2000
|
|
gaiak izan daitezke bertsotan ondo egiteko laguntzen dutenak, baina izan daitezke bertso saioa narrasteko ere. Gai jartzaileak
|
jakin
behar du zein bertsolari diren kantatuko dutenak eta zenbaterainoko ahalmena daukaten gaiari heltzeko. Adibidez, bat baserritarra bazen, baserriko kontuak jarriz gero oso ondo moldatuko zen, baina beste gai batzuekin ez zeukan luzitzeko aukerarik.
|
|
(...) Antzerkia askoz ere artesanalagoa da. (...) Antzerkian harreman zuzena duzu publikoarekin; telebistan, berriz, kamara hotz baten aurrean aritzen zara eta
|
jakin
behar duzu kamarari nola begiratu eta hitz egin(...) Ikasi egin behar da, baina oinarria antzerkia da. (...) Gaur egun telebista masifikatuegia dago, gehiegi imitatzen du beste lekuetakoa.
|
|
bat da batean eta bestean, eta bere zentzu guztietan. Hori da
|
jakin
behar duguna, eta euskalkian zein batuan
|
|
Horri esker espero du zuberotar orok aurreiskupen beltzari muzin egitea.
|
Jakin
behar baita INSEEk uste duela adibidez, 2010 urtean, Atharratzeko kantonamenduak ehun gazte baino gutxiago zenbatuko dituela.
|
|
Azken finean, film batzordeak informazio, kudeaketa eta laguntza zerbitzuak eskainiko lituzke, produkzioak erraztu eta merkatu daitezen. Orobat," planeta osoan zinemagintzan zer ekoizten ari den
|
jakin
behar du momentu oro batzordeak. Euskal Herriko paisajeak' salduko' lituzke, eta ahal bezain beste filmazio hona erakarri.
|
|
Hemen alde bakoitzak
|
jakin
behar du zer egiten duen. ETAk jakin behar du azken hauteskundeei begira Espainiako nazionalismoaren alderdi gogorrenaren botoa erabat areagotu duela.
|
|
Hemen alde bakoitzak jakin behar du zer egiten duen. ETAk
|
jakin
behar du azken hauteskundeei begira Espainiako nazionalismoaren alderdi gogorrenaren botoa erabat areagotu duela. BBCri eta ETBri, borroka armatua amaitu dela baina gatazka konpondu ezean datozen belaunaldiek berriz armei hel diezaieketela adierazi zien ETAk; handik sei hilabetera su etena apurtzea ez dugu ulertzen.
|
|
" Guk ez dugu zalantzarik, Batallon Vasco Español izan zen gure semea desagertarazi zuen taldea eta horretarako baliatu zuen Escaleras zator edo zelatari hura. Datu ugari ditugu hala izan zela sinesteko, Jose Miguel pertsona erreferentziala zen, interrogatorio zenbaitetan poliziak Naparrari buruz
|
jakin
beharrekoa bazekiela jakinarazi zien zenbait atxiloturi, Efe agentziaren muntaia poliziala (orduko Efeko norbaitek onartu zigun bezala)...". Bere garaian, ETAtik ere, erakunde honek' Naparra' ren desagerpenean ez zuela zerikusirik jakinarazi izan zaie behin baino gehiagotan familiako kideei.
|
|
" Gorpuzkinak behintzat agertu daitezela. Norbaitek
|
jakin
behar du non dauden", dio amak baieztatuz baino erregutuz. " Gizatasunik badago, esan diezagutela non dagoen", gaineratzen du aitak.
|
|
Jendeak
|
jakin
behar du pertsonak garela, hamazazpi eta hamasei urteko gazteak; guk ere egiten ditugula edozein gaztek egiten dituen astakeriak, larunbat gauetan edozein gazteri gustatzen zaion bestak gustatzen zaizkigula... Agian hor, gehiago sentitzen naiz gazte, bertsolari baino.
|
|
Drogarik hartu ez duenean drogarekin izandako esperientziak bizitzen ditu berriro. Erreakzio arinak dira eta ez dute tratamendu
|
jakinik
behar.
|
|
Ez argudio ekonomiko eta kultural mailan diferentziak ditudalako soilik, Euskal Departamendua Euskal Herritarroken (EH) errebindikazioa bilakatu delako baizik; Arnaldo Otegiren errebindikazioa. Otegi jaunak
|
jakin
behar luke euskal frantsesei dagokigula gure etorkizunaz deliberatzea. Euskal Departamendua Espainiako Euskal Herriko abertzale erradikalen errebindikazioa den bitartean, ETAri garaipen hori ez ematea eska tzen diet nire herrikideei; ez daitezela bere jokoan sar, ez baitakigu afera nola bukatuko den.
