|
2007
|
|
|
Geuri euskaltegioi dagokigu euskara ikastea erakargarri bilakatzea. Horretarako, derrigorrean eskolak ahalik eta kalitate
|
handienean
eskaintzeko konpromisoarekin jarraitu behar dugu. Baliabide eskasekin bada ere, irakasleen prestakuntzan ahaleginak egiten jarraitu, ikasmaterialen sorrera, ikasleak euskaltegira hurbiltzeko ahaleginak bikoiztu,...
|
|
2008
|
|
|
Lehen Hezkuntzako (6 urteko ikasleak) bost arlotan, banatuta eta zailtasunaren arabera mailakatuta, trebatze eta memorizatze jarduera sorta
|
handia
eskaintzen du, hau da, euskarari, gaztelaniari, ingelesari, matematikari eta inguruneari dagozkien 200.000 ariketa eta gehiago guztira. Jardueraren izaeraren eta horren bidez lortu nahi diren helburuen arabera, jarduera tipologia eta azpitipologia askotarikoak sortu dira (20ren bat tipologia).
|
|
|
Ikasketa zertan den jakiteko eta horren kontrol zehatzagoa egiteko eta ikasketan parte hartzeko aukera
|
handia
eskaintzen dio.
|
|
|
Enpresen tamaina irizpideak ez du eskubidea bermatzeko unean muga izan behar, dekretuak enpresa guztiei, merkataritzakoei barne, eragin lieke. Egokitzeko zailtasun handiagoak dituztenek laguntza gehiago jaso behar dute eta epe
|
handiagoa
eskaini behar zaie dagozkien helburuetara iristeko.
|
|
|
Ereduaren egilearen arabera, hizkuntza" hiperzentral" horri gero eta garrantzi handiagoa emateak zenbait hizkuntza zentralen eta periferikoren (eremu urrikoak, eskualdekoak...) garrantzia areagotu dezake, hizkuntza" superzentral" eta zentral garrantzitsu batzuen kalterako. Hizkuntza horiek, jakina, ekoizte kapital
|
handia
eskaintzen dute hiztunentzat edo hiztun izan daitezkeenentzat, komunikazioeta jakintza ahalmenen aldetik. Horrez gain, hizkuntza aniztasuna dela-eta, kapital hori garrantzitsua da gizateriaren ondarearen ikuspegitik ere, hizkuntza bakoitza modu bat baita errealitatea ezagutzeko eta bereganatzeko, eta hizkuntzak gizakiak errealitatearekin dituen harreman moten lekuko baitira.
|
|
2010
|
|
|
Aipatzekoa da azken urteotan unESCo erakundeak ere zenbait adierazpen eman izan dituela argitara, esaterako, 2001eko kultur Aniztasunari buruzko deklarazio unibertsala. ikuspegi teorikotik gutxiengo hitza ezaugarri bat konpartitzen duten eta erreferentzia egiten zaion eremuan kuantitatiboki erdia baino gutxiago osatzen duen taldeari esaten zaio. europako kontseiluko 32 estatuk sinatu dute ituna, baina sinatzeak ez du inolako konpromisorik eskatzen. horrela, Frantziako estatuak 1999an sinatu zuen, baina ez du berretsi, eta ondorioz, ez du inolako konpromisorik hartu. egun, europako kontseiluko 30 estatuk berretsi dute. itunaren funtzionamendua aski interesgarria da. lehenik eta behin erregio edo gutxiengoen hizkuntzen definizioa jasotzen du itunak. ondoren, itunaren helburuak eta konpromiso zehatzak jasotzen dira, eta atal horri dagokionez, estatuek erregio edo gutxiengoen hizkuntza guztiei aplikatu behar diete. iii. atalak konpromiso zehatzak jasotzen ditu itunak, eta horretan estatuek nahi dituzten hizkuntzei aplikatzen diete. adibide moduan espainiako estatua jar genezake; izan ere, iii. atala status ofiziala duten hizkuntzei besterik ez die aplikatuko eta irakurketa zurrun eta diskriminatzaile horren ondorioz, kanpoan geratzen dira euskara legeak nafarroan ezarritako eremu mistoan zein ez euskaldunean, euskara trebiñun eta turtziozen, asturiera etab. iii. ataleko konpromisoak zazpi eremutan sailkaturik agertzen dira: ...n babeserako hitzarmen markoa 1994ko azaroaren 10ean onartu zuen europako kontseiluko Ministroen batzordeak. gutxiengo nazionalen babesa arautzen duen lehen ituna dela esan daiteke. hitzarmen markoak ez ditu gutxiengoen hizkuntzak aipatzen, une oro definitu gabeko gutxiengo nazionalez ari da. definizio ezak zaildu egiten du hitzarmen markoaren beraren aplikazioa, edo hobeki esanka, estatuei aukera
|
handiak
