|
2008
|
|
|
|
Goazen
beraz zerrenda horietako aipatuen batzu hemen hobeki ikusterat. Azkaingo seme hunekin arizan gira pilotan aspaldi, ber hau Biriatuko
|
|
|
basa> animal> odolgiroak bere lagüna erho diana. Sortzepena ahatzerik Erromako ezpataren pare jarririik plaza ostandikian
|
doa
bere trebandiaren erakhustera ta Españako zezen> lais > terkarien> ofizioaren egitera.
|
|
|
Hizkuntzak ikastea eta praktikatzea bere gertukoei ere gomendatzen zien. Adibidez, Tours-eko apaiz bat Bilbora
|
zihoalarik
bere lobak bisitatzera, haiei idatzi zienez,« ¡ que ocasión para hablar francés! »337 Eta beste loba bati: «Al leer que estudiais francés ó inglés ¿ sabes, Teresa, lo que me ha ocurrido?
|
|
|
Renan en La réforme intellectuelle et morale (1871) non latindar herriek beren gainbehera gainditu nahi bazuten aleman eredu zientifiko edukatiboa berenganatu behar zutela zioen; eta Barrès en Romande l? énergie nationale trilogia (18971902) non protagonista frantsesa, Alemania higuin duen arren, inperatibo patriotikoz Heidelberg eta Berlinera
|
doan
bere ikasketak biribiltzera. Hori zen frantses iturriek seinalatzen zuten bidea361.
|
|
|
jada ezgai zen euskara eta sabindar abertzaletasuna bereizteko. Dena bloke bakarrean
|
zihoan
beretzat. Sabino Aranaren neologismoak, ortografia edo izendegia, ez zituen ikusten euskara estandarizatzeko proposamen gisa, proposamen hobe edo okerrago gisa, baizik inondik ere ukiezinak ziren dogma gisa.
|
|
2010
|
|
|
Ezer ez:
|
doala
bere martxan
|
|
|
Aitzitik beste bi kontu (eredu aukera eta ikasleek azkenik lortu beharreko euskara maila), lehen aski bidenabar tratatu ohi zirenak, egungo tentsio gune nagusi bihurtu dira. Orientazioari dagokionez, berriz, gogoan izatekoa da gizarteak urte hauen
|
joanean
bere aukera ideologiko hobetsietan agertu duen bilakaera. Hizkuntza normalkuntza eta hauteskundeen emaitzak ez dira korrelazio lineal hutsez juzkatzekoak, baina zeharo lokabeak direnik ere nekez inork baiezta dezake.
|
|
|
Aurrera egin du euskarak, halako neurri batean, eskolatik kanpora ere. Gizartearen eskutik
|
doa
beraz eskola, neurri horretan. Adibideak bilatzea ez da hain zaila.
|
|
2012
|
|
|
Irakurltzaillearen adimenak ez du, emen, erderan zear igaro bearrik, Deunaren asmoa ta pentsamentua ezagutzeko. Zuzen zuzen
|
dijoa
bere elburura. Eta ez da «meritu» makala (Onaindia 1988:
|
|
2016
|
|
|
(Agertuz apur baten buruan) Erran, no, zer gertatzen da hemen? Hire neskatxa lagun hori ikusi dinat tirahala
|
zoala
bere baliza eskuan.
|
|
|
Iparraldeko idazleen lanetan bada horrelako mezu larri bat, Luku, Borda, Irigoien, Irigarai, horien lanetan. Bada horrelako erran zahar bat erraten duena beltxargak hiltzera
|
doalarik
bere kanturik ederrena ematen duela, eta orduan Irigaraien lan batzuetan, Lukuren lan batzuetan horrelako sentimendu bat badago, hilzorian dago Euskal Herria, peko errekara goaz, ez du konponbiderik honek, eta horri egiten zaio kantua, eta aldi berean da ederra eta mingotsa, gaur egun iparraldeko antzerkian sumatzen da, nahiz eta irri antzerkia izan, irriaren azpian negarra dago eta kexua dago et...
|
|
|
Mentaberri lan kontratuekin heldu zaie. Pantxok presa handia du
|
joateko
bere neska laguna haurdun utzi duelako. Beñatek Terexa maitalea herrian uzten du, itzuliko dela erranez.
|
|
|
Batzuek pentsa dezakete burua galdu dutala, lan honi hola lotzeko, eta zuzen dabiltza, baina buru nahasiak ere behar dira, buru argien abusagailu.
|
Goazen
beraz buru xoro lanari.133
|
|
2018
|
|
|
Janpierrak hala ere, familia bat sortu zuen eta ez zen berehala ohartu gauzak ez zirela sekulan gehiago lehen bezala izanen. Bizia aitzina
|
zoan
bere betiko zorigaitz eta onekin, lana eta ohidurak, baina modernitateak funtsezko aldaketak zekartzan.
|
|
2020
|
|
|
Sogin nuen Harri Kotorretako maldarat: auto bat goiti
|
bazoan
bere tarranta irringarriekin... Bainan?
|
|
2021
|
|
|
Bere adizkitasun osoa galtzen duelarik, ordea, diskurtso markatzaile bihurtzen zaigu beharbada, emendiozko gainerakoen esanahia eskuratuz: Beragatik asmo onekin egunean orritxo bat badere leitu behar duzu (Beobide); Nik este bakar bat dut tripan, eta bera zuzen zuzena, eta hala, ahotik sartuahala, beteahala
|
dijoa
bere bidez kanpora, eta apurtxo bat badere barruan geldituko bada, egarria hiltzeko, askotxo sartu behar izaten dut (Urruzuno).