|
|
Nire bizitza pasa dut ijituak bezala, familia eta txakurra atzetik ditudala... Baina ni leku guztietan egoten naiz gustura, toki txarrik ez da, norberak
|
jakin
behar du egokitzen eta nirea nabilen toki guztietan beti gerran ibiltzea da, jendeari buila eta errieta egin eta arraunean ahal den ondoen egitea. Hori da edozein tokitan egin dudana.
|
|
" Bertsotarako bertso onak botatzea ez da nahikoa. Saio kaxkar baten ondoren buelta ematen eta goiari eusten
|
jakin
behar du". (Euskaldunon Egunkaria,)
|
|
" Saioa baju antxean doanean eta, antzerki pixka bat egiten, aktore izaten ere
|
jakin
behar du (bertsolariak)". (Euskaldunon Egunkaria,)
|
|
Bertsotan ongi egitea ez da aski horrelakoetan. Komunikatzera iristeko entzulegoaren askotariko tenperatura hori oso ongi hartzen
|
jakin
behar du berea esan edo berea moldatu nahi duen bertsolariak.
|
|
XIX. mendeko ipuin bilketetan, Iparraldean batez ere, ipuin bat agertzen da Drakularen istorioa dena, maitemindu eta posesioaren gorabehera berbera kontatzen duena. Baina hortaz jabetzeko, lehendabizi ikusi behar dugu tradizio europearra ez dela guretzat arrotza, eta
|
jakin
behar dugu gure tradizioko gauzak beste herrialdeetan egiten den bezala irakurtzen. Zoritxarrez gure tradizioa zentzu linguistiko soilean irakurri dugu, edo zentzu etnografikoan, baina ez dugu oraindik ere gure tradizioaren irakurketa literariorik egin.
|
|
Eta gero" Bat, zero" berriro ere da laura etortzeko modu bat, gutxi gorabehera berriz ere generoei buruzko kontua. Baina irakurketa egin baldin bada hasieratik, hara iristen denak gutxi gorabehera
|
jakin
behar luke jada nola ikusten ditudan gauzak.
|
2001
|
|
Topiko hutsa da, hori merkatu handien kontua da, inportazioko produktuak izateaz gain," ekologiko" hitza jarriz garestitu egiten dute produktua. Zuzeneko salmenta jarraituz gero produktu merkeagoak eros ahal daitezke, produktua non erosi
|
jakin
behar da.
|
|
Komunikatzeko hitza ez da nahikoa, jendearengana iristen
|
jakin
behar da. Nola lortzen duzu hori?
|
|
Serioak izan gaitezen, Euskal Herriko menpekotasunaren eta partizioaren adierazle argiak besterik ez dira. Horregatik, euskal gizarteak
|
jakin
behar du Kontzertua eta Komenioa defendatzea gaur egungo marko konstituzionala eta autonomista defendatzea dela, gaur egun agortuta dauden tresna hauen arautegien azpian baitaude. Horregatik, ez da garaia zenbait zerga biltzeko eta beste batzuetan aldaketa txiki batzuk proposatzeko.
|
|
Hau da, ezkerra gizarte kapitalistan integratu da, gizartea barrutik aldatu nahi zuela esanez, edo marginalitatean erori da. Hor oreka bat mantendu behar da,
|
jakin
behar da aldaketarako politika errealista bat egiten. Nafarroako ikastoletan dioten bezala," ezina ekinez egina".
|
|
Nafarroako ikastoletan dioten bezala," ezina ekinez egina".
|
Jakin
behar da gizarteko eremu guztietan borrokatzea aldi berean horietan harrapatua geratu gabe. Nire ustez hori da mendebaldeko ezkerraren erronka nagusietakoa.
|
|
Ezta ere aski andereñoek ikastolan euskeraz egitea, gero kalean adiskideekin edo ta beren etxetan erderaz ari izaten baldin badira. Eta, lantokietan toki bat betetzeko pertsona bila ari garenean, edo ta egunkarietan egiten ditugun dei horien bidez euskeraz
|
jakin
behar denik esaten ez badugu, eta telefono hotsari euskeraz" nor da" edo" esan" edo" bai" edo horrela erantzuten ez badiogu, lantegi barrutan, etxean, kalean, kafeterietan eta non nahi eta beti euskeraz egiten ez badugu... UTIKAN automobiletan eta jartzen ditugun" Euskeraz" letrerotxoak.
