|
2002
|
|
|
11.1
|
LANA
ETA ENPLEGUA
|
|
2004
|
|
|
Azkenik,
|
lan
eta enplegu segurtasuna izango litzateke hirugarren aldarrikapena. Ezin da onartu ezbehar kopuru izugarri hau; prebentzio neurri hobeak eskatu behar dira.
|
|
2010
|
|
|
Bereizi behar dira, alde batetik, estatuak Paristik kanpo dituen ordezkariak (departamendu mailan: prefeturek departamendu mailan dituzten ordezkaritzak, ekipamenduetan, gizarte ekintzan, nekazaritzan,
|
lan
eta enpleguan, etab.; eskualdemailan: eskualdeko prefeturak, ingurumen arloan, industrian, ekipamenduan, etab.), eta bestetik, lurralde kolektibitate berriak (departamendu mailan KontseiluOrokorra eta eskualde mailan Eskualde Kontseilua).
|
|
|
Dinamismoa, bizitasuna, ilusioa eta prestakuntza, horiek dira gure garapenerako giltzarriak. Barrutik lortu behar dugu akordioa, nolakoak izan nahi dugun definitzeko; garai berriei aurre nola egin erabakitzeko; ditugun arazoak (bakea,
|
lana
eta enplegua, garapena, eta abar) nola konpondu jakiteko. Tentsio intelektuala behar dugu aldaketa onartzeko.
|
|
2012
|
|
|
Hala adierazten dute enplegu berdeko zenbait adituk, eta aholku hauek ematen dituzte sektore horretan lan egiteko eta, bide batez, ingurumenari laguntzeko: aukera gehiagoko
|
lanen
eta enplegu berdeko hobi berrien alde egitea; gure indarguneak ondo ezagutzea eta harremanak egitea; prestakuntza ona lortzea eta epe ertain luzeko ikuspegia izatea; ekitea; eta jarrera ona eta ikuspegia izatea.
|
|
|
1 Aukera gehiagoko
|
lanen
eta enplegu berdeko hobi berrien alde egitea Irudia: Innovalight Enplegu berderako ataria den Javier Martínezek dio gaur egun gehien eskatzen diren lanpostuak energia eraginkortasunarekin, hondakinen kudeaketarekin eta erantzukizun sozial korporatiboarekin lotuta daudela.
|
|
2014
|
|
|
Eta zergatik ez dute gizonek ere zaintza
|
lana
eta enplegua bateratzeko arazorik. Aho bizarrik gabe egiten du solas Ibeasek:
|
|
|
Boluntarioak dira laguntzen duten kausan sinesten dutelako eta beren esperientziatik eta inplikaziotik abiatuta aldaketa bat bilatzen dutelako. Hala ere, azken hori eskuetatik joan daiteke, egoera pertsonalaren eta lankidetzan ari den erakundearen arabera, eta boluntario
|
lana
eta enplegua bereizten ez dituen lerroa zeharkatu arte. Boluntariotza behar bezala ez erabiltzeak enplegua sortzea oztopa dezake Bi faktoreak ez dira gauza bera.
|
|
|
Hau esan ostean, uste dugu ezin dela gelditu deklarazio eta kontzentrazioak egitean soilik, baizik eta, beharrezkoak direla osasun edo biziaren galera saiestuko duten
|
lan
eta enplegu baldintzak bermatzea. Beharrezkoa da hainbat obra eta zerbitzuren promotorea den horrek (Udala zein diru publikoa erabiliz enpresa pribatuak izan) egiten diren obretan ondorengoak bermatzea:
|
|
2015
|
|
|
Hori da PSE eta PNVko Irun eta Hondarribiko alkateek eta haien alderdikideek Gipuzkoako Aldundian eta Batzar Nagusietan hartu duten bidea.Biolentzia matxistak diren moduan etengabe jasan behar ditugun adierazpenak hainbat ordezkari katoliko, komunikabide edo politikariren aldetik, emakumeon gorputzak kontrolatu, askatasun sexuala murriztu, borroka feminista kriminalizatu nahi dutenean, edo etengabe emakumeak iraindu, mespretxatu eta zokoratzen gaituztenean. Erasotzaile horiek guztiek hurrengo egunean kargua uztera behartuak izan behar lukete, baina horren ordez zeharkako irribarretxoak jasotzen dituzte sarri.Biolentzia matxista da lan esparruan jasaten duguna sistema produktiboak eraginda, patronalak bultzatuta, eta sindikatuek nekez borrokatzen dutena,
|
lan
eta enpleguaren baldintza desorekatuei begiratuz gero. Biolentzia matxista da sistema produktiboaren eta erreproduktiboaren arteko lan eta aitortza banaketa desorekatua.Komunikabideen mezuak, hizkuntzak, irudiak, ideologiak sarri eraso sexistak besterik ez dira.