eskaintzen dizkie modu arbitrarioan jarduteko. esaterako, espainiako estatuak sinatu eta berretsi egin du gutxiengo nazionalen babeserako hitzarmen markoa, baina ijitoen komunitateari besterik ez dio aplikatzen. beste estatu batzuek, erresuma batuak esaterako, berezko hizkuntza komunitateak ere jasotzen dituzte babeserako subjektu. bestalde, gure hizkuntzari dagokionez, espainiako estatuak jarrer... Aniztasunean bildurik. dena den, europako batasunaren sorreraren aitzindari europako ekonomi elkartearen hastapenetatik egon den garapenari erreparatuta aniztasun partziala besterik ez dela izan ondoriozta dezakegu. ekonomi elkartetik gaur egungo europako batasunerako prozesuan zazpi itun aurkituko ditugu:
|
|
2011
|
|
|
Testuari orpoz orpo atxikirik, eta bestelako ezagutzarik gabe, ez dago hori zehatz jakiterik: artikulugileak ez digu" diglosia" horren zehaztapen
|
handirik
eskaintzen, ez definizio operatiboren baten laguntzaz eta ez han hemengo bibliografia teknikora bidaliz. Bistan dago zergatik:
|
|
|
Stated simply, do the individual styles found in a diglossic code matrix, like those found in certain postcreole continua, arrange themselves in a unidimensional series of minimally different varieties, reaching from an extreme basilectal vernacular variety at one pole to an extreme acrolectal standard at the other? or is this sequence of minimally different lects punctuated at one or more points along its progression?" (hudson, 2002: 65). delako" discreteness as opposed to continuity in linguistic variation" hori ez da guretzat, diglosiaz ari ginelarik, orain arte atentzio handirik merezi izan digun gaia izan. gero eta atentzio
|
handiagoa
eskaini zaio ordea, seguruenik, etorkizunean. gure arteko hizkera moldeek euskal/ erdal continuum baten arrastoak dituzte sarri. hain sarri non, zenbaitetan, ikasle batzuk beren artean euskaraz ala erdaraz ari diren erabakitzeko lanak izaten dituen horretan ari den adituak. Ferguson bera (orobat Fishman, bere aurretik ondo konturatu izan da continuum horren izaerak hasierako diglosia kontzeptua osatzera eta aberastera behartzen duela. hainbat puntutan barne diglosiaren arrastoak ditu berekin continuum horrek. ez da diglosiaren ezaugarri funtsezko guztietara makurtzen ordea.
|
|
|
Azken horiei dagokienez oso deigarria gertatu izan zait, beti, gotzon garate irakasleak 2000 urtean argitara emandako" euskal herria elebidun" artikulua. Izan dira gure artean gai horri atentzio monografiko
|
handiagoa
eskaini diotenak, baita gogoeta lan hori alderdi politika jakinen termino hertsietara ekarri dutenak ere. ez dut uste, ordea, artikulu hartako sintesi lan gotorrik eskaini denik inoiz8 honela zioen gotzon garate irakasleak, labur bilduz, 2000 urteko artikulu hartan: a) diglosia galgarrian bizi gara. hasteko eta bat:
|
|
|
eta nagusikeria antiekologiko hori aintzat hartu nahi ez izateak utopiko, maximalista, diskurtso politikoen gidaritzapeko bihurtu (ko) gaitu. ez da, bada, jada hala? esaiozu, esaiozu anglofono elebakar horri beste hizkuntza funtzional bat (txinera, arabiera, gaztelania...) ikasi behar duela, nahitaez, hizkuntza ekologia zer den usaintzen hasteko. esaiozu, esaiozu hizkuntza handi hori ez ezik funtzionaltasun
|
handirik
eskainiko ez dion beste hizkuntza bat ere ikasi egin behar duela (euskara, ketxuera, norvegiera...), ikasi bai! benetan ulertu eta biziko badu hizkuntza ekologiaren sakoneko adiera. horretaz ere idatzi du Txepetxek, baina gogoeta horiek ez dirudi iristen direnik iparrameriketako jakintsuengana (Txepetx 1999:
|
|
|
Erdaldunen euskararekiko aurreiritziak eta jarrerak jarrerak aztertzea izan den arren, eztabaidak aberatsagoak izateko euskaldunen jarrerez ere baliatu dira. kuantitatiboari dagokionez, bat diseinatu da eta hau ikerketa kualitatibotik ateratako datu eta ideietan oinarritu da. honetarako, euskaldunak ez diren eAeko 1855 urte bitarteko biztanleria osoa aztertu da. era horretan, parte hartzaileen iritzi eta hausnarketak jasotzeaz gain, horien maiztasuna nolakoa den aztertu da. Aipatzekoa eta nabarmentzekoa da, ikerketa kuantitatiboa ikerketa kualitatiboko ideia eta datuetan oinarrituta egoteak eta metodologia biak uztartzeak, sakontasun eta zehaztasun
|
handia
eskaintzen dizkiola egindako lanari.