|
|
" Lur bat haratago" libertatearen sinboloa da, baina Irigoienek edo Joanes Etxegoienek dioenez askotan ez dugu gure burua ezagutzen eta gure buruaren esklabo bihurtzen gara. Irakurleak
|
jakin
behar du lur bat haratago doala, utopiaren bila zabal zabalik. Eta irakurraldi bidaian jasotzen duen eragina bizi duen egoeraren araberako izanen dela:
|
|
Prentsak ez die jokalari denei berdin eragiten. Bakoitzak
|
jakin
behar du eramaten. Prentsa oso kritikoa da, eta goraipamenak eta kritika negatiboak eramaten jakin behar dira.
|
|
Bakoitzak jakin behar du eramaten. Prentsa oso kritikoa da, eta goraipamenak eta kritika negatiboak eramaten
|
jakin
behar dira. Kritikek eragin dezakete errendimenduan, batez ere nortasun sendorik ez baduzu.
|
|
Emakumeak ez, lasai geratzen dira, barre egiten dute zurekin, eta askoz tabla gehiago dauzkate. Publikoa tratatzen ere
|
jakin
behar da. Sekula ez zait gustatzen jendeaz barre egitea.
|
|
Trenbidea bi bideen erdigunean ala beste bi autobide hauen alboan edota bere gainean eraikitzen bada ere, gisa guztietara, gehiegikeria bat da.
|
Jakin
behar da, AHTren bide batek burdinezko itxitura bat behar duela bidearen 35 metrora alde bakoitzean. Beraz, merkantziaren trenbide bikoitza eta 70 metro lur erremu behar dira.
|
|
Graham Greene en liburu bat irakurri berri dut," Factor humano", eta bere ikuspegiarekin bat nator. Politikan, errealitatea non dagoen
|
jakin
behar da lehendabizi, zeren eta idealista bati gizartearen lema emanez gero, sekulako txikizioak egin ditzake. Niri, gainera, errealismoa eta zehaztasuna, ederrak iruditzen zaizkit.
|
2002
|
|
\ Horretarako ez da informatikarik
|
jakin
behar izango. Formulario eta txantiloietan oinarritutako sistema izango da.
|
|
Eta gurasook ezin dugu hori onartu». Besteak beste, haurrari adoptatua dela noiz eta nola esan ere
|
jakin
behar du gurasoak. Horregatik guztiagatik, haurrak adoptatzen dituzten gurasoen beste hainbat elkartek bezala, Ume Alaian garrantzia handia ematen diote formazioari.
|
|
Erreportaje honetan ageri diren haurren argazkiak ederrak dira, baina gero errealitatea ez da beti hain polita eta erraza izaten. Solasaldiaren hasieran, adoptatzeak zer esan nahi duen garbi
|
jakin
behar dela esan digute. Eta gure hizketaldia amaitzear dela gauza bera errepikatu digute:
|
|
Orotariko Euskal Hiztegia egiteko ere corpus bat osatu beharra zegoen, euskal literaturako testuez osatua. Era berean, hiztegi batuari bultzada emateko mendeetan zehar ez ezik, azken mendean nolako euskara erabili den
|
jakin
beharra dago". Beraz, batez ere, Euskaltzaindiaren lanean pentsatuz egin da corpusa, baina hizkuntzalarientzat, hiztegigintzan, itzulpengintzan eta gramatikagintzan dabilenarentzat, nahiz ikerlarientzat aproposa da.
|
|
Jon Gaminderen ustez, etorkizun bat izateko erromeriek ere egokitze bat izan behar dute, garaiaren arabera: " Ezin dugu beti aspaldiko garaietara begira egon,
|
jakin
behar dugu erromeria giro hori gaur egunera moldatzen, eta jendeari dantza eginez gozatzeko aukera eman, baina gaur egungo testuinguru batean".
|
|
Publizistak beti izan behar ditu begiak irekita informazioa jasotzeko. Dena da publizitarioarentzat iturri eta gainera, ikusten duena ikuspuntu desberdinetatik ikusten
|
jakin
behar du. Publizitatea gizartearen atzetik doa eta ezin zaio honi aurreratu.
|
|
Publizitatea gizartearen atzetik doa eta ezin zaio honi aurreratu. «Bere mezua gizartera egokitzen
|
jakin
behar du eta horretarako arte eta entseguko film bat ikusteaz gain,' Gran Hermano' ikusi luke publizitatea egiten duenak zerk funtzionatzen duen eta zerk ez jakiteko", dio Galatasek.