|
|
2018
|
|
|
125. Emakumeen
|
lana
eta enpleguari buruzko azken ekarpen teoriko eta arazo metodologikoaren inguruko ikuspegi orokor bat kontsultatzeko, ikusi Humphries eta Sarasuaren lana (2012). Estatu mailako balantze baterako:
|
|
2020
|
|
|
Prekaritateari aurre egiteko gaitasunetik indarberrituko dira sindikatuak, langileen eskubideak enpresaburuen eta instituzioen aurrean defendatzeko. Lan merkatuaren bazterretan, aitortzarik gabeko
|
lanetan
eta enpleguaren eremu araututik kanpo lan egiten dutenen eskubideen alde borrokatzeak egingo du baliagarria sindikalismoa langile belaunaldi berrien artean. Baita betidanik sindikatuen eremutik kanpo geratu diren kolektiboen artean ere.
|
|
2021
|
|
|
Eusko Jaurlaritzak 2030erako Enpleguaren Euskal Estrategia plantan eman du, enplegu politiken saileko aro berri bat zabaltzeko xedez. Estrategia hau kalitatezko enpleguaren, inklusiboaren eta berdintasunezkoaren aldeko hitzarmen proposamena dela azaldu du Idoia Mendia
|
Lan
eta Enplegu sailburuak.
|
|
|
Eusko Jaurlaritzako
|
Lan
eta Enplegu Sailak eta Lan eta Gizarte Ekonomia Ministerioak eman datuen arabera, 2020ko azaroan baino 14.657 langabe gutiago daude orain. Langabeziaren apaltze hau bereziki Araba eta Bizkaiko Industria eta Zerbitzu sailetan sentitu da.
|
|
|
Idoia Mendia PSE EEren idazkari nagusia eta Jaurlaritzako
|
Lan
eta Enplegu sailburua Iceta alderdikidearekin bildu zen atzo, eta adierazi zion oraindik «bilera asko» egin dituztela transferitzeko gelditzen diren eskumenez hitz egiteko.
|
|
|
Mendiak azpimarratu zuen eskuduntza horiek
|
Lan
eta Enplegu Sailari eragiten diotela «bereziki», eta, transferitzen «errazak» ez diren arren, uste du «akordio bat» lortuko dutela.
|
|
|
Elkarrizketa Sozialaren Mahaiaren itzalean iragarri du Jaurlaritzak laguntzek bere hartan jarraituko dutela urtarrilaren 31z harago. Mahaiko eragile sozialekin adostutako neurria izan dela zehaztu du Idoia Mendia
|
Lan
eta Enplegu sailburuak, Confebask patronalarekin eta CCOO eta UGT sindikatuekin. Mahaiaren eduki nagusia, izan ere, osagarri horien bigarren luzapena izan da, irailekoaren ondoren.
|
|
|
Iragan astelehenean irailak 20 burutu zen Eusko Jaurlaritzako
|
Lan
eta Enplegu Sailaren, Tubacexeko zuzendaritzaren eta Enpresa Batzordearen arteko azken bilera.