|
|
2012
|
|
|
Euskararen kasua EAEn – Iñigo Fernández Ostolaza gutxituek hizkuntza hegemoniko edo normalizatuek baino eraginkortasun
|
handiagoa
eskaintzen dutela. Hori horrela zergatik izan litekeen zehatz mehatz jakiteko, ikerketa gehiagoren beharra egon daiteke, baina gure honetan honako zantzu hauek behintzat agertu zaizkigu:
|
|
|
gertutasuna, konplizitatea, enpatia, hurbilketa afektiboa, identifikazioa, bertakoago edo talde bereko pertzibitua izatea, balio antzekotasuna... Iturriaren eta hartzailearen arteko iritzi eta aktitude antzekotasunak dira horiek, marko teorikoaren arabera, bizi esperientzietan oinarritutako antzekotasun sakonak, eraginkortasun
|
handia
eskaintzen dutenak.
|
|
|
Zantzu sendoak daude pentsatzeko pertsuasio prozesu horretan hizkuntza gutxituek hizkuntza hegemoniko edo normalizatuek baino eraginkortasun
|
handiagoa
eskaintzen dutela.
|
|
|
Izan ere, aldagai askok eragiten baitute pertsuasio prozesuaren une horretan. Zantzuak badaude, ordea, pentsatzeko agian komunikazio ekintzetan alde
|
handirik
eskainiko ez duen arren (aurrez aurreko salmentan, adibidez), komunikazio piezetan eraginkorragoa izan daitekeela (iragarkietan, adibidez).
|
|
2013
|
|
|
1. " Gizarte sektore batzuen ustez, egungo egoera soziolinguistikoak ez dio euskarari ematen abantaila
|
handirik
eskaintzen hizkuntzen merkatuan lehiatzeko, jasotako iritzien bildumak erakusten duen bezala (1 taulak). Hortaz, gizarte sariaren ideiak ez du leku nabarmenik, gaur egun, Framing Berriko osagaietako bat izateko.
|
|
2014
|
|
|
80ko hamarkadatik aurrerako industria handi honen beherakadak gure enpresa ehunduran eragin handia izan zuen, eta geroztik enpresa txikiagoek hartu dute lehen hain handiak ziren lantegien lekua. Enpresa txikiago hauek errotze handiagoa dute, eta garapen kualitatiborako gaitasun
|
handiagoa
eskaintzen dute.
|
|
|
Josu Ozaita – Hurbilpen bat Tolosaldeko gazteek hitanoari buruz duten pertzepzio, diskurtso eta praktikara eta hauen eragina... Eta etorkizunera begira jorratu daitezkeen (edo beharrik badagoen) ildoen inguruan antropologiak aportazio
|
handia
eskaini dezake.
|
|
2016
|
|
|
Man uharteko gobernuak, Jersey eta Guernesey-koek baino hizkuntza biziberritzeari zuzendutako diru-laguntza
|
handiagoa
eskaintzen du.
|
|
|
Language maintenance, shift eta revitalization prozesuen azterketa teorikoa sakontzeeta garatze lan sendoaren beharrean dago beraz, oro har. Hori gabe nekez espero liteke inongo instantzia teknikok gauetik goizera soluzio praktiko
|
handirik
eskaini ahal izatea.