|
|
Sua edizioak kaleratzen duen «El mundo de los Pirineos» aldizkariak zenbaki berezi bat argitara berri du, Pirinioetako 50 gailurrik ederrenak modu erosoan egin ahal izateko zehaztasunak eskainiz. ...n dituztela, Larrun, Adi, Urkulu, Ori, Hiru Erregeen Mahaia, Auñamendi, Bisaurin, Aspe, Pic de Sesques, Midi d' Ossau, Collarada, Peña Telera, Grand Cabizos, Tozal de Guara, Balaitous, Picos del Infierno, Vignemale, Ardiden, Moun Ne, Taillon, Neouvielle, Monte Perdido, La Munia, Midi de Bigorre, Culfreda, Cotiella, Bachimala, Posets, Gourgs Blancs, Perdiguero eta beste zenbaitetara igotzeko
|
jakitea
behar den guztia daukazu aldizkarian, gailur bakoitzera igotzeak duen zailtasuna ere garbi adierazten delarik.
|
|
Eta ustezko bigarren hutsune hori betetzeko edo, honako hauxe idazten nuen:
|
Jakin
behar genuke, eta dakitenek zabaldu, euskara batua oso kutxa handia dela, gauza asko kabitzen direla bere baitan eta euskalki bakoitzeko aberastasunarekin hornitu behar dugula kutxa hori, erabilpenaren erabilpenaz. Eta jakin behar dugu, eta adierazi, batua direla:
|
|
Jakin behar genuke, eta dakitenek zabaldu, euskara batua oso kutxa handia dela, gauza asko kabitzen direla bere baitan eta euskalki bakoitzeko aberastasunarekin hornitu behar dugula kutxa hori, erabilpenaren erabilpenaz. Eta
|
jakin
behar dugu, eta adierazi, batua direla: " Berba egin lotsa barik!" eta" heldu den igandean jinen gara".
|
|
Orioko herritarrek, azken mendeetan behintzat, esan duten" sinesten det" alde batera utzita, elizan hitzak gogorarazteko jarri duten pantailaren bidez herritarrei" sinesten dut" esanaraztea ez da egokia. Eta Atutxa jaunak, berriz,
|
jakin
behar luke euskal legebiltzarburu den aldetik, ETBrentzat ari denean, hau da Euskal Herri osorako," dot" baino" dut" egokiagoa dela. Eta hemen" det"," dot" eta" dut" hizkera oso baten adibide huts besterik ez dira.
|
|
Jendeak espero zuen nik haiengatik kristorenak esatea, eta ez.
|
Jakin
behar da gai serioak umoretik hartzen eta barrea espero den lekuan ere serio kantatzen. Politikarekin ere berdin gertatzen da.
|
|
Zu farmaziara zoaz eta homeopatiako pilulak saltzen dizkizutenean, pentsatzen duzu hori farmazian saltzen badute ona izango dela. Eta jendeak
|
jakin
behar luke ezetz, badirela gauzak farmazian saltzen direnak eta engainu hutsa direnak.
|
|
Bada, horrelako galderei erantzun zaie liburuan, 800 argazki, grafiko eta bestelako irudien laguntzaz. Honekin, kontua ez da liburua sakon leitzea, egunero zer edo zer ikusi, bihar arte utzi, beste batean ireki eta horrela ibiltzea baizik, eta bitarte horretan guztian euskal gastronomiaren kulturan pixka bat janztea, geu garelako etxekoak eta
|
jakin
behar dugunak zer izan garen globalizazioaren eskutik etorri diren gauza nazkarri horien inbasioa gertatu aurretik. Eta ez bakarrik jateari dagokionez, baita hura zaintzerakoan, hari buruzko legeak egitean eta ekoiztean ere.
|
2003
|
|
Euskaraz ondo egiteko, besteak beste, boz goran irakurtzen
|
jakin
behar da. Irakurtzen eskolan ikasten denez, ahots goran irakurtzen ere bertan ikasi litzateke nagusiki.
|
|
Ipuin kontalariak ipuinak kontatzen adina
|
jakin
behar baitu parean daukanaren gogoa entzuten.
|
|
Alde horretatik zuhurrak izan behar dugu eta gertatu denaz ondo jabetu. Hau da, neurri batean behintzat zergatik gertatu den ondo
|
jakin
behar dugu eta berriro ere horrelakoetan ez erortzeko puntu ahulak non dauzkagun ezagutu. Proiektu sendo bat eraikitzen asmatu behar da eta orain arteko ahuleziak non izan diren ondo aztertu.