|
|
|
Horregatik, Tubos Reunidosi eta instituzioei, batez ere Eusko Jaurlaritzari, exijitu egiten diegu langileen etorkizuna eta kalitatezko enplegua bermatzea. Helburu horrekin, bilerak eskatuko dizkiegu Eusko Jaurlaritzako Industria eta
|
Lan
eta Enplegu Sailei, Araba eta Bizkaiko Aldundiei eta lantegiak dauden eskualdeetako udalei.
|
|
|
Gaur 16:00etan elkartu dira Eusko Jaurlaritzako
|
Lan
eta Enplegu Saila, langileen ordezkariak eta multinazionaleko zuzendaritza.
|
|
|
Orain argi geratu da" telelanak" kontziliatzea erabat ahalbidetu duela, baina zer preziotan! Emakumeen lanaren zama izugarria handitu da, etxeko
|
lana
eta enpleguaren ordutegiak aldatu egin dira, enpleguan isolamendua nabaria da… eta enpleguarekin lotuta, enplegua bultzatzeko entitateek komertzio txikien itxiera kontuan hartu behar dute, orokorrean emakumeak dituztelako jabeak eta herrien biziraupenaren baldintza direlako.
|
|
|
" Langileak dira enpresa egitasmoaren jabe eta protagonista. Ondasuna langileen artean banatzen da, pertsonak ezartzen dira erdigunean,
|
lana
eta enplegua ditu helburu, kooperatiben arteko ekosistema sortzen da, hezkuntzan eta ikerketan inbertitzen, eta ingurumenarekiko konpromisoa ere hasiera hasieratik lantzen da. Hala ere, kooperatibismoa, bere horretan, ez da balio bat; kooperazioaren eta interkooperazioaren ondorioa da, hau da, lehenagotik herrian zeuden balioen konkrezioa.
|
|
2022
|
|
|
Idoia Mendia
|
Lan
eta Enpleguko sailburuak agerraldia egin du komunikabideen aitzinean, Enpleguaren Euskal Legearen lehen zirriborroa aurkezteko. Dokumentu honi buruz oharrak egiteko hilabeteko epea izanen da, eta gero Eusko Legebiltzarrera eramanen da, lege gisa onartua izateko eman behar diren urratsak segitzeko.
|
|
|
Eusko Jaurlaritzak Enplegu Plan Estrategiko berria onartu du, Euskal Autonomia Erkidegoari pandemiaren ondoko" bultzada sozioekonomikoa" ematen laguntzeko. Idoia Mendia
|
Lan
eta Enpleguko sailburuak eta lehendakariordeak aurkeztu ditu planaren ildo nagusiak.
|
|
|
Datu horiek ikusiz, osagarri krisiak suntsitu zuen enplegua berreskuratu dela nabarmendu du Eusko Jaurlaritzako
|
Lan
eta Enplegu Sailak.
|
|
|
Idoia Mendia Eusko Jaurlaritzako
|
Lan
eta Enplegu sailburuak ideia bera azpimarratu zuen: «Baina, legeak ez ezik, enpresek ere aldatu behar dituzte beren jarrerak».
|
|
|
Besteak beste, 2019ko martxotik dago indarrean berdintasun planei buruzko araudia Hego Euskal Herrian: 50 langile baino gehiago dituzten enpresak derrigortuta daude halako planak egitera, baina tamaina horretako lau enpresatik batek baino ez du egin Araba, Bizkai eta Gipuzkoan, Jaurlaritzako
|
Lan
eta Enplegu Sailak iaz kaleratutako ikerketa baten arabera. Gainera, berdintasun klausulak dituzten hitzarmen kolektiboen erdiek baino gehiagok legeak ezarritako betekizunak bere horretan aipatu besterik ez dute egiten, eta heren batek baino ez du hobekuntzarik gehitzen.
|
|
|
Lan ikuskaritzak 15.000 jarduketatik gora egin ditu iaz, eta 4,8 milioi euro jarri ditu isunetan Araba, Bizkai eta Gipuzkoan. Lan Ikuskaritzaren urteroko balantzea gaur aurkeztu dute Idoia Mendia Eusko Jaurlaritzako lehendakariorde eta
|
Lan
eta Enplegu sailburuak eta Elena Perez Barredo Laneko sailburuordeak.