|
|
2017
|
|
|
Gaiaren araberako analisia gaien araberako analisia erabili dugu bildutako materiala aztertzeko. analisi mota hau baliagarria zaigu korpus jakin batean gai nagusiak identifikatzeko, betiere ikerketaren orientabidearekin harremanetan (paille & Mucchielli, 2005: ...rketaren helburuarekin bat datozen gaiei sistematikoki erreparatu diegu, eta behin gaiak multzokatuta, diskurtsoaren analisiari ekin diogu (ibid., 123). lehenik eta behin, testua irakurri (entzun) ahala gaiak identifikatu eta apuntatu ditugu, eta ondoren, gaiak hierarkizatu ditugu, gai nagusiak batetik, eta azpi gaiak bertzetik (ibid., 127). analisi kualitatiborako aplikazio informatikoek laguntza
|
handia
eskaintzen digute, batez ere korpusa arrunt handia denean (ibid., 123). hartara, Sonal programa funtsezko lanabesa izan da guretzat; balio izan digu elkarrizketa pasarteak etiketatzeko eta horiei gai bat esleitzeko, gai beraren inguruan korpusean dauden pasarte guztiak hautatu eta analisi konparatibo eta zehar lerrokoa egiteko, eta ikerketako galderari erantzuteko ezinbestekoak iruditu zaizkigun ...
|
|
2018
|
|
|
Estandar klinikoen itzulpena lan sakona eta garestia da, eta aditu askoren denbora luzea eskatzen du. Itzulpen automatikoak estandar klinikoaren itzulpenean laguntza
|
handia
eskain dezake, itzulpenaz arduratzen diren adituen lana biziki arinduz. Horretaz gain, itzulpen prozesuaren sendotasuna eta koherentzia mantentzeko tresna oso lagungarria da, termino zehatzen ordain berdinak behin eta berriz erabiltzea ahalbidetzen baitu inongo kosturik gabe.
|
|
|
Itzulpen automatikoak estandar klinikoaren itzulpenean laguntza
|
handia
eskain dezake, itzulpenaz arduratzen diren adituen lana biziki arinduz.
|
|
2021
|
|
|
Bigarren mailako baldintzen hutsuneen artean azpimarratu nahi dugun alderdiak lotura du hizkuntza ideologien eremuarekin. Aktibazio prozesuetarako gakoa da eremu hori, baina, gure ustez, euskal soziolinguistikak arreta
|
handiagoa
eskaini lioke. Hainbat ikerketek azpimarratzen dute hizkuntzaren inguruko diskurtsoen pisua; zehazki, hizkuntza baten benetako hiztunaz (Ortega et al. 2016, 89) dagoen kontzepzioaren garrantzia, ez irudikapen indibidual edota kolektiboetan bakarrik, baita praktika errealetan ere.
|
|
|
Izan ere, zerbait erakutsi badigu proiektu honek, izan da, hizkuntzaren gaineko esku hartzeak bideratzen direnean arlo guztietan eragiten dela aldi berean: irakas saioan zehar elkarren arteko ekintza komunikatiboetan arreta jartzen denean edukiari berari ere arreta
|
handiagoa
eskaintzen zaio eta estrategia landuagoak agertzen dira ezagutzak eraikitzeko. Halaber, harreman afektiboan dute eragina, eta ondorioz, saioa kudeatzeko eran, oro har.
|
|
|
Estatus aholku emailea izateak aukera
|
handiagoak
eskaintzen dizkigu gure ekarpenak bideratzeko. Horrela egin izan du Kontseiluak, besteak beste, Eskubide Ekonomiko, Sozial eta Kulturalen Batzordean; Haurren Eskubideen Batzordean edota Giza Eskubideen Batzordean bertan euskaldunok bizi ditugun urraketak salatzeko, bai Frantziako Estatuari dagokionez, bai eta Espainiako Estatuari dagokionez ere.
|
|
2023
|
|
|
hasteko, HIGAko lan-taldeari dagokionez, proiektuaren hazkundea egotekotan planifikazio eta informazio gehiagorekin egitea komeni da (adib. bidaiak eta bisadoak), lan karga neurrigabea saihesteko asmotan. Horretaz gain, HIGA antolatzen lehenago hasi litzateke, dedikazio
|
handiagoa
eskaini ahal dion lan-taldea hautatuz eta ahalik eta lan gehien beste erakunde batzuei esleituz. Azkenik, lan-taldearen presentzialitatea areagotzeko moduak bilatzea ere komenigarria izan daiteke.
|