|
|
Egoera horretan Juan Marik aipatu dituen aldagai asko eta nik aipatu ditudan beste batzuk sartzen dira. Eta, noski, zer nolako erabilera instituzional daukagun, zer nolako marko juridikoa daukagun eta abar ere
|
jakin
behar dugu. Hori guztia kontuan hartu behar da etorkizunari begira urratsak ematerakoan.
|
|
Eztabaida ez da amaitu. Duela 30 urte jendeak esango zuen baietz, diasporakoek ere armenieraz
|
jakin
behar zutela. Baina soziologiak dio hizkuntza diasporaren ezinbesteko ezaugarri jartzeak diasporarik gabe utziko gintuzkeela.
|
|
Baina azkenean argi geratzen dena da, gutxien axola duena baliabide teknikoak direla. Garrantzitsuenak pertsonak dira, zenbaitetan egoera zailetatik ateratzen
|
jakin
behar delako. Askotan inprobisatu egiten genuen, eta asmatu ere bai.
|
|
ikurriña, berak marraztua (nahiz Bizkaiarentzat asmatua), euskal alderdi zaharren eta indartsuena, E.A.J., berak sortua... Haatik
|
jakin
behar genuke beste iturririk ere izan duela gure abertzaletasunak, eta hor aipatu nahi ditut bereziki Aita Larramendi, Uztaritzeko Garat anaietako gazteena, Agosti Xaho zuberotarra, Arturo Campion Iruñearra...
|
|
Nik, aste honetan, berez, kazetaritzaz idatzi nahi nuen. Azaldu nahi nuen merkantilismoa inposatu den honetan edozein hedabidetako edozein albiste ulertu ahal izateko hedabideko jabea nor den
|
jakin
behar duzula. Nabarmendu nahi nuen pentsamendu bakarra jaun eta jabe den honetan egiazkotasuna ez datzala errealitatea kontatzean baizik eta beste hedabideekin bat egitean.
|
2004
|
|
Euskararen ofizialtasun ezak gure hizkuntza eskubideak zazpi lurraldeetan zapalduak izatea dakar," berdintasun" mingotsez. Funtzionarioek derrigor gureak ez diren hizkuntzak soilik
|
jakin
beharra, eskolak berea eskubidez dena Euskal Herriko ume gazteen erdiari ukatzea beste hizkuntza batzuk derrigor ematen dien bitartean, berdin berdin, zanpa zanpa. Eta honela jendarteko funtzio nagusietan.
|
|
Horren oihartzunak eta distirak gainontzeko guztia itzalean uzten du. Baina, Tourraz gain, badago ziklismoa, eta jendea horretaz ohartzeaz gain komunikabideek hori islatzen
|
jakin
behar dute. Onerako edo txarrerako, komunikabideek dute zerbait ona edo txarra izatearen erruaren edo eraginaren erantzukizun handia.
|
|
EAEko Justizia Auzitegi Nagusiko lehendakari berriak euskara
|
jakin
beharrari buruz ETBn esandakoak zalaparta piztu zuen. Azkarregi isildu zuen, ordea, Carod Rovirarenak.
|
|
Ikusi nahi nituzke, baina Batasunak gauza bat
|
jakin
behar du: gurekin ez dauka politika egiterik ez badu argi eta garbi esaten ETAk desagertu behar duela.
|
|
Euskal Herrian epailea izateko euskara
|
jakin
beharrik ez dagoela, baina, zuzenbidea, ostera, jakitea behar beharrezkoa dela adierazi berri du Euskal Herriko Epaitegi Nagusiko buru izendatu berri den Fernando Ruiz de Piñeiro epaile madrildarrak. Izan ere, epaile lanak burutu behar izatekotan, euskara edo zuzenbidea jakitearen arteko hautua egin behar omen da.
|
|
Euskal Herrian epailea izateko euskara jakin beharrik ez dagoela, baina, zuzenbidea, ostera,
|
jakitea
behar beharrezkoa dela adierazi berri du Euskal Herriko Epaitegi Nagusiko buru izendatu berri den Fernando Ruiz de Piñeiro epaile madrildarrak. Izan ere, epaile lanak burutu behar izatekotan, euskara edo zuzenbidea jakitearen arteko hautua egin behar omen da.
|
|
Pentsatzeko ekintza, behar bat gehiago da. Horretara bakarrik bizi direnek
|
jakin
behar lukete euren ezagutzak konpartitzen. Horretarako, grazia handiagorekin egin behar lukete, asperdura gutxiagoz eta gizakiekiko enpatia gehiagorekin.
