|
2015
|
|
|
euskarari arrotz zaizkiola frogatzen ahalegintzen da Baltza, protoeuskararen muinean sakontzen duen azterketa original baten bitartez. Nire lagunaren teorien aurrean beti izan nintzen positibista motza eta kamutsa, baina ezin uka nitzake bere
|
lanaren
balioa eta balorea. Hala ere, koaderno hau izatez aski kaotikoa dela onartu arren, Baltzaren burutazioak hemen jasotzeko arrazoia ez da adiskideari omenaldia egitea, ezpada bere liburuko ideiak lagungarri eta akuilu zaizkidala nire hau taxutzeko, eragintxo horren nondik norakoa ikusten erraza ez izan arren.
|
|
2016
|
|
|
belarte atorra, ilagin gozo fiñezko galtzak eta oiñetako leunak, eta aste egunetan bellori fiñez jantzi ta, bere burua ederresten zuan. Etxerako laguntzaille, berrogei urtetik gorako emakume bat zuan; eta ogei urtetara eldu gabeko illobamea ere; eta morroi bat, naiz kalerako naiz lur
|
lanerako
balio zuana, zalditzarra zelatzeko naiz kima guraizeak artzeko prest zegona. Berrogei t, amarren bat urte izango zituan gure zaldunak alde alde; gorpuzkera azkarra, igarra, aurpegi zimurra, goiztarra ta eizazalea.
|
|
|
ez naiz esaten ari Joxean Sagastizabalen lana txarra denik, baina onartu behar da ez dagoela Lope de Vegarenaren maila historiko eta literario berean? eta ez dakidala, ondorioz, ikasleak seinale kontraesankorrak jasotzen ari diren gaztelaniazko eta euskarazko
|
lanen
balio erlatiboari buruz, adibidea erreala da eta, tamalez, ez da gertakari isolatua gure hezkuntza sisteman: ikus gorago. Ez goi eta ez doi?
|
|
2017
|
|
|
Porrot historikoa izan zen hura emakumeentzat. Artisautzatik bota eta erreprodukzio
|
lanari
balio oro kenduta, emakumetu egin zen pobrezia. Gizonek emakumeen lana bereganatuz, jabetze primitibo?
|
|
|
Hamarkada asko joango ziren
|
lanaren
balioaren kontzeptua pentsamendu ekonomistaren panteoian sartzerako. Baina lehenengo metatze iturria lana zela(, industria?), lurra edo beste edozein, aberastasun natural?
|
|
|
Areago, Shakespeareren Prosperok funtsezko egitate ekonomiko hori azpimarratzen du
|
lanaren
balioari buruz Mirandari zuzendutako hitzaldi laburrean, hark Calibanek eragiten dion nazka erabatekoa adierazi ostean:
|
|
|
Zalantzarik gabe,?
|
lanaren
balioa, aldarrikatzeak, berrikuntza bat militar klasearen menpeko gizartean?
|
|
|
Nire
|
lanaren
balioa neurtzen hasita, inork ez zidan sekula ez milioirik ez milioi erdirik eman nire izerdiaren truke, hura urrearen pareko zen nire patrika ximurtuarentzat. Baina, balantzaren pisua beste aldetik orekatzeko, neure lanaz gain neure duintasuna jarri behar nuen, egiarekiko maitasuna, eta, batez ere, bere odola Euskadiren alde eman zuten egiazko gudari guztienganako errespetua.
|
|
2019
|
|
|
Horregatik, gizonari baino askoz larriagoak zaizkio ezkonbizitzaren arrakastak eta porrotak: gizona herritarra eta ekoizlea da senarra baino lehenago; emakumea, berriz, emaztea da ororen gainetik, eta, askotan, hori besterik ez; lanak ez du askatzen bere kondiziotik; kontrara, kondizio horren araberakoa da
|
lanaren
balioa. Maitemindurik badago, eskuzabaltasunez sakrifikatzen bada, pozik beteko ditu bere zereginak; sumindurik badago, aldiz, zama gezak irudituko zaizkio.
