hobea ematea proposatu dute
|
|
|
Euren proposamenetan, Kontseiluak eta Behatokiak «muga gorri bat» ezarri dute: euskararen jakintza gutxienez atzerriko beste hizkuntzen azpitik ez baloratzea
|
lan
deialdi horietan. «Artikulu horren arabera, euskararen ezagutza ez da inoiz beste hizkuntzen ezagutzaren batura baino apalagoa izango, eta hori lanpostu guztiei aplikatu zaie».
|
|
|
Administrazioa, hezkuntza ez formala, eremu sozioekonomikoa eta ingurune digitala euskalduntzeko neurriak daude proposamenean, Kontseiluak aurrez alor horietako bakoitzean proposatutako neurrien ildokoak: administrazioko
|
lan
deialdietan euskara balioztatzeko merituen sistema amaitu, eta lanpostu guztietan euskarazko gaitasun «egokia» eskatzea; eremu ez formalean diruz lagundutako eskaintza euskarazkoa izatea; langile guztiei lanorduetan euskara ikasteko eskubidea aitortzea...
|
|
|
Euskararen ezagutzak
|
lan
deialdi publikoetan zer pisu izango duen arautuko du dekretuak. Ez guztietan, ordea.
|
|
|
Euskararen ezagutzak
|
lan
deialdi publikoetan zer pisu izango duen arautuko du dekretuak. Ez guztietan, ordea.
|
|
2023
|
|
|
Formakuntza mailaren araberako azterketa eginez gero, adinkeria handiagoa da kualifikazio handiko
|
lan
deialdian. Bezero arretarako deialdian, hautagai gazteen %5 deitu zituzten elkarrizketara, eta zaharren %3 Lanpostu kualifikatuan, berriz, gazteen %18k jaso zuten erantzuna, eta zaharren %8 «49 urteko langile batek 26 curriculum bidali behar ditu bilera batera deitua izateko.
|
|
|
Azken hilabeteetan, sententzia ugari eman dira administrazioek
|
lan
deialdietan eta kontratazioetan ezarritako hizkuntza eskakizunen inguruko araubideen kontra. Araban, Bizkaian eta Gipuzkoan daude aurreratuen araubide horiek, eta, hain justu ere, hiru herrialdeetako administrazioek jaso dituzte aurkako sententzia entzutetsuak.
|
|
|
Gure herrian, auzitegi batetik bestera dabil euskara azken hilabeteotan, inoiz ez haren alde. Erakunde publikoen
|
lan
deialdietan euskara eskatzeagatik ari dira eramaten sindikatu eta norbanako batzuk deialdi horiek auzitegietara; eta gure epaile jakobinoak, hobeto leudekeenak Cervantes Institutuak Siberian zabaldu lukeen bulegoan, atzera botatzen ari dira deialdiak, erridikuluak diren argudioekin batzuetan. Espainiako Konstituzioaren arabera, baztertzailea da euskara eskatzea erakunde publiko batean lan egin nahi duenari.
|
|
|
Otsailean, adibidez, UPNk «gehiegizkotzat» jo zuen Nafarroako Udalerri eta Kontzejuen Federazioko teknikari postu baterako euskarazko titulazioa eskatzea, argudiatuz federazioak «itzulpen zerbitzu bat» duela jada, «behar horiei erantzuteko». Iruñerriko beste hainbat
|
lan
deialdi publiko ere auzibidean jarri dituzte, argudio bertsuekin.
|
|
|
2019an, Uxue Barkosen gobernuak onartutako Euskararen Dekretuko puntu ugari baliogabetu zituen Nafarroako Justizia Auzitegi Nagusiak, eta hutsune juridiko handia sortu zuen erabaki horrek: ordutik, hizkuntzak merezimendu diren ehunka
|
lan
deialditan puntu eman dituzte euskara jakiteagatik. Ingelesa, frantsesa eta alemana, aldiz, herrialde osoko lehiaketetan puntuatu dituzte.
|
|
|
merezimenduen dekretua. Horren arabera, euskara meritu da eremu mistoko
|
lan
deialdi bakan batzuetan, baina eremu ez euskaldunean gainerako hizkuntzen azpitik segitzen du. Euskalgintzak «atzerapauso onartezintzat» jo zuen araua.
|
|
|
Egiazki, baina, harago doa: PAI babesteko lege bat da, ingeleseko C1 maila
|
lan
deialdietako eskakizun bihurtuta. Navarra Sumak eta PSNk bat egin zuten legebiltzarrean araua onartzeko, eta bi taldeek asmoa agertu zuten heldu den legealdian urrats gehiago egiteko, «PAI programa hezkuntza eredu bihur dadin».
|
|
|
Merezimenduen dekretua, berriz, «urtea bukatu baino lehen» onartzeko asmoa du gobernuak.
|
Lan
deialdi publiko gutxi batzuetan —funtsean, Osasunbideko oposizio lehiaketetan eta lekualdatze prozesuetan— euskararen ezagutzak zer pisu izanen duen arautuko du dekretu horrek. Euskalgintzak gogor kritikatu du araua, euskara ez baita meritutzat hartuko eremu ez euskalduneko deialdietan —bai, ordea, frantsesa, ingelesa eta alemana— Administrazioa euskalduntzeko tresnarik eraginkorrena, baina, departamentuetako euskara planak dira:
|
|
|
Bilboko Administrazioarekiko Auzien 4 epaitegiak emandako epaia da, langile batek abiatutako auzibideari erantzunez: 2006 urtetik Erandion (Bizkaia) udal musika eskolan behin behinean lanean aritu den behargin bat da, eta auzitara jo zuen ikusi zuenean
|
lan
deialdi publiko bat atera zela udal zerbitzuen eraikinetan atezain jarduteko zortzi lanposturekin, eta bigarren hizkuntza eskakizuna eskatu zitzaiela guztiei. Eskatu zuen postuetako bati bederen ez eskatzeko hizkuntza eskakizunik, hartara berak bete ahal izateko lanpostu hori.
|
|
|
Epaian zehazten du musika eskolan atezain jardun duela orain arte auzibidea abiatu duen beharginak. Kontseiluak jakin du, ordea, beste hainbat zerbitzutan ere atezain jardun dutela orain martxan den
|
lan
deialdi publikoan lanpostua egonkortzea lortzen duten beharginek: «Udal euskaltegian, kiroldegian, liburutegian...».
|