|
|
Azkena dakiguna, zientzialari australiarrengandik etorri zaigu, hauen arabera 2002 urtean 18 mila milioi tona isuri baitziren atmosferara eta 2003 urtean 17,1 mila milioi tona. Datu hauek alderatu edo baloratu ahal izateko
|
jakin
behar da 1993 eta 2003 urte bitartean urteko batez beste isuritakoa 13,3 mila milioi tonakoa izan zela, eta goimugara, berriz, 1998 urtean iritsi zela, 23 mila milioi tona isuriz. Urte horretan, hain zuzen ere, Indonesiako baso eremurik gehiena erre egin zen eta hortik etorri zen isuri erraldoia.
|
|
Hiru neurri nagusi dira: hala nahi izanez gero, A ereduan euskarazko ikasgai bat sartzea, hezkuntza maila bakoitzean ikasleak euskaraz
|
jakin
beharrekoa zehaztea eta irakasleen euskara maila hobetzeko ikastaro bereziak eskaintzea. Helburua 16 urterekin ingelesezko First ziurtagiriaren pareko euskara maila izatea da.
|
|
(...) Informazio faltaz gain, bertaratzen bazara ohartuko zara zein beldurtuta bizi den jendea, ez justiziarik eta ez segurtasunik ez dagoelako. (...) Irakurle horrek,
|
jakin
behar duzu horrela tratatuak gehienetan maputxeak direla; oso diskriminatuak eta gaizki tratatuak daude, eta horientzako ez dago ez probintzia mailako, ez maila nazionaleko justiziarik».
|
|
Diagnostikoak kontuan izan behar ditu eredu ekonomikoa eta lurralde antolamenduaren eredua. Horrez gain, merkantziak garraiatzeko modu desberdinak konbinatzen
|
jakin
behar du, baina ekonomiak eta errepideko garraioaren sektoreak eskatzen duten orekari eutsiz. Sektoreak berak sustatu edo gutxituko ditu mugikortasuna, garraio zerbitzuak izan beharreko kalitatearen eraginkortasuna eta profesionalen bizitzak hobera egitea.
|
|
|
Jakin
beharra dago PEN foro irekia dela »ez dela sindikatu bat eta ezta literatura agentzia bat ere», politikoki independentea eta gobernuz kanpoko erakundea. PEN International ek zera adierazten du:
|
|
Guk badakigu gure buruari barre egiten, baina negar egiten ba ote dakigu?
|
Jakin
behar genuke bada. Tragikoa jorratzekotan izan behar luke autore zaharrak hartu, ikusi merezi duen, ea zerbait dagoen, eta muntaia bat osatu.
|
|
Ez ditut ezagutzen Herri Irratiaren azken audientzia datuak; are gutxiago enpresaren diru kontuak. Baina irrati hori" saneatu" nahi duten horiek
|
jakin
behar lukete Laxaro kentzean sekulako kaltea egin diotela Herri Irratiaren marka irudiari ere, euskal kutsuan eta sinesgarritasunean. Irrati alternatiboa izan nahi hori are erdaldunago izatean badatza, jakin bezate estrategia horrek entzuleak eman baino kendu gehiago egingo diela seguruena.
|
|
Hizkera kutsatu gabe gordetzen dutenengana jo dute aztertzaileek, beren herrietako ohiturazko altxorraren bila. Horiek horrela, egileak berak lanaren hitzaurrean jaso duenez" hizkuntza egokitzen"
|
jakin
behar dugu, ez baita berdin testuinguru formal batean eta informal batean hitz egitea. Gaurko gazteek euskara estandarra baino ez dakite eta horren kariaz, zenbait esparrutan, euskaraz egokitzeko biderik ez dutelako, gaztelaniaz jarduten dute.
|
|
Baina bakar batek dauka, Ibarretxek alegia, beste biak oraingoz eman nahi ez dituzten urratsak emanarazteko ahalmena. Elkarrizketa, distentsioa eta herri borondatearen errespetua dira giltzarri nagusiak gure gatazka konpontzeko, eta bai ezker abertzaleak, baita sozialistek ere,
|
jakin
behar dute Jaurlaritza babesten duten alderdiek ez dutela bere egitasmoaren ibilbidea aldatuko baldin eta hiru elementu horietan sakontzen ez baldin badute. Ez daukate beto eskubiderik, eta mugitzen ez baldin badira ekimena galduko dute.
|
|
Euskal Herrira datorren kazetariak ere euskaraz
|
jakin
behar luke. Oso inportantea da hori.