|
|
|
Kabilian ezagutu nuen herrixka batean, emakumeek txikitu egin zuten funtzionario batek plazan jarrarazitako iturria; goizero muinoaren oinetako errekara elkarrekin jaistea zuten denbora pasa bakarra. Erosketak egitera ateratzen direnean, emakumeak elkarrekin solastatzen dira ilaretan, dendetan, kale kantoietan, eta, solas horien bitartez,, etxeko
|
lanen
balioak, berresten dituzte, zeinetan nork bere garrantziaren zentzua aurkitzen baitu; komunitate bateko kide sentitzen dira, eta komunitate hori, istant batez, gizonen gizarteari kontrajartzen zaio, esentziala inesentzialari kontrajartzen zaion eran.
|
|
2020
|
|
|
Ordu eta erdiko elkarrizketan gizon izena jarri didan horri zergatik esan behar diot nik familia dudan? Lehenbizi erabaki dezala
|
lanerako
balio diodan edo ez. Eta gero ikusiko dut nik noiz kontatu!
|
|
|
Etxeko eta zaintza
|
lanen
balioa: etxeko langileek egiten duten lanaren prezioaren batazbestekoaren bitartez jartzen zaie balioa etxeko lanei, alegia, polibalente baten prezioa jartzen da, ez kualifikatu batena, hots, balio baxuena duen lanarena.
|
|
|
" Egoera honek" norbanakoarengan galdera nahiko existentzialista ekar dezake: gure
|
lanaren
balioa eta bestelako lan batzuen balioa zein den galdetuz, zein ote diren lanbide erabilgarriak, bai norbanakoentzat bai kolektiboki. Eta, ze balio ematen diogu baserritarren lanari?
|
|
|
Amatxi Donibanen... Ez daki
|
lanerako
balioko ote dion, baina galdeginen dio.
|
|
2021
|
|
|
Eraldatu nahiaz edo eraldatu beharraz. Artistaren zintzotasunaz eta
|
lanaren
balioaz. Eta galdetu ez didazun arren, kultura propioa izatea da, beharbada, gure baliorik handiena:
|
|
|
Uste dut gauzak kontatu behar ditugula bakoitzak bere bizipenetatik abiatuta eta, emakume bezala, sentitzen dut oraindik asko daukadala kontatzeko. Oraintxe bertan, zirgalariei buruzko lan bat egiten ari naiz, tradizioa berreskuratzeko, baina ez ikuspuntu kostunbrista batetik; errealismo sozialistara hurbildu naiz sormen lan honekin
|
lanaren
balioa azpimarratzeko. Eta esan nahi dudana zera da:
|
|
2022
|
|
|
Gizonek, senarrek bereziki, emakumeen lan ordaingabeari etekina ateratzen diote. Gizonek kontrolatzen dute ekonomia modernoaren oinarri den makineriaren gehiengoa (hala nola garraioa, energiaren ekoizpena, ordenagailuak), eta horrek, espezifikoki, biderkatu egiten du
|
lanaren
balio ekonomikoa.
|
|
2023
|
|
|
–Zuen Europa aberatsak goserik pasa ez dezan, mundu osoa jarri behar duzue egunero zuentzat ekoizten, beste kontinenteetako herriak euren lurretatik egozten eta miseriako soldaten pean zuen ongizatea sortzen –hasi zen uneren batean Kurt, irribarrea galdu barik– Horixe da kapitalismoaren oinarria, soldatak ez baitu inoiz egindako
|
lanaren
balioa ordaindu, klase langilearen ugalketa lanak baino. Ugal gaitezen eta haien aberastasunak handitzen jarrai dezagun ordaintzen digute.
|
|
|
Kazetari horrek deskubritu ahal izan zuena nola ez zuen berak jakin! Pentsa masterreko
|
lanaren
balioa zenbatekoa zatekeen, ordura arte nehork ezagutzen ez zuen jauregia zein zen baieztatu balu! Bere burua madarikatzen hasi zen eta etsipenaren amildegi hegira hurbildu.
|