|
|
|
Datozen hiru urteetan, Araba, Bizkai eta Gipuzkoan, 80.000 lanpostu sortzeko helburua jarri du Eusko Jaurlaritzak, eta, horretarako, 2.071 milioi euro baliatuko ditu Enplegu Plan Estrategikoaren bidez. Aurten, 463 milioi gauzatuko ditu. Idoia Mendia lehendakariorde eta
|
Lan
eta Enplegu sailburuak azpimarratu duenez, Jaurlaritzak onartutako planaren helburua ez da soilik enplegu gehiago sortzea; enplegu horiek «kalitatezkoak» izatea ere bultzatu nahi du: horrekin lotua, murriztu egin nahi dituzte behin behinekotasuna, partzialtasuna, soldata arrakala eta lan istripuak.
|
|
|
Eusko Jaurlaritzaren diru sarrerak bermatzeko errentak (DSBE) «eskuragarriagoa» eta «eraginkorragoa» izan nahi du etorkizuneko «mehatxuei» aurre egiteko, eta, horretarako, babes sistemaren kudeaketa arindu, baldintzak malgutu eta laguntzaren kopuruak handituko ditu. Hala jasotzen du Idoia Mendia
|
Lan
eta Enplegu sailburuak gaur aurkeztu duen lege proposamenak. Helburua da kolektibo zaurgarrienei laguntzea:
|
|
|
Eusko Jaurlaritzak ere bat egin du irakurketa horrekin: «Ateak zabaldu dizkio proiektuari», adierazi du Idoia Mendia
|
Lan
eta Enplegu sailburuak.
|
|
|
Hiru urteko grebaldia izan arren, bi aldeen arteko negoziazioak irekita daude. Eusko Jaurlaritzaren
|
Lan
eta Enplegu Sailak artekaritza hasi zuen, eta ziklikoki bilerak egiten dituzte. Grebalariak, dena den, kritikoak dira haren rolarekin, uste baitute gehiago egin dezakeela.
|
|
|
Alfonso Gurpegi
|
Lan
eta Enplegu sailburuordea baikor azaldu da. Haren arabera, langabeziaren datuek berresten dute «lurzoru sendo bat» dagoela.
|
|
|
Goizean, 10:00etatik 13:00etara, ekofeminismoaren ekarpenak aztertuko dituzte, eta bizitzaren garestitzeaz hausnartuko dute, besteak beste. Bazkalostean eta iluntzera arte, berriz, aztergai izango dituzte klima krisia eta bioaniztasuna,
|
lanaren
eta enpleguaren antolakuntza krisi ekosozialarekin lotuta, trantsizio ekologikoaren ezaugarriak, azpiegitura handien ondorioak, energiaren sektoreari lotutako negozioa edota gazteen etorkizuna larrialdi ekosozialaren aurrean.
|
|
|
Orduko hartan, ELAk, LABek eta ESK-k salatu zuten irregulartasunak egon zirela, eta hauteskunde sindikaletan ere ez erabiltzeko eskaria egin zuten, sistemak akatsak dituela eta araututa ez dagoela iritzita. Eusko Jaurlaritzan aurkeztu zuten erreklamazioa, baina
|
Lan
eta Enplegu sailak atzera bota zuen.
|
|
|
Lehendakariorde eta segurtasuneko sailburuak Ertzaintzaren furgonetak bidaltzen zizkigun, kaputxadunekin, langileei eragin, isuna jarri eta erasotzeko. Lehendakariordea eta
|
Lan
eta Enplegu sailburua ere isilik zeuden 129 langile kaleratzen zituzten bitartean, eta, aldi berean, 1.300 milioi euroko diru-laguntzak jasotzen zituzten Tubacexek egingo duen hidrogenoaren korridorearen proiekturako.