|
|
Oso inportantea da hori. Ez gainera oraingo euskara jakin bakarrik,
|
jakin
behar du esaten" kontxo! Zuk Tolosakoa hitz egiten duzu, zu bizkaitarra zara, zu Donostiakoa, zu Iparraldekoa...".
|
2005
|
|
Batuan irakurritakoa etxeko hizkeran azalduko dute gelakideen aurrean, beste maila bateko ikaskideen aurrean edota gurasoen aurrean. Ahozkotasunari garrantzia handia eman diote Zumadi eskolan, jarioa landu behar da, jendaurrean hitz egiten
|
jakin
behar da. Amezketako eskolako bi irakasleek arantzatxoa ere aipatu digute:
|
|
\ Herriko hizkera eta hizkuntza akatsak bereizten
|
jakin
behar dute.
|
|
Eta egon behar du gainera, bere lekua daukalako bakoitzaren barruan. Horrekin bizitzen
|
jakin
behar da. Baina ez etsipenik eta ez amorru berezirik aurrera egiteko.
|
|
Beraz, zehaztu behar da zer den elebitasuna. Funtzionaltasunari, operatibotasunari, pragmatismoari begira, bai, beste hizkuntza bat
|
jakin
behar da, baina espainola. Espainola eta ingelesa?
|
|
Jerome Lindonek erakutsi zidan, bereziki lehen liburuetan, bertute berezia behar dela. Liburua zabaltzen duzularik, edozein lekutan zabaldurik ere,
|
jakin
behar duzu liburu hori dela eta ez bertze bat. Ene lehengo liburuek estiloz aldatzeko akatsa zuten, ahotsez aldatzekoa.
|
|
" Niri ez zait birgizarteratzeaz hitz egitea gustatzen, baina egia da, dena den, norberak bere bidea egin behar duela. Ezin diegu guztia eman, mugak jartzen
|
jakin
behar dugu".
|
|
(...) Baina gaur ditugun aurrerapenak lortu badira, hori posible izan da menderatuta zeuden gizarte haiek Bandungen beren etorkizuna beren eskuetan zegoela aldarrikatu zutelako.
|
Jakin
behar da, ordea, sakoneko aldaketek hamarka urte behar dituztela gero egia bihurtzeko".
|
|
«Hiru Handiak» egin nahi dituenak aurretik asko aritu behar du, iraupen luzeko dozena erdi bat martxa egin behar ditu gutxienez. Energia, abiadura eta elikadura kontrolatzen
|
jakin
behar du. Horrez gain, bestelako kiroletan aritzea ere funtsezkoa da, bizikletan ibiltzen denak esaterako, bihotza eta birikak sobera prestatuak izango ditu.
|
|
Duela ez hainbeste, 80ko hamarkadako esku pilotari handienetako batek euskaldun petoa bera honela esan zien azken urteotako txapeldun erdaldunei (Beloki, Eugi, Patxi Ruiz, Martinez de Irujo…): " Zuek ez zarete benetako txapeldunak; horretarako euskaraz
|
jakin
behar da eta!". Bitxia bada ere, hala zioena gaztelaniaz barra barra aritzen zen pilotalekuan, baita euskaldunekin ere.
|
|
Berak badaki batzuek" aukeren gurutzaketa" deitzen dutena gertatu zaiola eta berak baldintza egokien pilaketa hori aprobetxatu nahi du. Zapatero ETAren desagerpena bilatzen ari da eta ETAk
|
jakin
behar du aukera honakoa dela: " orain ala inoiz ez".
|
|
" Erraten digute gure eskualdearentzat bide hori ona izanen dela, baina erran gabe zergatik. Eta lehenik
|
jakin
behar da eskualde honetako garapen ekonomikoa zerk duen ekarriko, lehentasunak non diren. Ene pentsamoldea da garapena jinen zaigula kostaldetik, eta ez Iruñetik.
|
|
Aireportuan jaso eta langileek posta kutxatilaren arabera banatzen dituzte paketeak, izango duten azken helmugaren arabera; langileak
|
jakin
behar du Koloniara (Alemania) doan hegazkin horretan jarri behar dituela ere Kanadara doazen paketeak adibidez, bertatik bideratzen baitira hauek. DHL enpresako langileek zerrenda luzea dute jarrita almazeneko paretean aireportu bakoitzak dituen kodigoekin, paketeek zein bide egingo duten jakiteko eta horren arabera non jarri behar dituzten erabakitzeko:
|
|
Euskal Herrian lan egin behar lukeen kazetariak ez al lituzke Euskal Herriko hiru hizkuntzak, edo bat, euskara behintzat,
|
jakin
behar?