|
|
|
30.6.3.4d Aspektu inkoatiboa (§ 23.2.2.2c, § 23.2.2.2d, § 23.2.2.2f) adierazteko erabiltzen dugu TZERA joan perifrasia: Hori esatera zihoala, isildu egin zen bat batean; Horra, desagertzera
|
doa
bera ere (M. Etxebarria). Aski erabilera zabaldua du tradizioan ere, baieztapenetan bederen, eta adizki sintetikoekin ere bai:
|
|
|
Baina batzuetan badirudi ez dela beti guztiz hola gertatzen: Iluntzean Orioli esan nion ea ur bila joango zen, garbitu egin nahi nuela eta (X. Mendiguren Elizegi); Eta orduan aitak esan zion ea nahi zuen berarekin
|
joan
bere klubera afaltzera (Iturralde); Joanesek ez zuen xuxen jakin ea, halako batez, atorra beso puntarekin edo zerekin, zaindari txarpil haren eskua perekatu zuen ala ez (Bidegain).
|
|
|
Baina tradizio idatzikoetan ere bai: Esperantza baitut zeruko lorian[...] kredit handiarekin zaudela, eta hortik helduko zatzaizkidala[...], eta arranoak airean
|
doanean
bere umetara bezala zuk ere enegana begia edukiko duzula. Eta gero nik ere[...] zure zorte ona erdietsiko dudala, eta orduan guztiez eskerrak errendatuko derauzkitzudala (Axular).
|
|
|
Jakina, partitiboaren lekuan ta ere erabil daiteke, hau da, mendebaldeko eta erdialdeko bigarren erresultatibo marka: Aurretik
|
doa
bera, eta ni eskutik helduta narama (Aristi); Alde eginda ere, beti aurkitzen gaituztela, beti itzultzen garela autora (Atxaga). Instrumentala partizipioari erantsiz, modua edo bidea adierazten duten perpausak molda ditzakegu, honako adibideotan ikusten den legez:
|
|
2022
|
|
|
Alargundu ondoren,
|
Joanek
bere buru gainean ezarri zuen Vianak hartu behar zukeen koroa. Gorteak isilik, ohiz kanpo.
|
|
|
Dena dela, Joan II.a Nafarroako errege lapurra berriz ezkondu zen 1447an. Bi garren emaztea, Joana Enriquez, Gaztelako almirantearen alaba,
|
Joanek
bere idurikoa du nortasun gogorrez eta helburu goraz. Biek gaitzeko bikote indar tsua egin zuten.
|
|
2023
|
|
|
Ekainean Joanaren ezkontza iragan zen. Haatik,
|
Joana
bera, hamahiru urte zituela, gogor jarri zen ezkontza horren kontra. Ezkontzaren bezperan eta egunean bertan, gutunak izenpetu zituen ezkontzak baliorik ez zuela idatziz, bere borondatearen aurka egiten zela adieraziz.
|
|
|
Noski, Joana gazteak nortasun handikoa ze la sinets daiteke, baina zaila da pentsatzea bere burasoek ez zuketela deus ikuste korik alabaren urratsetan. Ezkontza horrek ez zuen, ez maila politikoan, ez afektiboan, deus ekartzen, ez
|
Joana
berarentzat, eta ez albretarrentzat ere. Ezkontza hori Margaritarentzat, senarrarentzat bezala porrota zen.
|
|
|
Jonathan A. Reid ek dioenaren arabera, horretarako bultzatu zuen bere alaba Joanaren ezkontza Cleve seko dukearekin. Ezkontza horrek erregearen oniritzia zuen,
|
Joanak
berak sekula onartu ez zuena. Gero, Jourdanen arabera Joanaren burasoak ezkontza ho rren kontra zeuden.
|
|
|
Hortik dakigu erreginak azken bidaia egin zuela mendira eta Cauteretseko bainuetara 1549ko udaberrian eta udan. Bidaia horretan bere alaba
|
Joana
berarekin egon zen, aste batzuk pasatu zituen berarekin. Joana orduan ezkonberria zen, 1548an, hilabete batzuk lehenago, Antonio Borboikoarekin ezkondu zen.
|
|
|
Erregeak ez zuen parte hartzerik borrokatan, baina urtarrilaren 25 ho rretan Frantzisko I.a borrokatu zen bere soldaduekin. Borroka ez zen
|
joan
bere aldera, eta preso altxatua izan zen. Ironia handia izan zen bere aurka ari zirenen artean frantses bat baitzegoen, aristokrata handia, Karlos V.aren zerbi tzuan ari zena, Karlos III.a Borboikoa.
|
|
|
Medikua heldu da, eria aztertzen du eta bazter batera
|
doa
bere botiken erre zeta idazteko. Bitartean, zerbitzariak eriarekin jarraitzen du, eta konbentzi tzen du Jainkoaren baitan duela garaipena.
|
|
|
29 Nafarroako Ikastetxea (Collège de Navarre), Joana I.a Nafarroakoaren testamentuari esker, 1309an Parisen sortutako ikastetxea izan zen. Ikastetxea egin zedin,
|
Joanak
bere Hôtel de Navarre, garai hartan Parisen zegoen etxandi ederrenetako bat utzi zuen oinordetzan. Oso prestigio handiko ikastegia izan zen, XVI. mendean Sorbonarekin lehiatzera iritsi zena.
|