|
|
2023
|
|
|
Hegoaldean, 32 oreneko lan astea aztertzeko lantaldea osatu da, Elena Perez Barredo, Lan eta Gizarte Segurantzako sailburuordearen koordinazio pean, ohar batean azaldu duenez, pertsonen kudeaketa berritzeko talde hori programa pilotu bat martxan jartzeko entseguak egiten hasi da, asteko lanaldia 32 ordura murrizteak Euskadin izango lukeen eragina aztertzeko, telelanaren formulak aplikatzeko eta enpleguan eragina duten enpresen erabaki estrategikoetan langileek elkarrekin erabakitzeko. Idoia Mendia lehendakariorde eta
|
Lan
eta Enplegu sailburuak azaldu duenez," neurri horiek langileen osasunean, ingurumen arrastoan, produktibitatean eta enpresek talentua erakartzeko eta atxikitzeko duten gaitasunean duten eragina balioztatu nahi dugu". Sailaren arabera, saiakuntzaren ondorioak jendarte eragileen eskura jarriko dituzte, negoziazio kolektiboko prozesuetan balora ditzaten.
|
|
|
Idoia Mendia Eusko Jaurlaritzako bigarren lehendakariorde eta
|
Lan
eta Enplegu sailburuaren ustez, datu berri hauek" hazkundearen bidean oreka eta egonkortasun agertokia" erakusten dute. Beraz, orain kalitatezko enplegua berreskuratzeko eta sortzeko norabidean indarrak egiteko mementoa dela adierazi du sailburuak.
|
|
|
Eusko Jaurlaritzako bigarren lehendakariorde eta
|
Lan
eta Enpleguko sailburua den Idoia Mendiak Eusko Legebiltzarrean iragarri du Elkarrizketa Sozialerako Mahaiari proposatuko diola lan berrikuntzako lantalde bat sortzea. Lantalde horretan, alde batetik, lau eguneko lan astea abiaraztea aztertua izanen da, soldata murriztu gabe eta orenik gehitu gabe, bestalde, telelana eta kontziliazioa nola plantan ezarri ikertuko dute.
|
|
|
Izan ere, gogorarazi dute Bizkaiko metalgintzako hitzarmena negoziatzeko prozesuan parte aktibo izan zela Gasteizko gobernua: «Hitzarmen hori, azkenean,
|
Lan
eta Enplegu sailburuordea lekuko zela sinatu zen, Jaurlaritzaren egoitzan». Hala, Jaurlaritzari egotzi diote langileen gehiengoa gizonak diren sektoreen negoziazioetan inplikatzea baina emakumeak gehiengo diren sektoreetako gatazkei «bizkarra ematea»:
|
|
|
2024ko Martxoaren 8a jaieguna izatea proposatu du Idoia Mendiak, Eusko Jaurlaritzako lehendakariorde eta
|
Lan
eta Enpleguko sailburuak. Eusko Jaurlaritzak Gasteizen eginiko Laneko Ikuskaritzaren egitekoa ordainsari berdintasunean jardunaldiaren hasieran egin ditu adierazpenok lehendakariordeak, eta Arabako, Bizkaiko eta Gipuzkoako lanegunak zehazteko ohiko prozedurari eutsiko dio proposamenak.
|
|
|
Idoia Mendia Eusko Jaurlaritzako lehendakariorde eta
|
Lan
eta Enpleguko sailburua ere mintzatu da gaiari buruz. Lan Ikuskaritzaren lana azpimarratu du eta emakumeen kontratazioa sustatzen ari direla, «sektore maskulinizatuetan eta hobeto ordainduetan» sartzeko.
|
|
|
|
Lan
eta Enplegu Sailak neurtu nahi izan du zer eragin duen langabeen adinak lana bilatzeko orduan. Detektatua du langabeziaren kronifikazioa lan merkatuko arazo handietako bat dela, epe luzeko langabeen bi heren 45 urtetik gorakoak baitira.
|
|
|
«Lan merkatuan sexuaren eta arrazaren araberako bazterketa bazela bagenekien, baina orain ikusi dugu adina ere langile bat edo beste kontratatzeko arrazoi dela», adierazi zuen atzo Sara de la Rica EHUko Ekonomia katedradun eta ISEAK fundazioko zuzendariak.