|
|
Esaten dute galtzen ere
|
jakin
behar dela. Zer da galtzen jakitea?
|
|
etxeko txoko horren neurrira egingo dizu, zuk dendan aurkitzen ez duzun pieza; edo zuk nahi duzun kolore zehatzekoa egingo dizu, ez Ikea k saltzen dizun kolorekoa. Hori ez
|
dakigu
behar bezala esplotatzen».
|
|
Arestian aipatutako kalteak, sobera dugun izerdia bezala ateratzen dira. Erretsina bezala eranskorra eta likitsa... eta izerdia bezala xukatzen
|
jakin
behar dena. Baina, aldi berean, berekin dakarte sorlanaren hazia.
|
|
nuke beste era batera bizi. Baina uzten ez diotelako jolastu ezin duen jendeak oso garbi izan behar du bere bizitzaren onena kentzen ari zaizkiola, eta
|
jakin
behar du zeinek kentzen dion hori eta zergatik.
|
|
Helburu zehazgabeez hitz egiten da. Zer da euskararekiko 16 urteko ikasleak
|
jakin
behar duena. Eta urtez urteko helburuak finkatuta al daude?
|
|
Ez da, ordea, inondik ere aski. Hor gero eta presentzia handiagoz egoteaz gainera, egote horri etekin kulturalak eta etekin ekonomikoak ateratzen
|
jakin
behar dugu. Baliabide ekonomikoak behar ditu euskarak, baina, aldi berean, gero eta gaiago da euskara aurrez egindako inbertsioak itzultzeko.
|
|
ondo edo gaizki eginak zeuden, legea errespetatuz edo bortxatuz eginak ziren, eta abar. Hori
|
jakitea
behar beharrezkoa da, gaizki eginak baleude 18/ 98 prozesu guztia baliogabe gera daitekeelako. Diligentzia horien garrantzia kontuan hartuta, ikerketan zehar defentsak hainbat aldiz eskatua zuen 75/ 89 diligentziak 18/ 98 sumariora eransteko.
|
|
Gobernuek halako bahitu poltsa bat egiteko tentaldia izan lezakete, euskal gizarteak oso gertutik jarraitu duena ordea. Izan ere, konponbide prozesua gorputza hartzen joango den heinean,
|
jakin
behar baitute preso guztiek etxerako bidea hartuko dutela. Marko berri batean, inposaketarako tresneria judizial eta polizial guztia desaktibatuta, amnistia eman delako.
|
2006
|
|
" Galdera bat hartu genuen ardatz: zer da Euskal Herrian bizi den pertsona kulturadun batek Euskal Herriaz eta munduaz ezagutu behar duena eta egiten
|
jakin
behar duena, eta zer nolako baloreak eduki behar ditu?".
|
|
Orain, ordenagailuak izanik, ez duzu ezer
|
jakin
behar. Nahikoa da bertan begiratzearekin.
|
|
Kalkulagailuarekin bezala da. Orain ez duzu batuketa egiten
|
jakin
beharrik ere. Kalkulagailuari sakatu eta nahikoa da.
|
|
Pertsonek eta taldeek euren esparrua bilatu behar dute komunitatean, inguruarekiko loturak finkatuz. Batzuen eta besteen beharrak denborarekin aldatuz doaz eta, bai hizkuntzek, bai hiztunek, egoera berrietara egokitzen
|
jakin
behar dute.
|
|
Etorri zen, gaztea, eta betikoa: ez
|
zekien
behar bezala esplikatzen nik jakin nahi nuena; dena erakutsi nahi zidan eta nik, aldiz, idatzi besterik ez nuen egin nahi. Haren atzetik, bilobagana jo nuen.
|
|
Jujeek berehala ikusi zuten paperok faltsuak zirela. Baina
|
jakin
behar da paper horiek benetako Clearstream aferako dokumentazioen itxura dutela. Hala ere, itxura hutsa izanagatik, Sarkozy eta Villepin Chirac bikotea hil ala biziko borrokan sartu dituen saltsak hartu du geroztik Clearstream izena.
|
|
Hasteko
|
jakin
behar da «lana» hitza nondik heldu den. «Travail» heldu da «tripalium» hitzetik.
|
|
Zenbait arlotan emaitzak ez dira hain ziur egokiak eta baztertu behar dira, baina onak ere izanen dira. Erabiltzen
|
jakin
behar dugu, bistan da.
|
|
Ez
|
dakit
behar bezain egoki formulatu dudan barkamenari dagokion atala. Ezin da barkamenaren politikarik egin.
|