|
Lan
eta Enplegu Sailaren arabera, epe luzeko langabeen bi heren 45 urtetik goitikoak dira.
|
|
|
Duela urtebete baino gehiago Eusko Jaurlaritzako
|
Lan
eta Enplegu Saila gatazkan artekari gisa sar zedin onartu zuten bi aldeek, baina negoziazio prozesua gertutik jarraitu dutenek ez diote garrantzia handirik aitortzen gatazkaren konponbidean. Haien ustez, ez da erabakigarria izan.
|
|
|
Ondo bidean hamalau itzuliko dira lanera, hiruk enpresak eskainitako borondatezko irteera pizgarriduna onartuko baitute. Negoziazioen azken txanpan Jaurlaritzako
|
Lan
eta Enplegu sailak artekaritza prozesu bat hasi zuen, baina, Carranzaren esanetan, ez zuen «ezer» egin: «Ezin dute esan haien inguruan pentsatzen dudan guztia.
|
|
|
beren borondatez uztea pizgarri bat jasota. Negoziazioen azken txanpan Eusko Jaurlaritzako
|
Lan
eta Enplegu Sailak artekaritza prozesu bat hasi zuen, baina, Karranzaren esanetan, ez zuen «ezer» egin: «Ezin dut esan haiei buruz pentsatzen dudan guztia.
|
|
|
Konfekoopek ere hartu du hitza Eusko Legebiltzarreko
|
Lan
eta Enplegu batzordean. Enplegu Legearen inguruko balorazioa egiteko gonbidatu dute kooperatiben elkartea ere, nahiz Lanbideko administrazio kontseiluan izan luketen ordezkaritzaren puntuak bereganatu du arreta haien hitzartzean ere.
|
|
|
Inoiz ez zituen erantzun. Gainera bazekiten apirilean salaketa jarri niela Eusko Jaurlaritzako
|
Lan
eta Enplegu Sailean.
|
|
|
Zuzenbidean lizentziaduna, soslai sindikala erantsiko dio karguari. LHK erakunde independentea izan arren,
|
Lan
eta Enplegu Sailari dagokio presidentea proposatzea, eta haren izendapena lehendakariari.
|
|
|
Elkarrizketa sozialerako mahaian adostu zuten programa
|
Lan
eta Enplegu Sailak eta sindikatuek, eta datorren astean jarriko dute martxan. Hala iragarri zuen Idoia Mendia Eusko Jaurlaritzako lehendakariorde eta Lan eta Enplegu sailburuak astelehenean, Eusko Legebiltzarrean.
|
|
|
Elkarrizketa sozialerako mahaian adostu zuten programa Lan eta Enplegu Sailak eta sindikatuek, eta datorren astean jarriko dute martxan. Hala iragarri zuen Idoia Mendia Eusko Jaurlaritzako lehendakariorde eta
|
Lan
eta Enplegu sailburuak astelehenean, Eusko Legebiltzarrean.
|
|
|
“Ekin Silver Economy” posible da Eusko Jaurlaritzak finantzatutako ZainLab II berrikuntza programari esker. Zainketen arloan rol eta figura profesional berriak inplementatzera eta hedatzera bideratuta dago, eta Eusko Jaurlaritzako
|
Lan
eta Enplegu Sailak bultzatutako ekimena da.
|
|
|
Lanbide Euskal Enplegu Zerbitzuarekin batera, Eraikunek enpleguaren dinamizazioaren eta Gasteizko San Luis Etxe historikoaren birgaitze lanak nabarmentzearen aldeko apustua egin du. Birgaitze lan horiekin, San Luis Etxeak Euskadiko Enplegurako Orientazio, Ekintzailetza, Laguntza eta Berrikuntza Zentroa hartuko du bere baitan, zeina Eusko Jaurlaritzaren
|
Lan
eta Enplegu Sailaren mende baitago, eta Lanbide COE izena izango du".
|